Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/38 Esas
KARAR NO : 2022/24
DAVA : Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü ve Menfi Tespit
KARAR TARİHİ : 22/03/2022
YAZIM TARİHİ : 25/03/2022
Taraflarca birbirleri aleyhine açılan davaların yapılan açık yargılaması sonucunda;
İSTEM / Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla;—- firmanın —- kurulmuş olup, öncelikle — olarak — faaliyetlerine şirket olarak — yılında devam —— mümkün olan en uygun fiyat ve en yüksek kaliteyle ——– ürüne sahip olmayı hedeflediğini,davalı tarafından — sayılı dosyası ile tespit talebinde bulunarak müvekkile — davalı adına tescilli —- benzer olup olmadığının tespit edilmesinin talep edildiğini, davalı-karşı davacının ——- benzeri olduğunu ve bu görseller incelendiğinde tamamının davacının tasarım başvurusu yaptığı tarihten önceki bir tarihli olduğunu, tüm ———- gibi özelliklerin benzer nitelikte olduğunu, bu manada bu özelliklerden yola çıkarak — benzerlik olduğunu söylemenin hatalı olduğunu, bununla birlikte —dosyasına rapor hazırlayan bilirkişinin — arasında benzerlik görmesinin nedeninin — kullanılmasından kaynaklı olduğunun görüldüğünü,——–belirtmiş olduğunu, bu manada daha önce başkaları tarafından —– davacıya bu — açısından bir — sağlanmasının kabul edilemez olduğunu, tarafların —- ——– —- değerlendirmenin mümkün olmadığı gibi,— müşterilerinde — kaynaklı olarak bir tercihte bulunmadığını; —-ürünlere yönelik tercihlerini kullandıklarını, dolayısıyla —–olduğu bilincinin açıkça ve tartışmasız bir şekilde tüketici nezdinde benimsendiği dikkate alındığında, —— ihtimali yaratmayacağını,—- kullanılan ——— haksız bir kazancın elde edilmesinin de mümkün olmadığını belirterek, davalı adına –numaralı—— terkinine, müvekkilinin davalı adına tescilli — tasarımından doğan hakları ihlal etmediğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP VE KARŞI DAVADA İSTEM / Davalı-karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacı yanın —kullanımlarıyla müvekkili şirketin — yönelik benzerlik iddialarında bulunduğunu, söz konusu — görseller incelendiğinde ciddi şekilde farklılıklar yaratıldığının ortaya çıktığını, — arasında kıyaslama konusu yapılacak unsurun — tasarımı veya sadece—- unsuru olmadığını, müvekkili şirketin tescilli — olarak bütün — uyguladığını, ancak bunu —- gerçekleştirdiğini, işbu davalarının —– ilişkin bir dava olmadığını, davalı tarafından müvekkili—- yönünden—- benzer kullanımlar olduğunu, davacının— müvekkilinin —– ve ayırt edicilik özelliklerinin mevcut olduğunu, hükümsüzlük koşullarının bulunmadığını,—- bilirkişi raporu ile davacı-karşı davalının — kullandığı — ait tasarım ile benzer olduğunun tespit edildiğini, müvekkilinin tescilli tasarımının —- maddesi uyarınca —– olduğunu, davacı-karşı davalının bu kullanımı nedeniyle müvekkilinin —- tescilinden kaynaklanan haklarına tecavüz teşkil ettiği iddiasıyla, asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne, davacı-karşı davalının müvekkiline —tecavüzünün tespitine, tecavüz fiillerinin önlenmesine, durdurulmasına ve menine, tecavüzün kaldırılmasına, davacı-karşı davalı tarafından davalı-karşı davacı adına tescilli tasarımların ve söz konusu tasarımlar kullanılarak oluşturulan —- kullanımının haksız olduğunun tespitine, söz konusu——–veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini — kullanmak suretiyle davacı-karşı davalı tarafından gerçekleştirilen haksız rekabetin men’ine, önlenmesine, haksız rekabetin sonucu durumun ortadan kaldırılmasına, davacı-karşı davalı yanın işletmelerinde bulunan, ayrıca—-, davalı-karşı davacının ——– doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturan ürünlere ve bunların —- (tecavüz konu ürünler dışındaki ürünlerin üretimini —-, davacı-karşı davalının işletmelerinde bulunan, ayrıca diğer —- alan, müvekkilinin — tescilinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturan ürünlerin —sabit veya —- konulmasına,— tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhalarına, tesis olunacak kararın masrafı davacı-karşı davalıdan alınmak üzere — karar verilmesini talep ve dava etmiştir..
