Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/352 Esas
KARAR NO: 2021/7
DAVA: Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü
KARŞI DAVA : Endüstriyel Tasarıma Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti ve Men’i ile Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ: 31/07/2018
KARŞI DAVATARİHİ: 04/09/2018
KARAR TARİHİ: 26/01/2021
Davacı-karşı davalı tarafından davalı-karşı davacı aleyhine açılan endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğü davası ile davalı-karşı davacı tarafından davacı-karşı davalı aleyhine açılan endüstriyel tasarıma tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ve men’i ile maddi ve manevi tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
İSTEM / Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla;—– numaralı dosyasında müvekkilinin kullandığı ürünün, davalının —- tescil ettirmiş olduğu ürününe ayırt edilemeyecek kadar çok benzediği iddiasıyla tespit talep edildiğini, —-maddesine göre; tasarımın yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla korumdan faydalanabildiğini, dilekçede fotoğrafları verilen ürünün — tedarik edilmiş olup, — olarak kullanılmakta olduğunu, gene ——– — amacıyla— tarafından yaptırıldığını, ——- anda davalı —– olduğunu, bir başka örnek olan tasarımın —- numarası—- —— yapıldığının görüleceğini, ——- aratıldığında benzer tasarımların tescil tarihinden yıllar önce de kullanıldığının görüleceğini, —– birliklerinden uyuşmazlığa konu ———- tarihten itibaren kullanıldığı sorulduğunda da, tasarımın yeni olmadığının ortaya çıkacağını, davalının tasarım tescilinin kötü niyetli olduğunu belirterek, bu sebeplerle davalı adına tescilli —numaralı tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP VE KARŞI DAVA / Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesini duruşmada tekrarla; —- nolu dosyasında davalının kullandığı —— olduğu ürüne ayırt edilemeyecek derecede benzediği iddiasıyla dava açtıklarını, taraflarınca yapılan tescilli tasarımı matbaaya ürettiren ve—— müvekkilinin —- — olduğunun iddia edildiğini, müvekkil adına kayıtlı davaya konu ——– olduğunu, dava konusu bu tasarım ile dava dışı —— koruma altına alınan tasarımların tamamen birbirinden farklı olduğunun daha ilk bakışta açıkça görüldüğünü, —— görünüm olarak tamamıyla birbirinden farklı olduklarını, nitekim davacı/karşı davalı tarafın—- hem bu dava dışı tasarıma, hem de diğer ürünlere tek tek bakıldığında bütünü—— edilebilecek nitelikte olduğunu, mesnet gösterilen——– isimli —— bir kimsenin ilk incelemesinde dahi isminden de anlaşılacağı şekilde ———- tasarlanmış; ——— amaçlandığını, oysa Müvekkiline ait —– ——– davacı/karşı davalı tarafından dava dilekçesinin —- maddesi içeriğinde yer verilen —– sunulduğu ortama ne zaman yüklendiği belirsiz olmakla birlikte, zaten bu görsellerde yer alan ürünlerin de müvekkilinin tasarımının da farklı olduklarının daha ilk bakışta açıkça görüldüğünü, kesinlikle kabul edildiği anlamına gelmemekle birlikte; tasarım hukukunda —— kabul edildiğini, dolayısıyla tasarımlara ilişkin değerlendirme yapılırken daima bu olgu esas alınarak yapılması gerektiğini, müvekkilinin dava konusu yeni ve ayırt edicilik vasıflarına haiz tasarımı—- olduğunu, davacı/karşı davalı tarafın müvekkil tarafından tescil başvurusundan evvel —– gerçekleştirilen kamuya sunumlardan faydalanmakla müvekkilin tasarım haklarına tecavüz etmekte olup, bu durumun taraflarınca ikame edilen —– dosyası ile alınan bilirkişi raporu ile sabit şekilde tespit edildiğini, davacı/karşı davalı şirketin itiraza mesnet gösterdiği ürünler ile müvekkilinin tasarımının iddia edildiği gibi benzer olmadığının ortada olduğunu, bununla birlikte iddia olunan benzerliği kesinlikle kabul edilmemek kaydıyla, müvekkilinin tasarımını yaptığı davaya konu ürünü — olan tescil tarihinden evvel tasarımını tanıtmak amacıyla —— ile ilgili tasarım hakkında yazışmalar gerçekleştirdiğini ve anılan —– yıl içinde ——–gerektiğini, tasarım hakkı müvekkiline ait ve ——– tasarımının aynısının ve/veya ayırt edilemeyecek derecede benzerinin davacı/karşı davalı tarafça haksız ve hukuka aykırı olarak üretiminin yapıldığının, tüketiciye arz edildiğinin——- edildiğini, bilirkişinin raporda yer alan detaylı açıklamalarından da görüldüğü üzere, davacı-karşı davalı tarafın faaliyetlerinin, ürünlerinin, müvekkilin tescilli tasarımına tecavüz oluşturduğunu, yapılan karşılaştırma neticesinde — ürünü ile tespit isteyen tarafın —— —- şeklinde tespit yapıldığını, davalı tarafın açıklanan eylemlerinin dürüstlük ve iyi niyet kaideleri ile basiretli tacir ilkelerine aykırılık teşkil etmesinin yanı sıra, —– düzenlenen haksız rekabet eylemini de teşkil ettiğini, bu sebeplerle açılan asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne, davalı-karşı davacıya ait —— isimli tasarıma vaki tecavüzün durdurulmasına ve ortadan kaldırılmasına, mümkün olduğu takdirde tecavüze konu ürünler ile kalıplar üzerinde davalı-karşı davacıya mülkiyet hakkı tanınmasına, mümkün olmadığı takdirde bunların imhasına, haksız rekabetin tespitine ve menine, —– uyarınca tescilli tasarıma yönelik tecavüzün tespitine, menine ve refine, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak şartıyla —– maddesi uyarınca tahkikat sonucu uğranılan zararın tam ve kesin olarak belirlenebilmesi mümkün olduğu anda iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında belirtilen taleplerini artırma hakları saklı kalmak kaydıyla, —- maddi tazminatın tespit tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte hükmolunmasına, —– manevi tazminatın tespit tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan tahsiline, masrafı davacı-karşı davalıdan alınmak suretiyle kararın —- çapında yayın yapan tirajı yüksek bir gazetede kamuya ilan yoluyla duyurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
KARŞI DAVAYA CEVAP / Davacı-karşı davalı vekili karşı davaya cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının cevap dilekçesinde uyuşmazlığa konu tescilli tasarımın, başvuru tarihinden yaklaşık — yıl önce dava dışı bir firmaya gönderdiğini ikrar ettiğini, tasarımın başvuru tarihinin —, dava dışı firmaya gönderildiği tarihin ise — olarak iddia edildiğini, taraflarınca ——– kullanıldığının tanık beyanları ve belirtilen kuruma müzekkere yazılması sonucu ortaya çıkacağını, hükümsüzlüğü istenen ——- —- müzekkere yazıldığında — daha önceden kamuya sunulmuş olduğunun ve yenilik niteliğini haiz olmadığının kanıtlanacağını, uyuşmazlığa konu tasarımın imalatını yapan firmanın ——- olduğunu, bu imalatı yapan firmaya müzekkere yazıldığında tescil tarihinden önce —- yıldan daha uzun süredir üretiminin yapıldığının kanıtlanacağını,——kullanılmakta olduğunu, bu tasarımın tescil başvurusundan çok önce ——- kanıtlamak için benzer tasarımların varlığının —- sorulduğunda kanıtlanacağını, davaya konu tescilli tasarımın, — kullanıldığını, —– yöneticileri dinlendiğinde, iddialarının kanıtlanacağını, bir tasarımın yeni olabilmesi için, benzerinin tescil için başvuru tarihinden önce kamuya sunulmamış olması gerektiğini, uyuşmazlık konusu tescilli tasarımın yeni olmadığını, dolayısıyla tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerektiğini belirterek, bu sebeplerle karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Asıl dava, davalı-karşı davacı adına tescilli —– tasarımın hükümsüzlüğü davası olup, karşı dava ise, davalı-karşı davacıya ait —- tasarımın davacı-karşı davalı tarafından kullanılması sebebiyle meydana geldiği iddia edilen tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ve men’i ile maddi ve manevi tazminata ilişkindir.
Dosyaya — getirtilmiş olup, incelendiğinde; —- tarihinde davalı-karşı davacı adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
Davalı-karşı davacı tarafından davacı-karşı davalı ile dava dışı —aleyhine Mahkememizin —- dosyası ile delil tespiti talebinde bulunulduğu, Mahkememizce tasarım uzmanı bilirkişi — alınan — tarihli raporda; aleyhine tespit istenen —— adreslerinde yapılan incelemelerde tespit isteyen şirkete ait ————- yaratacak ürün tasarımlarının bulunduğu, tespit yapılan adreslerin her birinde dava konusu ürün benzerinden birer adet bulunduğu ve zincir market olmaları nedeniyle aleyhine tespit istenen tarafa ait —– üründen birer adet olacağının öngörüldüğü yönünde görüş bildirilmiştir.
Taraflar delillerini bildirdikten ve deliller toplandıktan sonra, dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, tasarım uzmanı —- oluşan bilirkişi heyeti — tarihli raporda; ——- yayınlanan ürün —– incelendiğini, davalı-karşı davacıya ait —– —- tasarımların ——- kazandıkları, ön görünüşte dikey konumlanmış ————- aldığı, —aldığı, karşılaştırılan her —-oldukları,——davalı-karşı davacıya ait —- olduğu, — ayrıntı olarak algılandığı, — edici nitelik kazandırmadığı, davalı-karşı davacıya ait —- tasarım ile davacı-karşı davalıya ait — karşılaştırılması sonucunda da, davacı-karşı davalıya ait üründe arkada bulunan —— mevcut olduğu, —- bulunmadığı, diğer—– olduğu, yalnızca yan yüzeylerinin farklı olduğu, davalı-karşı davacının tasarım tescilinde yan—– rağmen, davacı-karşı davalının ürününde dalgalı olduğu, her ikisinde de bütün öğelerin benzer biçim, oran ve yerleşimde olduğu, asıl davada, davalı-karşı davacı tarafa ait — numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan —- tarihi itibariyle koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, davalı-karşı davacı—- tasarım tescili ile davacı-karşı davalı tarafa ait ürün örneği arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları yönünde görüş bildirilmiştir.
Mahkememizce davalı-karşı davacı vekilinin itirazları da incelenmek suretiyle ve ayrıca davaya konu tasarımın ———- bulunmadığına dair ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, aynı bilirkişi heyetinden alınan ek raporda; davalı-karşı davacı tarafa ait —- numaralı —– dayanak olarak gösterilen —numaralı tasarım tescili karşılaştırıldığında, ——— üst yüzeyin kapalı olduğu ve ön yüzeyde alın oluşturan kutunun yer aldığı,————— aldığı, ——– doğru çıktığı,———–olduğu, karşılaştırılan tasarımları—– arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı —– bulunduğu, bu sebeple farklı olarak algılandıkları belirtilmiştir.
———— özelliklerinden kaynaklanan görünüm olarak tanımlanmış, tasarımın tescilli olması ——sunulmuş olması halinde ise tescilsiz tasarım olarak korunacağı belirtilmiştir.
———- sahip olması gerektiği belirtilmiş, —– başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz ise kamuya sunulduğu tarihten önce —– her hangi bir yerinde —- —- yeni kabul edileceği, tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edileceği, bir —– kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim —— tasarım için tasarımın kamuya sunulduğu tarihten önce kamuya sunulmuş herhangi bir ——-aynı kullanıcı üzerinde yarattığı —-ayırt edici niteliğe sahip olduğunun kabul edileceği, ayırt edicilik niteliğinin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarım geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesine bakılacağı belirtilerek yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin tanımı yapılmıştır.
—- tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinin bulunmaması halinde tasarımın hükümsüz sayılmasına karar verileceği düzenlenmiştir. —- hükümsüzlük kararının geçmişe etkili olacağı, tasarıma kanunla sağlanan bu korumanın hiç doğmamış sayılacağı belirtilmiştir.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında, alınan bilirkişi raporları,—- tüm dosya kapsamı ile; asıl davanın konusu olan davalı-karşı davacıya ait —- tarihinde tescil edildiği, davacı-karşı davalı tarafça bu tarihten daha önce —— kullanılan, yani kamuya sunulmuş bir —– iddia edildiği, bu standın üretimini yaptığı iddia edilen — şirketinden bu konuda bilgi istenilmişse de, mahkememize bilgi verilmediği, ancak bilirkişiler tarafından ——— kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, yalnızca tasarımların yan yüzeyleri karşılaştırıldığında, davalı-karşı davacıya ait —– ——– algılandığı, tasarımlara ayırt edici nitelik kazandırmadığı, diğer tüm öğelerin benzer biçim, oran ve yerleşimde oldukları, davalı-karşı davacıya ait tasarımın tescil başvuru tarihinden önce kamuya sunulmuş olduğu, bu nedenle —- tanımlanan hükümsüzlük koşullarının mevcut olduğu, hükümsüzlük kararının geçmişe etkili olması ve tasarıma kanunla sağlanan koruma hiç doğmamış sayılacağından, davacı-karşı davalının bu tasarımın koruma kapsamında kalan stand ürününü üretmesi ve kullanmasının davalı-karşı davacının tasarım hakkına tecavüz teşkil etmeyeceği anlaşılmıştır.
Davalı-karşı davacı aynı zamanda davacı-karşı davalının eyleminin haksız rekabet olduğunu da iddia ettiğinden, ayrıca bu konuda da inceleme yapılmıştır. Haksız rekabetin önlenmesindeki amaç, serbest piyasa düzeninde herkesin dürüstlük kuralları içerisinde hareket etmek suretiyle rekabet kurallarına uygun olarak piyasada faaliyet göstermesi ve sonuçta; mal ve hizmetlerin nihai tüketicilerinin aldatılmasına izin verilmeksizin kaliteli mal ve hizmetlerin piyasa kurallarına göre oluşan en uygun fiyatla satışa sunulmasıdır. Bu durumda, sonradan aynı sektörde faaliyet gösteren kişiler ticari hayatta dürüstlük ilkesine uygun bir şekilde ve iltibastan kaçınmak suretiyle piyasaya mal veya hizmet ürettikleri takdirde, piyasada ilk kez üretim yapan ürünün tanınmasını sağlayan kişinin üstün hakkı bulunduğundan bahisle, sonradan faaliyete başlayan kişilerin eylemleri haksız rekabet olarak nitelendirilemez. Böyle bir üstün hakkın varlığının kabulü aynı zamanda, rekabet hukuku ilkelerine aykırı olarak piyasada o mal veya hizmetle ilgili tekel yaratılması ve serbest rekabetin ortadan kaldırılması suretiyle ekonominin sağlıklı bir biçimde gelişmesini engelleyeceğinden kabul edilemez. Davacı-karşı davalının —– kamuya sunulduğu tespit edilen stand ile benzer olan kendi —- üzerinde, —– yazdığı, —— çorap ürününe ait markanın da yazılı olduğu, davalı-karşı davacıya —- yararlanma amacının bulunmadığı, tüketiciyi aldatıcı bir davranışının söz konusu olmadığı, davalı karşı davacının stand tasarımı üzerinde üstün bir hakkının da bulunmadığı, bu nedenle bu kullanımın haksız rekabet de teşkil etmeyeceği anlaşılmakla, asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Asıl davanın KABULÜNE,
Davalı-karşı davacıya ait—-numaralı—— HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE VE SİCİLDEN TERKİNİNE,
Alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı-karşı davalı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davacı-karşı davalı tarafından yapılan 71,80 TL harç, 281,80 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 1.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.853,60 TL yargılama giderinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Karşı davanın REDDİNE,
Karşı davada alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 59,10 TL harcın mahsubu ile bakiye 0,20 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı-karşı davalı vekiline karşı davada reddedilen tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti ve men’i davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davacı-karşı davalı vekiline karşı davada reddedilen maddi tazminat davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davacı-karşı davalı vekiline karşı davada reddedilen manevi tazminat davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davalı-karşı davacı tarafından gerek iş bu dava dosyasında gerekse de Mahkememizin —— sayılı delil tespiti dosyasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı-karşı davalı vekili ile davalı-karşı davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.26/01/2021