Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/53 E. 2021/171 K. 07.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/53 Esas
KARAR NO : 2021/171

DAVA : FSEK 68.Madde Gereğince Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 30/03/2012
KARAR TARİHİ : 07/10/2021

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan FSEK 68.madde gereğince maddi ve manevi tazminat davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; bestesi ve sözleri ile ilgili 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 21,22,23,24, ve 25.maddeleri uyarınca düzenlenen ve korunan mali haklarına davacının sahip olduğu —- davalı … /—–tarihinden itibaren — — —- olarak izinsiz ve taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı biçimde işlendiğini, çoğaltıldığını ve temsil suretiyle kullandığını ve umuma ilettiğini, müvekkilinin davalı ile — tarihinde “Sözleşme” başlıklı bir sözleşme düzenlediğini, ilgili sözleşmeye göre davalı yapımcının müvekkilinin eserlerini —- etmesine karşın bugüne kadar çıkartılması gereken — çıkartılmadığını, davalının eser sahibi davacının iyi niyetinden ve — yararlanarak tümüyle kendi lehine hükümler koyarak sözleşmeler düzenlediğini, bu sözleşme hükümlerine de hiç uymadığını, sonuç olarak eser sahibi müvekkilinin eserlerini kullanarak haksız ticari kazanç elde ettiğini, bu kazanç karşılığında da müvekkiline hiç bir ödemede bulunmadığını, sözleşmede belirtilen 3 yıllık zaman dilimi içerisinde müvekkilinin başka şahıslarla—– müvekkilinin — kendisinden izin alınmadan ve eser bedeli verilmeden koyulduğunu, —- parasını talep ettiğinde —- ithamlarda bulunduğunu belirterek, mali hakları müvekkiline ait olan—- davalı tarafça izinsiz kullanımından dolayı FSEK’nun 68. maddesi uyarınca 3 kat mali hak bedelinin maddi tazminat olarak talep ettiklerini, davalı tarafın hukuka aykırı kullanımı ile müvekkilinin sadece mali haklarını ihlal etmediğini, FSEK madde 67.hükmünde düzenlenen manevi hakları da ihlal ettiğini, tespit sonucuna göre 6100 sayılı yasanın 107.maddesi 1.fıkrası uyarınca uzman bilirkişiye hesaplatılacak maddi tazminatın ve daha sonra miktarı bildirilecek manevi tazminatın, menfi zararın olay tarihinden işletilecek avans faizi ile birlikte — davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekiline dava dilekçesinin sonuç talep kısmının manevi tazminatın ne kadar olduğunu ve faiz başlangıç tarihinin açıklanması yönünden kesin süre verilmiş, dosyaya sunduğu—başlangıç tarihinin davalı tarafça ——-olduğunu açıklamıştır.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının tüm iddialarında haksız olduğunu, aksine taraflar arasındaki sözleşmeye göre müvekkilinin üzerine düşen bütün edimlerini yerine getirmesine rağmen, davacı tarafın kendi üzerine düşen yükümlülükleri ifa etmediğini, davacıya karşı tazminat davası açma hakkını saklı tutarak, müvekkili ile davacı taraf arasında 14/10/2008 tarihinde bir sözleşme düzenlendiğini, —, davacı ….— –üstlendiğini, — sözleşmenin daha mevcut olduğunu, bu sözleşmeye göre de davacının ———–içerisinde söz konusu — başka birine yapılmayacağı konusunda eser sahibi davacı tarafın taahhütte bulunduğunu, —–eserlerin —… tarafından karşılanacağı, sözleşmeye cezai şart olarak da eser sahibi olan davacı ….—bu anlaşma şartlarına uymadığı takdirde— — olacağı ibaresi eklendiğini, davaya konu yapılan — yapılan sözleşme ile ve davacının kabülü ile müvekkile verildiği için davacının Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 68. maddesinde belirtilen tazminat talep hakları bulunmadığını, söz konusu madde hükümleri gereğince tazminat talep edilebilmesi için eser sahibinin izni olmadan eserlerin çoğaltılması gerektiğini, arada eser kullanımının müvekkile verildiğine dair sözleşme olması nedeniyle davacının müvekkilinden maddi ve manevi tazminat talep etme hakkı bulunmadığını, bununla birlikte müvekkilinin davacı — belirtilen—— okunduğu,——— yaptığını, bu nedenle davacı iddialarının gerçeği yansıtmadığını, müvekkilince davacıya yapılan —– konusunda bildirimlere uyarılara rağmen davacı — konusunda cevap vermediğini, çalışmalara katılmadığını, bu nedenle davacıya —çıkarılamadığı gibi — çıkarılamaması sebebiyle müvekkilinin maddi zararları oluştuğunu, davacı ile müvekkili arasında yapılan 14/10/2008 tarihli sözleşme gereğince davacının —aldığı ücretlerin belli bir oranını müvekkiline ödemesi gerekmesine rağmen, bugüne kadar davacı tarafça ödeme yapılmadığını, müvekkilinin iş bu zararlarını davacıdan talep etmek haklarını saklı tuttuklarını, taraflar arasındaki sözleşme gereğince müvekkilinin davacıdan tazminat talep hakkı olmasına rağmen davacının kendisine— sanki izinsiz olarak kullanılıyor izlemini verilerek istenebilecek rayiç değerin 3 katı oranında tazminat talebinin kanuna ve hukuka aykırı olduğunu, davaya konu şarkıların müvekkilinin kullanımına verildiğini ve müvekkil tarafından da yine sözleşmeli sanatçısı olan ———– kullanıldığını, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacının hak sahibi olduğu şarkıların davalı tarafça izinsiz kullanıldığı iddiasıyla açılan FSEK 68.madde uyarınca maddi ve manevi tazminata ilişkindir.
Mahkememizce ————— eserlerinin kullanılmasına ve yayınlanmasına ilişkin … tarafından düzenlenen ve ekte örneği gönderilen —- muvafakatname aslının gönderilmesi için ——- ancak verilen yazı cevabında muvafakatname aslının kendilerinde bulunmadığının bildirildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekiline 08/09/2015 tarihli duruşmada taraflar arasında imzalandığı iddia edilen 13/01/2009 tarihli sözleşme aslını dosyaya sunması, aksi halde bu delile dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağına dair ihtar yapıldığı halde sözleşme aslı dosyaya sunulmamıştır.
Davacı tarafından davalı aleyhine Mahkememizin —- dosyası ile açılan davada yapılan yargılama sonucunda; Mahkememizce —– sayılı kararla; dava dosyasındaki vakıalar ve deliller incelendiğinde; davalı tarafın davacı tarafa “——–yapmak suretiyle borçlu olduğu ediminin bir kısmını yerine getirdiği; — olarak bu sözleşmeden kaynaklanan bir ücreti sözleşme eki 300 bin koşulu yerine gelmediğinden ötürü isteyemeyeceği, ancak yapımcının dava dışı—yaptığı —– eserlerinin sahibi davacının üç adet eserini geçerli bir mali hakların devir sözleşmesi akdedilmeksizin ve herhangi bir telif ücreti ödemeksizin kullanıldığı, bu suretle davacının ———–olarak mali haklarının zarara uğradığı, —- ücreti olarak her bir — için 2.000,00 TL olan telif ücretinin üç katının maddi tazminat olarak istenebileceği bunun 18.000,00.TL tutarında olduğu; davacının manevi tazminat talebinde de bulunduğu, mali hakları ihlal edilen eser sahiplerinin de manevi tazminat talebinde bulunabileceği kanaatine varılmakla, davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile, 18.000,00 TL maddi tazminatın 12/05/2009 tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 8.000,00 TL manevi tazminatın 12/05/2009 tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş olup, kararın davalı tarafça temyiz edilmesi üzerine ——- davalı tarafından izinsiz olarak işlendiği,—- iletildiği ve —- kullanıldığı iddiası ile 5846 sayılı FSEK’den kaynaklanan hakların ihlaline dayalı maddi ve manevi tazminat istemi ile açılan işbu davada, mahkemece benimsenen bilirkişi mütalaası doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Ancak, mahkemece taraflar arasında akdedilen 13/01/2009 tarihli sözleşmenin FSEK anlamında geçerli bir mali hak devir sözleşmesi olmadığı gerekçesi — “——- suretiyle, davacı tarafından verildiği savunulan ——- sayılıp, sayılmayacağı hususunda da inceleme yapılıp, sonucuna göre bir karar vermek gerekirken, eksik incelemeye dayalı, —- hüküm —- olmamış, bozmayı gerektirmiştir.” denilerek bozulmuş, karara karşı karar düzeltme yoluna gidilmesi üzerine ——- Karar sayılı ilamı ile davacı vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun —– numarası üzerinden yargılamaya devam edilmiştir.
Bozma kararından önce davalı tarafça dosyaya sunulan——-.. tarafından alındığına dair düzenlendiği, –yapılamayacağına—— sahibinin taahhütte bulunduğu, bunun karşılığında .——- —- karşılanacağı,—-yükümlü olacağının kararlaştırıldığının yazılı olduğu görülmüştür.
Davalı tarafın davanın temyiz aşamasında —– sözleşme aslını dosyaya sunduğu ve Mahkeme kasasında yapılan araştırmada belge aslının kasada mevcut olduğu tespit edilmiş olup, incelendiğinde; “————-olarak belirtildiği, ..—- bu ——çoğaltılmasına, dağıtılmasına, —-, —- ayrıca ödenmek kaydıyla muvafakatinin tam olduğunu beyan ve kabul ettiğinin yazılı olduğu tespit edilmiştir. Davacı tarafça davalıya bu eserlerle ilgili bir hak devri yapılmadığı iddia edildiğinden, belge aslındaki imzanın davacı ..——ait olup olmadığının tespiti amacıyla duruşmada hazır olması ve 13.01.2009 tarihli muvafakatname altındaki imzanın kendisine ait olup olmadığına dair beyanda bulunması için ihtarlı tebligat çıkartılmış, ancak davacı tebligata rağmen duruşmada hazır bulunmamıştır. Davacı vekili — tarihli duruşmada —-olduğunu beyan etmiştir.
