Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/70 Esas
KARAR NO : 2021/405
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 27/12/2018
KARAR TARİHİ : 25/05/2021
DAVA: Davacı vekili 27/12/2018 harç tarihli dilekçesinde özetle; Davacı dava dilekçesinde özetle; —-sevk ve idaresinde bulunan —plakalı———alma amacı ile durduğu arkadan gelen—yönetimindeki — plakalı aracın arkadan çarpması sonucu –yönetimindeki araç içerisinde yer alan—- vefat ettiği, vefat olayından dolayı büyük elem ve hüzün içersinde olmasından dolayı TBK madde—— davalılara karşı destekten yoksun kalma tazminatı istemli bir dava olduğu anlaşılmıştır.
CEVAP: —- vekilinin davaya cevap dilekçesinde özetle; Huzurdaki dava, müvekkilleri şirketçe — –teminat altına alınmış bulunan— plakalı aracın karıştığı kaza neticesinde vefat eden —- desteğinden yoksun kaldığı gerekçesiyle meydana gelen zararın tazmini talebiyle ikame edilmiş olduğu, işbu dava haksız ve yasal dayanaktan yoksun olduğunu, usul yönünden davacı tarafından işbu dava öncesi—-olduğundan davanın usulden reddi gerektiğini, davanın dava dışı sigortalı ve araç sürücüsüne ihbar edilmesinin gerektiğini, esas yönünden müvekkili şirket tarafından davacıya ödeme yapılarak tüm sorumluluk yerine getirildiğini, Emniyet kemeri takmayan müteveffanın zararın meydana gelmesinde müterafik kusuru vardır. Bununla birlikte müteveffa ile sigortalı arasında hatır taşıması mevcut olup bu durum tazminattan indirim yapılmasını gerektirdiğini, Müteveffanın — — numaralı dosyasından aynı taleplerle dava ikame edilmiş olduğunu, destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilecek olması ihtimalinde desteğin muhtemel bütün hak sahipleri araştırılarak paylarının ayrılması gerektiğini beyan ederek; Yukarıda arz olunan ve re’sen nazara alınacak sebeplerle; haksız ve yasal dayanaktan yoksun işbu davanın reddine, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
—- Vekilinin davaya vermiş olduğu cevap dilekçesinde; —sorumluluğunun türk ticaret kanunu’ndan kaynaklanması sebebiyle, davacının öncelikle — yerine getirmesi gerektirdiğini, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda — tarihinde yapılan değişiklikle eklenen Madde 5/A ile konusu bir miktar paranın ödenmesi olan ticari davalarda —-dava şartı haline getirildiğini, huzurdaki davanın konusu bir miktar paranın tahsili olmakla, davanın açılış tarihi de 09.01.2019 olup, —-başvuru şartı yerine getirilmeden açılan davanın usulden reddi gerektiğini, Davacı yanın tazminat talebi yerinde değildir, mesnetsiz davanın reddinin gerektiğini, davacıların müvekkil şirkete başvurusu üzerine —- tutarında ödeme yapıldığını, —– Genel Şartları gereği, maluliyet tazminatına ilişkin hesaplamanın ——- alınarak yapıldığını,—- şartlarının destekten yoksun kalma tazminatı hesaplaması başlıklı — alınır. Tablonun —– halinde tazminat tutarı, kaza tarihi itibariyle —– denilmektedir. Dava konusu kaza, — Şartlarına tabidir. Bu nedenle tazminatına ilişkin hesaplama — tabloları esas alınarak yapılan ödeme ile müvekkilin sorumluluğu sona erdiğini beyan ederek; aleyhimize açılan davanın reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, 15/04/2018 tarihli trafik kazası nedeniyle vefat eden — desteğinden yoksun kalanların açmış olduğu destekten yoksun kalma tazminatına ilişkindir. Esas dava ve birleşen dava aynı trafik kazasında vefat eden müteveffanın desteğnden yoksun kalanların açmış olduğu davalar olup davalılar aynıdır. Her iki esas ve birleşen davada destekten yoksun kalanlar ayrı ayrı dava açma yoluna gitmişlerdir.
Davaya konu———hasar dosyasının davalı sigortadan celp edildiği görüldü.
— plakalı araçların ilk ediniminden itibaren — kayıtlarının ve —– celp edildiği görüldü.
—davacıların —- —- sosyal ve ekonomik durumu celp edildi.
24/12/2019 tarihli ara karar ile dosyanın Kusur konusunda bilirkişisine tevdi edilerek bilirkişi raporu alınması yönünde ara karar kurulmuş ve 24/01/2021 tarihli bilirkişi raporu mahkememize teslim edilmiştir.
