Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/429 E. 2020/95 K. 30.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/429
KARAR NO : 2020/95

DAVA : Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/05/2014
KARAR TARİHİ : 30/06/2020

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
İ D D İ A / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkili adına—- numaralı faydalı model belgesi ile tescil edilen —– davalı adına — numarası ile faydalı model olarak tescil edilen “—- mekanizmasının” benzer olduğunun tespitini, davalı adına tescilli —- numaralı —- —- numaralı faydalı model ile ilgili tescillerin hükümsüzlüğüne karar verilerek sicilden terkinine , karar ilamının —- yayın ve ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının iş bu davayı açmakta son derece kötü niyetli olduğunu, müvekkilin gerek —— —-numaralı faydalı modele konu ürünlerin TTK hükümleri gereğince koruma altında olduğunu, müvekkilin —-nnumaralı faydalı model belgesine konu buluşun davacı ile aynı amaca dönük, fakat yeni ve farklı bir mekanizma olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesinin talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava; davalıya ait —–ile faydalı model belgesinin yenilik ve ayırt edicilik vasfını taşımaması sebebiyle açılan hükümsüzlük davasıdır.
Davalıya ait ———isimli endüstriyel tescil belgesi dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde, — tarihinde tescil edildiği, ———– isimli faydalı modelin —tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
Davacıya ait —- —– başlıklı faydalı modelin tescil kaydı incelendiğinde,—– tarihinde davaı adına tescil edildiği tespit edilmiştir.
Celp olunan ——bilirkişi raporları, —– kayıtları ile tüm dosya kapsamından; —- tescil numaralı faydalı model belgesinin —–numaralı —– —tarihinde davalı adına, —–nolu faydalı model belgesinin davacı adına —– tarihinde alınan bilirkişi raporuna göre; faydalı modelden doğan hakkın kapsamını istemlerin belirlediği, istemlerin aynı zamanda benzer buluşların tescilli faydalı modele tecavüz edip etmediğinin belirlenmesinde de önemli rol oynayacağı, tescilli bir tasarım yeni ve ayırt edici niteliği sahip değil ise, hak sahipliğinin başka kişi ve kişilere ait olduğu ispat edilmiş ise, sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzeri nitelikteki tasarımların başvuru tarihi kendisinden önce olması halinde, hükümsüzlüğüne karar verileceği, iptali talep olunan—— buluş başlıklı davalı …’e ait faydalı model belgesinin davacıya ait faydalı model belgesi karşısında yenilik vasfının bulunmadığı, 551 sayılı kanun hükmündeki kararnamenin koruma için ön gördüğü koşulları taşımadığı, aynı davacı faydalı model belgesinde yer alan buluşlarla, iptali talep olunan davalı adına ——– ibaret —- belgesinin bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile aynı, faydalı model belgesindeki şekillerin izlenimi arasında belirgin bir farklılık bulunmadığı, bu nedenle bu tasarımın 556 sayılı kanun hükmünde kararnamenin aradığı yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinin bulunmadığı anlaşıldığından, açılan davanın kabulüne ve davalı adına tescilli faydalı model ve endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğüne dair Mahkememizin ——- sayılı kararı tesis edilmiştir.
Mahkememizin bu kararı davalı tarafça temyiz edilmiş, Yargıtay —-. Hukuk Dairesi’nin—Karar sayılı ilamı ile Mahkememizin kararı kısmen bozulmuştur.
Bozma gerekçesi ise; “(1) Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve dava konusu endüstriyel tasarımın yenilik vasfına haiz olduğunun belirlenmiş olmasına göre, davalı vekilinin endüstriyel tasarıma ilişkin tüm temyiz itirazlarının reddi ile hükmün bu yönden onanmasına karar verilmiştir. (2) Ancak Dairemizin —- sayılı kararlarında da benimsendiği üzere, dava konusu faydalı model belgesinin koruma altına aldığı küçük/faydalı nitelikteki buluşun 551 sayılı KHK’nın 156. maddesi uyarınca yenilik unsuruna sahip olup olmadığı hususunda da aynı KHK’nın 166. maddesi yollamasıyla 83. maddesindeki istem ve istemlerin yorumlanmasına dair hükümlerin dikkate alınması gerekir. 551 sayılı KHK’nın 83/3. ve 4. bentleri uyarınca dava konusu faydalı model belgesinde belirtilen küçük/faydalı buluşun koruma kapsamını oluşturan istemler ile gerek davacı tarafça dosyaya sunulan, gerekse de re’sen yapılan araştırma neticesinde tespit edilen dokümanların karşılaştırılması yapılırken her iki dokümanda da belirtilen unsurlar ile eşdeğer nitelikteki unsurlar da dikkate alınır. Dava konusu faydalı model belgesinin içerdiği istemler itibariyle dava konusu faydalı model belgesini önceki tarihte tescil edilen faydalı model karşısında yeni olmadığı belirlenmiş ise de, bilirkişi raporunda dava konusu faydalı modelde yer alan küçük buluşun nelerden ibaret olduğu ve bu kapsamda korunup korunmayacağı hususlarında Yargıtay denetimine elverişli bir açıklama bulunmamaktadır. Bu durumda Mahkemece içlerinde bir patent vekilinin bulunduğu bir bilirkişi heyetinden Dairemizin yukarıda belirtilen kararları doğrultusunda inceleme yaptırılması suretiyle bir sonuca ulaşılması gerekirken yazılı şekilde faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesi doğru görülmemiş, davalı yararına bozmayı gerektirmiştir. Açıklanan nedenlerle davalı vekilinin — yönelik temyiz itirazlarının reddi ile hükmün bu yönden ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA” şeklinde belirtilmiştir.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun olan bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, Yargıtay bozma ilamında belirtildiği şekilde yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyamız içerisine alınan —- bilirkişi raporunun incelenmesinden; —- bağımsız istem ve 3 numaralı bağımlı istemin yeni olmadığı (551 sayılı KHK md.165.a) ve 2, 4 ve 5 numaralı bağımlı istemlerin ise yeni olduğunun değerlendirildiği” tespit ve görüşlerine yer verilmiştir.
