Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/154 E. 2022/90 K. 30.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/154 Esas
KARAR NO : 2022/90

DAVA : Tasarım Hakkının İhlali Nedeniyle Maddi Tazminat
DAVA TARİHİ : 13/04/2018
KARAR TARİHİ : 30/06/2022

Taraflar arasında görülen asıl dava, karşı dava ve birleşen dava yönünden yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı-birleşen davacı-karşı davalı vekili asıl dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının— tarihinde —- şahıs şirketi olarak kurulduğunu,—- tarihli ————yaptığını, —– tarihinde şirket olarak tescilini yaptırdığını, —– icra etmekte olup, ——- bilinen ve tercih edilen bir firma olduğunu, davalı tarafın —–aracılığıyla davacıya —— davacının——- dışında satmak marifetiyle haksız kazanç sağladığını, müvekkilinin “— ürününün birebir kopyalanarak adı geçen —- satılmaktayken, “— ürünün ise çok küçük bir değişiklikle ve müvekkilin kullanmış olduğu aynı isimle satışa sunulduğunu, ayrıca davalı tarafın, davacının adını kullanarak —– kendi ürünlerine —- verdiğini, bu hususların tümünün —-. İş sayılı dosyasında 20/11/2017 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, dava konusu——– tarihinde, —ürünün—– gerçekleştirdiğini, davacı —geçmişinin toptancı sektöründe olması sebebiyle ürünlerin kopyalanabileceğini öngörememiş olup 2017 yılının 5.ayında davalı şirketin faaliyetini yürütmekte olduğu —sitesinde ürünlerinin %40 daha ucuza satıldığını fark ettiğini,—ürününün isminin de aynı şekilde kullanıldığını, davacı şirketin müşterilerinin de kısa sürede bu durumu— bildirimde bulunduğunu, davacının ——- uygulamasından—– yasal yollara başvurmadan önce kendisini uyarma gereği duyduğunu, söz konusu olaydan sonra tasarımları tescilletmesi gerektiğine karar veren davacı şirketin — tarihinde dava — tescil ettirdiğini, davalı/karşı davacı tarafın çok önceden kamuya sunulduğunu iddia ettiği ürünlerin dava konusu ürünler ile hiçbir benzerliği bulunmadığını, müvekkili şirketin tasarımlan kişisel gayretle diğerlerinden ayırt edilebilen özgün tasarımları olduğunu belirterek, davacının tasarımının izinsiz kullanımı nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla 1.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline, davalı şirketin elde ettiği haksız kazancın bilirkişi tarafından tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı-birleşen davacı-karşı davalı vekili Mahkememizin —Esas sayılı birleşen dava dosyasına sunduğu dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının 06/03/2002 tarihinde—- şirketi olarak kurulduğunu, 19/04/2012 tarihli—– sahip—- üretimi yaptığını, 12/05/2017 tarihinde şirket olarak tescilini yaptırdığını, yaklaşık 40 senedir —– bilinen ve tercih edilen bir firma olduğunu, müvekkilinin— başvuru numaralı,— başvuru tarihli,—- tescil numaralı,———- tasarımların sahibi olduğunu, daval——- müvekkiline ait tasarımları müvekkilinin bilgisi ve rızası dışında satmak marifetiyle haksız kazanç sağladığını, bu hususların tümünün —Değişik iş sayılı dosyasında 20/11/2017 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edildiğini belirterek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkilinin tescilli tasarımlarının taklit edilerek satılması ve adının kullanılarak internet reklamı verilmesi sebebiyle, zedelenen marka itibarının 100.000,00 TL manevi tazminat kapsamında davalı şirket tarafından karşılanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP VE KARŞI DAVA / Davalı-karşı davacı-birleşen davalı vekili asıl ve birleşen davaya cevap ile karşı dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının iddia ve taleplerinin kabulünün hukuken mümkün olmadığı gibi, karşı