Mahkememizin — kişilik kişilik bilirkişi heyetine tevdii olunarak, —–başlıklı belgenin temsili ve —— ödenmesi şartını da içeriği dikkate alınarak ve bu bedellerin neye ilişkin olduğu açıklanarak dava konusu şarkılar için başka bir sanatçının albümünde kullanılmasına davacı tarafça verilen izin kapsamında sayılıp sayılmayacağı hususunda rapor istenilmesine karar verilmiş, davacı vekiline bilirkişi ücretini 2 haftalık kesin süre içinde yatırması yönünde ihtarlı tebligat yapıldığı halde verilen kesin süre içerisinde bilirkişi ücretinin yatırılmadığı, davacı vekili tarafından adli yardım talebinde bulunulmuş ise de, bu talebinin de Mahkememizce reddedilmesine rağmen kesin süre içinde bilirkişi ücreti yatırılmadığından bilirkişi incelemesi yapılamıştır.
Davaya konu ——– sahibinin davacı olduğuna dair taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır. Davalı taraf, davacının bu eserlerle ilgili tüm haklarını— başlıklı sözleşme ile kendisine devrettiğini, bu sözleşme gereğince kendisinin —- yaptığı ———kullanıldığını savunmaktadır. Davacı ise —- altındaki imzanın kendisine ait olduğunu ve içeriğini kabul etmekle birlikte, bu muvafakatnamenin kendisine ait eserlerin teknik anlamda çoğaltılması ve dağıtılması amacıyla verildiğini, hakların devrine ilişkin bir muvafakat olmadığını, davalı tarafça davacıya hiç bir ödeme yapılmadığını, eserlerinin geliriyle geçimini — hiç bir bedel talep etmeden eserlerinin haklarını başkasına devretmesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığını, ayrıca belgede temsili ve —- hakların ödeneceğinin de yazılı olduğunu, davalı tarafın davacıya ödeme yaptığını iddia etmediğini, bu nedenle bu belgenin davacının haklılığını ortadan kaldıran bir belge olmadığını, davalının kesin süre içerisinde bu belgenin aslını Mahkemeye sunmaması nedeniyle bu belgeye delil olarak dayanamayacağını iddia etmektedir.
FSEK’nun 22. maddesinde düzenlenen çoğaltma, 23. maddesinde düzenlenen yayma ve 25. maddesinde düzenlenen —–umuma iletim hakları eser sahibine aittir. Yine FSEK’nun 48 ve devamı maddeleri uyarınca mali hakların sözleşme ile başkasına devri mümkün olmakla birlikte, FSEK’nun 52. maddesi uyarınca mali haklara dair sözleşme ve tasarrufların yazılı olması ve konuları olan hakların ayrı ayrı gösterilmesi zorunludur.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında, davalının yargılamanın başından bu yana — başlıklı belgeye delil olarak dayandığı, ancak ilk yargılama sırasında belge aslının temin edilerek dosyaya sunulamadığı, temyiz aşamasında —-tarafından belge aslının temin edilmesi istenilmiş olduğundan, belge aslının bu aşamada davalı tarafından dosyaya sunulduğu, bu nedenle delil niteliğinin mevcut olduğu, davacıya ait ve davaya konu edilen ——– kullanılmasına—dağıtılmasına, ticaret mevkiine konulmasına, yayınlanmasına, —- ödenmek kaydıyla muvafakat ederek,—yarayan araçlarla — haklarınının davalı tarafça kullanılmasını kabul ettiği, sözleşmede yer verilen temsili ve —–hakların meslek birliği tarafından yapılacak ödemeleri ifade ettiği, her ne kadar davacı hiç bir bedel almadan eserleri üzerindeki haklarının devrinin hayatın olağan akışına uygun olmadığını savunmuşsa da, sözleşme serbestisi içerisinde tarafların bedelsiz olarak eserlerin kullanımına dair de sözleşme yapabilecekleri, davacının iradesinin sakatlandığına, aldatıldığına veya zor kullanıldığına dair bir iddiada bulunmadığı, bu nedenle imzaladığı sözleşme hükümleri ile bağlı olduğu, kaldı ki eserler için davalı tarafça ödenmesi gereken bir kullanım bedeli mevcutsa, bu bedellerin ödenmemesi halinde ancak buna ilişkin bir talepte bulunabileceği, eserlerin izinsiz ve haksız olarak kullanıldığının iddia edilemeyeceği anlaşılmakla, davalının dava konusu — eserlerini davalı ile yaptığı sözleşme kapsamında kullanmış olması nedeniyle davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın REDDİNE,
Alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 433,62 TL harcın mahsubu ile bakiye 374,32 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davalı vekiline maddi tazminat davası üzerinden——– vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davalı vekiline manevi tazminat davası üzerinden ——vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 322,50 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı asil ve vekilinin ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde Yargtay yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.