Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/3 Esas
KARAR NO : 2022/87
DAVA : Endüstriyel Tasarım (Tecavüzün Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 08/01/2021
KARAR TARİHİ : 28/06/2022
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM /Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacı şirketin—- yılından bu yana faaliyette bulunan güçlü —- bir şirket olduğunu, davacı şirket ile birleşen ——-olduğunu, —– tescil numarası ile “— — gerekse ——– —- satışa sunulduğunu, davalı tarafça davacıya —- tescil numaralı —- tasarımlarının —–sunulduğunun tespit edildiğini, bu ürünlerin davacının tasarımları ile ayırt edilemeyecek kadar benzer olduklarını, davalıya—- numaralı ihtarnamesi keşide edilmişse de, davalı tarafça —–numaralı cevabında ürünlerin ——-edildiği, toplam —–ürün getirildiği, şu anda stoklarının bulunmadığı bildirilerek eylemlerin inkar edildiğini, davalının ürünlerin yoğun bir şekilde — satışa sunulduğunu, ————— adlı internet sitelerinde satışlarının yapıldığını, ——-başvurusundan sonuç alınamadığını, davalının eylemlerinin davacının tescilli tasarımlarına tecavüz niteliğinde olup, davacının zararının her geçen gün artmakta olduğunu beyan ederek, davalının davacının tescilli tasarımlarına tecavüz teşkil eden fiillerinin tespiti ile durdurulmasına, tecavüzün sonuçlarının giderilmesine, tecavüze sebebiyet veren ürünlere el konulmasına ve bunların imhasına, tecavüz eylemlerinin devamını önlemek üzere uygun görülecek sair tedbirlerin alınmasına, davalının eylemleri neticesinde oluşan TTK’nun 54 ve devamı maddeleri anlamındaki haksız rekabetin varlığının tespitine, önlenip yasaklanmasına, haksız rekabetin neticesi olan maddi durumun ortadan kaldırılmasına ve gideri davalıdan alınarak dava neticesinin ——— alacak davası olarak ikame ettikleri davada, SMK’nun 151/2-b maddesi uyarınca —– maddi tazminatın, davalıya gönderilen —– tarihinden işleyecek kısa vadeli kredilere uygulanan en yüksek—- tutarındaki manevi tazminatın davalıya gönderilen ihtarnamenin tarihi olan 06/07/2020 tarihinden itibaren uygulanacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, masrafı davalıdan alınarak hüküm————– kesinleşeceği tarih itibariyle—– ilanına, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; —– ——– ——–olarak tescil ile korunduğunu, davacının —- nezdinde ———tescili yaptırması bağlamında; davaya konu söz konusu tescilin —- piyasaya sürülen ——— (tekniğin bilinen durumuna) benzer tasarımın tescilinin haksız ve dayanaksız olduğunu, davacının ‘gerçek hak sahipliğinin’ bulunmadığı bir hak sahipliğinden istifade ile kanunun 85. maddesi korumasından yararlanamayacağını, davacı tarafın kötüniyetle hareket ettiğini, bilirkişi raporunu kabul etmemekle, davacı tasarımının davaya konu tasarımlarının aynısı, kopyası veya benzeri olmadığını, —- davacının gerçek hak sahibi olmadığını, bir tasarımın — açısından, kıyaslandığı diğer bir tasarımın başvuru veya rüçhan —- veya —- herhangi bir yerde piyasaya sunulmuş olmasının, bu tasarımın hükümsüzlüğünü gerektirdiğini, davacının hükümsüz kılınması gereken sinai mülkiyet haklarına tecavüz bulunmadığı gibi, gecikme sebebiyle bir sakınca yahut ciddi bir zarar doğması gibi bir ihtimalinin de olmadığını belirterek, tüm bu nedenlrle usul ve esas itibariyle haksız olan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davalının davacı adına tescilli ——— tescil numaralı —- tasarımının —– kapsamında —– sunduğu iddiasıyla açılan, tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, tecavüzün ve haksız rekabetin durdurulması ve kaldırılması ile maddi ve manevi zararların tazminine davasıdır.