davalarında ileri sürdükleri kesin ve maddi olgular/deliller ışığında davacının tasarım tesciline—-no’lu ürünlerin tasarım tescilinin hükümsüz kılınması veya davalı şirketin sicilde hak sahibi olarak gösterilmesi gerektiğinden davacının davasının reddi gerektiğini, davalı şirketin— kapsamında —- —-yasal olarak kontrol etme yükümlülüğü bulunmadığını, davacı tarafından müvekkil şirkete bugüne kadar —- yapılmamış olup, davalı şirketin yine de davacının tasarım tescilini takiben söz konusu ürünlerin satışını “—- durdurduğunu ve bu tarihten sonra bir daha — tasarımlara —-davalının davacıdan çok çok önce dava konusu tasarıma ——-doğan fikri ve sınai mülkiyet hakkını devralmış ve davacının tasarım başvurusu yaptığı tarihten çok çok önce— nihai tüketicilere satışına başlamış olduğunu, davacı/karşı davalının ——– ürünlere ilişkin olarak SMK’nun 77. ve devamı hükümleri gereğince tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerektiğini, hükümsüzlük davasına konu —- tasarımın aynılarının, davacı/karşı davalının— tarihinden önce davalı şirket tarafından ve birçok başkaca satıcı tarafından kamuya zaten sunulduğunu, —üzerinden satışa açıldığını, —– yürütüldüğünü, promosyon çalışmaları yapıldığını, örneğin —- adlı bir firmanın, davacı/karşı davalının —–vasıflı tasarımının ayırt edilemeyecek kadar benzerini uzun yıllardan beri satışını gerçekleştirmekte olup, söz konusu kamuya sunma/satış/pazarlama faaliyetleriyle ilgili—- vasıflı ürün — yılında sergilendiğini, yine davacı/karşı davalının —-. unvanlı şirkete ait —– —- pazarlama/tanıtım/satış amacıyla kamuya sunulduğunu, ayrıca yine—tarafından davacı/karşı davalının 3 no’lu—– tasarımının aynısını satış/pazarlama/tanıtım amacıyla kamuya sunduğunu, ——–bakımından cevap ve karşı dava dilekçelerinin —–ürün görseli sunulmuş olup, ilk ikisinin dava konusu— uzun zaman önce — kamuya sunulmuş olup, sonuncusunun ise dava konusu —-tasarımı olduğunu, anılan görsellerden görüldüğü gibi dava konusu —- tasarım, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde genel izlenim bakımından hiçbir fark yaratmadığını, ——–vasıflı ürünün duvara monte edilen parçasının, —— başına bir ayırt ediciliği bulunmadığını, —– bakımından cevap ve karşı dava dilekçelerinin —- sayfasında bir takım ürün görselleri sunulmuş olup, anılan görsellerden görüldüğü gibi dava konusu—— nitelikli tasarımın, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde genel izlenim bakımından hiçbir fark yaratmadığını beyan ederek, bu sebeplerle asıl davanın reddine, karşı davalarının kabulüne, davacı/karşı davalı adına tescilli ——- numaralı çoklu tasarıma konu— tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Asıl dava davacının tescilli tasarımının koruma kapsamında kalan ürünlerin davalı tarafça kullanılması sebebiyle elde edilen haksız kazancın tahsili yönünde açılan maddi tazminat davası; birleşen dava davacının tescilli tasarımının koruma kapsamında kalan ürünlerin davalı tarafça kullanılması sebebiyle talep edilen manevi tazminata ilişkin olup, karşı dava ise davacı-karşı davalı adına————-hükümsüzlüğüne ilişkindir.
Davalı-karı davacı-birleşen davalı tarafça davaya konu ——–ayrıca —- davanın ihbar edilmesini talep ettiğini bildirmesi üzerine dava ——ihbar edilmiştir.
Davalı-karı davacı-birleşen davalı tarafça asıl davayla ilgili aktif ve pasif husumet itirazında bulunulmuşsa da, asıl dava ile ilgili husumet itirazlarının davaya dayanak yapılan dava konusu tasarım davacı- karşı davalı adına tescilli olduğundan ve tecavüz teşkil ettiği iddia edilen ürünler davalı-karşı davacı-birleşen davalı şirkete ait —- sitesinde satışa sunulduğu iddia edildiğinden, husumet itirazlarının reddine karar verilmiştir.
