Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1080 E. 2021/375 K. 27.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/1080 Esas
KARAR NO : 2021/375

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 21/08/2019
KARAR TARİHİ : 27/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili 21/08/2019 harç tarihli dava dilekçesinde özetle; “Dava dışı/Sigortalı——- — satın alınmıştır.
—– ile anlaşılmıştır. —- etmiştir.
—— olarak yüklenmiştir.
—- için —- getirilmiştir.—- açılarak yapılan—- hasarlı olduğu tespit edilmiş olup, söz konusu emtia — indirilerek — tarafindan tutanak tutularak hasar sigortalı yetkililerine bildirilmiştir.
Durumdan haberdar olan sigortalı, meydana gelen hasarın tespit ve tazmini için sigortacısı olan müvekkil/ — bulunmuşlardır ve müvekkil nezdinde— rücu dosyası açılmıştır.
Müvekkil —- yönlendirmiştir.
—– tarihinde sigortalı — gidilecek yapılan — çalışmasında;
——– içerisine konulmuş ve etrafinın —– kasaların birbirlerini üzerine konulmuş ve araç içerisinde kaymış olması nedeni ile — kasanın ——————— emtiaya hasar vermiş olduğu,
——– olması nedeni ile ——— —– olduğu anlaşılmıştır ve —— belgelenmiştir.
Dava ve takip konusu emtianın hasarlanması nedeniyle müvekkil şirketin sigortalısının zararına sebebiyet verilmek suretiyle, müvekkil —— sıfatı ile —— ödemiştir.
Fakat davalı/borçlu aleyhine başlatılan takip, davalı ve takip borçlusu olan —-tarihinde yapılan haksız itiraz nedeniyle durmuş olup, haksız itirazın iptali için işbu dava açma zorunluluğu hasıl olmuştur.
-Taşıyan, ağır ihmal ve kusurundan dolayı sınırlı sorumluluktan — yararlanamayacaktır.
——— bağlayıcı olması ve icra inkâr tazminatı talebimiz işbu nedenle sabit olan hasar tazminat meblağına haksız itirazda bulunan kötü niyetli davalı aleyhine alacak rakamının %20 sinden az olmamak üzere icra inkâr tazminatı hükmedilmesini sayın mahkemeden talep ederiz. “sonuç olarak haksız ve mesnetsiz itirazın iptaline, takibin devamına karar verilmesi talep edilmiştir.
CEVAP: Davalı ——– vekili cevap dilekçesinde özetle: davacının ———-husumet ehliyetine itirazlarının bulunduğunu, davacı taraf dava dilekçesinde dava dışı——- ödeme yaptığından bahisle ——- bulunmuş ise de; iddia ettiği hasarın —— ne zaman ve emtia kimin sorumluluğunda iken meydana geldiğine dair bilgiler hatta ki sigortalısı ile arasında iddia ettiği —— dahi yer almamaktadır. Davacının müvekkil aleyhine başlattığı icra takip dosyası içeriğinde bulunan ————– olduğu,——– sarılarak— konulmuş ve etrafı ———– olduğu belirtilmiş,——– —— kısımda; —– ile sarılarak ——— konulduğu ———– olduğu, Her bir ——- —- emtia için ayrılan————- adet ——-ve üzerine baskı uygulanmış olması nedeni ile emtianın yüzeyinde kazıntılar olduğu, Oluşan hasar sebebi ile gözle görülür parça ——– tespit ——olmakla birlikte, emtianın üretimde kullanıldığı —— edeceği, söz konusu —– sürecinde hasar kaynaklı oluşmuş ———- neden —–is durması,———- kaybı ——– sebep olacağı maliyetlerin göze alınmasının ekonomik olarak uygun olmayacağı kanaati ile hasar gören —- içindeki malzemeler tümüyle değerlendirildiği.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava ——- alacağına dayalı——- ilamsız takip dosyasına yapılan itirazın iptali davasıdır.Ödeme emrinin —— tebliğ edildiği ve borçlu vekillerinin ——-itiraz süresi içerisinde ödeme emrine itiraz dilekçesi sunarak takibi durdurmuş oldukları görülmüştür.Dava yalnızca asıl alacak talebi üzerinden açılmıştır.