— tarihli bilirkişi raporunda özetle: 1) Davalılardan ———Tedbirsizlik dikkatsizlikle ve 2918 sayılı K.Y.T. Kanununun m.52/b-c ‘Hızını yol ve trafik şartlarına göre ayarlamamak öndeki aracı bu şartları göz önüne alarak yeterli mesafeden takip etmemek’ ihlal edip neticesinde aynı yasanın m.84/d belirlenen ‘Arkadan çarpma’ asli kusurunun işlemiş olmakla asli kusurlu olarak %70 (yüzde yetmiş) oranında kusurlu olduğunu,
2-Davalılardan —: Tedbirsizlik dikkatsizlik ve 2918 sayılı K.Y.T. Kanununun m.56/d ‘Taşıt yolu üzerinde—- düşürecek şekilde gereksiz ve ani— ‘ ihlal ederek nizamlara aykırı davranmış olmakla tali kusurlu olarak %30 (yüzde otuz) oranında kusurlu olduğunu,
‘Ölen davalılardan —-plakalı araç — taşıması yolcusu — kazaya etken teknik kusuru bulunmayıp, durumu yukarıda —bölümünde arz edildiği üzeredir.’ sonuç ve kanaatine varılmıştır.
10/12/2020 tarihli ara karar ile dosyanın–konusunda bilirkişisine tevdi edilerek bilirkişi raporu alınması yönünde ara karar kurulmuş ve 18/01/2021 tarihli bilirkişi raporu mahkememize teslim edilmiştir.
18/01/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle:
A) Davalı— % 30 Kusur Sorumluluğuna Göre :
a) Hak Sahibi Davacı —–Destekten
Yoksun Kalma Sebebiyle Nihai ve Gerçek Maddi Zararı = 143.850,09 TL
b)Hak Sahibi Davacı Oğlu ——- Destekten
Yoksun Kalma Sebebiyle Nihai ve Gerçek Maddi Zararı = 43.258,17 TL
c)Hak Sahibi Davacı Babası —- Destekten
Yoksun Kalma Sebebiyle Nihai ve Gerçek Maddi Zararı + 45.686,30 TL
d)Hak Sahiplerinin Destekten Yoksun Kalma
Sebebiyle Nihai ve Gerçek Maddi Zararları Toplamı = 232.794,56 TL
Davalı —. bakımından temerrüt tarihinin 23.05.2018 tarihi olduğu,
B) Davalı — % 70 Kusur Sorumluluğuna Göre :
Davalı —- % 70 kusur sorumluluğu olduğu miktardan; müterafik kusur ve hatır için taşıma sebebiyle indirim yapılıp yapılmayacağına ilişkin nihai durumun değerlendirmesi ve delillerin taktiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere: Müteveffanın emniyet kemeri takmaması sebebiyle % 20 oranında müterafik kusur indirimi ve hatır için taşıma sebebiyle % 20 indirim yapılarak, buna göre değerlendirme yapılması durumunda da davacı hak sahiplerinin destekten yoksunluk sebebiyle nihai ve gerçek maddi zararları toplamı (382.249,08) TL. olup davalı—bakiye sorumlu olduğu (293.381,60) TL. teminat limitinin üstünde kalmaktadır. Bu itibarla, —teminat limit sorumluluğuna göre, davacı hak sahiplerinin nihai ve gerçek maddi zararları:
a)Hak Sahibi Davac—— Destekten
Yoksun Kalma Sebebiyle Nihai ve Gerçek Maddi Zararı = 161.499,12 TL
b)Hak Sahibi Davacı Oğlu—- Destekten
Yoksun Kalma Sebebiyle Nihai ve Gerçek Maddi Zararı = 67.466,29 TL
c)Hak Sahibi Davacı Babası — Destekten
Yoksun Kalma Sebebiyle Nihai ve Gerçek Maddi Zararı + 64.416,19 TL
d)Hak Sahiplerinin Destekten Yoksun Kalma Sebebiyle
Nihai ve Gerçek Maddi Zararları Toplamı TEMİNAT LİMİTİ = 293.381,60 TL
Davalı —-. bakımından en son temerrüt tarihinin 26.06.2018 tarihi olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı görülmüştür.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu`nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu Kanun`un 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere——aynı Yasa`nın 85/1. maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara olacağı”, aynı Yasa`nın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına — kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları —Genel Şartlarının A-I maddesinde de, “sigortacı bu poliçede — bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu`na göre işletene düşen hukuki sorumluğu, — temin eder” şeklinde ifade edilmiş, 86. maddesinde ise, işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilememiş olmaksızın kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur hükmü ile işletenin ve dolayısıyla onun sorumluluğunu üstlenen —-kurtulma halleri düzenlenmiştir.
