Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/252 E. 2020/237 K. 08.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/600 Esas
KARAR NO : 2020/259
DAVA : Faydalı Model Belgesi (Manevi Tazminat İstemli), Faydalı Model Belgesi (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 05/10/2017
KARAR TARİHİ : 22/12/2020
Davacılar vekili tarafından davalı aleyhine açılan Faydalı Model Belgesi(Maddi ve Manevi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacılar vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkili şirketin, kuruluşuna kaynak teşkil eden ——- mimari ve estetik tecrübe ile, yurtiçi ve yurtdışında büyük inşaat projelerinin çözüm ortağı olarak çalıştığını, yurtiçi ve yurt dışı projelerde suya yön veren süzgeç ve drenaj sistemlerinin geliştirilmesi, üretimi ve satışı ile iştigal ettiğini, davaya dayanak —– nolu —- tarihinden itibaren müvekkili—– nezdinde tescilli olduğunu, —- müvekkilinin ortağı olması gözetilerek bu —- tescili üzerinde diğer müvekkiline —- tarihinden itibaren inhisari lisans hakkının tesis edildiğini, davacı — tescilli, diğer davacı tarafından —- tarihinden bu yana lisans sözleşmesi ile kullanılan —- numaralı ———- davalı tarafça—— adı altında benzerinin üretilip piyasaya sürülmek suretiyle ——— haklarına tecavüz ettiğini ve haksız rekabette bulunduğunu belirterek, davalının davacıya ait ——– kaynaklanan haklarına tecavüz ettiğinin ve haksız rekabette bulunduğunun tespitine, bu faaliyetin önlenmesine ve durdurulmasına, masrafı davalıdan alınmak suretiyle taklit ürünlere ve bu ürünlerin üretimlerinde münhasıran kullanılan kalıplara el konulmasına ve imhasına,—– manevi tazminatın ihlal tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine, belirsiz alacak davası olarak fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak şartıyla SMK’nun 151/2-a maddesi uyarınca —— maddi tazminatın ihlal tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı —– ödenmesine, kararın masrafı davalıdan alınmak suretiyle —– çapında yayın yapan tirajı yüksek bir gazetede ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP-KARŞI DAVA / Davalı-karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkili şirketin uzun yıllardır yalıtım sektöründe faaliyet gösteren, —— yakın ürünüyle dünyanın —— ülkesinde faaliyet göstererek bayileri bulunan bir şirket olduğunu, sektörün dünyadaki en büyük şirketlerden birisi olduğunu, davacı-karşı davalı tarafın; müvekkilinin kendisine ait olan ——– tescilli ürününü taklit ederek fikri mülkiyet haklarının zedelendiği iddiasında bulunduğunu, ancak müvekkilinin; sektörün öncü firması olması nedeniyle hiçbir zaman taklit eden konumunda olmadığını, her zaman ürünleri taklit edilen bir firma olduğunu, müvekkiline ait ürünün davacı-karşı davalıya ait ——– koruma kapsamında olmadığını belirterek, asıl davanın reddine, karşı dava açısından; davacılar-karşı davalıların—- tarihinde ——- ——–tescili yaptırdığını, bu tarihten itibaren ürünün ticarileştirilerek piyasaya sürüldüğünün iddia edildiğini, karşı davalının —– isimli ürününün —-tescil başvurusu yapılmadan önce de yıllardır piyasada bulunan ve hemen tüm firmalarca kullanılan bir ürün olduğunu, bu yönüyle karşı davalının buluş iddiasının isabetsiz olduğunu, yenilik vasfı taşımayan bir ürün hakkında başvuruda bulunduğunu,——- tarihinde dava dışı üçüncü kişi tarafından paylaşılmış bir video olduğunu, davacının ——- yenilik vasfı taşımayan buluşu nedeniyle 551 Sayılı KHK’nın 165.maddesi uyarınca hükümsüz kılınması gerektiğini velirterek, tüm bu nedenlerle, fazlaya ilişkin her türlü hukuki ve cezai talep ve hakları saklı kalmak üzere; karşı davanın kabulü ile davacı-karşı davalının —— tescilinin yenilik vasfını haiz olmaması nedeniyle hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Asıl dava , davacı-karşı davalıların hak sahibi olduğu —- nolu ——- kaynaklanan haklarına tecavüz edildiğinin ve haksız rekabette bulunulduğunun tespiti, önlenmesi, maddi ve manevi tazminat davası, karşı dava ise —–yenilik özleliği bulunmadığı iddiasıyla açılan, hükümsüzlük davasıdır.
Dosyaya —- kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde;—-numaralı ——–, davacı-karşı davalı—— tarihli başvuru sonucunda, bu tarihten itibaren — yıl süre ile korunmak üzere — tarihinde tescil edildiği görülmüştür.
Taraflara ait marka tescil kayıtları dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde, davacı-karşı davalı şirketin tek ortağının ve yetkilisinin —–olduğu tespit edilmiştir.
Davacı-karşı davalı taraflar arasında imzalanan —- dava dilekçesi ekinde sunmuşlar, incelendiğinde; dava konusu—– ilgili tarihsiz ve noter onaysız bir sözleşme olduğu tespit edilmiştir.
Tarafların delilleri toplandıktan sonra; dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış,——-sektörden seçilen Makina Mühendisi bilirkişi —– hazırlamış oldukları —— tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı-karşı davalıya ait ——-biri bağımsız üç istemden oluştuğu, ana istemde——— unsurlarına yer verildiği, incelemesi yapılan ürünler üzerinde bu unsurların tamamının mevcut olduğu, bu nedenle davalı-karşı davacı —- ait ürünlerin davacı-karşı davalıların ——- koruma kapsamında olduğu, —– tarihinde —–üstünden yapılan incelemede, —– adresinde bulunan video incelendiğini, videonun —- adlı —-tarafından —- tarihinde yüklenmiş olduğunu, davacı-karşı davalının ——— yer alan —– unsurunun mevcut olmadığı, ——-gibi büyük veri tabanları üzerinde yapılan araştırmada, başvuru tarihi itibariyle referans olma özelliğine sahip bir veriye ulaşılamadığı, davacı-karşı davalıya ait ——- başvuru tarihi itibariyle yeni olmadığının ispatlanmadığı kanaatine varıldığını beyan etmişlerdir.
Davacı-karşı davalıların maddi tazminat talepleriyle ilgili tarafların ticari kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, muhasip bilirkişi ——– tarihli raporunda özetle; Tarafların iş yeri merkezlerinde yasal ticari defter ve dayanak belgeleri üzerinden yapılan inceleme sonucu davaya konu üründen; davalı-karşı davacı ——yılında tanesi —- adet satış yaptığını, buradan——–ciro yaptığını, maliyet konusunda ticari sır denilerek maliyet tablosunun sunmaktan imtina edildiğini, davacı/karşı davalı—–yılında yapılan ve ibraz edilen maliyet tablosuna göre dava konusu ürünün ortalama —- üzerinden bir adet ürün maliyetinin—- civarında olduğunu, davalı şirketin satışının —- olduğuna göre —- yılında — adet satıştan—– net kar elde ettiğini, bu tutarın davacı/karşı davalıya maddi tazminat olarak ödenebileceğini, ya da bu ürünün —— yayınlanan —– olarak imalatta %20 kar marjına tabi tutulacağı belirtildiğinden ——kar elde etmiş olacağını beyan etmiştir.
Davacı – karşı davalı vekili, davalı-karşı davacı şirketin bu ürünleri——sattığını ildirerek, buna ilişkin kayıtların dosyaya getirtilmesini talep etmiş, davacı-karşı davalılar vekilinin talebi üzerine ———– yılında davalı – karşı davacıdan dava konusu ürünü satın alıp almadığına, varsa buna ilişkin kayıtların gönderilmesine dair müzekkere yazılmış, bir kısım belgeler dosyaya sunulmuş, bu belgelerin de incelenmesi için muhasip bilirkişi —- ek rapor istenilmiş, bilirkişi —- tarihli ek raporunda özetle; Davalı-Karşı davacı—- şirketinin dava dışı ——- yılında —– adı verilen ürünlerden yaptığı satışlara ilişkin tanzim ettiği ve adı geçen şirket vekili —- tarihli yazısı ekinde Mahkemeye sunduğu faturaların; —- tarih, — fatura no, satılan ürün adedi —satış fiyatı—- olduğu; — fatura no, satılan ürün adedi — satış fiyatının —-tutarının — olduğu; —fatura no, satılan ürün adedi —satış fiyatının— olduğu; — fatura no, satılan ürün adedi —- satış fiyatı —- olduğu; — fatura no, satılan ürün ——- satış fiyatı — olduğu, — fatura no, satılan ürün adedinin —- satış fiyatının — olduğu; — fatura no, satılan ürün adedinin — satış fiyatının —-olduğu; — fatura no, satılan ürün adedinin — satış fiyatının —-tutarının — olduğu; —- fatura no, satılan ürün adedi —- satış fiyatının — tutarının — olduğu; — tarih, — fatura no, satılan ürün adedinin — tutarının — olmak üzere toplamda—- fatura, satılan ürün adedinin toplamda — satış fiyatı—- tutarı —- toplamda —-olduğunun tespit edildiğini, bu tespit doğrultusunda davalı-karşı davacı —adet dava konusu ürün satışından — gelir elde ettiğinin anlaşıldığını, — tarihli kök rapor ekinde sunduğu ve —– tarafından yayınlanan —- kitapçığında İnşaat hırdavatı —-olarak imalatta %20 kar marjına tabi tutulacağının belirtildiğini, bu nedenle ——-davalı-karşı davacı şirketin haksız rekabet nedeniyle davacı-karşı davalıya ödemesi gereken maddi tazminat olarak hesaplandığını, manevi tazminatın takdirinin Mahkemeye ait olduğunu beyan etmiştir.