Dosyaya — kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde; —- tescil numaralı ——— tarihinde davacı şirket adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafından davalı aleyhine delil tespiti talebiyle —sayılı dosyası ile açılan tespitte Mahkemece marka uzmanı — ve bilişim uzmanı —-oluşan bilirkişi heyetinden alınan 20/11/2017 tarihli raporda; tespit talep eden firma yetkilisi adına tescilli —“— markasının aleyhine tespit istenen tarafından —- talep eden firma adına tescilli — tescil numaralı çoklu tasarımın —- adlı tasarımının ortalama tüketici nezdinde karıştırılmaya sebebiyet verecek düzeyde benzerinin— sitesinde satışa sunulduğu, tespit talep eden firma adına tescilli— tescil numaralı—– —- —- sunulduğu, — firmaya ait olduğu ve “—” markasının aleyhine tespit istenen firmaya ait olduğu yönünde görüş belirtmişlerdir.
Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce tarafların delilleri toplandıktan sonra bilirkişi incelemesi yaptırılmış, —- oluşan bilirkişi heyeti ——-; davacı / karşı davalı tarafa ait——— ile davalı tarafa ait ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile ayniyet derecesinde benzer olarak algılandıkları, hükümsüzlüğü talep edilen davacı / karşı davalı tarafa ait—– —- tescilinin başvuru tarihi olan —- tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, hükümsüzlüğü talep edilen davacı / karşı davalı tarafa ait —numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan — tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Taraf vekillerinin itirazları doğrultusunda aynı bilirkişi heyetinden alınan—- tarihli ek raporda; hükümsüzlüğü talep edilen davacı / karşı davalı tarafa ait—— — tescilinin başvuru tarihi olan 23/05/2017 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, hükümsüzlüğü talep edilen davacı / karşı davalı tarafa — tescilinin başvuru tarihi olan —- tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı belirtilmiştir.
Tarafların bu rapora itiraz etmesi nedeniyle Mahkememizce yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş olup, —-oluşan bilirkişi heyeti —–asıl davada; davalı/karşı davac—–önceki tarihli kayıtlarında ve ——- sayfasında davacı/karşı davalı——- belgesindeki—— —- aynıyet derecesinde benzer ürün görsellerinin bulunduğu, yayım tarihleri itibari ile tescilli —– koruma kapsamına girdikleri, karşı davada ise; davacı/karşı davalı—– ——tescil tarihi itibarı ile yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı, davacı/karşı davalı — tescil no’lu çoklu ———- tescil tarihi itibarı ile yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olduğu yönünde görüş bildirmiştir.
Raporlar arasında çelişki doğması nedeniyle Mahkememizce davacı/karşı davalıya——– yenilik özelliğinin bulunup bulunmadığı, taraflara ait internet siteleri, delil olarak bildirilen ve daha önceki bilirkişi heyetlerince incelenen internet sitelerinde ve — kayıtlarında inceleme yapılarak yenilik kırıcı olduğu iddia edilen görsellerin ilk olarak hangi tarihte yayınlandıkları, bu yayın tarihlerin değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı, tarafların alınan önceki raporlara yaptıkları itirazlar da incelenerek ve her iki rapor arasındaki çelişkiyi giderecek şekilde tescil tarihinden önce bu tasarımların davalı-karşı davacı veya başka bir kişi ya da şirket tarafından kamuya sunulup sunulmadıkları, sunulmuşlarsa hangi tarihte sunulduklarına dair rapor hazırlanması yönünde yeni bir heyetten rapor alınmasına karar verilmiş olup, — oluşan bilirkişi heyeti —— incelenmesinde; 02/05/2017 tarihli arşiv kaydına tıklandığında 15/05/2017 tarihli kayda yönlendirme yaptığı, sayfa içerisine girildiğinde ise “—— sunulmuş bulunan —- için “—-” seçenekleri bulunduğu, davacının — incelenmesinde davacının — başvuru nolu tasarımının —- benzer nitelikte olan tasarımın görselinin ilk olarak —- kaydına ulaşıldığı, iş —- tarihine bakıldığında — tarihinde yayınlanmış olduğu, —- incelenmesinde; iş bu sitenin — ile birleştiği, — yapılan incelemede—- yapılan aramada herhangi bir sonuç bulunmadığı, 17/06/2020 tarihli bilirkişi heyet raporunda da— tespit edildiği üzere davacı – karşı davalı tarafın—- 31/03/2017 tarihinde davacı – karşı davalı tarafından yayınlandığı,———–kayıtları üzerinde yapılan incelemede; 05/05/2017 tarihli—- davacı – karşı davalının ——- başvuru nolu tasarımının 3. sırasında bulunan ——–” isimli bir ürün kaydına rastlanıldığı, ancak— parça olduğu, —-kısmında —- isimli bir kişinin—-kaliteli bir ürün, —–…” şeklinde yorum yapmış olduğu,— yapılan incelemede; ——- davacı – karşı davalı tarafın — tasarımındaki — paylaşılmış olduğu, iş bu paylaşımın 16/04/2016 tarihinde yapılmış olduğu, “—”—- incelemesinde; 02/05/2017 tarihli —- —- içerisindeki —– tıklandığında, açılan sayfadaki tüm ürünlerin görselleri ile birlikte açılmadığı, site içerisinde aşağı kısımlara doğru inildiğinde— görülebilenler içerisinde davacı/karşı davalının — başvuru — bulunan —- benzer nitelikte bir ürün bulunduğu, ürün sayfasına tıklandığında bu defa 15/05/2017 tarihli kayda yönlendirme yaptığı, iş bu sayfanın içerisine girildiğinde fotoğraf görülmemekle birlikte, “— satışa sunulmuş bulunan — tüm ürünlerin görselleri ile birlikte açılmadığı, site içerisinde aşağı kısımlara doğru inildiğinde resimleri görülebilenler içerisinde davacı/karşı davalının —– bulunan sehpa ile benzer şekildeki “— kaydına rastlandığı, iş bu sehpalardan “——– yönlendirme yaptığı, açılan sayfada ürünün görselleri ile birlikte açılmadığı ancak—- sunulmuş olduğu ve — seçeneği bulunduğu, iş bu sehpalardan —— tıklandığında, bu —- için —- kaydına yönlendirme yaptığı, açılan sayfada ürünün görselleri ile birlikte açılmadığı ancak 106,90 TL’den satışa sunulmuş olduğu ve “—-” seçeneği bulunduğu, davacının— sayfasının incelenmesinde davacının — başvuru nolu tasarımının—— görselinin ilk olarak —- incelenmesinde; —- 12/02/2016 tarihli olduğu, bu tarihteki ——— kaydına tıklandığında; davacı/karşı davalının — şekildeki üç ürün kaydına rastlanılmış olup iş bu —— tarihinde paylaşılmış bulunan iş — — başlangıcında — ——- bulunduğu, —— ediyor” dediği, hemen sonra “—–” tabelasının gösterildiği, sonrasında da — çeşitli —- kaydın devamında, — adlandırılan kişinin “—- ediyor…” dediği, bir yandan da ekrana görseller geldiği, bu görsellerin tamamına ———— başvuru ————- benzer şekildeki ürünlerin gösterildiği,—– sitenin ——–olması,——– kullanılmadığı anlamını taşımadığı, nitekim —— bilgileri —- —- sitenin alan —– belirtilen nedenlerle; — internet sitesinin tescil tarihi, arşiv kayıtları ve önceki heyet bilirkişi raporunda yapılmış bulunan tespitler karşısında,—- sitesinin alan adının ilk tescil tarihinin, ilk tescilin kimin adına yapıldığının,—tarihini kapsar şekildeki tescil bilgilerinin, tescil işlemini yaptıran kişi veya firmanın faaliyet alanının, — bilgilerinin tamamının sorulması, gelen cevaba göre ilgili kişi veya firmaya ve/veya resen— markası ile ürün satış-pazarlaması yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise hangi tarihlerde yapıldığı, yapılan satışlara ilişkin olarak davacı – karşı davalının tescil tarihi olan 23/05/2017 tarihinden önceki dönemlere ilişkin fatura örneğinin, varsa ürün —- mahkemenizce takdir edilecek sair bilgilerin sorulmasının ——- piyasadaki ilk kullanım tarihine ilişkin ihtilafları çözmekte daha net şekilde delil teşkil edebileceği,– hesabının incelenmesinde; yapılan paylaşımlar içerisinde davacı – karşı davalının — başvuru nolu tasarımının — tarihli bir paylaşımda davacı – karşı davalının—. sırasında —- gösteren — bulunduğu, iş bu sehpaların; davacı – karşı davalının —- başvuru nolu tasarımının 5. sırasında bulunan —- farklı olarak——- tespit edilmekle; davacı/karşı davalı — ————ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olduğu yönünde görüş belirtilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi raporunda belirtildiği şekilde—- işletmelere ayrı ayrı müzekkere yazılarak davaya konu ürünlerin benzerlerine ilişkin — gönderilmesi talep edilmiş, —-isimli işletme —- bulunamadığından bilgi alınamamış, —- işletme ise üretimlerini —- adına—- tasarıma tesciline dayanarak yaptıklarını bildirmişlerdir. —- adına tescilli—- numaralı tasarım tescil kaydı — istenilmiş, başvuru ve tescil tarihinin —– olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmesi ve davalı-birleşen davalı-karşı davacı tarafın rapora yaptığı itirazların değerlendirilmesi için 1 tasarım uzmanı, 1 mobilya sektörü uzmanı ve 1 bilişim uzmanından oluşacak 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdii olunarak, —tasarım tescil belgesi de incelenerek, davacı-karşı davalıya ait —— bulunup bulunmadığı, taraflara —- bilirkişi heyetlerince incelenen internet sitelerinde ve —-kayıtlarında inceleme yapılarak yenilik kırıcı olduğu iddia edilen görsellerin ilk olarak hangi tarihte yayınlandıkları, bu yayın tarihlerinin değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı, tarafların önceki raporlara yaptıkları itirazlar da incelenerek ve raporlar arasındaki çelişkiyi giderecek şekilde tescil tarihinden önce bu tasarımların davalı-karşı davacı veya başka kişiler tarafından kamuya sunulup sunulmadıkları, sunulmuşlarsa hangi tarihte sunulduklarına dair rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, —-oluşan bilirkişi heyeti 28/12/2021 tarihli raporda; davacı/karşı davalı — numara ile tescilli —tasarımların dava dosyasına sunulu —- deliller karşısında, ilgili yasanın aradığı “…ayırt edici niteliğe sahip olma… tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olma… bilgilenmiş kulianıcıda yarattığı genel izlenimde belirgin bir farklılık olması…” ve “yenilik ve ayırt edicilik” koşullarını koruyamadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Önceki bilirkişi heyetinden davacı-birleşen davacı-karşı davalıya ait —numaralı tasarımın dava dışı —- tescilli —- tasarımı ile benzer olup olmadığına ve ayrıca— yayınlandığı bildirilen — davacı-karşı davalıya ait —- numaralı tasarım ile benzer olup olmadığının ayrıntılı ve denetlenebilecek şekilde karşılaştırılması, bu —–” ibaresinin sayfada veya ürün üzerinde mevcut olup olmadığı, bu ürünün davacı-birleşen davacı-karşı davalı —– şirketi tarafından üretilip üretilmediği ve satılıp satılmadığına dair bir açıklamanın bulunmadığı ve ayrıca tespit edilen internet sitelerinin tarihlerinin teknik olarak değiştirilip değiştirilemeyeceğine dair ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, aynı bilirkişi heyeti– tarihli ek raporda; — — tasarım ile davacı-karşı davalı-birleşen davacıya ait —– — tasarımının karşılaştırılması sonucunda,—- numaralı tasarımın——üzere iki bileşenden oluştuğu, tasarım tescil kaydında üç—– gösterildiği,— köşelerinin —- oldukları, —— ayak bulunduğu, ayakların iç ve dış açılarının birbirinden farklı olmak üzere aşağıya doğru genişleyen biçimde yerleştirildiği, ayaklarının haşap desenli olup, —- —-taşıdıkları, böylece— uygun olarak yer kazanmak amacıyla istiflenebilir oldukları, ——— farklarından başka farklılık taşımadıkları ve bu küçük farklılıkların bu ürünleri tasarım biçim ve kimliği yönünden bilgilenmiş kullanıcıların yarattıkları izlenimde farklı ürünler olarak algılanabilecek duruma getirmediği gibi piyasaya arz olunmuş olan dava dışı benzerlerinden de farklı duruma getirmediği,—ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğu, ürün üzerinde — —-edilemeyecek derecede benzer oldukları, ———sunulduğu—- olduğu, incelenen internet sitelerinin—– bir internet sitesinden alınan arşiv kayıtları olması nedeniyle tarihlerinin değiştirilmesinin mümkün olmadığının düşünüldüğü, daha önce sundukları kök rapordaki görüşleri aynen koruduklarını beyan etmişlerdir.
