Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1113 E. 2021/882 K. 01.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/1113
KARAR NO: 2021/882
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/07/2019
KARAR TARİHİ: 01/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; müvekkili —- davalı şirket arasında, —- altında bir sözleşme imzalandığı, sözleşmenin amacının — sözleşmesi yapılması olarak belirlendiği, sözleşmenin tarihi belirlenmemiş ise de sözleşme altına —- ödeneceğinin belirtildiği, sözleşmede, müvekkilinin —- belirlenen miktarın —- ödeme yapıldığı, bu ödemelerde sözleşmede belirlenen — — sözleşme koşullarını yerine getirebilmek üzere yapıldığı, protokolün feshi başlığı altında ön protokolün imza tarihinden itibaren bir yıllık süre içerisinde franchise sözleşmesinin imzalanmaması halinde sözleşmenin kendiliğinden sona ereceğinin düzenlendiği, geçen dönem zarfında müvekkilinin şirket yöneticileri ile yaptığı görüşmeler neticesinde sonuca varılamayacağı, netice olarak franchise sözleşmesinin imzalanamadığını, ödenenlerin iadesi için davalıya ödemelerin iadesi için— tarihinde yapılan —— ödeme günleri de dikkate alınarak işlemiş faizi ile birlikte bir günlük süre içinde ödenmesi talep edildiği, ihtarnamenin tebliğ edilemeyerek iade olduğu, bunun üzerine —- dosyası ile takibe geçildiği, davalı borçlu, borcunun bulunmadığı gerekçesi ile takibe itiraz ettiği ve takibin durdurulduğunu, takip sonrası zorunlu arabuluculuğa da başvurulduğu ancak toplantıların anlaşmazlıkla sonuçlandığını; davalı borçlunun itirazında haksız ve kötüniyetli olduğu, müvekkili ile bir sözleşme imzaladığı ancak sözleşme koşullarını yerine getirmediği, ödemelerin davalının banka hesap kayıtlarına girmesine rağmen iadeden de kaçındıkları, davacının —- imzalanmaması karşısında ödenenlerin iadesini talep etme hakkı sözleşmeden kaynaklandığı, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile davalı borçlunun—- takip dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamını, borçlu aleyhine en az % 20 icra inkar tazminatına karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya meşruhatlı ihtaratlı davetiye tebliğ edilmiş ancak davaya cevap vermemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava bayilik ön protokolünden kaynaklanan alacak ilişkisinden kaynaklı başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı — sayılı dosyasından davalı aleyhinde — tarihinde icra takibine girişmiş, davalının— tarihli itirazı ile takip durmuş, davacı eldeki bu davayı — tarihinde açmıştır. Davacı icra takibinde —- talep etmiştir.
Davacı yukarıda belirtilen nedenlerden ötürü davanın kabulünü talep etmiş davalı yan ise dava dilekçesini —- tarihinde tebliğ almasına rağmen herhangi bir yanıt vermemiştir. —- alınan bilirkişi raporu davalı vekiline —- tarihinde tebliğ edilmiş davalı yanca süresi içinde bir itiraz dilekçesi sunulmamıştır. Davalı yan süresinden sonra verdiği — tarihli bilirkişi raporuna ilişkin beyan ve itirazımız başlıklı dilekçesinde taraflar arasında — yapılmak üzere ön sözleşme yapıldığını. Davacının yaptığı ödemelerin bahsi geçen bu sözleşmeler— kapsamında yapılan ödemeler olduğunu, sözleşmenin imzalanamama ve faaliyete geçilmemesinin davacıdan kaynaklandığını, davacının aynı yerde başka bir iş yeri açtığını,ön protokolün imzalanmasından ——- imzalanamaması halinde ön protokolün feshedilmiş sayılacağının düzenlendiğini ancak yapılan ödemelerin iade edileceğine dair bir hüküm olmadığını, bilirkişi