KARŞI DAVAYA CEVAP / Davacı-karşı davalı karşı davaya cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davalı-karşı — — yeni ve ayırt edici nitelikte olmadığını, dilekçe ekinde sunulan — —karşı taraf tasarımını oluşturan — — yapılan bir araştırmada — başladığının belirtildiğini, başlangıçta — kullanılmakta — derecede benzer olduğunu, fakat son dönemlerde ———- — kullanmaya başlamasının tesadüf olmadığını, —— bu durumda davalı-karşı davacı tarafın — şekilde benzer olduğunu, davalı-karşı davacı tarafın karşı davasının dayanağında — oluşturduğu iddia edilen —- bir ürün gibi değerlendirmek mümkün olmadığı— olarak bir tercihte bulunmadığını,—- kullandığını, müvekkilinin davalı-karşı davacının ihlal teşkil ettiğini ileri sürdüğü —bundan davalı-karşı davacı tarafın zarar görmesinin mümkün olmadığından müvekkilinin — mümkün olmayan bir şekilde değiştirilerek müvekkilinin zarara uğratılmasına yönelik bir ihtiyati tedbir talebinin –, bu manada davacı tarafın—- kullanımın durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararının HMK’ya aykırı olduğu gibi —- aykırı olduğunu,müvekkilinin—- hakları ihlal etmediğini belirterek, karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Asıl dava, davalı-karşı davacı — bulunmadığı iddiası ile açılan hükümsüzlük davası ile davacı-karşı davalının ——karşı davacının — doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine ilişkin olup, karşı dava ise; davalı-karşı davacının — alan —- tecavüz ve haksız rekabette bulunması iddiası ile açılan tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, men’i ve kaldırılmasına ilişkindir.
Dosyaya –numaralı —- adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
Davalı-karşı davac–.İş sayılı dosyası ile —– bilirkişi heyeti raporunda; tespit isteyene—– aleyhine tespit istenene ait —-arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel —bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları belirtilmiştir.
Tarafların delilleri toplandıktan sonra, dava konusu — Mahkememizce dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, ————– havale tarihli raporda; davalı – karşı davacı tarafa —-tarihi itibarı ile — olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı,—- —farklı olduğu, davalı – karşı davacı tarafa ait — tasarım tescilinde yer alan —-davacı – karşı davalı tarafa ait —- içinde tercih edilen—– dava konusu — tescilinde yer — kapsamında eser niteliğini haiz olmadığı yönünde görüş bildirmiştir.
Davalı-karşı davacı tarafından sunulan — mütalaada; davacı – karşı davalı — tarafından açılan asıl dava yönünden; — hükümsüzlüğüne gerekçe olarak sunulan görsellerin hiçbirisinde tescilli tasarımın——unsurların tümünün birlikte yer almadığı, tescilli tasarımda yer alan herhangi—– görünümlerle karşılaştırılamayacağı, karşılaştırmanın “– tasarımlarda —— olduğu— şekilde kullanıldığı,—– başta olmak üzere diğer unsurlarıyla bütünleştirilerek ——-, önceki — bu algının söz konusu olmadığı, tescile konu tasarımın önceki tarihli tasarımlara göre çok daha basit, ayrıntıdan—yarattığı, eski tarihli tasarımların pek çoğunda farklı ayrıntıların mevcut olduğu, hatta —– olmak üzere pek çok farklı unsurun — — dikkate alındığında,—— ürünün ———— kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimin farklı olduğu, bu nedenle sunulan görsellerin — hükümsüzlüğüne neden olamayacağı; davalı – karşı davacı—– ilişkin olarak dosyada yer —- —-göstermemekle birlikte,—— tespit edilebildiği üzere, ——– kullanıldığı ve bu özellikler itibariyle —– şekilde kullanıldığı yönünde bir delil de bulunmayan—benzerliğe yol açacak şekilde kullanıldığı, bu kullanımın ——— tarafından gerçekleştirilen ————- meydana getirmesi olası —- — oldukça sınırlı bir imkanla gerçekleştirilen — farklılaştırılmasına yönelik yatırımların korunamaması suretiyle haksız rekabete neden olabileceği belirtilmiştir.
Mahkememizce davalı-karşı davacı vekilinin itirazları ve sunulan mütalaa incelenerek bu itirazları karşılar şekilde bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, aynı bilirkişi heyeti —davalı – karşı davacı tarafa ait —– tarihi itibarı ile — ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, davalı – karşı davacı—— karşı davalı —- edilen —- olmadığı, dolayısıyla kök rapordaki tespit ve değerlendirmelerin geçerli olduğu yönünde görüş bildirmiştir.
Her iki davanın da çözümü için öncelikle davalı-karşı davacıya ait tescilli tasarımın hükümsüz kılınıp kılınamayacağının incelenmesi gerektiğinden, öncelikle bu konuda değerlendirme yapılmıştır.
SMK’nun 55/1. maddesinde; — olarak tanımlanmış, tasarımın tescilli olması halinde tescilli tasarım, ilk kez —-halinde ise tescilsiz tasarım olarak korunacağı belirtilmiştir.