Davacıya ait —- numaralı —- —- kaydı dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde —- tarihinde davacı adına tescil edildiği tespit edilmiştir.
İhtiyati tedbir talebinin değerlendirilmesi için dava dilekçesinde davalıya ait olduğu bildirilen — — ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, tasarım uzmanı —- ve bilişim uzmanı —– alınan bilirkişi heyeti —— adresinde yapılan incelemede; söz konusu—– adı altında satışının yapıldığının tespit edildiğini, davacı ve davalı tarafa ait ürünlerin karşılaştırılarak incelemesinde; davacı tarafa ait ————— —– ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığını, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını, davacı tarafa ait—- numaralı tasarım ile—- kodlu ürünler ile davalı tarafa ait – kodlu ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığını, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarına dair görüş bildirmişlerdir.
Tarafların delilleri toplandıktan sonra dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden, dosya üzerinde ve tazminat hesabı için davalı tarafın ticari kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, muhasip bilirkişi —- oluşan bilirkişi heyetinden— tarihli rapor alınmış, raporda; dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesi ve yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirmeler sonucu; —–seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda davacı tarafa ait —- ve —– tasarım tescilleri ile davalı tarafa ait ürün tasarımları arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davalı —-tarihinde tescil edildiği, dava konusu olayda davalı —- yıllarında normal satışlarının yanında —- ürünlerinin satışından elde ettiği gelir tutarının —- olduğu, dava konusu olayda—döneminde dava konusu ürünlerden 163.292,16 TL değerinde ürün sattığı, bu satıştan davalı şirketin endüstriyel tasarım hakkına tecavüz yoluyla elde ettiği kazancın 12.334,32 TL olduğu, davalının dava konusu ürünlerden 2020 yılında satışının olduğu, 2021 yılında herhangi bir satışının bulunmadığının tespit edildiği, fiili zararı ispat yükümlülüğünün davacı tarafa ait olduğu, davacının bu hususta bir kayıt veya belge dosyaya sunmadığı, toplum içinde —sarsılmasının karşılığının giderilmesi —- tasarım sahibinin manevi tazminat talebinin tarafların kusur ve tutumları doğrultusunda tamamen mahkemenin takdirinde bulunduğu, dosyaya sunulan——- incelemeler sonucunda; —– sitelerinde farklı satıcılar tarafından da ürün satışının yapıldığı yönünde görüş bildirmişlerdir.
Davacı vekili 15/04/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile 10.000,00 TL olarak talep ettikleri maddi tazminat tutarını bilirkişi raporu doğrultusunda 12.334,32 TL olarak arttırdıklarını beyan etmiştir.
Dava açıldığı tarihte yürürlükte olan SMK’nun 55. maddesinde tasarım “ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki — gibi özelliklerinden—- olarak tanımlanmış, bu kanun uyarınca tescil edilmiş olması halinde tasarımın tescilli tasarım olarak korunacağı düzenlenmiştir. Yine SMK’nun 56. maddesinde, tasarımın yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla, bu Kanunla sağlanan haklar kapsamında korunacağı, 58. maddesinde ise tasarım sahibinin, kendi tasarımına kıyasla ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlara karşı bu Kanundan doğan haklarını kullanabileceği düzenlenmiştir. SMK’nun 81. maddesinde de tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibariyle ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek,—– önerilerde bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ——–alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak tasarım hakkına tecavüz olarak tanımlanmıştır.
Yine Sınai Mülkiyet Kanununun 149. maddesinde sınai mülkiyet hakkına tecavüz edilen sınai mülkiyet hakkı sahibinin fiili tecavüzün olup olmadığının tespitini, muhtemel tecavüzün durdurulmasını, tecavüz fiillerinin durdurulmasını, tecavüzün kaldırılmasını, maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabileceği düzenlenmiştir.
