Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/35 Esas
KARAR NO: 2022/673
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 03/01/2019
KARAR TARİHİ: 27/10/2022
Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydedilip incelendi
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı ——— Vekili tarafından dosya kapsamına sunulu—— tarihli dava ve talep dilekçesinde özetle; Müvekkil şirkete ait —- adresindeki ———- tarihinde yaşanan “yangın” nedeniyle işletme tamamen yanmış, ticari ve hukuki evrakların da zayi olduğu yangın raporu ile tespit edildiğini beyan ederek, TTK madde 82, (7) numaralı fikra uyarınca zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi velmesini talep etme etmiştir.
DELİLLER:
—– tarafından düzenlenen —– tarihli tutanak örneği, kolluk tarafından tutulan tutanaklar, ekspertiz raporu,—– müzekkere cevabı, —- yazılan müzekkere cevabı, ——– yazılan müzekkere cevabı,
—- tarihli ara karar ile dosyanın bir mali müşavir bilirkişisine tevdi edilerek bilirkişi raporu alınması yönünde ara karar kurulmuş ve —– tarihli bilirkişi raporu mahkememize teslim edilmiştir.
Bilirkişi raporunda özetle; —— adresinde kain —– binasında —- tarihinde sabaha karşı saat —– sularında alevli bir yangın olayının meydana geldiğinin saptandığı, Meydana gelen yangın olayının çok büyük boyutlarda bir yangın olduğu, ekspertiz raporu irdelendiğinde, hasar/zarar miktarının —– olarak hesaplandığı da dikkate alındığında, yangının boyutunun ne denli büyük bir yangın olayı olduğu ve —– binasında yer alan tüm——– pert derecesinde hasar gördüğü, Meydana gelen yangının —— tarihli raporu, —– tarafından düzenlenen—— tarihli Olay Yeri İnceleme Raporu ile tespit edildiği, raporda ——— tamamen yanmak, ofiste bulunan—-kısmen yanmak işyeri dahili islenmek ıslanmak suretiyle zarar gördüğünün belirtildiği, ——— yılında açılış tasdiklerinin gerçekleştirildiği, anılan ——— her yıl yenilenmesi zorunlu olmadığı, bu nedenle ilgili defterlerin sonraki yıllarda usulüne uygun olarak kullanılmaya devam edildiğinin anlaşıldığı, bu yönüyle —— zayi olduğunun anlaşıldığı, —– açılış tasdiklerinin gerçekleştirildiği, buna karşın —— açılış tasdikin alınmadığı, —–defterlerinin ——- —–tasdikinin gerçekleştirilmediği, —- tasdikinin gerçekleştirilmediği, —— gerçekleştirilmediği, —— —– tasdikinin gerçekleştirildiği, —– gerçekleştirildiği, —– tasdikinin gerçekleştirilmediği, —— gerçekleştirilmediği, ——— ise alındığı, ——– tasdikinin gerçekleştirilmediği, ——tasdikinin gerçekleştirilmediği, —– ise alındığı, ——- tasdikinin gerçekleştirilmediği, —— açılışının ise alındığı, Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler dışında meydana gelen yangın olayında —— yılları arası döneme ait muhasebe kayıtlarına ait —— ——–ve dava dilekçesinde yer verdiği diğer yasal belgelerin zayi olduğunun anlaşıldığı, —- Maddesinde zayi belgesinin alınabilmesi için olayın öğrenildiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde mahkemeye başvurulması gerektiği hususunun belirtildiği, buna karşın davacının olayın öğrenildiği ——- tarihinde huzurdaki davayı ikame ettiği tespit edilmiştir.
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE:
Dava, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK’nın 82/1. maddesi gereğince, ——- raporlarını, aldığı ———–gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.”
Saklama süresi on yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8).
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işidir (TTK m.82/7).Kanun da belirlenen süre hak düşürücü süre niteliğindedir.
Somut olayda; davaya konu zayi nedenine ilişkin olarak yangının —- tarihinde meydana geldiği, eydana gelen yangının —– tarihli raporunun mevcut olduğu, şirket yetkilisinin —- tarihinde emniyette ifade verdiği, davanın—- tarihinde açıldığı, davacı tarafça zayi olduğu ileri sürülen defterlerin bulunduğu yerde yangının —– tarihinde meydana geldiği gözetildiğinde davanın süresi içerisinde açılmadığı, şirket yetkilisinin —— tarihinde emniyet ifadesini verdiği tarihten itibaren de 15 günlük süre içerisinde dahi davanın ikame edilmediği, bu haliyle kanunda aranan 15 günlük hak düşürücü sürenin geçirilmiş olduğu anlaşılmakla davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememize açılan davanın, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin yatırılan 44,40 TL harcın düşümü ile geri kalan 36,30 TL harcın davacı taraftan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA ,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA ,
4-Davacı tarafça peşin yatırılmış olan gider avansından artan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
Dair; Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olduğuna dair davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/10/2022