——- sayılı takip dosyasının dosyamız içerisine celp edildiği görüldü.
Davacı —— dosyasının celp edildiği görüldü.
06/03/2020 tarihli ara karar ile dosyanın ——— uzman bilirkişisine tevdi edilerek bilirkişi raporu alınması yönünde——- tarihli bilirkişi raporu mahkememize teslim edilmiştir.
Bilirkişi raporunda özetle;
1.Dava konusu taşıma uyuşmazlığa —-hükümlerinin tatbiki gerektiği,
2.—– zaman aşımı defi nin CMR. nin md.32 hükmü dikkate alınarak değerlendirme yapıldığında —– olmadığı,
3.Davacının davalılara karşı aktif husumet ehliyeti yoktur.
Bir numaralı davalı , davacının dava dışı sigortalısı—— taşıyıcısıdır. Dolayısıyla bir numaralı davalı CMR. nin md.3 hükmüne göre akdi taşıyıcının ifa yardımcısıdır. Akdi taşıyıcının alt taşıyıcılarına—-dikkate alındığında husumet yöneltilemez. Alt taşıyıcılara rücu davası açma hakkı sadece akdi taşıyıcıya aittir. O da bu davanın konusu değildir.
Bilirkişilik her ne kadar bu kanaatte ise de; sonuç maddesinin fıkralarını terditli yazmaya karar verdik.
4.Mahkemenin davalıların CMR. nin m. 17/ lhükmüncie sorumlu olduğuna kanaat getirmesi halinde;
Dosyaya sunulan belgelere göre ——– göründüğünden yüklemenin ihracatçının ——– adresinde bulunan tesislerinden yapıldığının anlaşıldığj, Hasarın sebebinin emtiadaki hasarın sebebinin isle, istifleme(——–yerleştirme-sabitleme) hatasından kaynaklandığı, Bu durumda —– benimsediği üzere, taşıyıcının,—-en iyi bilen kişi konulunda olup, ———– olarak —– güvenliğini nedeniyle doğru yapılıp yapılmadığını kontrol etme, —- olması — göndericiye bildirmekle yükümlü olup. eğer CMR üzerine bu yönde ihtirazi kayıt şerhi düşmemiş ise; müterafik kusurunun kabulü gerektiği görüşünden hareketle.
Bir numaralı davalının %30 oranında kusurlu olduğu.
— yönünden: Hasarın sebebini istifleme(yerleştirme-sabitleme)hatası olarak tespit ettiğimizden ve istifleme kaynaklı hasarların, —- düzenlemiş olduğu taşıyıcı sorumluluk poliçesinin teminat dışı haller md.8 ve 9 hükmü dikkate alındığında poliçe teminatı kapsamında olmadığı,
———- uyuşmazlık konusu —— ilişkin herhangi bir tazmin yükümlülüğü bulunmadığı,
Hasarın nerede ve nasıl meydana geldiğinin —– mübrez belgelerden anlaşılamadığı,
CMR. nin md.30 hükmüne göre; CMR üzerine düşülmemiş olduğu, Davacı vekili tarafından hasara ————— taşıyıcının —— bulunmadığı,
——– tarafından düzenlenmiş teslim, tekellüm tutanağının da sunulmamış olduğu, Davalılara CMR. nin md. 30/2 hükmünde hasafın ihbar edildiğinin belgelenemediği,
7.Bilirkişiliğimizin CMR. nin md.23/3 hükmüne — hesaplama sonucunda hangi taşıyıcının sorumlu olduğuna karar verilecekse, taşıyıcının sınırlı sorumluluk üst tavanının 487,30 SDR olduğu, bu tutarın rapor yazım tarihi itibariyle TL karşılığının 5.223,51 TL olduğu,
Ancak bu hesaplamanın karar tarihi itibariyle — alınmak suretiyle tekrarlanması gerektiği,
Gerçek zararın bilirkişiliğimizce 657,13 USD olarak tespit olunduğu,
Hangi taşıyıcı sorumlu ise %30 kusura denk gelen — sorumlu
olduğu,
Bu tutarın sorumluluk üst sınırı altında kalması nedeniyle taşıyıcının gerçek zarar olan bu tutardan sorumlu olduğu,
