Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/25 Esas
KARAR NO : 2021/2
DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 31/12/2014
KARAR TARİHİ : 12/01/2021
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının FSEK kapsamında eser sahibi olduğu —- isimli karikatür eserinin davalıya ait ——- dergisinde iki bölüm yayınlandığını, bundan sonra taraflar arasındaki bağlantının koptuğunu, müvekkilinin derginin sona erdiğini düşündüğünü, bu karakterin müvekkiline ait olduğunu, davalı ——-karikatür üzerinde bir mali hakkı olmaksızın karikatürü, eserin hususiyetini ve orjinalliğini de bozacak şekilde aynı dergide yayınlamaya devam ettiğini, ayrıca karakterin işlenerek maskotunun, peluş oyuncaklarının, animasyon filmlerinin yapıldığını, ——– ve kadın karakter olarak eklenen —– karakterinin davalıya ait dergide, internet sitesinde, not defterleri üzerinde ve çeşitli kanallarda yayınlandığını, maskotların tanıtım faaliyetlerinde kullanıldığını, tüm bu kullanımlarda müvekkilinin eser sahibi olduğunun belirtilmediğini, eser üzerinde hak sahibi olan müvekkilinin çoğaltma, yayma, işleme, temsil, umuma iletim, manevi haklarının ihlal edildiğini, bu nedenlerle FSEK 68. madde uyarınca rayiç bedelin 3 katı üzerinden fazlaya dair talep ve dava hakkı saklı kalmak üzere —-maddi tazminat ile —- manevi tazminatın davalıdan tahsiline, FSEK 45/4 maddesi uyarınca müvekkilinin bilgisi olmadan karikatürün dergide kullanılmış olması ve bu derginin herhangi bir sayısından para almaması sebebiyle derginin son çıkan sayısı ve basım adedi tespit edilerek, mahkemece belirlenecek bir miktarın ödenmesine, müvekkili eserinin davalı ——-tarafından her türlü organizasyonda, bunlarda kullanılacak promosyon eşyasında, ——-haberlerinin yer aldığı mecmualarda ve yayınlarda halen kullanmakta olması nedeniyle tecavüzün tespitine ve ref’ine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; —- sayısında derginin metin yazarı ile birlikte çalıştığını, hizmet alımının davacının kendisinden değil dava dışı —– yapıldığını, anılan derginin ilköğretim okullarındaki çocuklar için çıkarılıp ücretsiz olduğunu, ticari amaç güdülmediğini, —– karakterinin yeniden çizilerek davacının karakterinden farklılaştırıldığını, davacının çizdiği karakterin maskot olarak, anahtarlık üzerinde ve internet sitesinde kullanılmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava , davacıya ait ——- isimli karikatürün davalı —- tarafından izinsiz olarak kullanılması, çoğaltılması, yayınlanması, temsil edilmesi ve işlenmesi iddiası ile açılan FSEK’ten kaynaklanan haklara tecavüzün tespiti ve ref’i ile maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Yapılan yargılama sonucunda Mahkememizin——- sayılı kararı ile, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, davacının FSEK kaynaklı haklarına tecavüzün tespit ve ref’ine, davacı eserinin davalı ——-tarafından her türlü organizasyonda, promosyon eşyasında, ——haberlerinin yer aldığı mecmualarda ve yayınlarda kullanımın engellenmesine, davalı belediyeye ait dijital ortamdaki dergilerde eser sahibi bilgisinin eklenmesine, — maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, —- manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş, karar —– sayılı ilamı ile mahkememizce tefhim edilen kısa kararın —- maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine dair hüküm tesis edildiği halde, gerekçeli kararın hüküm bölümünün—— maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine” dair karar oluşturulduğu, duruşmada tefhim edilen kısa karar ile gerekçeli kararın hüküm fıkrası arasında çelişki doğmuş olduğundan, kararın bu nedenlerle bozulmasına karar verilmiş, Mahkememizce bozmaya uyularak yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce yeniden yapılan yargılama sonucunda, —-sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, davacının —– isimli karikatür eseri ile ilgili FSEK’ ten kaynaklanan haklarına davalı tarafça izinsiz kullanılmak suretiyle tecavüz edildiğinin tespitine ve tecavüzün ref’ ine, davacının eserinin davalı —- tarafından her türlü organizasyonda , promosyon eşyasında, —yer aldığı mecmualarda ve yayınlarda kullanımının engellenmesine, davalı— ait dijital ortamlardaki dergilerde eser sahibi bilgisinin eklenmesine, —– maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte, davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, —- manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının — manevi tazminat talebinin reddine dair verilen kararı davalı vekilinin temyiz etmesi üzerine, ————– kararıyla”Dava, eser sahipliğinden kaynaklanan maddi ve manevi haklarının ihlali iddiasına dayalı tazminat talebi ile tecavüzün tespiti, durdurulması ve ref’i istemine ilişkindir. Mahkemece, davacı tarafından oluşturulan karakterin davalı tarafından maskot, anahtarlık, not defteri ve sanal ortamda davacının izni olmaksızın —- farklı şekilde kullanıldığı gerekçesiyle buna ilişkin her bir kullanım için telif ücreti —hesaplanmak üzere 3 katı bedeli olan —maddi tazminata hükmedilmiştir. Ancak, davacıya ait eserin taraflar arasında kararlaştırılan mecra dışında davalı tarafından başka objelerde kullanılması durumunda, söz konusu kullanımlar için toplam—- telif ücretinin davacıya ödeneceği davacının imzasını taşıyan adi yazılı belgede belirlenmiş olup, mahkemece söz konusu karakterin/tiplemenin kullanıldığı bütün objeler bakımından toplam —– tutarında tazminata hükmedilmesi gerekirken, her bir obje için ayrı ayrı fazla tutara hükmedilmesi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiş, dava dosyası Mahkememizin —- alarak yargılamaya bu esas üzerinden devam olunmuştur.
Davalı taraf savunmaları doğrultusunda delillerini dosyaya sunmuş, —–sözleşme incelendiğinde, —- ve davacı arasında sözleşme yapıldığı, davacının istisnasız tüm —- ilgili haklarını —- devrettiği, karşılığında —– kendisine ödendiğine dair sözleşme olduğu, ayrıca davacıya —-sayısı için ödeme yapıldığı, ikinci ve sonraki sayılar için, sayı başına —- davacıya ödeneceği, dergi ile ilgili çalışmaları davacının yapacağı, —- başka bir gaye ile kullanmaları söz konusu olduğunda—– telif hakları için noterden devir sözleşmesi muvafakatname karşılığında davacıya —– ödeme yapacağına dair tarihsiz el yazılı bir sözleşme daha yapıldığı, sözleşme altında davacı, —— imzalarının bulunduğu tespit edilmiştir.
Davacı vekili —-tarihli ıslah dilekçesi ile;——- manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı tarafından dosyaya sunulan ödeme belgeleri incelendiğinde, —– bedelli, —- kesilen faturada —-adının mevcut olduğu,—– tarihli ve —- bedelli,—- Tarafından davalı —kesilen fatura olduğu,—- sayı faturası ibaresi ile —- tarihli ve —- bedelli, —- tarafından davalı —- kesilen fatura olduğu, — düzenlenen—- tarihli — bedelli, — tarihli —- bedelli, — tarihli — bedelli,—- tarihli — bedelli, —- bedelli, — tarihli — bedelli, — tarihli —- bedelli, — tarihli—-bedelli, — tarihli — bedelli,— tarihli — bedelli, — tarihli — bedelli ve — tarihli —- bedelli ödeme belgelerinin mevcut olduğu tespit edilmiştir.
—— kaydı dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde, tek ortağının —– olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu olan —–karakterinin davalı tarafça kullanıldığı dergiler ve diğer deliller dosyaya sunulmuş, davanın aydınlatılması için bilirkişi raporu alınmış, bilirkişi raporunda, —– karakterinin FSEK madde —– kapsamında estetik değere sahip ve eser sahibinin özgünlüğünü yansıtan bir karikatür olduğu, bu kapsamda da güzel sanat eseri olarak FSEK kapsamında koruma altında olduğu, dosyaya ibraz olunan dergi örneklerinin incelenmesi neticesinde dergide “Dünyanın en tatlı karakteri —– isimli bir çizimin yer aldığı , sayfaların sağ üst tarafından davacının isminin, diğer sol üst tarafında ise metin yazarı olarak —– isminin yer aldığı görülmekle, FSEK’nun 11. maddesi kapsamında çizgi romanda yer alan—– karakterinin ve dergilerin diğer sayfalarında yer alan “Pişman” karakterinin davacının eseri olduğu, davacıdan izin alınmaksızın —— sitelerinde kullanıldığı, dosyaya sunulan sözleşmelere göre her bir dergi için —farklı her kullanım için —- davacıya ödenmesi gerektiği, FSEK’nun 68. maddesi uyarınca üç kat tutarında telif bedeli talep edildiğinden her bir dergi için—- hesaplanmak üzere —-bedelin —- dört ayrı kullanım için her bir kullanım—– hesaplanmak üzere üç katı kadar tazminata hükmedilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Eser sahiplerinin yarattıkları eserlerden kaynaklanan maddi ve manevi hakları bulunmakta olup, mali haklar eserin ——– hakkı olarak sınıflandırılmıştır. Her ne kadar davacı ile dava dışı—- arasında —– karikatürü ile ilgili tüm hakların ——- devredildiğine dair Noter’de düzenlenmiş bir sözleşme ve tarihsiz el yazılı bir sözleşme mevcutsa da, FSEK’in 52. maddesi uyarınca eser ile ilgili mali hakların devri veya devrinin borçlanılmasına ilişkin sözleşmelerin yazılı olması ve mali hakların ayrı ayrı gösterilmesinin zorunlu olup, haklarının ihlal edildiğini savunan yazarın bu sözleşmenin geçersizliğini ileri sürme yetkisinin mevcut olduğu, dosyaya ibraz olunan tarihisiz sözleşmede —- dergisinin birinci sayısı için davacıya ödeme yapıldığı , davacıya sonraki her sayı için—- ödeme yapılacağı , dergi ile ilgili çalışmaların davacı tarafından yapılacağı , davalı —– başka bir amaç için kullanması söz konusu olduğunda,—- karikatürünün telif hakları için noterden devir sözleşmesinin muvafakatname karşılığında davacıya ve —– tarafından ödeneceği hükümlerinin yer aldığı, sözleşmede davalı —– adına kimin imza attığı ve sözleşmede imzası olanaların — adına imza atma hak ve yetkilerinin bulunup bulunmadığının anlaşılamadığı ve hangi hakların hangi süre ile devredileceği bilgilerinin yer almadığı, yine Noter’de düzenlenen sözleşmede de —- devredilen hakların tek tek sayılmadığı, bu nedenle davacı tarafından ——–karakterine ait hakların davalı —- devredilmediği kanaatine varılmıştır.
Toplanan deliller, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı ile; davalı ——— karakterini—— devamı sayfalarında öncelikle aynen veya çok benzer şekilde kullanması nedeniyle FSEK’nun 22. ve 23. maddelerinde yer alan çoğaltma hakkı ve yayma hakkını ihlal ettiği, yine davalı —– tarafından —- sitelerinde kullanılması nedeniyle umuma erişilebilme hakkını ihlal ettiği ,manevi haklara ilişkin olarak da davalı ——— karakterini ——-dergisinin çeşitli sayılarında değiştirerek kullanması nedeniyle FSEK’nun 16/1. maddesinde yer alan eserde değişiklik yapılmasını önleme hakkını ve karekterin davacının ismini belirtmeden derginin çeşitli sayılarında kullanması nedeniyle FSEK’nun 14. maddesinde düzenlenen eser sahibi olarak tanıtılma hakkını ihlal ettiği, bu nedenle davacının manevi tazminata hak kazanacağı, yine davacının mali haklarının ihlali nedeniyle FSEK’nun 68. maddesi uyarınca maddi tazminat isteminde bulunabileceği, maddi tazminat talebine esas olmak üzere, —— karakterinin davalı —– tarafından maskot, anahtarlık, not defteri ve sanal ortamda —– farklı şekilde kullandığı, davacıya ait eserin taraflar arasında kararlaştırılan mecra dışında davalı tarafından başka objelerde kullanılması durumunda, söz konusu kullanımlar için toplam — telif ücretinin davacıya ödeneceğinin davacının imzasını taşıyan adi yazılı belge ile davacı tarafınfan kabul edilmiş olduğu, FSEK’nun 68. maddesi uyarınca izinsiz yapılan bu kullanımlar nedeniyle—- katı bedel olarak ——- her sayısı için — ödeneceği ibaresi çerçevesinde —-sayı için —– talep edebileceği anlaşılmakla, davacı vekilinin ıslah talebi doğrultusunda maddi tazminat isteminin kısmen kabülü ile davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, davacının —- isimli karikatür eseri ile ilgili FSEK’ ten kaynaklanan haklarına davalı tarafça izinsiz kullanılmak suretiyle tecavüz edildiğinin tespitine ve tecavüzün ref’ ine, davacının eserinin davalı —- tarafından her türlü organizasyonda , promosyon eşyasında, —haberlerinin yer aldığı mecmualarda ve yayınlarda kullanımının engellenmesine, davalı —- ait dijital ortamlardaki dergilerde eser sahibi bilgisinin eklenmesine, —- maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte, davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, —- manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının —manevi tazminat ve—– maddi tazminat talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
2-Davacının —— isimli karikatür eseri ile ilgili FSEK’ ten kaynaklanan haklarına davalı tarafça izinsiz kullanılmak suretiyle TECAVÜZ EDİLDİĞİNİN TESPİTİNE ve TECAVÜZÜN REF’ İNE,
3-Davacının eserinin davalı ———–tarafından her türlü organizasyonda , promosyon eşyasında, —– haberlerinin yer aldığı mecmualarda ve yayınlarda kullanımının ENGELLENMESİNE,
-Davalı —– ait dijital ortamlardaki dergilerde eser sahibinin davacı olduğu bilgisinin eklenmesine,
4—–maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
—- manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacının —–manevi tazminat ve —–maddi tazminat talebinin REDDİNE,
Alınması gereken 8.128,90 TL harçtan peşin alınan 2.391,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.737,35 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince FSEK’ten kaynaklanan haklara tecavüz davası üzerinden takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücreti, maddi tazminat davası üzerinden takdir olunan 14.780,00 TL vekalet ücreti ve manevi tazminat davasının kabul edilen kısmı üzerinden takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücreti olmak üzere toplam 25.680,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince maddi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücreti ve manevi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücreti olmak üzere toplam 11.800,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan 2.391,55 TL peşin harç (ıslah harcı dahil) ve 25,20 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 2.416,75 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan bozma öncesi 2.607,25 TL ve bozma sonrası 11,00 TL olmak üzere toplam 2.618,25 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%93) 2.435,00 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%7) 183,25 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 78,60 TL yargılama giderinin davanın red ve kabul oranına göre, (%7) 5,50 TL’nin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, bakiye (%93) 73,10 TL’nin davalı üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 15 GÜNLÜK süre içersinde YARGITAY yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
12/01/2021