Tarafların alınan ek rapora itiraz etmeleri nedeniyle, davalı-karşı davacının sattığı ürün sayısına göre SMK’nun 151/2-a maddesi uyarınca davalının elde edemediği gelirin hesaplanması ve itirazların değerlendirilmesi için muhasip bilirkişiden yeniden ek rapor istenilmiş, muhasip bilirkişi—— tarihli 2. ek raporunda özetle; davalı/karşı davacı——–dava konusu—- adet satış yaptığını, incelemeler bölümünde görüldüğü üzere bir adet üründen——toplam net kar elde ettiğini, —- ortalama maliyetinin — olarak baz alındığından —-net maddi tazminatın davalı-karşı davacı—- davacı-karşı davalı — ödemesi gerektiğini, ancak dava dilekçesinde —— maddi tazminat talep edildiğinin görüldüğünü, talebe bağlılık ilkesine sadık kalınacağından takdirinin Mahkemeye ait olduğunu, manevi tazminatın takdirinin Mahkemeye ait olduğunu beyan etmiştir.
Davacılar vekilinin —- tarihli maddi tazminat miktarının artırılması talepli dilekçesinde; dava dilekçelerindeki diğer tüm talepleri geçerli kalmak kaydıyla —- ve haksız rekabet nedeni — manevi tazminatın ihlal tarihi olan —– tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan tahsil edilerek müvekkillerine ödenmesine, —- haksız rekabet nedeni ile — maddi tazminatın ihlal tarihi olan —- tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı taraftan tahsil edilerek müvekkili —- şirketine ödenmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Asıl davanın çözümlenmesi için öncelikle, davacı-karşı davalı —– tescilli —— hükümsüzlük koşullarının mevcut olup olmadığına dair açılan karşı davanın sonuca bağlanması gereklidir. Zira ——- yenilik özelliğinin mevcut olmadığı tespit edilerek, hükümsüzlük kararı verildiği takdirde, karar ilk tescil tarihinden itibaren hüküm ifade edeceğinden, davalı-karşı davacının yenilik özelliği bulunmayan ——koruma kapsamında kalan ürünlerin satışını yapması —— haklara tecavüz teşkil etmeyecektir.
Davaya konu olan ——- başvuru tarihi —— olmakla, dava tarihinde yürürlükte olan SMK’nun Geçici 1/2. maddesi ve Geçici 1/4. maddesi uyarınca hükümsüzlük koşullarının mevcut olup olmadığının başvuru tarihinde yürürlükte olan 551 sayılı KHK uyarınca incelenmesi gerekir. 551 sayılı KHK’nin 154. maddesinde, aynı KHK’nun 156. maddesi uyarınca yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların, ——verilerek korunacakları düzenlenmiştir. 551 sayılı KHK’nin 156. maddesinde ise, ———–başvurusuna konu olan buluşun, başvuru tarihinden önce, —– içinde vaya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış olması halinde yeni olarak kabul edilemeyeceği belirtilmiştir.
551 sayılı KHK’nin 165. maddesine göre, ——– 156. maddede belirtilen şartları taşımaması halinde zarar gören kişiler veya menfaati olanlar, ——— belgesi isteme hakkına sahip kişiler tarafından ——- hükümsüzlüğünü talep edilebilir.
Alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile davalıya ait ——- biri bağımsız üç istemden oluştuğu, ana istemde ————unsurlarına yer verildiği, davalı-karşı davacı tarafça yenilik kırıcı olarak bildirilen——yer alan ürünün davacı-karşı davalı .—- ait ——– yer alan unsurlardan —— unsurunu içermediği, bu nedenle yenilik özelliğini ortadan kaldırmadığı, bilirkişilerin resen yaptıkları araştırmalarda da yeniliği ortadan kaldıran bir bilgiye ulaşılamadığı anlaşılmakla, karşı davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
——— tecavüz, dava açıldığı tarihte yürürlükte olan Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 141. maddesinde düzenlenmiştir. SMK’nun 141. Maddesine göre, patent veya ——– izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek tecavüz olarak tanımlanmıştır.
Yine SMK’nun 149. maddesinde, sınai mülkiyet hakkı tecavüze uğrayanların, tecavüzün tespitini, önlenmesini, tecavüz fiillerinin durdurulmasını, tecavüz konu ürünlerin toplatılmasını, maddi ve manevi tazminat ile hükmün ilan yoluyla kamuya duyurulmasını talep edebilecekleri belirtilmiştir.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; alınan bilirkişi raporları,—– taraflara ait ticari kayıtlar ve tüm dosya kapsamı ile davalı-karşı davacının satışını yaptığı —— isimli üründe, davacı-karşı davalı — adına tescilli, davacı-karşı davalı—- sahibi olduğu —– numaralı ——— yer alan tüm unsurların mevcut olduğu, bu nedenle ——- koruma kapsamında kaldığı, davalı-karşı davacı şirketin bu şekilde davacı-karşı davalıların sınai mülkiyet haklarına tecavüz ettikleri ve haksız rekabette bulundukları, davalı-karşı davacının dava dışı —– adet ürün satışı yaptığı, buna göre davacı-karşı davalının bu ürünleri satmış olması halinde elde edebileceği —- gelirden mahrum kaldığı, davalı-karşı davacının bu tutarı lisans sahibi davacı-karşı davalı—– şiretine ödemesi gerektiği, satılan ürün sayısı, davalı-karşı davacının kusurunun derecesi, tarafların ticari hacimleri dikkate alındığında talep edilen —–manevi tazminatın hakkaniyete uygun olduğu sonucuna varılmakla, asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Asıl davanın KABULÜNE,
Davacı —-tarafından lisans sözleşmesi ile kullanılan ——- numaralı ——— davalı tarafça—- adı altında benzerinin üretilip piyasaya sürülmek suretiyle DAVACILARIN ——MODELDEN KAYNAKLANAN HAKLARINA TECAVÜZ ETTİKLERİNİN VE HAKSIZ REKABETTE BULUNDUKLARININ TESPİTİNE,
Tecavüzün ve haksız rekabetin ÖNLENMESİNE VE DURDURULMASINA,
Masrafı davalıdan alınmak suretiyle davalıya ait tecavüze konu ürünlere ve ürünlerin üretimlerinde münhasıran kullanılan kalıplara EL KONULMASINA ve İMHASINA,
—- manevi tazminatın ihlal tarihi olan —– tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine,
— maddi tazminatın ihlal tarihi olan —- tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı —- ödenmesine,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınmak suretiyle hüküm özetinin —- çapında yayın yapan tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına,
Alınması gereken 8.663,94 TL harçtan peşin alınan 2.094,93 TL harcın mahsubu ile bakiye 6.569,01 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı-karşı davalılar vekiline ——— haklarına tecavüz ve haksız rekabet davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalılara ödenmesine,
Davacı-karşı davalı —– maddi tazminat davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.524,10 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalı şirkete ödenmesine,
Davacı-karşı davalılar vekiline manevi tazminat davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalılara ödenmesine,
Davacı-karşı davalılar tarafından yapılan 2.126,33 TL harç, 3.967,40 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.093,73 TL yargılama giderinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalılara ödenmesine,
Karşı davanın REDDİNE,
Alınması gereken 54,40 TL harçtan peşin alınan 65,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 11,00 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalı-karşı davacıya iadesine,
Davacı-karşı davalı vekiline reddedilen karşı dava üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davalı-karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı-karşı davalılar vekilinin yüzüne karşı, davalı-karşı davacı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.
22/12/2020