8.Uyuşmazlık konusu hasar, her ne kadar davacının düzenlemiş olduğu—- geçerli olduğu dönem içerisinde ve poliçe genel ve özel ve genel şartları dikkatte alındığında teminat kapsamında olduğu görülse ise de;
—– gereği, uyuşmazlığa konu ——–arasında yapılan taşımanın bir ——- konu olması ya da —- dava dışı sigortalısı tarafından verilmesi gereken—– dosyaya sunulmasmm şart olduğundan mevcut belgelere —– davacının TTK. nin md.1472 hükmünde halef sıfatı kazandığı ve ——- dava dışı sigortalısı—- rücuan talep hakkı bulunduğunun söylenemeyeceği, Kanaatine varılmıştır.” şeklinde tespitte bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizin 26/11/2020 tarihli celsesinde; tarafların rapora itirazları ve bilirkişinin —– şikayet edilmesi üzerine, dosyanın yeni rapor alınmak üzere bir taşımacılık konusunda uzman bilirkişi ile bir sektör bilirkişisine tevdine karar verilmiş olup bilirkişiler heyet raporlarını mahkememize sunmuşlardır.
Bilirkişiler heyet raporlarında özetle;
1-Dosyada mevcut raporla uyumlu bir şekilde “dava konusu taşıma uyuşmazlığa—- hükümlerinin tatbiki gerektiği”,
2-Dosyada mevcut raporla uyumlu bir şekilde, takip ve dava tarihleri gözetilerek “…zaman aşımı def’i nin —- md.32 hükmü dikkate alınarak değerlendirme yapıldığında yerinde olmadığı”,
3-Bilirkişi raporundan ayrık düşerek; davacının davalılara karşı aktif husumet ehliyetinin ödemesi ile sınırlı olmak üzere dosya kapsamı ——– ödeme dekontu ve ekspertiz raporuna göre sabit olduğu,
4-Bilirkişi görüşünden ayrık düşerek;—– sıfaıt ve — kabul ettiği —–sigortacısı sıfatı gereği, her iki davalıya da pasif husumet yöneltilebileceği,
5-Birincil hasar sebebi bakımından bilirkişi görüşüne iştirak eden heyetimizin, “Hasarın sebebinin —–sebebinin ise,— hatasından kaynaklandığı,” ancak bunun tek başına değil; aynı zamanda “emtianın niteliğinin de hasarda etkili olduğu”; bu nedenle MÜTERAFİK KUSUR VE CMR. 17/5 uygulaması yapılması gerektiği kanaatine ulaştığı, buna göre davalı taşıyıcının ASLİ, yük ilgilisinin ise TALİ kusurlu olduğu değerlendirmesi ile sayın mahkemenin kusur oranı belirlemesi gerektiği,
6-Bu çerçevede dosyada mevcut bilirkişi görüşüne iştirak edilmekle; Davalı —— yönünden: Hasarın sebebini — olarak tespit ettiğimizden ve istifleme kaynaklı hasarların,—— düzenlemiş olduğu—- teminat dışı haller md.8 ve 9 hükmü dikkate alındığında poliçe teminatı kapsamında olmadığı,
7-Bilirkişi görüşünden ayrık düşen heyetimiz, ayrıca — somut olayda aranmayacağı,
8-CMR. nin md.23/3 hükmüne göre yapmış olduğu hesaplama sonucunda hangi taşıyıcının sorumlu olduğuna karar verilecekse, taşıyıcının sınırlı sorumluluk ———- bunu teyit ettiği,
9-Gerçek zararın —– tespit olunmasına karşın; davacının ancak ödediği —– sınırlı rücu edebileceği,
10-Davacı ödemesi—— davalının asli kusur oranı ve sigortalı tarafın tali kusur oranı gözetilerek yapılacak değerlendirme ile sayın mahkemenin ödenecek tazminatı hesaplaması gerektiği,
11-Hesaplanacak tazminatın her halde sınırlı—- altında olduğu-olacağı,
12-Davacının —— m.27 gereği yıllık %5 hesaplanması gerekeceği görüş ve kanaatlerine ulaşılmış olup; karar ve hukuki görüş tamamen Sayın Mahkemenize ait olmak üzere işbu raporumuzu saygılarımla arz ederim” şeklinde tespitte bulundukları görülmüştür.
