Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/11 E. 2022/97 K. 30.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/11 Esas
KARAR NO : 2022/97

DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/01/2021
KARAR TARİHİ : 30/06/2022

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla;—–isimli ———- için ———- imzaladığını, davalının —– tarihinde sona ermesine rağmen —– tarihinde —– davalı tarafından—- piyasaya sunulduğunu, davalının bu şekilde ciddi bir hak ihlalinde bulunduğunu ve davacıyı zarara uğrattığını, bu nedenle davacının FSEK’nun 68. maddesi uyarınca rayiç bedelin üç katı tutarında tazminat talebinde bulunabileceği, davacının hak sahibinden aldığı mali haklara ilişkin olarak, davalı ile nasıl bir bedel üzerinden sözleşme yapardı sorusunun cevabı kapsamında FSEK’nun 68/1. maddesi uyarınca bedel tespit edileceğini, ayrıca davalının eyleminin TTK kapsamında haksız rekabet teşkil ettiğini, TTK’nun 51. maddesi uyarınca TBK’nun 60. maddesinin uygulanmasını talep ettiklerini, davacının—– sözleşmede telif hakkı için ödeyeceği bedelin —- olduğunu, bu nedenle davalıdan davacı adına talep ettikleri telif ücretinin asgari oranının %9 olduğunu, ——-bu oranın %10 olduğunu, davacının bu telif bedeli üzerinden tazminat talep ettiğini, davalının——— bedelle piyasaya sürdüğünü, —- tespit edilmesi gerektiğini, bedelin isterse sözleşme yapılmış olmasına göre, isterse rayiç bedele göre hesaplansın, davacının ödediği %9 oranının altına düşülmemesi gerektiğini, buna göre en iyi giderim imkanını tanıyacak hesaplama yönteminin dikkate alınmasını talep ettiklerini, Mahkemece davalının FSEK’nun 68. maddesi uyarınca bir bedel ödenmesine karar vermesi —- taraflar arasında —– sözleşme kurulmuş olacağından,——-ilgili bir men taleplerinin bulunmadığını, ancak davalının —– satışa sunması ihtimali bulunduğundan davalının muhtemel tecavüzünün de önlenmesini talep ettiklerini belirterek, davalının dava konusu “———ve satış fiyatının tespitine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla, HMK’nun 107. maddesi uyarınca belirsiz alacak davası olarak açtıkları ve harca esas asgari toplam değeri 3.000,00 TL olarak beyan ettikleri davada; TTK hükümleri ve FSEK’nun 68. maddesi uyarınca tespit edilecek üç katı cezalı telif bedelinin /tazminatının dava tarihinden itibaren———-avans işlemlerine uyguladığı—- faizi oranında işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, BK’nun 60. maddesi uyarınca davacının en iyi (en yüksek) giderim/tazminat imkanı üzerinden karar verilmesine, davalının, dava konusu kitaplar dışında—— ihtimali bulunduğundan dava konusu —– —- ihtimali nedeniyle davalının muhtemel tecavüzünün men’ine, yargılama giderlerinin ve avukatlık ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı adına çıkartılan usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
Davalı vekili bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde, müvekkili ile —-arasında yapılan sözleşmenin sona erdiğini davacının yaptığı bildirimle öğrendiklerini, davacı ile dava dışı —— sahibi arasında sözleşme yapıldığını öğrenir öğrenmez bastıkları ———- telif hakkının eser sahibine ait olacağı, davacının telif hakkı talep edemeyeceği, FSEK’nun 68. maddesi uyarınca üç kat tazminat talep etme hakkının bulunmadığını, bu tazminatın istenebilmesi için tecavüz gerçekleştirenin kötü niyetli olması ve kasten hareket etmesi gerektiğini, müvekkilinin bu saikle hareket etmediğini, her ne kadar bilirkişi raporunda manevi tazminattan söz edilmişse de, davacının manevi tazminat talebinin bulunmadığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir..
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacının mali haklarını devraldığını iddia ettiği ——davalı tarafça izinsiz olarak——satıldığı iddiasıyla, FSEK’nun 68. maddesi uyarınca——bedelin tahsili için açılan tazminat ile muhtemel tecavüzün men’ i davasıdır.
Davacı şirketin —–kaydı dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde,—– tarihinde —– tescil edildiği anlaşılmıştır.
——–davalı şirketin dava konusu ——– bilgileri istenilmiş, dosyaya gönderilen müzekkere cevabı ile; davalı şirketin —– şirketi ile imzaladığını iddia ettiği ——– sözleşme ——-imzaladıkları sözleşmeyi —–.. tarafından — arasında olan —– imzalandığı, bahsi geçen sözleşmenin birinci maddesinde sözleşme kapsamı başlığı altında——– bu mali haklara ilişkin kullanma——– Eserleri Kanunu’nun hükümleri ye bu sözleşmenin şartları çerçevesinde çevirmen tarafından sözleşme süresince ———- devredilmesine ilişkin” olduğu, bahsi geçen sözleşmenin 13. maddesinde sözleşme süresinin 5 yıl olduğu, —- yapılan—- başvuruda —– Taahhütnamede dava konusu—— adetinin sınırsız olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Davacı tarafından dosyaya sunulan —– firmasına ait beyan dilekçesinde davalı ile —— ilgili yaptıkları —- tarihli sözleşmenin 4 yıl süreli olduğu ve —- yılında bu sürenin dolması ile haklarının kendilerine geri döndüğünü beyan ettiği görülmekle, davalıya —sözleşmenin aslını ve yeminli tercümesini dosyaya sunması, aksi takdirde bu delilden vazgeçmiş sayılacağına dair ihtarlı tebligat yapılarak iki haftalık kesin süre verilmesine rağmen, sözleşme aslı ve tercümesi dosyaya sunulmamıştır.