Diğer yandan aynı Kanun`un 92. maddesinde— kapsamı dışında kalan hususlar sıralanmış olup, 92/a maddesinde “işletenin eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltilebileceği talepler 92/b maddesinde ise işletenin eşinin usul ve — kendisini —– olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri taleplerinin — kapsamı dışında kaldığı belirtilmiştir. Keza bu maddeye paralel olarak—- Şartlarının A-3 maddesinde teminat kapsamı dışında kalan hususlar düzenlenmiştir.
Talep edilen destek zararı, ölenin değil 3. kişilerin üzerinde doğan dolaylı ve yansıma yolu ile meydana gelen zarardır.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemelerde işletenin, yakınlarının uğradıkları destek zararlarının —– sorumluluğu kapsamı dışında kaldığı açıkça düzenlenmemiş olmakla birlikte yansıma yoluyla zarar görmüş olan destek tazminatı isteyenlerin kendisine destek sağlayan kişinin sahip olduğu haktan fazlasına sahip olmaları mümkün değildir. Zararın artmasına veya doğmasına sebep olan kişi sonuçlarına kendisi katlanmalıdır.Eldeki esas ve birleşen dosyada davalı —– plakalı aracın —– tarihleri arasında kazaya karışan diğer araç olan——.Davacı vekili sunmuş olduğu talep artırım dilekçesi ile her bir davalı —araçların trafik kazasındaki kusurları oranında ayrı ayrı tazminat etmiştir.6098 sayılı Borçlar Kanununun 49.vd. Maddelerinde düzenlenen haksız fiil hükümlerine göre haksız fiil sonucu ortaya çıkan maddi zarar miktarından zarara uğrayanların kusuru indirilmelidir.Nitekim indirimde uygulanacak sıra :1)Kusur 2)Hatır taşıması ve müterafik kusur 3)Ödemeler şeklinde olmalıdır.Ancak bu indirim yapılmadan önce ödeme tarihi itibariyle sigortanın yapmış olduğu ödemelerin yeterli olup olmadığı hususu irdelenmelidir.Nitekim sigortanın yapmış olduğu ödeme akabinde açılan davalar hukuki nitelik itibariyle 2918 sayılı Ktk’nın 111.maddesi uyarınca ibranamenin iptaline ilişkindir.Yeterli teknik nitelikte olan aktüerya bilirkişi raporu ile tespit edildiği üzere ödeme yapıldığı tarih itibariyle destekten yoksun kalanlara yapılan ödemeler yetersiz olmakla birlikte davacıların bakiye miktarları talep hakkı mevcuttur.
Öncelikle davalı— açsıından aktüerya bilirkişisi tarafından yapılan hesaplamaya itibar edilmiş ve — müterafik kusur indirimi sonrasında davacıların toplam nihai zararlarının poliçe teminatı üzerinde olması nedeniyle — sigortalı aracın kazadaki %70 kusur sorumluluğuna göre ve kusura ilişkin indirimi yapıldıktan sonra kalan bakiye üzerinden %20 hatır taşıması indirimi ve %20 müterafik kusur indirimi yapılıp yapılan ödemeler de mahsup edildikten sonra kalan bedellerin toplamının bilirkişi raporunda hesaplandığı şekli ile teminat limitine oranlanması sonucunda elde edilen sonuçların davacıların — talep edebilecekleri bedel olarak kabul edilmiş ve davalı —yönünden bilirkişi raporu —belirtildiği şekli ile karar verilmiş olup — davanın kabulüne karar verilmiştir.
Diğer davalı — yönünden ise :—- yalnızca zarar görenin taşındığı yani yolcu olduğu aracın sürücüsü,işleteni ve —yararlanacağından ve eldeki esas dosya ile birleşen dosya davalısı— kazaya karışan diğer aracın —olması göz önüne alınarak— yönünnden hatır taşıması indirimi yapılmamıştır.Ancak trafik kazası sırasında araçta yolcu olarak bulunan müteveffanın emniyet kemeri takılı olmadığından müterafik kusur indirimi olarak %20 indirim yapılmıştır.Mahkememizce davalı — sigortalısının kusuru oranında elde edilen maddi zararlar olan 1)Davac——– için: 185.314,65 TL 2)Davac—için : 58.863,18 TL 3)—için 66.720,94 Tl miktarlarından sırasıyla %20 müterafik kusur indirimi yapılmış ve indirim sonrasında elde edilen bedelden sigortanın yapmış olduğu ödemeler mahsup edilmiş ve son mahsup işleminden sonra elde edilen nihai zararların 1)—açısından : 106.787,16 TL 2)—-için 31.485,54 TL 3—- için 32.342,12 TL olduğu görülmüş ve talep artırım dilekçesinde talep edilen miktarların davacı —-yönünden yukarıda beliritlen nihazi zararlardan fazla olduğu görülmekle fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
Temerrüd tarihinin ——- yönünden ise 25/06/2018 tarihi olduğu kabul edilmiştir.Trafik kazasına karışan araçlar ticari kullanımı haiz olmamakla hükmedilen faiz türü yasal faiz olarak belirlenmiştir.Her ne kadar — yönünden her iki davanın da usulden reddi talep edilmişse de esas ve birleşen davaların açılış tarihinin —- olduğu görülmekle ,dava tarihi itibariyle — tabi olmadıkları görülmüştür.