Yine SMK’nun 56. maddesinde — ve ayırt edicilik niteliğine sahip olması gerektiği belirtilmiş, bir —– tarihinden önce, tescilsiz ise kamuya sunulduğu tarihten önce —yeni kabul edileceği, tasarımlar sadece—— kabul edileceği, bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim — rüçhan tarihinden önce,— kamuya sunulduğu tarihten önce— aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğunun kabul edileceği, ayırt edicilik niteliğinin değerlendirilmesinde, — seçenek özgürlüğünün derecesine bakılacağı belirtilerek yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin tanımı yapılmıştır.
SMK’nun 77. maddesinde ise; tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinin bulunmaması halinde tasarımın hükümsüz sayılmasına karar verileceği düzenlenmiştir. SMK’nun 79. maddesinde de hükümsüzlük kararının geçmişe —– korumanın hiç doğmamış sayılacağı belirtilmiştir.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; tasarım —dava—- içine yerleştirilecekleri — ile ilgili — tescil kapsamında bulunmadığı, daha çok — görsellerde yer alan bu —tescilinde yer alan — kullanıldıklarında sahip oldukları —- olarak nasıl algılandıkları üzerinde yapılması gerektiği, — olarak yer alan —- çok —– —-yer kullanıldığı—- raporunda yer verilen ve dava— tarihinden önce —————- — kullanıldığı,—— kullanılan bu ——–farklı olsa da ——-belirleyen —üzerinden değerlendirildiğinde davalı-karşı davacı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen ——- dayanak olarak sunulan —– farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davalı-karşı davacının— ilişkin dava konusu tasarımın,— oldukça geniş olduğu da dikkate alındığında, yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin bulunmadığı ve hükümsüz kılınması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davalı-karşı davacının davaya konu tasarımın — eser olduğu da iddia edildiğinden, bu yönde yapılan incelemede ise; 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerinin uygulanması için öncelikle ortada eser niteliğini haiz bir ürünün mevcut olması gerektiği, eser niteliği taşımayan herhangi bir ürün hakkında 5846 sayılı Kanunda eser sahipleri lehine öngörülen korumadan yararlanılamayacağı, 5846 sayılı Kanunun 1/B maddesi uyarınca; “sahibinin hususiyetini— tanımlanmış olup, bir fikir ve — nitelendirilebilmesi için fikri ürünün sahibinin hususiyetini taşıması ve meydana getirilen ürünün kanunda belirtilen eser türlerinden birine dahil olması gerektiği, ayrıca FSEK ‘nun 4. maddesinde sayılan eserlerin sahibinin hususiyetini taşımasının yanında,——- olmasının şart olmadığı, FSEK’nun 4/son maddesine——- — yararlanacakları, — davaya konu ——— bulunmadığı, incelenen eski tarihli tasarımların davalı-karşı davacının tasarımından daha önce —- kanaatine varılmıştır.
Davalı-karşı davacı tarafından dosyaya sunulan —– davalı-karşı davacıya——- davacının —- ile benzerlik incelemesi yapılırken tasarımlarda genel izlenimi belirleyen —-bildirilmesine rağmen, tasarımın yenilik unsurunun bulunup bulunmadığına dair incelemede ise bu unsurlara göre değerlendirme yapılamayacağı belirtilerek, davalı-karşı davacının —- olan ———- dikkate alınması yönünde görüş bildirilerek kendi içinde çelişkiye düştükleri tespit edilmekle, bu nedenle konunun uzmanları olan —- bilirkişi heyetinin raporlarına aykırı olan uzman görüşlerine itibar edilmemiştir.
Davacı-karşı davalının —- davalı-karşı davacının ——- olmadığına dair yapılan değerlendirmede; alınan bilirkişi raporları ile dava konusu ———— oluşturulması sırasında karşılaşılan — — bulunmadığı, alınacak — doğrultusunda — çalışıldığı, taraflara — unsurların farklı olmasına —————– ile davacı-karşı davalı tarafa ait —— kullanıcı üzerinde—-çok daha önce —, davalının — sahipliğinde—- bulunmadığı, bu nedenle benzerliğin davalı-karşı davacının — tecavüz teşkil etmeyeceği, davacı-karşı davalının— —-kullanmasının haksız rekabete de yol açmayacağı anlaşılmakla, asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Asıl davanın KABULÜNE,
Davalı-karşı davacıya ait—– —– HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE VE SİCİLDEN TERKİNİNE,
Davacı-karşı davalının davalı-karşı davacının haklarına TECAVÜZ ETMEDİĞİNİN TESPİTİNE,
Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile —-gelir kaydına,
Davacı-karşı davalı vekiline tasarımın hükümsüzlüğü davası üzerinden — vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davacı-karşı davalı vekiline menfi tespit davası üzerinden—- ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 54,40 TL peşin harç, 54,40 TL başvurma harcı, 257,00 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.365,80 TL yargılama giderinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Karşı davanın REDDİNE,
Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile — gelir kaydına,
Davacı-karşı davalı vekiline reddedilen dava üzerinden — vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davalı-karşı davacı tarafından gerek iş bu dava dosyasında yapılan yargılama giderlerinin gerekse de — sayılı dosyasında yapılan tespit giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı – karşı davalı vekili ile davalı – karşı davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.