Türk Ticaret Kanununun 55. maddesinde ise başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almanın haksız rekabet olduğu belirtilmiştir.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olay incelendiğinde; davacının davaya dayanak olarak gösterdiği —- olduğu taraflar arasında tartışmasızdır. Her ne kadar davalı bu tasarımların daha önce kamuya sunulduğunu iddia ederek yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunmadığını, davacının bu nedenle hak iddia edemeyeceğini savunmuşsa da, tasarımların hükümsüzlüğü için bir dava açmadığından ve tasarımların tescili devam ettiği sürece davacının——– kaynaklanan haklarını herkese karşı ileri sürebileceğinden, davalının bu savunmalarına itibar edilmemiştir.
Alınan her iki bilirkişi raporunda da——–konusunda uzman bilirkişiler tarafından; dava konusu —- tasarımın “—– olup, yüzeyinde —– kazandığı, karşılaştırılan davacıya —- ile davalıya ait ——– tasarımlarında ————– adet—– yer aldığı,——oluşturan ——– benzer biçim, oran ve yerleşimde oldukları, tasarımlar arasında bulunan farkların küçük ayrıntılarda olup, tasarımlara ayırt edici nitelik kazandırmadıkları, —- seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda davacı tarafa ait —-lı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ——- ürün tasarımı arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı —–belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, dava konusu — ana gövde ve ayaktan oluşmakta olup,— yüzeyinde yer —- farklılaştığı ve ayırt edici nitelik kazandığı, karşılaştırılan davacıya ait tasarım ile davalıya ait —– yer aldığı, tasarımlarda yer alan ayağın—- benzer biçimde oldukları, karşılaştırılan tasarımları oluşturan bütün öğelerin benzer biçim, oran ve yerleşimde oldukları, tasarımlar arasında bulunan farkların küçük ayrıntılarda olup, tasarımlara ayırt edici nitelik kazandırmadıklarının tespit edildiği, davalının bu ürünlerin satışını yaptığının kendi beyanı ile de sabit olduğu, bu nedenlerle davalının bu ürünleri satmasının davacının tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiği, davacının maddi ve manevi tazminat talep edebileceği, davalının bu ürünlerin satışından elde ettiği gelirin 12.334,32 TL olarak hesaplandığı, davalının kusur derecesi, davacı şirketin tanınmışlığı, davalı — hacmi, satılan ürün sayısı dikkate alındığında 20.000,00 TL manevi tazminatın hakkaniyete uygun olacağı anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davalının — ürünlerinin satışını yapmasının davacı adına tescilli—–numaralı—- tasarımlarına TECAVÜZ VE HAKSIZ REKABET TEŞKİL ETTİĞİNİN TESPİTİNE,
Davalının tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerinin MEN’İNE, bu kapsamda bu ürünlerin satışını ve üretimini yapmasının YASAKLANMASINA,
Davalıya ait ve davaya konu————- ürünlerinin TOPLATILMASINA, karar kesinleştiğinde masraflı davalıdan alınmak suretiyle İMHASINA,
—- maddi tazminatın —tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
20.000,00 TL manevi tazminatın 06.07.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınmak suretiyle hüküm özetinin —— — bir kez ilanına,
Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
Alınması gereken 2.208,75 TL harçtan peşin alınan 1.918,53 TL harcı mahsubu ile bakiye 290,22 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı vekiline markaya tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ve men’i davası üzerinden—-vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline maddi tazminat davası üzerinden —— vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline manevi tazminat davası üzerinden —- vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline manevi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden —- vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan 1.878,53 TL peşin harç, 40,00 TL ıslah harcı ve 59,30 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 1.977,84 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 95,00 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 6.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.595,00 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%65) 4.286,75 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%35) 2.308,25 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 111,50 TL yargılama giderinden, davanın red ve kabul oranına göre, (%35) 39,00 TL’nin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, bakiye (%65) 72,50 TL’nin davalı üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı