Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/492 E. 2021/227 K. 21.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/492 Esas
KARAR NO: 2021/227
DAVA: Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ: 09/12/2015
KARAR TARİHİ: 21/12/2021
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının ——davalı tarafından yapılmakta —- aşamalarını gösteren, —— olmak üzere —— —- yapılan bu uygulamaların bir bütün olarak —- hazırlanması konulu bir sözleşme imzalandığını, davacının tüm edimlerini yerine getirdiğini, —— çoğaltılıp satılması halinde ve başka yapımlarda tümünden veya bazı kısımlarından ——, bazı kısımlarının alınarak başka yapımlarda kullanılması halinde —– düzenlemesinin mevcut olduğunu, buna rağmen davalının tüm —- kullandığını, —- —– ve halen kayıtlı bir şekilde yayında olduğunu, bu izinsiz kullanımların hem aradaki sözleşmeye hem de——- açıkça aykırılık teşkil ettiğini, bunun doğal sonucu olarak müvekkilinin eserden kaynaklanan haklarının ihlal edildiğini ve davalının hukuka aykırı bu durumdan haksız kazanç elde ettiğini, müvekkil şirketin maddi zararının giderilmesi gerektiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla, alacağın belirsiz olması nedeniyle, davalı şirketin bu yolla elde ettiği kazanç da dikkate alınarak, belirsiz alacak davası olarak şimdilik —– maddi tazminatın ticari faizi ile birlikte davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; sözleşme her ne kadar davacı ile davalı arasında imzalanmışsa da, belgeseli hazırlayan ——— olduğunu, bu nedenle husumet itirazında bulunduklarını, belgeselin — yayınlanması ile kazanç elde etmediklerini,—— ödeyerek bu —hazırlattığını, sektördeki ———–farklılık yaratmak amacı güttüğünü, müvekkilinin hata sonucu iradesine uymayan —– hazırlanan sözleşme maddesini imzaladığını, gerçek iradesinin ——- yayınlatmak olduğunu, —– olduğunu, ——göre mali haklara dair sözleşme ve tasarrufların yazılı olması ve hakların ayrı ayrı gösterilmesinin şart olduğunu, buna uygun sözleşme yapılmadığı için davanın reddi gerektiğini beyan etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, taraflar arasında imzalandığı kabul edilen —–davalı şirket için hazırlanan ve davalıya teslim edilen —— nedeniyle, davacı tarafça ——-sahibi sıfatıyla talep edilen maddi tazminat davasıdır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda, —— davacı tarafın davacı sıfatı bulunmadığında reddine karar verilmiş, kararın davacı tarafça İstinaf edilmesi üzerine; —–Her ne kadar mahkemece yukarıda yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş ise de, davacının —–sahibi olarak kabul edilmemesi durumunda dahi, ——— olarak kabul edilebileceği, nitekim bilirkişi raporunda da davacı —-nitelendirildiği, böylece davacının, dava konusu belgeselin yapımını gerçekleştirmesi nedeniyle FSEK 80/2.maddesi anlamında bağlantılı hak sahibi olarak kabul edilmesi durumunda sıfat yokluğu gerekçesiyle davanın reddi kararının isabetli olmadığı, uyuşmazlığa uygulanacak yasa hükmünün hakim tarafından belirlenmesi gerektiği gözetilerek, uyuşmazlığın esasına girilmek suretiyle delillerin toplanarak tartışılması, tarafların iddia ve savunmalarına göre bir karar verilmesi gerektiği” gerekçesiyle kararın kaldırılmasına karar verilerek, dosya Mahkememize iade edilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşme incelendiğinde; davacı şirketin —- davalı —– olarak sözleşmeyi imzaladıkları, —- halinde, —–çoğaltılıp satılması halinde ve başka yapımlarda tümünden veya bazı kısımlarından esinlenilmesi, bazı kısımlarının alınarak başka yapımlarda kullanılması halinde —- emeği geçen—– konusunda anlaştıkları tespit edilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin içeriği konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı gibi, bu —— ödemesi yapıldığı, bu —–davalı şirkete ait —–hesabından yayınlandığı konularında da ihtilaf yoktur.
Davacı taraf, sözleşmedeki bu maddenin kendilerinin iradesine aykırı olarak ve hata sonucu kabul edildiğini savunmuşsa da, basiretli bir tacir gibi hareket etmesi gereken ve —– davalının imzaladığı sözleşmedeki maddelerin içeriğini bilmemesinin, anlamamasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı, davacı tarafından hataya düşürüldüklerini de kanıtlayamadıklarından, — hükmünün her iki tarafı da bağlayacağı kanaatine varılarak, deliller buna göre değerlendirilmiştir.