raporunu kabul etmediklerini belirtmiştir. Davalı yan süresi içinde bir cevap dilekçesi sunmamış davayı inkar etmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 141. Maddesi tarafların cevaba cevap ve 2. Cevap dilekçeleri ile serbestçe iddia ve savunmalarını genişletebileceklerini, dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra ise iddia veya savunmanın genişletilemeyeceğini yahut değiştirilemeyeceğini hükme bağlamıştır. Davalı yan süresi içinde cevap dilekçesi sunmamış davayı inkar etmiştir. Yine süresi içinde hiçbir delil de sunmamıştır. Davalının bahsi geçen bu dilekçesinde davacının söz konusu yerde başka iş yeri açtığı, sözleşmeye uymadığı yolundaki beyanları savunmanın genişletilmesi mahiyetindedir. Ayrıca bu hususta yani davacının söz konusu yerde başka bir iş yeri açtığı, sözleşmeye uymadığı yolunda davalı yanca süresi içinde hiçbir delil de sunulmamıştır. Davalı yan — tarihli dilekçesi ile davacı yanca gönderilen paraların söz konusu ön prtokol gereği yapılan ödemeler olduğunu kabul ve ikrar etmiştir. Ön inceleme duruşmasında tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmasına karar verilmiş, söz konusu duruşma zaptı davalı vekiline —-tarihinde tebliğ edilmiş, davalı yanca yerince inceleme gün ve saatinde ticari defterler ibraz edilmediği gibi yerinde inceleme de talep edilmemiştir. Davalı yan ticari defter ve belgelerini sunmaktan da imtina etmiştir.
Mahkememizce deliller toplanmış bilirkişiden rapor alınmıştır. Bilirkişi raporunda— davanın. davalı yana ön protokol kapsamında ödendiği iddia edilen —- davacı yana iadesi amacı ile ikame edildiği anlaşılmaktadır. Davalı yan savunma yapmamıştır.. Dava, itirazın iptali davasıdır. —Dosyada mübrez —- —- imzalandığında tedarik edeceği ürün ve hizmetlere istinaden — hükmünü içeriği görülmüştür.—Davacı yan tarafından, davalı yana banka aracılığı ile yapılan ödemelerin icmali aşağıdaki gibidir.”
TARİH AÇIKLAMA TUTAR (TL)
— yana gönderilen havale —
— Davalı yana gönderilen —
— Davalı yana gönderilen —
TOPLAM—
—- Yukarıdaki icmalden görüleceği üzere, davacı yanın, davalıya yaptığı ödemelerin toplam — olduğu tespit edilmiştir. — Davacı yan tarafından, davalı yana —-yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide ettiği, söz konusu ihtarname ile — imzalanamaması nedeniyle, davalıya yapılan ödemelerin, ödeme günündeki—- ödenmesini talep etmiştir. —– Mahkemenizce her iki yanın ticari defterleri üzerinden inceleme yapılmasına karar verilmiştir. Davacı yanın dosyada mübrez bila tarihli beyanında özetle; davacının davaya konu alacağının davalıya yapılan ödeme dekontlarına ve davalının ticari defterlerine dayandığı ifade edilmiştir. Bu meyanda, davalı yanın iş bu raporun kaleme alındığı tarihe kadar ticari defter ve belgelerini sunmadığı görülmekle: raporumuz dosyadaki belgelere dayanılarak tanzim edilmiştir. —– Buna göre içeriğine itiraz edilmeyen ve davacı yanın sunduğu icmali yapılan banka dekontlarındaki mali veriler ışığında, davacı yanın davalı yana tediye günlerindeki kur karşılığı —- ödeme yaptığı ve buna mukabil davalı yan tarafından kendisine mal veya hizmet teslim edildiğine ilişkin fatura veya teslim belgesine dosyada rastlanmadığı, davaya konu sözleşmelerin karşılığında davalının edimlerini yerine getirdiğine dair de herhangi bir verinin olmadığı görülmekle: davacının davalıdan belgesel olarak —- alacağının olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