Davac—— , dava dışı sigortalısı —— ödeme yaparak TTK 1472.maddesi uyarınca —- dayalı olarak takip başlatmış bulunmaktadır.Dava —— tarafından ithal —— karşı —– tarafından — yapılmış ve yük dava dışı —— akdi taşıma süreci üstlenilmiş,davalı—- fiilen taşınmıştır.Dolayısıyla eldeki davada daval—-,diğer davalı sigorta ——— sorumluluk sigortacısıdır.
TTK’nın 1472/1 maddesinde düzenlenen—– cüz’î halefiyet niteliğindedir. Bu maddeden—– hakkına istinaden açılan veya açılacak olan dava, esas itibariyle sigortalının, kendisine zarar verene karşı açacağı tazminat davasının, onun halefi sıfatıyla sigortacı tarafından açılmasıdır. TTK’nın 1472/1. maddesi uyarınca sigortacı, sigorta bedelini ödedikten sonra hukuken sigorta ettiren yerine geçer ve dava, tazmin ettiği —- intikal eder. Bu şekilde sigortalısının haklarına —— şirketinin, ödediği tazminat miktarınca ——yerine geçerek açtığı rücû davası, aslında bir tazminat davası olup, bu niteliği itibariyle aynı zamanda şahsî nitelikte bir eda davasıdır. Burada sigortacı, sigorta ettiren yerine geçtiği için şahsî ve rücûu ödediği bedelle sınırlı olduğundan dolayı da cüz’î haleftir. Sigortacının, sigortalıya ödediği tazminat oranında sigortalının yerine geçeceği ve onun kanunî halefi olacağı, ilke olarak ———- Kararında da, sigortacının, zarara sebebiyet veren aleyhinde açtığı rücû davasının, kanundan doğan halefiyete dayandığı ve halef olanın, halefiyet yolu ile nasıl bir hak iktisap etmiş ise o hakka sahip olacağı vurgulanmış; —— ettirenin ne hakkı varsa bunların, şartları gerçekleşince sigortacıya geçeceği; sigortacının,—– def’ilerini üçüncü şahsa karşı ileri sürebileceği şüphesizdir.
Yukarıda yer alan TTK 1472. Maddesi ve İçtihadı Birleştirme kararı doğrultusunda uyuşmazlık incelendiğinde; dava dışı sigortalı ——– ve hukuki nedenle davalıya karşı talepte bulunabilecek — haklarına halef olan davacı sigorta da o nedenlere dayalı olarak talepte bulunabilecektir.Dolayısıyla uyuşmazlığa konu —- uygulanacak hükümler —-.maddesi ile—-adına—— andlaşmaların onaylanması,——kanunla uygun bulmasına bağlı olması ve usulüne göre yürürlüğe konulmuş —– kanun hükmünde olması nedeniyle uyuşmazlığa uygulanacak hükümler iç hukuka ilişkin düzenlenen hükümler olmayıp —- hükümler olacaktır.CMR konvansiyonunun 17/4-c ve d bentleri ile 17/5.maddesinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda müterafık kusur bulunmakla ,—– taşımayı üstlenen davalı fiili taşıyıcı——- niteliğine uygunluk talep edilmemesi nedeniyle tali kusur ise davacı sigortanın haklarına halef olduğu taşıtandadır.Nitekim 05/11/2018 tarihli —- tesellüm elemanı tarafından tutulan tutanak ile hasar ve zayi olgusu tespit edilmekle —– — ile düzenlenen bu tutanak CMR 17/1.maddesi uyarınca– sürecindeki hasarın tespiti niteliğinde olup CMR 30.maddesi gereği hasar ihbar şartını ortadan kaldırmıştır.Dolayısıyla—– istifleme yapmaması nedeniyle asli kusurlu,davacının haklarına —– taşıtanın ise—- hassaslığı ile ilgili yeterince bilgilendirme yapmaması nedeniyle tali kusurlu olduğu anlaşılmıştır.Hasarın nedeni istifleme hatası olduğundan ve istifleme hatasının davalı —- poliçesinin 8 ve 9.maddeleri ile teminat dışı bırakılmış olduğundan davalı —- davanın reddine karar verilmiştir.
