Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/102 E. 2023/27 K. 14.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/102 Esas
KARAR NO : 2023/27

DAVA : Endüstriyel Tasarıma Tecavüzün Tespiti ve Giderilmesi, Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 10/06/2021
KARAR TARİHİ : 14/02/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının —— tescil numaralı—- tarihinde —- nezdinde yaptırdığını, daha sonra davalının bu tasarımın aynısını taklit suretiyle—— ile tescil ettirdiğini öğrendiğini,—– dosyası ile davalının davacıya ait tasarıma tecavüz ettiğinin tespiti için delil tespiti talebinde bulunduklarını, görevlendirilen bilirkişinin hazırladığı raporun objektif ve denetlenebilir bir rapor olmaması nedeniyle itiraz etmelerine rağmen yeni bir rapor alınmadığını, bilirkişinin raporunda davalıya ait iş yerinde tespite konu bir tasarımın tespit edilemediği, tespit isteyene ait—– tasarım ile aleyhine tespit istenene ait——— numaralı tasarımların farklı olduklarına dair görüş bildirdiğini, ancak bu incelemenin yalnızca —- yapıldığını, davacının tasarımında hem ——– olduğunu, bu tasarımın olağan dışı —- olduğunu, —-başlığına gerek duyulmaksızın aynı anda üç adet ——— edilebildiğini, davalının davacıya ait tasarıma tecavüzü nedeniyle davacının iktisadi menfaat yönünden ağır bir zarar gördüğünü, bu nedenle manevi tazminat talep ettiklerini, davacının yoğun bir ———– tasarladığı —– ürünlerin, davalı tarafça satışının ve pazarlamasının yapılmasının davacıyı zarara uğratacağını beyan ederek; davacı —– tasarım haklarına davalı tarafından tecavüz edildiğinin tespiti ile tecavüzün giderilmesine ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, davalı adına —- tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne ve — terkinine, davalının ———– tescilli ürününe tecavüz teşkil eden eylemlerin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı kararı verilmesine, davalının müvekkili şirkete yönelik tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet eylemlerinden dolayı iktisadî menfaat bakımından ağır zarar gören müvekkilinin uğradığı zararın giderilmesini temin için—– manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davacı tarafın işbu davayı ikame ederken müvekkili şirketin ürününün davacı şirketin tasarımdan kaynaklanan haklarına tecavüz ettiği gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinde bulunduğunu, davacı şirket tarafından —— Mahkemesi’nden —– ——- tasarımlarının aynısının taklit edilmesi suretiyle endüstriyel tasarım haklarına gerçekleşen tecavüzün ve vâki haksız rekâbetin tespitine” yönelik——– İş dosyası üzerinden tespit talebinde bulunduğunu ve anılan dosyada düzenlenen bilirkişi raporunda özetle; “tespit isteyen tarafa ait —- numaralı —– aleyhine tespit istenene ait —- numaralı tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları sonucuna varıldığına” kanaat getirildiğini, huzurdaki davaya konu tasarımda olduğu üzere —– belgesi ile korunurken ürünlerin görünümlerinin —-belgesi ile koruma altına alındığını, bu bağlamda —-belgesinin ürünlerin —-, üretim yöntemlerini koruma altına alan bir sınai mülkiyet hakkı olmadığını, davaya konu tasarımların—– olduğunu, elektriğin diğer —— tarafından kullanımını sağlayan —– işlevi yerine getirebilmesi için sahip olması gereken teknik zorunlulukların ——- girişi için bunlarla uyumlu——- olduğunu, mevcut tasarım göz önünde bulundurularak ———– araştırma yapıldığında aşağıda sunulan örneklerden de görüleceği üzere, genel anlamda—- —-geniş bir seçenek özgürlüğüne sahip olduğunun görüldüğünü, davacı şirketin müvekkilinin——– davacı tasarımının aynı olduğunu, mevcut durumun tasarım hakkına tecavüz ve aynı zamanda müvekkilinin tasarımının hükümsüzlüğü için bir neden olduğunu iddia ettiğini, fakat müvekkili şirketin tasarımı ile davacı şirketin tasarımının aralarındaki farklılıklar nedeni ile aynı olmadığı gibi, benzer görünüme de sahip olmadıklarını, somut olayda müvekkilinin tasarımının davacı şirkete ait tasarım ile benzer olmadığını, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde aralarında belirgin farklılıklar olduğunun —– dosyasında yer alan bilirkişi raporu ile de ortaya konduğunu, dolayısıyla müvekkili şirketin davacı şirketin tasarımını taklit etmek, itibarından yararlanmak gibi bir gayesinin bulunmadığını belirterek, bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacının tescilli tasarımının koruma kapsamında kalan ürünlerin davalı tarafça taklit edilmek suretiyle kullanılması sebebiyle meydana geldiği iddia edilen tasarım haklarına tecavüzün tespiti ve giderilmesi ile manevi tazminatın tahsili, ayrıca davalıya ———– hükümsüzlüğü ve — terkinine ilişkindir.