Dava açıldığında delil tespiti mahiyetinde, davalının davaya konu —– kanalında yayınlayıp yayınlanmadığının tespiti için bilişim uzmanı bilirkişi —rapor istenilmiş, dosyaya sunduğu ——tarihli raporunda; davacının dava dilekçesinde belirttiği —- adresinin yayında olduğunun tespit edildiği, davacının dava dilekçesinde belirttiği — davalının isminin geçtiği ———— tarihinden beri yayında olduğu, davacının dava dilekçesinde belirttiği davalı ile olan sözleşme gereği hazırlanmış —–bulunmadığından —- sitesi üzerinde yapılan incelemede yayında olan videoların bu sözleşme kapsamı dahilinde, davacı tarafından yapılan ——- olup olmadığı konusunda değerlendirme yapılamadığı, —— açık olduğundan ve yapılan yayınlarla ilgili — yapmadığından bu —–kim tarafından —– tespitinin mümkün olmadığı, yükleyen kişinin —– gidilerek tespit yapılabileceğine dair görüş bildirmiştir.
Tarafların delilleri toplandıktan sonra; dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişiler —– tarihli bilirkişi raporunda,— kapsamında korunan bir —— mevcut olduğu, bunun mülkiyetinin davalı —–devralındığı, bu bedelin içinde ——— üzerinde dava dışı —- telif ücretlerinin de bulunduğunun varsayılması gerektiği, — iletildiğinde ——ödenmesi teamülünün bulunmadığı, davalının—- ——yerine getirdiğinin varsayılması gerektiğine dair görüş bildirmişlerdir.
Bu rapora davacı tarafça itiraz edilmesi nedeniyle bu kez —– oluşan bilirkişi heyetinden yeniden rapor alınmış, —- tarihli bilirkişi raporunda; davacı tarafından dosyaya sunulan —- incelendiği, davaya konu —– girdiği ve — öngörülen korumadan yararlandığı, davacının, —— gereğince bağlantılı hak sahibi olduğu ve davada taraf olduğu, davacı ile davalı arasındaki —- belirtilen mecraların tamamında kullanılabilecek şekilde sözleşme yapılması halinde, davacı tarafından davalının ödemiş olduğu bedelin—– fazlasının istenebileceği, buna göre —– ödemesi gerekeceği, —– şeklinde tazminat hesaplanabileceği, ancak —- nedeniyle yapım —- dolayı davacıya ve diğer hak sahiplerine —– ödenmesinin uygun olacağı, mahkemece bu uygun görülmediğinde —- göre bedel tayin yetkisinin olduğundan, mahkemenin bu bedeli tayin edebileceğinin düşünüldüğü yönünde görüş bildirmiştir.
Davacı vekilinin itirazları doğrultusunda dosyanın— verilerek; sözleşmeye aykırı olarak —–bedeline ek olarak ne kadar telif bedeli ödenmesi gerektiğine dair yeniden rapor alınmış, bilirkişi——seslendirme sanatçısı, —– ücreti ödenmesi gerektiği, dava konusu——- ücreti ödenmesi gerektiği, bu durumda izinsiz kullanımların yer aldığı ——bedeline ek olarak davacının davalıdan talep edebileceği toplam telif bedelinin —- olabileceği yönünde görüş beyan etmiştir.
Alınan raporlar arasında çelişki mevcut olduğundan bu çelişkinin giderilmes————oluşan bilirkişi heyetinden yeniden rapor alınmış, —–tarihli bilirkişi heyeti raporunda; ——- tamamen –verene devredilmediği durumda, ——-verildiği, somut olayda taraflar arasındaki sözleşmede —-internette yayın haklarının davalıya devredilmediği dikkate alındığında, davalının —- davacıya ödenmesinin uygun olacağı, ancak dosyada ————ile ilgili davalı tarafından ödenen bütçe konusunda bir sözleşmenin bulunmadığı, dolayısıyla taraflar arasındaki sözleşmede belirlenen—- ücretinin — davacıya ödenmesinin kadri marufunda bulunulduğu, bu rakamın da —-tekabül ettiğine dair görüş bildirdiği anlaşılmıştır.
En son rapor sunan bilirkişi heyetinden davacının dosyaya sunulan sözleşme uyarınca —-olarak tanımlandığı görüldüğünden yalnızca —-olarak talep edebileceği ek bedelin tespiti için ek rapor istenilmiş ve —-
tarihli ek raporda; dava konusu ürün FSEK’nun 5. maddesi kapsamında ——– olmadığından, bu —–için Kanunda sayılan —-eseri sahipliğinin söz konusu olmayacağı, dava konusu —— ürünü bütün olarak davacı firma tarafından yapılmış bir ürün olup, bu ürünün farklı mecralarda yayınlanması sebebiyle davalı tarafça
davacıya ödenecek komisyon ücretinin kök raporda belirtilen rakamın tamamı olacağını, bu rakamın —–olduğu gibi bölünebilmesinin mümkün olmadığını bildirmişlerdir.
Davacı —- tarihli bedel artırım dilekçesi ile dava dilekçesinde talep ettikleri —- maddi tazminat bedelini arttırdıklarını beyan ederek, —kadar tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde ticari faiz talep etmesine rağmen bedel artırımı dilekçesinde yasal faiz talep ettiğinden, fazlaya ilişkin faiz talebinden feragat ettiği kanaatine varılarak, talep edilen ek sözleşme bedeline yasal faiz uygulanması gerekmiştir.
Yine davacı vekili asıl dava dilekçesinde yalnızca—– ödenmesini talep etmemiştir. Bedel arttırım dilekçesi ile yalnızca maddi tazminat tutarını arttırabileceğinden ve daha önce talep edilemeyen —- ödenmesini talep edemeyeceğinden, bu konuda usulüne uygun olarak yapılan bir ıslah da bulunmadığından — dikkate alınmamıştır.
Alınan bilirkişi raporları, taraflara arasında imzalanan sözleşme ve tüm dosya kapsamı ile; davacı ile davalı arasında davaya konu—– yapıldığı, ——- genellikle —- diğer hak sahiplerinden iş sözleşmeleri veya diğer sözleşmelerle tüm haklarını devir aldığı, davacının bu nedenle dava konusu—–uyarınca bağlantılı hak sahibi olduğu, tüm mali hakların kendisine ait olduğu, davacı tarafından davalıya —— da kullanılması konusunda hakların devredilmediği, sözleşmede açıkça bu durumda ek mali hakların doğacağının kabul edildiği, ancak bir miktar belirtilmediği, buna rağmen davalı tarafça—-yayınlandığı, —- gereğince mali haklara dair sözleşmenin yazılı olması ve konuları olan hakların ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, davalı tarafça davacıdan —- da kullanılmasına ilişkin hakları devraldıklarına dair yazılı bir sözleşme sunulmadığı, bu nedenle kullanımın izinsiz olarak gerçekleştiği, ek mali hakların ne kadar olduğunun tespiti gerektiği kanaatine varılmıştır.
Alınan bilirkişi raporlarında farklı görüş ve hesaplamalara yer verilmiştir. —- kapsamına göre, davacının ——gösterim hakkını davalıya devretmemiş olması ve sözleşmede bu durumda ek mali hakların doğacağının açıkça kararlaştırılmış olması,—– davacının tüm mali haklarını devralmak suretiyle sahibi olduğu kanaatine varılmakla, bu nedenle ilk bilirkişi raporuna itibar edilmemiş, yine ikinci bilirkişi raporundaki ve üçüncü rapordaki ödenen bedelin —– kadar ödeme yapılmasına dair görüşün —— uygulamalara göre yüksek bir oran olması ve somut dayanaklarının gösterilmemesi, —– yapımcı davacı şirkette olması nedeniyle, bu raporlara da itibar edilmemiş, en son alınan bilirkişi raporunda —— kullanım bedelinin toplam sözleşme bedelinin %10’u kadar olabileceğinin tespit edildiği, davaya konu—- ortamında kullanılması durumunda filmin rayiç bedelinin %10’u kadar ek telif ücreti ödenmesi gerektiğine dair bildirilen görüş ve yapılan hesaplamanın uygulamada internet mecrasındaki kullanımlar için genellikle — oranında telif ücreti belirlendiğinden ——— gösterim hakları davalıya devredilmediği halde ödenen —- bedel yeterince —–olduğundan, yalnızca —- gösterilmesi ve dava açıldığı tarihe göre —- süresinin bulunduğu, bu yayını yalnızca —- izlemiş olması, —– ödeme yapılması mahkememizce de uygun bulunmuş, buna göre davacıya sözleşme gereğince ödenen —– dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
—- maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
Alınması gereken 385,95 TL harçtan peşin alınan 379,13‬ TL harcın mahsubu ile bakiye 6,82‬ TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/2. maddesi gereğince takdir olunan 5.650,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline maddi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/3. maddesi gereğince takdir olunan 5.650,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan 379,13‬ TL peşin harç (ıslah harcı dahil) ve 27,70 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 406,83‬ TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 602,18 TL posta ve tebligat gideri, 10.750,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 11.352,18 TL yargılama giderinden ret ve kabul oranına göre (%25,45) 2.882,26 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 8.469,92 TL’sinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalının yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.21/12/2021