Davaya konu —– eser niteliğinde olup olmadığı, davacının bu eser üzerinde hak sahibi olup olmadığı, davacının talep ettiği maddi tazminatın hesaplanabilmesi için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, hesaplama için davalının dava —- ilgili ticari kayıtlarının incelenmesi gerektiğinden, bu kayıtları inceleme gününe kadar mahkemeye sunması için kesin süre verilmesine rağmen kayıtlar sunulmamış, yerinde inceleme talebinde de bulunulmamıştır. Mahkememizce süresinde kayıtlar sunulmadığından —– tarihli inceleme tutanağı ile davalının ticari kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına yer olmadığına karar verilmiş olmasına rağmen, — tarafından davalının iş yerinde ticari kayıtları incelenerek — hesabı yapılmış, davacı ve davalı tarafça bu işleme itiraz edilmediğinden bilirkişi raporundaki hesaplamalar Mahkememizce hükme esas alınmıştır. FSEK uzmanı ——— uzmanı————- tarihli bilirkişi heyeti raporunda; davacı———————-yayımlamak için —-tarihinde imzaladığı —– haklarını devraldığı, davalı … —- devir belgelerinin—- müzekkereye verdiği cevapta görüldüğü, mali —–devir sözleşmesinin —- imzaladığı, davalı tarafından dava konusu —–alım tarihinin ise — tarihi olduğu, dolayısıyla bu tarihte eserin mali haklarının sahibinin davacı olduğu, davalının –üzerinde dava konusu olay ile ilgili olarak mali bilirkişi tarafından yapılan inceleme neticesinde davalının — olduğu — belirlenen —- adedi dikkate alınarak hesaplamalar———- basıldığı,——— adetinin halen davalının — bulunduğu, buna göre — adetinin tanesi — bedelle satıldığı ve 51.034,00 TL gelir elde edildiği, telif bedelinin %9 olarak hesaplanması sonucunda ödenmesi gereken telif ücretinin 4.593,06 TL olduğu, eser sahibi davacının, davalı tarafından sözleşmesiz ve izinsiz olarak —– adet satılan dava konusu kitap için FSEK’nun 68. maddesi kapsamında 13.779,18 TL tazminata hak kazanabileceği, eser sahibi davacının telif ücreti ve FSEK’nun 68. maddesi kapsamında toplam (4.593,06+13.779,18)=18.372,24TL tazminata hak kazanabileceği yönünde görüş bildirmişlerdir.
Davacı vekili, bedel artırım dilekçesi ile tazminat talebini arttırarak, 18.372,00 TL tazminatın davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Toplanan deliller, —- davacının hak sahibi olduğuna dair sunduğu —– tarihli sözleşme örneği ve tüm dosya kapsamı ile, davacının—– ——– tarihinde imzaladığı——— haklarını devraldığı,davalının daha önce aynı——- sözleşme ile hak ——- devralmasına rağmen sözleşme süresinin —- sona erdiği, davalının ——-sözleşme ———-örneğini kesin süre verilmesine rağmen dosyaya sunmadığı, eserin—– tercümesini yapan çevirmen ile imzaladığını—– davalıya —- mali hak sahibi olmadığı —– yaparak satışa sunduğu,— haklarının sahibinin davacı olduğu, davalının bu şekilde davacının FSEK’nun 22. maddesindeki çoğaltma ve 23. maddesindeki yayma haklarını ihlal ettiği, davalının—- basıldığı, bunlardan —– davalının——-bulunduğu, buna göre —– bedelle satıldığı —–gelir elde edildiği, telif bedelinin %9 olarak hesaplanması sonucunda ödenmesi gereken telif ücretinin 4.593,06 TL olduğu, davacının FSEK’nun 68/2. maddesi uyarınca sözleşme olması durumunda isteyebileceği miktarın üç kat fazlasını talep edebileceği, her ne kadar bilirkişi raporunda telif bedelinin üzerine üç katı daha koyularak hesaplama yapılmışsa da, FSEK’nun 68/2. maddesi uyarınca davacının en fazla telif bedelinin üç katını talep edebileceği, buna göre 13.779,18 TL tazminat talep etmekte haklı olduğu anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE,
Davalının mali hakları davacıya —- basarak satışa sunmak suretiyle, davacının FSEK ten kaynaklanan mali haklarına tecavüz etmesi nedeniyle FSEK in 68. maddesi uyarınca 4.593,06 TL telif bedelinin —– değişen oranlarda kısa vadeli avans işlemlerine uyguladığı ve reeoskont avans faizi oranında işleyecek faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalının bu eseri yeniden basmak suretiyle eserle ilgili davacıya ait mali haklara muhtemel tecavüzünün MEN’ İNE,
Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin reddine,
Alınması gereken 941,25 TL harçtan peşin alınan 324,3‬0 TL harcın mahsubu ile bakiye 616,95‬ TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı vekiline muhtemel tecavüzün men’i davası üzerinden —— gereğince takdir olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline maddi tazminat davası üzerinden—– vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline reddedilen maddi tazminat davası üzerinden —-gereğince takdir olunan—- vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL peşin harç ve 59,30 TL başvurma harcı ile 265,00 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 383,6‬0 TL harç giderinin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 247,00 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 3.900,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.147,00 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%88) 3.649,36 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%12) 497,64‬ TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.