Dosyaya —– getirtilmiş olup, incelendiğinde; ——- tarihinde davacı şirket adına; —–isimli ———-tarihinde davalı şirket adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafından davalı aleyhine ———– sayılı dosyası ile delil tespiti talebinde bulunulduğu, davalının iş yerinde delil tespiti yapıldığı, Mahkemece alınan ——- bilirkişi raporunda; aleyhine tespit istenene ait iş yerinde tespite konu herhangi bir tasarım tespit edilemediği, tespit isteyen tarafa ait —— — arasında ————kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıklarına dair görüş bildirildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu——- gerektirdiğinden, tarafların delilleri toplandıktan sonra Mahkememizce bilirkişi incelemesi —- raporda; davacı tarafa ait ————– tasarım tescili ile davalı tarafa ait ——– tasarım tescili arasında kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, sunulan deliller karşısında daval—————- başvuru———-itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu yönünde görüş bildirmiştir.
Davanın çözümü —- tescil numaralı ——–yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin mevcut olup olmadığının yani hükümsüz kılınıp kılınamayacağının incelenmesi gerekir.
Sınai Mülkiyet Kanunun 77. maddesinde tasarımların hükümsüzlük halleri belirtilmiştir. Buna göre, bu Kanunun 56. ve 57. maddelerinde belirtilen şartlara sahip olmadığı ispat edilen tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilebilir. Kanunun 56. maddesinde yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımların belge verilerek korunacağı, —– tasarımının—– takıldığında,————– kullanımında görünür durumda olması, parçanın görünür durumda olan özelliklerinin, yenilik ve ayırt edici nitelik şartlarını karşılaması halinde korunacağı belirtilmiştir.
Kanunun 56/4. maddesinde yenilik unsuru, 56/5. maddesinde ise ayırt edicilik unsuru tanımlanmıştır. Buna göre, tescilli tasarım için bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce ——- sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. —-ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edilir.—— edici niteliğe sahip olması için, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim tescilli tasarım için, başvuru veya ———— sunulmuş, herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğunun kabul edileceği, ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, —— sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınacağı belirtilmiştir.
SMK’nun 81. maddesinde de —— sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibariyle ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için önerilerde bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, —- işlemine tabi tutmak tasarım hakkına tecavüz olarak tanımlanmıştır.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; davacı tarafça davalının tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin bulunmadığına dair iddiasını ispatlayacak hiç bir delili dosyaya sunmadığı, davalının —— müvekkili — tasarım ile aynı olduğu iddiasıyla hükümsüzlük talebinde bulunduğu anlaşılmıştır. Taraflara ait —tescil belgeleri ve bilirkişi raporları ile; her iki tasarımın da —– kullanılan —– oranlarda —– ——–biçiminde —– sahip olup, —– farklılaştıkları ve ayırt edici nitelik kazandıkları, karşılaştırılan tasarımlarda —— merkezinde bulunan —– üzerinde iki yanda açılı biçimde —- konumlanmış ——-yer aldığı, davacı tarafa ait tasarımda—— boşluğu ile aynı yüzeye sahip olup arası—- olacak — olarak tanımlanmışken, davalı tarafa ait tasarımda —– — bağımsız olarak——- kenarının —- biçimde dışa genişleyerek aşağı indiği, davacı tarafa ——————– davalı tarafa ait tasarımda ——– — biçimde dışa genişleyerek aşağı indiği, tasarımlarda yer alan —— incelendiğinde, —-ile farklı ilişkide olduklarının görüldüğü, davacı tarafa ait tasarımda —olacak biçimde bir —-sahipken, davalı tarafa ait tasarımda —– —— olduğu, karşılaştırılan tasarımlarda ürünün işlevini yerine getirmesi için zorunlu olan ortak özellikler dışında tek ——-yuvalarının açılı konumu olup, bu yerleşimin, ürünlerin tasarımlarını, başka bir deyişle görünümlerini tanımlayan yüzey yapıları ele alındığında benzer kılmaya yetmediği, davacı tarafa ait —- tescili ile davalı tarafa ——–tasarım tescili arasında kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, —- —– seçenek özgürlüğünün mevcut olduğu tespit edilmiştir.
Her ne kadar davacı tarafça kendilerine ait tasarımın aynı anda üç adet —- bir ürün tasarımı olduğu ve bu konuda bir boşluğu doldurduğu ve yenilik getirdiği iddia edilmişse de, —- yalnızca — koruduğu, ürünün teknik özellikleri ve yerine getirdikleri — olsa bile tasarımlarının farklı olması halinde tasarım haklarına tecavüzden söz edilemeyeceği ve davalıya ait tasarımın yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin bulunmadığının iddia edilemeyeceği, teknik özelliklerin ve ————altına alınabileceği, davalının — tasarımının davacının — olmadığı ve davalının iş yerinde yapılan tespitte davacının tasarımının koruma kapsamında kalan başkaca bir ürün tespit edilemediği anlaşılmakla, davanın reddine karar vermek gerekmiştir.

H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın REDDİNE,
Alınması gereken — harçtan peşin alınan 512,33 TL harcın mahsubu ile bakiye 332,43 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davalı vekiline reddedilen tasarıma tecavüzün tespiti ve tecavüzün giderilmesi davası üzerinden —– gereğince takdir olunan —– vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davalı vekiline reddedilen manevi tazminat davası üzerinden ——-gereğince takdir olunan —– vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davalı vekiline reddedilen tasarımın hükümsüzlüğü davası üzerinden —- gereğince takdir olunan ——- vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından gerek bu dava dosyasında gerekse de delil tespiti dosyasında yapılan yargılama ve tespit giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı