Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/376 Esas
KARAR NO: 2022/25
DAVA: Fikir Ve Sanat Eseri (Manevi Tazminat İstemli.), Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ: 04/09/2018
KARAR TARİHİ: 22/03/2022
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacı ile davalı arasında—-devrine ilişkin sözleşmeler imzalandığını, davacının — maddesi uyarınca cayma hakkına başvurduğunu, —- numaralı ihtarnamesi ile cayma hakkını kullandığını ve — uyarınca sözleşmeyi tek taraflı ve derhal bir ihbara gerek kalmadan fesih hakkını kullandığını, davalı tarafça cayma hakkının iptali için dava açılmadığını, sözleşmelerin telif ücretine göre ——- —- oranında telif ücretinin—– fiilen satışa sunulmasından itibaren — içinde bir defada ödenmesi gerektiği halde ihtara rağmen ödeme yapılmadığını, —- davacıya verilmediğini, davalının ihmalkar bir tutum takındığını, —- tarihinde basıldığını, —- bölümünün basılmadığını, —— toplandığını, yeniden basılmadığını, davacının okurlarına karşı zor durumda kaldığını ve üzüntü duyduğunu, bu nedenle manevi tazminat talep etmek gerektiğini belirterek, belirsiz alacak davası olarak, şimdilik — telif tazminatının ve —- manevi tazminatın mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı ile davalıdan alınarak, davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili yasal süresi içinde cevap dilekçesi sunmamış, yargılama sırasında sunduğu beyanlarında; davayı kabul etmediklerini, — belirtildiği üzere ürünler müşterilere satıldıktan sonra—- tarafından müvekkiline ödeme yapıldığını, müvekkilinin de telif ödemelerini kendisine yapılan ödemelerden sonra gerçekleştirdiğini, baskı sonrası——– verdiğini, ancak ———- tarafından ilgi görmeyen —– edildiğini, müvekkilinin —- satılan ——– ilişkin telif hakkı ödemek mükellefiyetinde olup, kendisine iade olarak gelen ve deposunda duran —– herhangi bir telif sorumluluğunu taşımadığını, davacı —-beklenen—– tarafından sürekli iade olarak gönderildiğini, müvekkilinin —- tarafından satın alınmış olan —— telif bedellerini davacıya ödeyeceğini, ancak iade süreci devam ettiği için bu rakamı belirlemenin mümkün olmadığını, iadelerin yoğunluğuna göre müvekkilinin şimdiye kadar davacıya yaptığı telif ödemelerinin bile fazla olması ihtimalini ortaya çıkardığını, bu yönü ile —- yapıldığının araştırılmasını,—– etkilediğini, basılarak—gönderilen ürünlerle ilgili çok fazla iade —- geri döndüğünü, bu nedenle — değiştiğini, telif miktarının hesaplanamadığını, davacının feshinin haksız olduğunu, müvekkilinin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini, davacının —- kararlaştırıldığını, ancak ——– yapıldığını iddia etmişse de, —- nedeninin davacının — yapmaması olduğunu, ——— baskıya hazır olarak beklediğini, ancak kapak konusunda davacının onay vermediği için —-yapılamadığının görüldüğünü, —- bölümünün basılmadığını, okuyucudan gelen eleştiriler nedeniyle eserin piyasadan toplatıldığını, eserin eksik basılması ardından piyasadan çekilmesi nedeniyle davacının itibarının zedelendiğini ve ——-gözünde saygınlığını yitirdiğini iddia etmişse de, davacının bu iddialarının doğru olmadığını, —— haliyle —– üzerinden davacıya gönderildiğini ve davacının onayı alındıktan sonra basımının yapıldığını,—– karşılayan müvekkilin de zarara uğramasına neden olduğunu, davacının telif-maddi tazminat ve manevi tazminat taleplerinin haksız olduğunu beyan ederek, davanın reddine, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacı ile davalı arasında imzalanan—- uyarınca basılan — isimli eserinin eksik basılarak eserde izinsiz değişiklik yapıldığı ve süresinde basılmadığı iddiasıyla manevi tazminat davasıdır.
Davaya konu sözleşme örnekleri ile ——-delil olarak dosyaya sunulmuş, Mahkememizce dava konusu — ne kadar satıldığının tespiti için — şirketlerden bilgi istenilmiş;
Mahkememizden celp edilen —–satıldığı, —— satıldığı, —- ise —-satıldığı bildirilmiştir.———davaya konu ———–için davalının aldığı —- sayısı sorulmuş, ayrıca davalının sattığı ve halen elinde bulunan —- sayısının tespiti için ticari kayıtlarının incelenmesine karar verilmiştir.
Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış,—– tarihli bilirkişi raporunda; davaya konu ———— olunan ve sahibinin hususiyetini taşıyan —- olduğu ve davacının — — ——sözleşmeler ile —- süre ile davalıya tam ruhsat verdiği, davacı tarafından davalıya ——- yevmiye no’lu ihtarname ile davacının davalının, üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediği gerekçeleri ile sözleşmeyi tek taraflı ve derhal bir ihbara gerek kalmadan fesih hakkını kullandığı, davalı yanca—-maddesi uyarınca caymanın iptali yönünde dava açılmadığı, yapılan mali incelemede; davalı tarafın —- aldığı, davalı tarafın resmi defter kayıtlarında yer alan ———-olduğu, yapılan araştırma ve sözleşme da telif hakkı oranlarının — olması gerektiği, ——–olarak hesaplandığı, davalı tarafça ödenen — tutar bu tutardan çıkarıldıktan sonra — daha telif hakkı ödenmesi gerektiği, ———— baskısında yer verilmeyerek, davalı tarafından eksik sayfa adedinde basıldığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Rapora taraf vekillerince itiraz edilmesi üzerine; Mahkememizce dosyanın önceki bilirkişi heyetine verilerek, taraf vekillerinin de itirazları incelenmek suretiyle, davalının —deposunda inceleme yapılmak suretiyle satışı yapılamayan—- belirlenerek, alınan —–sayısından mahsubu ile satılan —– tespiti ve satış bedelleri ile taraflar arasındaki sözleşme maddeleri uyarınca telif ücretinin hesaplanması, ayrıca eksik basıldığı belirtilen kitabın eksik kısmının——- bozacak bir bölüm olup olmadığı hususunda ek rapor alınmasına karar verilmiş, —- tarihli bilirkişi ek raporunda; davalının ticari defter ve kayıtları incelendiğinde dava konusu ——- —- satıldığı, — satılan dava konusu — satıldığı, —- —daha eksik olduğu, eksik olan —– olup, fark yaratmak, sayfaları vurgulamak için seçildiği , eksik sayfaların eserin hususiyetini ve —
mahiyette olmadığı, davalı tarafın dava konusu —
aldığı, davalı Tarafın resmi defter kayıtlarında yer alan net satışlarının —- olduğu, yapılan araştırma ve sözleşmede telif hakkı oranlarının —- olması gerektiği, net satışlar —– olarak hesaplandığı, davalı tarafa ödenen —– daha telif hakkı ödenmesi gerektiği yönünde görüş bildirdiği anlaşılmıştır.
Ek bilirkişi raporu incelendiğinde eksik basılan bölümün içeriğinin ne olduğuna dair bir açıklama yapılmadığı gibi, öneminin vurgulanması için—— olarak basıldığı belirtilen bu bölümün —— bozup bozmadığına dair denetime uygun bir açıklama yapılmadığından, ayrıca davalının stoğunda satılmayan —–mevcut olup olmadığına dair bir açıklama da bulunmadığından, daha önce bu konularda bilirkişi heyetine inceleme yapmaları konusunda görev verilmesine rağmen gereği gibi inceleme yapılmadığından, yeniden bu konular araştırılarak ve incelenerek ek rapor alınmasına, davalının stoğunda dava konusu—— mevcut değil ise davalı tarafından alınan —sayısına göre hesaplama yapılması, stokta — mevcutsa; —- sayısından düşülmek suretiyle kalan — sayısına göre hesaplama yapılması, stoktaki —– dosyaya gelen —- uyumlu olup olmadığının incelenmesi suretiyle rapor hazırlanmasının istenilmesine karar verilmiş, dosyaya sunulan —–tarihli ek bilirkişi raporunda, davaya konu —– FSEK’nun 2/1. maddesi çerçevesinde dil ve yazı ile ifade olunan ve sahibinin hususiyetini taşıyan—– olduğu ve davacının FSEK ‘den kaynaklanan hakların sahibi olduğu, davacının — —- haklarının kullanılması için —–kullanılmak üzere — yıl süre ile davalı şirkete tam ruhsat verdiği, davacı tarafından davalıya —- ihtarname ile davacının davalının, üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediği gerekçeleri ile sözleşmeyi tek taraflı ve derhal bir ihbara gerek kalmadan fesih hakkını kullandığı, davalı yanca —– uyarınca caymanın iptali yönünde dava açılmadığı, davalının ticari defter kayıtları incelendiğinde dava konusu kitapların yalnızca—- satıldığı. başka kitapçılara satılan dava konusu— tarafından satıldığı,—- tarafından dava konusu —– diğer —– yapıldığı, davalı tarafın dava konusu —-aldığı, davalı tarafın resmi defter kayıtlarında yer alan net satışlarının—- olduğu, yapılan araştırma vesözleşmedeki telif hakkı oranlarının—-olması gerektiği, net satışların —- olarak hesaplandığı, davalı tarafa ödenen—tutardan çıkarıldıktan sonra —–telif hakkı ödenmesi gerektiği yönünde rapor bildirilmiştir. Bu rapora da taraflarca itiraz edilmiş olması ve Mahkememizce de yeterli bulunmaması nedeniyle; bir —- bilirkişiden oluşacak ——- heyetinden, taraf vekillerinin rapora itirazları incelenmek suretiyle —–basılan bölümün içeriğinin ne olduğu, öneminin vurgulanması için —- belirtilen bu bölümün — bozmadığı, ayrıca davalının stoğunda bulunduğu tespit edilen—- alınan —— düşülmek suretiyle kalan —- bedelinden — düşülerek kalan bedelin—kadar telif ücreti ödeneceği kararlaştırıldığından, buna göre—– ayrı ayrı —- satış bedelleri tespit edilerek telif bedeli için hesaplama yapılması, ayrıca davalının ticari kayıtlarındaki satış tutarlarına göre de kaç adet —satıldığının ve ödenmesi gereken telif ücretinin belirlenmesi için iki alternatifli rapor hazırlanması istenilmiş, yayıncı —- tarihli bilirkişi heyeti raporunda; —- tabi tutulan—-haiz olduğu, ——sahibinin de davacı—- olduğu, bu sebeple davacının ——-sahibi olma hasebi ile FSEK kapsamındaki mali ve manevi hakların sahibi olduğu, bu minvalde,—- bütünlüğü adına ve FSEK m. 16’da ifade edilen eserde bütünlüğün korunması esası uyarınca, davalı yan tarafından eksik olarak basımı gerçekleşen uygulama —–bütünlüğünü bozduğunu, —–, —- sahibinin vücuda getirdiği —– bütünlüğünü sağlayamadığının anlaşıldığını, ———— davacının, —- teslim ettiği, düzeltme ve kontrollerini gerçekleştiği ——-çalışmasının,——– esas olduğunu, ancak, —-öncesinde son kontrollerinin gerçekleştirilme yükümlülüğünün ise ——sahibi üzerinde olduğu, FSEK uyarınca ——– manevi haklarının ihlal edilmesi nedeniyle manevi tazminatın
takdiri ve miktarının tespitinin —– takdirinde olduğu,
alternatifli yapılan seçenekler arasında davacının davalıdan tahsil etmiş olduğu —- telif ücretinin düşülmesi ile; alınan —- sayısından stok sayımı sonucu tespit edilen miktarların düşülmesi ile kalan —–sayısına göre— üzerinden ödenmesi gereken telif ücretinin —davalının itirazı doğrultusunda —-adedin hesaplama dışında bırakılması ile —-sayısından —– sonucu tespit edilen miktarların düşülmesi ile kalan — göre— hariç tutarlar üzerinden ödenmesi gereken telif ücretinin—- davalının ticari kayıtlarındaki satış tutarlarının önceki bilirkişi heyetinin —tarihli kök raporundaki tespitleri üzerinden — tarihinde yapılan stok sayımı ile aradaki sürede yaşanan değişimler sonucu hesaplanan —-olduğu yönünde görüş bildirmişlerdir.
Davacı vekili —- tarihli talep artırım dilekçesi ile maddi —– tazminat bakımından — dava tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı ile birlikte, manevi tazminat bakımından —- dava tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı ile birlikte müvekkile ödenmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmeler incelendiğinde yazara ödenmesi gereken telif ücretinin — hariç satış bedelinin — olduğuna dair anlaştıkları tespit edilmiştir.Taraflar arasında davaya konu sözleşmelere ve sözleşmeye ve davaya konu edilen—— ——-sahibinin davacı olduğu konularında bir ihtilaf yoktur. Taraflar arasındaki ihtilaf davacıya ödenmesi gereken telif ücretlerinin ödenip ödenmediği, —–basılmadığı ve sözleşmede kararlaştırılan süreden sonra basılıp basılmadığı noktasındadır.
5846 sayılı kanunun 1/B maddesinde sahibinin hususiyetini taşıyan ve ——- sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerinin ——olarak, —–, her nevi bedii, ilmi, öğretici veya teknik mahiyette olan veya günlük olayları tespit eden —— gibi tespit edildiği materyale bakılmaksızın elektronik veya mekanik veya benzeri araçlarla gösterilebilen, sessiz veya sesli birbiri ile ilişkili hareketler —- olarak tanımlanmıştır.—-maddelerinde —sahibinin hakları belirtilmiş, manevi haklar başlıklı —– de ——-sahibinin izni olmadıkça eserde veyahut ——sahibinin adında kısaltmalar, ekleme ve başka değiştirmeler yapılamayacağı, ——sahibi kayıtsız ve şartsız olarak yazılı izin vermiş olsa bile şeref ve itibarını zedeleyen veya eserin mahiyet ve hususiyetlerini bozan her türlü değiştirmeleri men edebileceği, men etme yetkisinden bu hususta sözleşme yapılmış olsa bile vazgeçmenin hükümsüz olduğu belirtilmiştir.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; davacının —–sahibi olduğu—– olarak adlandırılan kategoride yer —- olarak basılan uygulma kısmının, davalının yaptığı baskıda yer almadığı, bu bölümün—- önerilen —- uygulama şeklini gösteren bölüm olduğu, bu nedenle —– bozulduğu, her ne kadar davalı tarafça —- son halinin davacıya gönderilerek ondan onay alındığı savunulmuşsa da, bu savunmayı kanıtlayacak bir delilin dosyada mevcut olmadığı, sunulan mail yazışmalarının da bu durumu kanıtlamadığı, davalının eserin uygulama bölümünü eksik basmasının—- ——–sahibine ait olduğu belirtilen eserde değişiklik yapılması hakkını ihlal ettiği, kitabın bu şekilde eksik basılması ve piyasadan toplatılarak tekrar basılmamasının davacının manevi haklarının ihlali niteliğinde olduğu, her ne kadar davacı ——- kararlaştırılan —– aynda basılmasının da sözleşmeye aykırılık olduğunu savunmuşsa da, ——kapak onayını davacının süresinde yapmamasından kaynaklanan bu gecikmede davalının kusurunun bulunmadığı, davacının — yapılması nedeniyle davalının kusurunun ağırlığı, —- —-önemi ve niteliği, tarafların sosyal ve mali durumlarına göre —-manevi tazminatın hakkaniyete uygun olacağı kanaatine varılmakla, davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Taraflar arasındaki telif alacağına ilişkin uyuşmazlıkla ilgili alınan bilirkişi raporları, —- gelen —- bilgileri, davalının ticari kayıtları ve stokta bulunan —- göre; —- alındığı, buna göre —- için alınan toplam —-sayısının —- olduğu, stoktaki —-davanın açıldığı tarihe göre —olarak tespit edildiği, daha sonra yapılan iade ve satışların bu davada dikkate alınamayacağı, buna göre satılan ——- olduğu, kitapların —- davalı tarafından dosyaya sunulan ve davacı tarafça da itiraz eidlmeyen ödeme dekontlarına göre davacıya daha önce —ücretinin ödenmiş olduğu, buna göre ödenmesi gereken telif ücretinin—olduğu, ancak —- tarihinde de bu ———için——- alınmışsa da, davacının da kabul ettiği gibi bu —-yapılmadığından, hesaplama yapılırken —-gerektiği, buna göre toplam —- — adet olduğu, stoktaki —olarak hesaplandığı, davacıya yapılan ——— telif ücreti ödemesi gerektiği, her ne kadar davalının ticari kayıtlarındaki satış tutarlarına göre daha az—— olsa daha az telif tazminatı hesaplanmışsa da, davalının aldığı ——–sayısı kadar —– satamadığını ve bir kısmının elinde kaldığını veya bandrollerin iade veya iptal edildiğini kanıtlaması gerektiği, davalının buna ilişkin bir delil sunmadığı, bu nedenle stoktaki —alınan —-sayısından düşülerek telif tazminatının hesaplanması gerektiği anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davacının yazarı olduğu—- eserleri ile ilgili—– ücretinin dava tarihinden itibaren en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacının —–manevi tazminatın dava tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
Alınması gereken 3.119,61 TL harçtan peşin alınan 954,32‬ TL harcın mahsubu ile bakiye 2.165,29‬ TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı vekiline telif tazminatı davasının kabul edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline telif tazminatının reddedilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 6.111,01 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı vekiline manevi tazminat davasının kabul edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 4.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline manevi tazminat davasının reddedilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan 102,47 TL peşin harç ve 35,90 TL başvurma harcı ile 815,95 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 954,32‬ TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 306,00 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 5.800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.106‬,00 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%84) 5.129,04 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%16) 976,96‬ TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 1.300,00 TL yargılama giderinden davanın red ve kabul oranına göre, (%84) 208‬,00 TL’nin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, bakiye (%16) 1.092‬,00 TL’nin davalı üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.22/03/2022