Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/415 Esas
KARAR NO: 2021/220
DAVA: FSEK’ten Kaynaklanan Tecavüzün Tespiti ve Ref’i ile Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ: 08/10/2018
KARAR TARİHİ: 16/12/2021
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan FSEK’ten kaynaklanan haklara tecavüzün tespiti ve ref’i ile maddi ve manevi tazminat davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkilinin davalı—– üzerine inşa edilecek yapıların —– davalı ile yapmış olduğu anlaşmaya binaen çizdiğini, ancak karşılığını alamadığını, daha sonra mimari —-yapıldığı duyumları aldığını ve bu konuyla ilgili kanuna aykırılığın giderilmesi için çabaladığını, —– kanalıyla tespit yapıldığını ve bilirkişi raporu alındığını ve raporda binanın onaylı projesine uygun yapılmadığının tespit edildiğini, bu projeye uygunsuzluğun ve ayrıca aykırılıkların iş sağlığı ve güvenliğine sakıncalar arz etmesinin davalılara bildirildiğini, ancak davalıların cevaplarında yapının onaylı projeye aykırı yapılmadığını bildirdiklerini, yapının Mahkeme tespiti ile de sabit olduğu üzere müvekkilinin onaylı projesine uygun olmadığını, müvekkilinden muvafakat alınmaksızın mimari projede ve binada değişiklik yapıldığını—— göre müvekkilinin projesinin sanat eseri olduğunu, müvekkilinin fikri mülkiyet haklarını devretmediğini, bu nedenle bu —— göre müvekkilinin yasal yollara başvurma hakkının olduğunu, —–göre eser sahibinin değişiklik yapılmasını men etme hakkı bulunduğunu, —– maddelerine göre hakları bulunduğunu belirterek, davacının mali ve manevi haklarına tecavüzün tespitine, eski hale getirilmesine, tecavüzün refine, taraflar arasında sözleşme yapılsaydı istenebilecek bedelin üç katı fazlasının tayinine ve davacıya ödenmesine, davalılar aleyhine — manevi tazminat ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla şimdilik —–maddi tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı—- dilekçesinde; dava konusu ————- istifa ettiğinin belirtilerek diğer davalılarca tadilat projesi hazırlaması için kendisine başvurulduğunu, ayrıca —— söz konusu yapının —– ——olmadığına ilişkin kararın da diğer davalılar tarafından kendisine sunulduğunu, bunun üzerine kendisinin —- kabul ettiğini, ——verdiğini, davacının dilekçesinde beyan ettiği hususların hiçbir zaman gerçekleşmemiş olduğunu savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalılar —– vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkillerinden —— dava konusu binada kiracı olduğunu ve binayı yaptırmadığını ve bu nedenle bu müvekkilinin davanın tarafı olamayacağını, binanın mal sahibinin ——olduğunu ve binayı bu müvekkilinin yaptırdığını, davacının çizdiği projenin uygulanmadığını, müvekkili tarafından davacıya davaya konu olmayan ——— yaptırıldığını, devam eden zamanlarda müvekkilinin yeni bir —- binası inşa etmek istemesi üzerine davacı tarafından bir proje teklifi verildiğini, ancak teklifin hem mevcut yere uygun olmayacağı hem de maliyetinin yüksek olması nedeniyle vazgeçtiğini, bunun üzerine davacının——- tarihli ihtarname ile istifa ettiğini, müvekkilinin —– sonucunda davacının tasarımından tamamen farklı bir bina tasarlanarak yapıldığını, bu tasarımın standart bir fabrika binası niteliğinde olduğunu, davacının yaptırdığı tespitin tek taraflı bir tespit olduğunu ve taraflarına tebliğ edilmediğini, mevcut yapının ——-niteliğinde olmadığını, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı —— yetkilisi cevap dilekçesinde; şirketin dava konusu binanın inşaatı sırasında —— yapmak —-yaptığını, yapı denetim şirketi olarak görevlerinin ——- belirlendiğini, şirketin —— oluşturabilecek hiçbir duruma müsaade etmediğini beyan ederek, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı —-cevap dilekçesi vermemiş—– tarihli sözlü yargılama duruşmasında; ek ve kök raporlarda davacının projesine herhangi bir tecavüz olmadığının tespit edildiğini, ayrıca müvekkilinin yalnızca inşaatı yaptığını ve proje ile hiçbir ilgisi bulunmadığını, bu nedenle müvekkili hakkında açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacıya —–davalılar tarafından değiştirilmek suretiyle uygulanması nedeniyle meydana geldiği iddia edilen —– tecavüzün tespiti ve ref’i, eski hale getirme ile maddi ve manevi tazminata ilişkindir.
Davacı tarafından ——— karar verilen—- kararının; yasa ve usule açıkça aykırı olduğu, ——– dayanarak hazırlanan yönetmeliğe uygun şekilde kurulmadığı ve yapısı gereği sahih bir şekilde oluşmadığı, kararın yok hükmünde olduğu, projenin bulunduğu çevreye göre örnek teşkil edecek şekilde estetik değeri yüksek, bölgesinin ilk çevreye saygılı ve yeşil bina sertifikalı —– olarak planlandığı ve birçok ödüle aday olabilecek şekilde tasarlandığı ileri sürülerek iptalinin talep edildiği, Mahkeme tarafından —- tarihli karar ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, kararın —- tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafından———- olarak işe başlayan davacı tarafından, alınan yapı ruhsatının akabinde başlanan ——–görevlerinden istifası üzerine devam eden inşaatın projeye uygun yapılmadığından bahisle yapı ruhsatının aslına uygun hale getirilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin —– işlemin; hukuka aykırı olduğu, proje müellifliğine ilişkin istifanın geri çekilerek proje müellifliğinin sürdürüldüğü, projenin özgün eser olduğunun Mahkeme kararıyla tespit edildiği, dolayısıyla yapı ruhsatının aslına uygun hale getirilmesinin zorunlu olduğu ileri sürülerek iptalinin talep edildiği, Mahkeme tarafından —- tarihli karar ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği görülmüştür.
Davacı tarafından davalı —– delil tespiti talebinde bulunulmuş olup, yapılan keşfe müteakip alınan—- tarihli bilirkişi raporunda; binanın onaylı projesine uygun yapılmadığı, —– yapılarak projenin değiştirildiği belirtilmiştir.
—– parsellerin tapu kayıtları dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde; davalı—– ait oldukları tespit edilmiştir.
Davacıya ait dava konusu proje örneği —–istenilmiş, verilen cevapta, davacının ————–mesleki denetim için sunduğu, ancak proje örneği —tarafından alınmadığından mahkemeye gönderilmediği bildirilmiştir.
Dosyaya sunulan sözleşme örneği incelendiğinde; davalı—-arasında — tarihinde inşaat sözleşmesi imzalandığı, —- işleri yüklenici tarafından bu sözleşme şartları ve tasdikli projeye uygun biçimde yapılarak iş sahibine eksiksiz teslim edileceğinin kararlaştırıldığı tespit edilmiştir.
Davacının — ——– müellifliğinden ve şantiye şefliğinden istifa ettiğini bildirdiği tespit edilmiştir.
Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden, davacı tarafından projesinin onaylı örneği dosyaya sunulduktan ve dava konusu binaya ait —- tadilat projesi getirtildikten sonra, Mahkememizce mahallinde keşif yapılmak suretiyle bilirkişi incelemesi yaptırılmış, —– oluşan bilirkişi heyeti — tarihli raporda; davacı tarafından hazırlanan mimari proje ve bu projede tasvir edilen binanın — eser vasfını haiz olduğu, davacının —-tarihinde —- istifa etmesi üzerine davalı işverenin davalı —– hazırlattığı, davalı —- tarafından hazırlanan ———- olmadığı ve davacının hazırladığı ——–aralarında esinlenme dâhil, herhangi bir benzerliğin bulunmadığı, davacı —- istifa etmesi sonucunda davalıların inşaata devam edebilmek için mutlaka bir —–gerektiği ve bu nedenle de davalıların başka bir —— ve bu projeye istinaden tadilat ruhsatı almasının —— gerekli ve doğru bir yaklaşım olduğu, sayılan nedenlerden ötürü teknik anlamda kendi projesine istinaden düzenlenmemiş başka ——- göre inşa edilmiş bulunan dava konusu taşınmazın davacının projesinde görülen hale getirilmesini gerektirecek teknik bir husus bulunmadığı, dava konusu yapının —– kaldığı, davalı tarafından —– taşımaması sebebiyle davacının —– doğan mali haklarının ihlal edilmediği, dava dosyası kapsamında davacının projesi üzerinde yapılan incelemeler neticesinde söz konusu projenin kesin proje iş aşamasına kadar tamamlanmış bir mimari proje olduğu, bu projenin bedelinin davacıya ödenip ödenmediğine ilişkin dava dosyasında bir belge bulunmadığı, davacının da bu yönde bir talebinin olmadığı, ancak Mahkeme ara kararında belirtilmesi sebebiyle ve hukuki açıdan değerlendirme ve takdir Mahkemeye ait otmak üzere —– davacıya ödenebilecek ——-olabileceğinin değerlendirildiği yönünde görüş bildirilmiştir.
Mahkememizce davacı vekilinin rapora itirazları doğrultusunda aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişiler —– tarihli ek raporda; davacı vekilinin kök rapora itiraz dilekçesinde yaptığı bütün itirazların değerlendirildiği, dava dosyasına davacı tarafından —— kararının da incelendiği, ancak bilirkişi kök raporunda belirtilen görüşlerin değiştirilmesini gerektirecek yeni bir bilgi ve belge dosyaya sunulmadığı yönünde görüş belirtmiştir.
Davacı vekili — tarihli bedel artırım dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini —- arttırdıklarını, —-maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Öncelikle davalıların husumet itirazları incelenmiştir. Davalılardan —– bulunmadığı, davaya konu —– kiracı olarak bulunduğu, bu nedenle bu davalıya husumet yöneltilemeyeceği, yine davalı———– uygulanan —- yetkisinin bulunmadığı, bu davalıya da husumet yöneltilemeyeceği anlaşılmakla, bu davalılar hakkında açılan davaların HMK’ nun 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca husumet nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı ——– yapıldığı taşınmazın sahibi, davalı —- —-davalı —- ise davaya konu inşaatta kullanılan —- hazırlayan mimar olması nedeniyle davada pasif taraf ehliyetlerinin mevcut olduğu anlaşılmış, bu davalılar yönünden davanın esası incelenmiştir.
FSEK’in 2/3. maddesine göre; —– sayılır. —-, sadece ——sayılabilecek olan —-yapılarda kendisinden izinsiz biçimde meydana getirilen değişikliklere karşı çıkabilir. Buna karşın, —– bulunmayan mimari yapıdaki değişikliğe, anılan ——- hükümlerine dayanarak engel olabilmesi mümkün değildir. Çünkü —– bulunmayan —— tarafından korunan bir —— hakkı bulunmamaktadır. Onun hakkı sadece kendi projesi üzerindedir.
Alınan bilirkişi raporları, —- Karar sayılı kesinleşmiş kararı ve tüm dosya kapsamı ile, davacının davalı —–sahibi olduğu taşınmaz üzerine inşa edilecek fabrika binası için hazırladığı —– maddesinde tanımlanan estetik değere sahip bir —- olduğu tespit edilmiştir. Ancak bu —— alanda hiç uygulanmadan davacının —- müellifliğinden istifa ettiği, davacı— davacıya ait proje yerine davalı —- hazırlattığı ve estetik değere sahip olmayan bir——tadilat projesi adıyla —– sunarak tadilat proje ruhsatı aldığı, fabrika binasının bu projeye uygun olarak diğer davalı müteahhit ——tarafından çizilen mimari proje ile davacının —– arasında esinlenme derecesinde dahi bir benzerlik bulunmadığı, bu nedenle davacının mimari projesinin izinsiz değiştirildiği iddiasının yerinde olmadığı, daha önce davacı tarafından çizilen —— ile alınan inşaat ruhsatına dayanılarak, tadilat projesi ile tadilat ruhsatı alınmak suretiyle inşaat yapılması işleminin—– düzenleyen yönetmelik ve etik kurallara uygun olup olmadığının bu davanın konusu olmadığı, davanın —— haklara dayanılarak açıldığı, davacının mimari projesi uygulanarak meydana getirilen bir —– olmadığından, bu esere tecavüz veya eserin değiştirilmesi iddialarının ileri sürülemeyeceği, davalı —– benzerliği bulunmadığından, davacının mimari projesine tecavüzün de söz konusu olmadığı, davacının bu nedenle FSEK’ten kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile binanın eski hale getirilmesi talebinde bulunamayacağı, davacının FSEK’ten kaynaklanan haklarına herhangi bir tecavüzün bulunmadığı anlaşılmakla, davalılar —– açılan davanın esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davalılar —— haklarında açılan davanın HMK’ nun 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca HUSUMET NEDENİYLE USULDEN REDDİNE,
Diğer davalılar —–açılan davanın REDDİNE,
Alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 5.159,15 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.099,85 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davalı —- vekiline husumet nedeniyle reddedilen dava üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı—- ödenmesine,
Davalılar —- vekillerine reddedilen tecavüzün tespiti ve ref’i davası üzerinden takdir olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılar —- ödenmesine,
Davalılar —- vekillerine reddedilen maddi tazminat davası üzerinden takdir olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılar —- ödenmesine,
Davalılar —- vekillerine reddedilen manevi tazminat davası üzerinden takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılar —- ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı — tarafından yapılan 28,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı—– ödenmesine,
Diğer davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalılar vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 16/12/2021