Yukarıda belirtilen gerekçeler ışığında davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-)Esas Davanın Kısmen Kabulü Kısmen Reddi İle;
1-)106.787,16 TL destekten yoksun kalma tazminatının 23/05/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı — alınarak davacı —verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-)31.485,54 TL destekten yoksun kalma tazminatının 23/05/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı — alınarak davacı — verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-)161.499,00 TL destekten yoksun kalma tazminatanın 25/06/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı —-verilmesine,
4-)67.466,00TL destekten yoksun kalma tazminatanın 25/06/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı—- velayeten—verilmesine,
5-Esas davada kabul edilen dava değeri olan 367.237,70 TL üzerinden Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 25.086,00 TL harçtan, peşin yatırılan 35,90 TL peşin harç ve 1.796,64 TL talep artırım harcının toplamı olan 1.832,54TL’den düşümü ile geri kalan 23.253,46 TL harçtan her bir davalı yönünden ayrı ayrı miktarlarda talep olması ve talebin müteselsilen alınması yönünde olmaması nedeniyle her bir davalı yönünden kabul edilen miktarlar üzerinden hesaplanan davalı— miktarınca ;diğer davalı — ise 14.042,83 TL miktarınca alınarak hazineye İRAD KAYDINA,
6-Davacılar tarafından yapılan 1.796,64 TL harç, 1.800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.596,64 TL yargılama giderinin HMK 326/3maddesi uyarınca davalılardan müteselsilen alınarak davacılara VERİLMESİNE,(davalı — açısından kısmen kabul olmakla bu davalı yönünden 2.657,91 TL ile sınırlı sorumlu olmak kaydıyla)
7-Davacılar kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan — göre her bir davalı yönünden ayrı ayrı miktarlarda talep olması ve talebin müteselsilen alınması yönünde olmaması nedeniyle her bir davalı yönünden kabul edilen miktarlar üzerinden hesaplanan 17.085,41 TL vekalet ücretinin davalı –vekalet ücretinin davalı — alınarak davacılara VERİLMESİNE
8-Davalı — kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan — göre reddedilen miktar olan 48.835,30 Tl üzerinden hesaplanan 7.148,59 TL vekalet ücretinin davacılardan müteselsilen alınarak davalı — verilmesine
9-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
B-)Birleşen —- Mahkemesi Sıfatı ile) ‘nin —Esas sayılı dosyası yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddi ile;
1-) 32.342,12 TL destekten yoksun kalma tazminatının 23/05/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı — alınarak davacı — verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-) 64.416,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının 25/06/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı — alınarak davacı — verilmesine,
5-Harçlar yasası uyarınca kabul edilen dava değeri olan 96.758,12 TL üzerinden alınması gereken 6.609,54 TL harçtan, peşin yatırılan 35,90 TL peşin harcın düşümü ile geri kalan 6.573,64 TL harçtan her bir davalı yönünden ayrı ayrı miktarlarda talep olması ve talebin müteselsilen alınması yönünde olmaması nedeniyle her bir davalı yönünden kabul edilen miktarlar üzerinden hesaplanan davalı —2.197,28 TL miktarınca ;diğer davalı– miktarınca alınarak hazineye İRAD KAYDINA,
6-Davacı tarafından yapılan 132,30 TL yargılama giderinin HMK 326/3maddesi uyarınca davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE, (davalı —- açısından kısmen kabul olmakla bu davalı yönünden 93,70 TL ile sınırlı sorumlu olmak kaydıyla)),
7-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan — göre her bir davalı yönünden ayrı ayrı miktarlarda talep olması ve talebin müteselsilen alınması yönünde olmaması nedeniyle her bir davalı yönünden kabul edilen miktarlar üzerinden hesaplanan 4.851,32 TL vekalet ücretinin davalı— ; 9.174,08 TL vekalet ücretinin davalı — alınarak davacıya VERİLMESİNE,
8-Davalı —- kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan — göre reddedilen miktar olan 13.343,88 Tl üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —– verilmesine
Dair; Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olduğuna dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı taraflların yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.