SONUÇ: —- incelenmesi istenen hususlarda yapılan İnceleme tespit ve değerlendirmeler sonucunda;– Dosyada mübrez banka dekontlarına göre, davacı yan tarafından, davalı yana toplam — ödendiği, bu tutarın ödeme tarihlerindeki —- — olarak tespit edildiği, —- Davalı yanın inceleme esnasında ve iş bu raporun kaleme alındığı tarih itibarı ile ticari defter ve belgelerini sunmadığı, bu hususun hukuki yorum ve takdirinin —- ait olduğu, davacının ise ticari defterlerini delil olarak göstermediğini ve alacağını davalının ticari defterlerindeki kayıtlara dayandırdığı, davalının defterlerini ibraz etmemesi neticesinde iş bu raporun salt sunulan banka dekontları dikkate alınarak tanzim edildiği, bu durumun hukuki yorum ve takdirinin —-ait olduğu,—- Buna göre içeriğine itiraz edilmeyen ve davacı yanın sunduğu icmali yapılan banka dekontlarındaki mali veriler ışığında, davacı yanın davalı yana tediye günlerindeki kur karşılığı —– ödeme yaptığı ve buna mukabil davalı yan tarafından kendisine mal veya hizmet teslim edildiğine ilişkin fatura veya teslim belgesine dosyada rastlanmadığı, davaya konu sözleşmelerin karşılığında davalının edimlerini yerine getirdiğine dair de herhangi bir verinin olmadığı görülmekle: davacının davalıdan belgesel olarak —alacağının olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.— Davacı yanın davalı yana —- yevmiye numarası ile ihtar keşide ettiği, ancak dosyada mübrez ihtaratın arkasında tebligat şerhinin mevcut olmadığı görülmekle; bu aşamada KAYDİ olarak davalının temerrüde düştüğüne ilişkin başkaca bir mali veri olmadığından faiz yönünden hesaplamanın yapılamadığı. —-Davacı yanın talep ettiği icra inkar tazminatı hakkında takdir ve karar —–yolunda rapor sunmuştur.
Taraflar arasındaki——- incelenmiş sözleşmenin —— amacın—– bayiliği verilmesi ile ilgili davacı ile — imzalanmasına ilişkin olduğu, —– davacının bayilik sözleşmesi imzalandığında —- ürün ve hizmete istinaden davalıya —- ödeyeceğinin hükme bağlandığı, ——- imzalanmasından sonra — yıllık süre içinde davacının —– yerine getirmesine müteakip franchise sözleşmesinin imzalanacağı, ön protokolün asıl sözleşme imzalanıncaya kadar geçerli olacağının belirtildiği, sözleşmenin— Maddesinde ön protokolün imzalanmasından itibaren — yıllık süre içinde—-sözleşmesinin imzalanamaması halinde ön protokolün kendiliğinden fesholunacağı belirtmiştir. Sözleşmenin en altında el yazısı ile —- ödeyecektir şeklinde bir yazı olduğu görülmüştür. Taraflar arasında imzalanmış olan ön protokol gereği davacının söz konusu ödemeleri yaptığı davalının kabulündedir. — Maddesi gereği ön protokol imzalandıktan itibaren — yıllık süre içinde — sözleşmesinin imzalanamaması halinde ön protokolün kendiliğinden feshedilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır. Söz konusu protokolün de bila tarihli olduğu anlaşılmaktadır. Ancak ilk ödeme dikkate alındığında —- tarihinden evvel imzalandığı anlaşılmaktadır. Sözleşmede aynen ödeme kaydı olmadığı görülmüştür.—- ödeme kararlaştırılmış ancak aynen ödeme kaydı konmamış ise borçlu seçimlik hakka sahiptir. Dilerse kararlaştırılan —- aynen öder, dilerse bu —-vade günündeki rayiç üzerinden ülke parasına çevirerek ödeyebilir. —-Davacı yanca — tarihinde — tarihinde —-olmak üzere toplam —- ödeme yapılmıştır. Ön protokolün imzalandığı tarihten itibaren — yıllık süre içinde —–imzalanmadığı her iki tarafın da kabulündedir. —– gereği ön protokol feshedilmiş sayılacaktır. Taraflar aldıklarını sebepsiz zenginleşme kuralları gereği geri vermekle yükümlüdür.