SMK’nun 55/1. maddesinde ise; tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindek—— olarak tanımlanmış, tasarımın tescilli olması halinde tescilli tasarım,—–kamuya sunulmuş olması halinde ise tescilsiz tasarım olarak korunacağı belirtilmiştir.
Yine SMK’nun 56. maddesinde tasarımın korunabilmesi için yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olması gerektiği belirtilmiş, bir tasarım tescilli ise başvuru veya ——– tarihinden önce, tescilsiz ise ———- dünyanın her hangi bir yerinde ———- kabul edileceği, tasarımlar —— ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edileceği, bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim — tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya sunulduğu tarihten önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğunun kabul edileceği, ayırt edicilik niteliğinin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarım geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesine bakılacağı belirtilerek yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin tanımı yapılmıştır.
SMK’nun 77. maddesinde ise; tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinin bulunmaması halinde tasarımın hükümsüz sayılmasına karar verileceği düzenlenmiştir. SMK’nun 79. maddesinde de hükümsüzlük kararının geçmişe etkili olacağı, tasarıma kanunla sağlanan bu korumanın hiç doğmamış sayılacağı belirtilmiştir.
SMK’nun 58. maddesinde ise tasarım sahibinin, kendi tasarımına kıyasla ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlara karşı bu Kanundan doğan haklarını kullanabileceği düzenlenmiştir. SMK’nun 81. maddesinde de tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibariyle ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için önerilerde bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak tasarım hakkına tecavüz olarak tanımlanmıştır.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; toplanan deliller, alınan tüm bilirkişi raporları, — kayıtları ve tüm dosya kapsamı ile, davalı-karşı davacı-birleşen davalı tarafından—- satışa—- —– davacı-karşı davalı-birleşen davacı adına tescilli ———numaralı çoklu —- tasarımın ——- numaralı tasarımları ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğu, yani bu tasarımların koruma kapsamında kaldıkları sabit olmuştur. Ancak bu tasarımların yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunmadığı iddiasıyla karşı dava açılmış olduğundan, öncelikle bu konunun incelenmesi gerekmiştir.
Dava konusu tasarımların yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşıyıp taşımadığı konusunda bilirkişi raporlarında farklı görüşler bildirilmiştir.— tarafından hazırlanan —– bilirkişi raporunda tarafların ürünlerinin benzer oldukları, —-ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olduğu, —–olmadığına dair görüş bildirilmiş, bilirkişiler —- hazırlanann 17/06/2020 traihli bilirkişi raporunda, tarafların ürünleri benzer oldukları,—- numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik —- sahip olduğuna dair görüş bildirilmiş, bilirkişiler ——–raporunda, tarafların ürünleri benzer olduları,— numaralı tasarımların yenilik ve ayırt ediclik özelliklerinin mevcut olduğu, bilirkişiler —-oluşan bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan 28/12/2021 tarihli rapor ve 26/02/2022 tarihli ek raporda, tarafların ürünlerinin benzer oldukları,—- numaralı tasarımların yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunmadığına dair görüş bildirilmiştir.
Davacı-karşı davalı-birleşen davacı tarafça cevaba cevap dilekçelerinde davaya konu —— tasarımına konu ürünün satışlarını kendileri tarafından ilk kez — yapıldığını bildirmişlerse de, SMK’nun 57. maddesi uyarınca tasarımın —– tarafından kamuya sunulmasının yenilik özelliğini etkilmeyeceği düzenlenmiş olduğundan ve bu tarihler tasarımların tescil başvuru tarihinden geriye doğru 12 aylık süre içerisinde kaldığından yenilik özelliğini etkilemeyeceği anlaşılmıştır.