Hükme esas alınan yeterli ———heyet raporu hükme esas alınarak davalının düzgün istifleme yapmaması nedeniyle %75 kusurlu,davacı ——– olduğu taşıtanın — yeterince bilgilendirme yapmaması nedeniyle %25 kusurlu olduğu kabul edilerek davanın davalı —- kısmen kabulüne,hasarın — olması nedeniyle dvalı sigorta yönünden reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar kurulmuştur.
Emtianın hasarlanmasına ilişkin eldeki davaya konu olayda tarafların müterafık kusurlu olması nedeniyle alacağın likit ve belirlenebilir olmadığı görülmekle icra inkar tazminatına hükmedilmemiş olmakla davalı ——- reddine sebep olan gerekçenin olayın teminat dışı olması nedeniyle bu durumun salt kötü —kabul edilerek kötü niyet tazminatına da hükmedilmemiştir.
Harçlar ve vekalet ücretine ilişkin hesaplamalar dava tarihindeki ——– oranına göre hesaplanmıştır.(5,7285)
Hüküm; Ayrıntısı ve yasal gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın Kısmen Kabulü ile;
———– sayılı takip dosyasına davalı ——– tarafından yapılan —- alacak üzerinden iptaline, —-takip tarihinden itibaren %5 temmerüt faizi işletilerek takibin devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Davanın, davalı —- yönünden reddine,
3-İcra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Harçlar yasası uyarınca davanın kabul edilen —– kısım yönünden alınması gereken (Dava tarihi itibari —– harçtan peşin alınan 64,89 TL harcın mahsubu ile bakiye 121,57 TL karar harcının daval—– tahsiliyle hazineye İRAD KAYDINA,
4- Harçlar yasası uyarınca davacı tarafından yatırılan 64,89 TL peşin harcın davalı ——— ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan——-alınması gereken 2.729,74 TL vekalet ücretinin daval—— alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davalı——– kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden reddedilen miktar üzerinden hesaplanan—- 13/2’ye göre alınması gereken 909,91 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ——– verilmesine
7- Davalı —— kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden reddedilen miktar üzerinden hesaplanan —-. 13/2’ye göre alınması gereken 3.639,65 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya—- VERİLMESİNE,
8-Davacı tarafından yapılan toplam 1.800,00 TL bilirkişi ücreti ve 163,90 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.963,90 TL yargılama giderinden kabul-red oranına göre belirlenen 1.410,97 TL yargılama giderinin davalı——– alınıp davacıya verilmesine, geri kalan bakiyenin davacı üzerinde bırakılmasına, kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
8-Davalı —— tarafından yapılan toplam 1.000,00 TL bilirkişi ücretinin kabul-red oranına göre belirlenen 281,54 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı—– geri kalan bakiyenin davalı üzerinde bırakılmasına, kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
8- Kabul red oranına göre belirlenen —- ücretinin davalı ——- tahsiliyle hazineye irad kaydına, Yine Kabul red oranına göre belirlenen—– tahsiliyle hazineye irad kaydına,
Dair;6100 Sayılı HMK’nın 341/2. Maddesi uyarınca kesin olarak verilen karar davacı vekilinin ve davalı ——– yüzüne karşı diğer davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı