Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1093 Esas
KARAR NO : 2022/493

DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 27/08/2019
KARAR TARİHİ : 08/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının davalı ———– olarak ——-daire teslimi karşılığında ——- tarihine kadar ——ödediğini, davalı ———– ait ——- —– —— akdedildiği —- tarihli ———– kapsamında—– —— alınmamasına karar verildiği, —————— — arasında yapılan bütün kat karşılığı sözleşmelerinin feshine karar verildiği, genel kurul tutanağının —– ——– dairesini alamayan 5 kişiden biri olarak davacının artık dairesinin teslim edilemeyeceğinin kesinleştiği belirtilmiştir. Davacı dilekçesinde, —- itibarıyla ———-tescil edilerek adlarına ——– yapıldığı satarak veya kira elde ederek kazanç sağladığı müvekkilin —— tarihinden bu yana mağdur olduğu,——-bedelsiz kalan tutarın avans faiziyle birlikte iade edilmesi amacıyla —— yevmiye no’ lu ihtarnamesi davalı —– iade talebinde bulunduğu ancak gereğinin yapılmadığı, müvekkilin neticede —- bu yana ——, kalan tutarın avans faiziyle —– davalıdan tahsil edilmesi talebi beyan edilmiştir. Davalı dilekçesi ekinde, davalı kooperatifin—- yapılan—- —kurul tutanağı, —— yevmiye no’ lu ihtarnamesi görülmüştür. Ayrıca —davalıya cevap dilekçesinde —– kooperatifin üyesi olup çıkartılmadığı, kooperatif başkanlığı döneminde kooperatifi zara uğrattığı uğrattığı iddialarına ilişkin —– kararıyla davacının berat ettiği belirtilmiştir. — bildirimde ise—– kooperatife —–ödediğinin hesap ekstresinin sunulduğu ve kooperatifin —— hareketlerinin——– yılları arası döneminin celbi talep edilmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Kooperatifler Kanunu’ nun 17. Maddesine göre———-dolduğundan davacının ————– talep etme hakkı olmadığı, davacı ….——— arasında —– kurulu başkanlığı yaptığı, ——- göreve geldiğinde——- inceleme yaptırdığı ve kuruluşundan——- tarihine kadar ——- yaptığını, inşaatların ——- —- dikkate alındığında——– fazla harcarına yapıldığı, inşaatların tam bitirilemediği, —— geçmişten gelen vergi, ——- borçları olduğu görüldüğü, ticari defter kayıtlarında anlaşılamayan ödeme ve kayıtlar olduğu ve sorumlularının o dönemlerde yönetim ve denetim kurullarında görev yapmış davacı dahil kişiler olduğu beyan edilmiştir. Kötü niyetli ve kooperatifi zarar uğratan davacının açtığı davanın reddi talep edilmiştir. Davalı vekili —– tarihli cevaba cevap dilekçesinde ———davacının beraat kararının davaya etkisi bulunmadığı ———-dosyasında yargılamanın devam ettiği belirtilmiştir.
RAPOR: Bilirkişi raporunda özetle;”Davacı …—-davalı ——— ——- olduğu, diğer —– gibi ——— olabilmek için toplamda ———-ödeme yaptığının ticari defter kayıtlarından anlaşıldığı, davalı kooperatifin—– için arazilerin——- —– İnşaat Sözleşmesi” akdedildiği ancak —— tarihli —-kurulda——— aykırı—— kayıtlı——– kapsamında —– adına kayıtlı — alınmamasına karar verildiği, ——— bu arsa zilyetleriyle kooperatif arasında yapılan bütün kat karşılığı sözleşmelerinin feshine karar verildiği, —– inşaatlardan dairesini alamayan—- biri olarak davacının artık dairesinin teslim edilemeyeceğinin kesinleştiğinden kanun, —– kayıtlarına göre mali yükümlülüklerini yerine getirdiğini anlaşıldığından ortaklar arası hak ve —— eşitlik ilkesi gereği daire sahibi olmaya hak kazandığı, kendisine teslim edilecek bir daire bulunmadığından davalı kooperatiften tazminat miktarı talep etme hakkı bulunduğu,
Davacı ….—— ortaklığının devam etmesine bağlı olarak ortaklıktan çıkma iradesi ve istifası mevcut olmadığından aidatlarını talep edemeyeceğinden davanın reddedilme durumu, kooperatif ortaklığının halen devam etmesi nedeniyle zamanaşımının işlemeyeceği kanaatimizi, davacı ile davalı arasında diğer mahkemelerde——devam eden veya tamamlanan yargı süreçlerinin iş bu davaya etkisinin hukuki değerlendirmesinin sayın mahkemenin takdirinde olduğu,
Davacı ….—–talebine bağlı olarak —– aidat alacağına, —–tarihinde teslim edildiğinden hareketle —— arasındaki dönem için ——–faiz hesaplanmış ve toplam alacak miktarının——- olduğu,” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
EK RAPOR: Bilirkişi ek raporunda özetle;” ———— başka bir mahkemede incelemede olduğundan kesin bir şekilde belirlenememiş ancak mevcut ———- kayıtlarından bu ortakların davacı ….———— defter kayıtları itibarıyla paralarını —– tahsil ellikleri görülemediği, dava tarihi —-yılına kadar——- sayfalarının boş olup yazdırılmadığından varsa adı geçen ortaklara bir aidat iade ödemesinin bu yıllara ait —- kayıtlardan da inceleme imkanı sağlanamadığı, sayın mahkemenin takdirine göre —- söz konusu —–ödeme yapılmış ise (incelememizde mevcut kayıtlar ile sınırlı görülemedi) ——— —— tahsilat dekontunu dava dosyasına ibraz etmeleri olabileceği. Davacı ….— davalı —– diğer ——- —- gibi daire sahibi olabilmek için ödeme yaptığının kök raporumuzda izah ettiğimiz üzere—- kayıtlarından anlaşıldığı, Kooperatifler Kanunu 23. maddeye göre ortaklar arası hak ve vecibelerde eşitlik ilkesi gereği, kendisine teslim edilecek bir daire bulunmadığından —— asıl aidat alacağına,————-dairesi —– tarihinde teslim edildiğinden hareketle dava tarihi —– geçen dönem için ———faiz hesaplanmış ve toplam tazminat alacağının —— olduğu, Diğer mahkemelerde——— veya tamamlanan yargı süreçlerinin iş bu davaya etkisinin hukuki değerlendirmesinin sayın mahkemenin takdirinde olduğu,” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE:
Hukuki niteliği itibariyle —– özünü, davacının davalı —- olup olmadığı, ——ise—— halen devam edip etmediği, davacıya üyelik kapsamında daire tahsis edilip edilmediği, davacının üyelik kapsamında ne kadar ödemede bulunduğu, davacı tarafından yapılan ödemelerin geri ödenmesi için karar alınıp alınmadığı, bu kapsamda davacının ödediği miktarın davalıdan tahsili istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Davalı yan zamanaşımı itirazında bulunmuş, mahkememizce esasla birlikte değerlendirilmesine karar verilmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17. maddesinde ise “Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakların—- kooperatif varlığı üzerinde hakları olup olmadığı ve bu hakların nelerden ibaret bulunduğu anasözleşmede gösterilir. Bu haklar, —— hariç olmak üzere, ortağın ayrıldığı —— göre hesaplanır.——– mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikteki iade ve ödemeler, anasözleşmede daha kısa bir süre tespit edilmiş olsa bile ——–aşmamak üzere geciktirilebilir. Bu durumda ——– bir tazminat isteme hakkı saklıdır. Çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve hakları bunları istiyebilecekleri günden başlıyarak beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Çıkan veya çıkarılan ortağın sermaye veya mevduatından kısmen veya tamamen yoksun kalacağı hakkındaki şartlar hükümsüzdür.” hükmü yer almaktadır. Davalı vekili mezkur maddedeki—– süreyi nazara alarak zamanaşımı itirazında bulunmuştur. Ancak söz konusu 5 yıllık zamanaşımı —– çıkan veya çıkarılan ortaklar için düzenlenmiş olup somut olayda davacının dava tarihi itibariyle henüz davalı kooperatiften çıkması veya çıkarılması söz konusu olmadığından davalı vekilinin zamanaşımı itirazının yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, ön inceleme duruşması sonrası dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip deliller toplanmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi tarafından oluşturulan ——- raporunda, “Davacı ….— davalı —— diğer —— gibi daire sahibi olabilmek için ödeme yaptığının kök raporumuzda izah —- üzere ticari defter kayıtlarından anlaşıldığı, Kooperatifler Kanunu 23. maddeye göre ortaklar – arası hak ve —– eşitlik ilkesi gereği, kendisine teslim edilecek bir daire bulunmadığından —– asil aidat alacağına, emsal ortakların dairesi —- tarihinde teslim lildiğinden hareketle dava tarihi —-kadar geçen dönem için —– faiz hesaplanmış ve toplam — tazminat alacağının 285.351,80 TL olduğu “yönünde görüş bildirilmiştir.