Ancak —- kayıtlarında ve dava dışı —- numaralı tasarım tescil kaydı üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davacı-karşı davalı-birleşen davacı adına—– tasarımının tescil tarihinden daha eski tarihli olan —-numaralı —- olduğunun tespit edildiği, bu nedenle yenilik özelliğinin bulunmadığı, yine —- tarihli tasarımın tescil başvuru tarihinde önceki tarihlerde çeşitli markalarla farklı firmalar tarafından satışa sunulan—- ürünün de benzer biçimde olduklarının belirlendiği, 3 numaralı —- tarihinde yayınlandığ— benzer ürünün —– tarihinde yayınlandığı, — numaralı—- ürününe benzer ürünün —- tarihinde yayınlandığı,— tespit edildiği, —–kayıtlarının bağımsız bir site olan——- nedeniyle tarihlerine müdahale edilemeyeceği, her ne kadar tasarımların yenilik özelliği bulunup bulunmadığı konusunda bilirkişi raporlarında çelişkili görüşler bildirilmişse de, resen araştırma ilkesi uyarınca her bir bilirkişi tarafından yeni delillerin de incelenmiş olması, ayrıca mahkememizce hükme esas alınan 28/12/2021 tarihli rapor ile 26/02/2022 tarihli ek raporda yer verilen ürün görselleri ve bunların internette yayın tarihlerinin denetlenebilir olması nedeniyle farklı görüş bildiren raporlara itibar edilmemiş, bu durumda davacı-karşı davalı-birleşen davacının —-tescil numaral—– tasarımlarının yenilik özelliklerinin bulunmadığı, hükümsüz kılınmaları gerektiği, kanaatine varılmakla, karşı davanın kabulü ile tasarımların hükümsüzlüğüne karar vermek gerekmiştir.
Davacı-karşı davalı-birleşen davacının asıl ve birleşen davasına dayanak yaptığı tasarımların hükümsüz kılınmaları, hükümsüzlüğün tescil tarihinden itibaren sonuç doğuracak olması nedeniyle, davalı-karşı davacı-birleşen tasarım tescilinden kaynaklanan ve davalıya karşı ileri sürebileceği üstün bir hakkının kalmadığı, her ne kadar davacı-karşı davalı-birleşen davacı taraf, asıl ve birleşen davada davalının davacıya ait markayı —– verdiğini de iddia etmişlerse de, — delil tespiti sonucunda alınan raporda davalı-karşı davacı-birleşen davalının —-” markasını kullanmadığının tespit edildiği, davalı-karşı davacı-birleşen davalının davacı-karşı davalı-birleşen davalıya ait markayı —– üzerinde marka olarak kullandığına dair bir delil bulunmadığı, tasarım tescili hükümsüz kılınan davacı-karşı davalı—– davacıya ait ürünlere benzer ürünleri ———- satmasının haksız rekabet teşkil etmeyeceği, maddi ve manevi tazminat koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla, asıl ve birleşen davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Asıl davanın REDDİNE,
Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 1.743,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.663,20 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleştiğinde davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davalı-karşı davacı-birleşen davalı vekiline—–vekalet ücretinin davacı-karşı davalı-birleşen davacıdan tahsili ile davalı-karşı davacı-birleşen davalıya ödenmesine,
Davacı-karşı davalı-birleşen davacı tarafından gerek asıl davada gerekse de —sayılı delil tespiti dosyasında yargılama ve tespit giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Karşı davanın KABULÜNE,
Davacı karşı davalı adına tescilli—— numaralı—tasarımlarının HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE VE SİCİLDEN TERKİNİNE
Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 44,80 TL harcın davacı-karşı davalı-birleşen davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davalı-karşı davacı-birleşen davalı vekiline —- vekalet ücretinin davacı-karşı davalı-birleşen davacıdan tahsili ile davalı-karşı davacı-birleşen davalıya ödenmesine,
Davalı-karşı davacı-birleşen davalı tarafından yapılan 35,90 TL peşin harç, 35,90 TL başvurma harcı, 9.300,00 TL tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 9.371,80 TL yargılama giderinin davacı-karşı davalı-birleşen davacıdan tahsili ile davalı-karşı davacı-birleşen davalıya ödenmesine,
Birleşen davanın REDDİNE,
Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 1.707,75 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.627,05 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleştiğinde davacı-karşı davalı-birleşen davacıya iadesine,
Davalı-karşı davacı-birleşen davalı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalı-birleşen davacıdan tahsili ile davalı-karşı davacı-birleşen davalıya ödenmesine,
Davacı-karşı davalı-birleşen davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı-karşı davacı-birleşen davalı tarafından birleşen davada yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.