Türk borçlar kanununun —– muaccel bir borcun borçlusunun alacaklının ihtarı ile temerrüde düşeceğini belirtmiştir. Davacı yan icra takibinde faiz de talep etmiştir. Takip öncesi davacı yanca davalıya gönderilen ihtarnamenin bila tebliğ iade döndüğü görülmüştür.Taraflar arasındaki sözleşmede tarafların adresini değiştirmesi halinde yeni adresini bildirme yönünde bir yükümlülük yüklenmediği, bu yönde sözleşmede bir hüküm olmadığı görülmüştür. Davalı yan takip öncesi temerrüde düşmemiştir. Tüm dosya kapsamı, davacı yanca yapılan ödemelere dair banka kayıtları, davalı vekilinin —– tarihli beyan dilekçesi bir bütün olarak değerlendirilmiş davacının kahve durağı ön protokolü başlıklı ön sözleşme gereği davalıya söz konusu paraları gönderdiği, bu durumun davalının da kabulünde olduğu, belirtilen süre içinde asıl sözleşmenin imzalanamadığı bu nedenle protokolün geçersiz hale geldiği anlaşılmış davacının ödediği bedelleri geri isteme hakkının doğduğu kanaatine varılmış davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. Somut olayda alacak likit olup davalı itirazında haksızdır. Bu nedenle %20 oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmiştir.
——Buna göre, mahkemece harcın, dava tarihindeki —- üzerinden karar tarihindeki nispi harç oranına göre alınması, yine davacı yararına kabul olunan kısmın dava tarihindeki kur karşılığı—-üzerinden karar tarihindeki tarifeye göre,davacı yararına nispi vekâlet ücreti tayini gerekirken fazla ilâm harcı ve kabul olunan kısım için davacı yararına fazla vekâlet ücreti tayini usul ve yasaya aykırı olup..” belirtmiştir.Dava değeri —- Dava tarihindeki —- Kabul edilen alacak ise —-Harç, vekalet ücreti ve yargılama giderleri buna göre belirlenmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile;
A-Davalının —-dosyasına vaki itirazının kısmen iptali ile ; —-asıl alacak üzerinden devamına,
B- Likit alacağa vaki haksız itiraz nedeni ile asıl alacak olan —- icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C-Takip tarihinden alacak tamamen ödeninceye kadar asıl alacağa 3095 Sayılı Kanunun 4/a maddesi gereğince —- —- için açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına uygulanan en yüksek faizinin uygulanmasına,
3- Alınması gerekli 26.019,54 TL nispi harçtan davacı yanca yatırılan 5.068,19 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 20.951,35 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvuru harcı ve 5.068,19 TL peşin harç olmak üzere toplam 5.112,59 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 1.250,00 TL bilirkişi ücreti, 98,20 TL tebligat ve müzekkere masrafı olarak toplam 1.348,20 TL yargılama giderinden kabul ve reddedilen orana göre hesaplanan 1.193,21 TL’nin davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 36,90 TL tebligat ve müzekkere masrafı yargılama giderinden kabul ve reddedilen orana göre hesaplanan 04,24 TL’nin davacıdan tahsiliyle davalıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı taraf yargılamada kendisini vekil marifetiyle temsil ettirmiş olmakla kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan AAÜT gereği 35.113,27 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ÖDENMESİNE,
8-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen miktar üzerinden hesaplanan 7.231,76TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ÖDENMESİNE,
9-Kararın kesinleşmesi ve talep halinde HMK 333. maddesi gereği artan gider avansının yatırana İADESİNE,
10—- bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL Arabuluculuk ücretinin kabul ve red oranına göre hesaplanan 1.168,25 TL sinin davalıdan , kalan 151,75 TL sinin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair karar, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, ———- Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere, davacı vekilinin yüzene karşı, davalı tarafın yokluğunda, oy birliği ile açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/12/2021