İncelenen tüm dosya kapsamına, tarafların iddia ve savunmalarına, denetlenebilir bilirkişi raporu içeriğine göre, —— tarihinde kurulduğu, davacı … davalı —— davacı tarafından davalı————— ödemesi ve neticede ——-tarihi itibariyle toplam —-ödeme yapıldığı bilirkişinin kooperatif defter ve kayıtları üzerinden yapılan inceleme neticesinde ortaya konulmuştur. Davacı davasında ödemiş olduğu miktarı —olarak belirtmiştir. Davacı … —– ile kooperatife ödemiş olduğu miktarı istemiştir. Bu itibarla davacı —– ortağı ….—- tahsis edilen dairenin imar yasasına göre ——–niteliğindeki—— bulunması, davalı —————- yapılan —– söz konusu —– zilyetlerinden satın alınmasından vazgeçilmesinden kaynaklı aidat ödeme yükümlülüğünü yerine getirdiği defter ve banka kayıtlarından anlaşılan davasının kanun ve ana sözleşmeye —— ortaklar gibi hak ve —– eşitlik ilkesi gereği daire almaya hak kazandığı ancak mevcut bir daire bulunmadığından konut alacağının tazminat alacağına dönüştüğü, davanın nitelendirilmesinin ve hukuki değerlendirmesinin mahkememize ait olduğu, bu haliyle davacının ödemiş olduğu aidat miktarınca tazminat talebinin yerinde olduğu, davacının —- ortaklığının devam etmesi nazar alındığında ——– ihtarnamesi ile kooperatife ödemiş olduğu miktarı talep etmesi ile birlikte davalı —– temerrüde düşürüldüğü, bu haliyle temerrüd tarihinin ihtarnamenin tebliğ tarihi kabul edilmesi gerektiği, neticeten davanın kısmen kabulü ile bilirkişi tarafından ortaya konulan —alacağın davalıdan alınarak davacıya,——— ihtarnamesinin tebliğ tarihi olan 16/04/2019 tarihinden itibaren yasal faizi ile verilmesine karar verilmiş, aşağıdaki şeklide hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
—- alacağın davalıdan alınarak davacıya,——- fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 9.508,47 TL harçtan, dava açılırken peşin olarak alınan 2.629,94 TL harcın mahsubu ile bakiye 6.878,53‬ TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvuru harcı, 2.629,94 TL peşin harç toplamı 2.674,34‬ TL ile 2.067,90 TL ( Bilirkişi ücreti, tebligat gideri, müzekkere gideri ve dosyadaki diğer masraflar) olmak üzere toplam 4.742,24‬ TL yargılama giderinden davanın kabul 0,90 ve red 0,10 oranına göre hesaplanan 4.268,01 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Taraflarca dava dosyasına yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333.maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
5——- % 0,90 kabul oranına ——— davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6——– davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Davacı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan ——- davanın kabul edilen miktarı üzerinden ———- vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan ——— davanın reddedilen miktarı üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.