Yargılama sırasında davalıya ait —- numaralı faydalı modelin ücretinin süresinde ödenmemesi nedeniyle 21/10/2014 tarihinde geçersizlik ilanına çıkartıldığı, daha sonra 29/02/2014 tarihinden itibaren geçersiz kılındığı —-tarihli yazısı ile tespit edilmiştir.
Dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 551 sayılı KHK’nin 165. maddesine göre, faydalı modelin 156. maddede belirtilen şartları taşımaması halinde zarar gören kişiler veya menfaati olanlar, Cumhuriyet Savcıları veya faydalı model belgesi isteme hakkına sahip kişiler tarafından faydalı modelin hükümsüzlüğünü talep edilebilir. 551 sayılı KHK’nin 156. Maddesinde sayılan şartlar ise yenilik ve buluş basamağı taşımasıdır.
Yenilik incelemesi istemlerle yapılır. Alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile davalıya ait faydalı modelin biri bağımsız, dördü bağımlı olmak üzere beş istemden oluştuğu,——— kısmı birbirine bağlayan kolları unsurlarının tamamının davacıya ait — numaralı faydalı modelle kamuya zaten açıklandığı,— bağımlı olan istem 2’de istem 1’in içerdiği tüm unsurların yanı sıra kendi ilave ettiği—— isimli parçanın mevcut olduğu, bu parçanın davacıya ait — numaralı faydalı modelde yer alan 1 numaralı alt gövde isimli parça ile karşılaştırıldığında tasarım açısından farklı oldukları, düz ve formlu gövde elemanlarının davalıya ait 2 numaralı istemde ilk kez tanımlanan parçalar olduğu, bu parçaların mekanizmaya sağladığı hareketin unsurlarının davacıya ait faydalı modelde açıklanmadığı, bu nedenle yeni olduğu——– tanımlandığı, bu istemin İstem 1’e bağımlı olması ve İstem 2’de yer alan farklı unsuru içermeidğinden yenilik özelliğinin bulunmadığı, İstem 4 ve İstem 5’in ise İstem 2’deki teknik özellikleri içermeleri nedeniyle yeni oldukları, 551 sayılı KHK’nin 165. maddesi uyarınca hükümsüzlük nedenleri faydalı modelin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem ve istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlük kararı verilebileceği, buna göre davalının faydalı modelinin 1. ve 3. İstemlerin yenilik unsurunu taşımadıklarından hükümsüzlük koşullarının mevcut olduğu, — ise yenilik özelliğine sahip oldukları anlaşılmıştır.
Her ne kadar davacı tarafça davalıya ait — numaralı —–numaralı faydalı modelin hükümsüzlüğü için dava açılmışsa da,— ilgili daha önce verilen hükümsüzlük kararı Yargıtay’ca onanmış olduğundan bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına, faydalı model ise yargılama sırasında geçersiz hale geldiğinden, davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla, karar verilmesine yer olmadığına, alınan bilirkişi raporu ile davalıya ait faydalı modelin 1 ve 3. İstemlerinin yenilik özelliğinin mevcut olmadığı, bu istemlerle ilgili hükümsüzlük koşullarının mevcut olduğu, 2 , 4 ve 5. İstemler için hükümsüzlük koşullarının mevcut olmadığı tespit edilmekle, davacının dava açmakta kısmen haklı olduğu, bu nedenle HMK’nun 331/1. maddesi uyarınca yargılama giderlerinin davacının haklılık oranına göre davacı ve davalı üzerinde bırakılması gerektiği sonucuna varılmakla, aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiş, kısa kararda davalıya ait faydalı modelin tescil numarasının son rakamının yanlış yazıldığı anlaşıldığından, gerekçeli kararda bu maddi hata düzeltilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1——–tescil numaralı —- —- davası ile ilgili karar kesinleşmiş olduğundan YENİDEN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
Davalıya —- numaralı faydalı modelin hükümsüzlüğü davası konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2- 54,40 TL karar ve ilam harcı tayini ile peşin alınan 25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 29,20 TL harcın davalıdan tahsiline,
3- Davacı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan —– vekalet ücreti takdiri ile davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
Davalı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan —– vekalet ücreti takdiri ile davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
4- Davacı tarafından bozma öncesi yapıldığı anlaşılan toplam 4.182,40 TL ile bozma sonrası yapıldığı anlaşılan 2.000,00 TL bilirkişi ücreti ile 63,50 TL tebligat masrafı olmak üzere toplam 6.245,90 TL yargılama giderinin kabul ve red oranları gözönüne alınarak 2.498,36 TL sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 270,00 TL yargılama giderinin kabul ve red oranları gözönüne alınarak 162,00 TL sinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, kalanın davalı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 15 GÜNLÜK süre içersinde YARGITAY yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.