Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/148 E. 2020/50 K. 12.03.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

KARAR
ESAS NO : 2018/148 Esas
KARAR NO : 2020/50

DAVA : Caymaya İtiraz
DAVA TARİHİ : 09/04/2018
KARAR TARİHİ : 12/03/2020
YAZIM TARİHİ : 20/03/2020

Taraflar arasında görülen karşılıklı davaların yapılan açık yargılaması sonucunda;
İSTEM / Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davalı … tarafından müvekkiline gönderilen 08.03.2018 keşide tarihli Beykoz —-. Noterliği’nin —- yevmiye nolu ihtarnamesi ile —– olduğu muvafakatname, eser izin belgesi çerçevesinde işbu belgede yer alan —— bestecisi olarak toplam 3 adet eserin … tarafından çıkartılacak olan —— isimli yapımda kullanılmasına izin verdiğini, ancak —–isimli projeye ait vadedilen devir işlemlerinin kararlaştırılan zaman içinde hayata geçirilememesi nedeni ile zarar gördüğü iddialarından dolayı FSEK 58.maddesi kapsamında cayma hakkını kullandığını belirttiğini, müvekkili tarafından bu ihtara Beyoğlu —. Noterliğinin —–yevmiye nolu ihtarnamesi ile verilen cevapta “adı geçen eserlerin —- isimli yapımda kullanılmak üzere kendilerince düzenlendiği,—– piyasaya sürüldüğü, dolayısı ile bu eserlerin —-haklarının kendilerine ait olduğu” ifade edildikten sonra, — keşide tarihli Beykoz —. Noterliğinin —yevmiye nolu ihtarnamesindeki iddiaların gerçeği yansıtmadığı, maddi hiçbir dayanağı olmadığı, eser sahibi olarak ihtara konu eserlerin kullanımına dair yükümlülüklerin yerine getirilmediği, işbu eserlere ait aranje, — ödenmediği, bu nedenle maddi zarara uğranıldığı, bu zararların kendilerine ödenmesi gerektiği, bu eserleri için düzenlenmiş olan müvekkile ait — muvafakatlerinin bulunmadığı, izinsiz kullanım halinde yasal haklarını kullanacağı hususunun muhataba ihtar edildiğini, davalının söz konusu eserlere ilişkin olarak FSEK’nun 58. maddesi gereği cayma hakkını kullandığını belirtmiş olduğundan, işbu dava ile haksız olan cayma hakkına itiraz davası açıldığını, davalının cayma hakkı bulunmadığı gibi caymanın yasal şartlarının da oluşmadığını, söz konusu caymaya ilişkin ihtarnamede hangi hakların ihlal edildiği veya hangi haklardan gereği gibi faydanılamadığı hususlarında herhangi bir açıklama yapılmadığını, dava konusu olan ——– isimli eserlerin müvekkil tarafından işlenmesine,—–tarihli muvafakatnamenin mevcut olduğunu, bu muvafakatname kapsamında tüm yükümlülüklerin müvekkili tarafından yerine getirilmiş olduğundan davalının herhangi bir zararından veya muvafakatnameye aykırılıktan bahsedilemeyeceğini, bu sebeplerle davalının cayma hakkının haksız ve usulsüz olduğunu, ihtarnamede hangi hakların ihlal edildiğinin yazılmadığını, cayma koşullarının oluşmadığını belirterek, FSEK’nun 58. maddesi uyarınca davalı tarafından ileri sürülen caymanın geçersizliği ile caymanın geçersizliğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP VE KARŞI DAVA / Davalı-karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesini duruşmada tekrarla; ———- eserlerinin bestecisinin müvekkili … olduğunu, söz konusu eserlerin müvekkili tarafından aynı zamanda icracı sanatçı olarak stüdyo ortamında kayıt altına alındığını, davacı tarafça söz konusu üç eserin müvekkili tarafından herhangi bir muvafakat verilmeksizin ——- isimleri ile —– edildiğini, söz konusu—- tarafından kayıt altına alınan orijinal saz ve vokaller kullanıldığını, söz konusu saz ve vokallerin tüm ücretlerinin münhasıran müvekkili tarafından ödendiğini, davacı tarafça eserler yeniden kayıt edilmeden direkt müvekkilinin kayıt ettiği hali üzerinden stüdyoda — müvekkilden izin alınmaksızın yapılan bu aranjeler sonrası davacı tarafça müvekkilden söz konusu eserlerin davacı tarafça çıkartılacak— adlı yapımında kullanılması için muvafakat istendiğini, müvekkili tarafından bu talebin anılan tarihlerde taraflar arasındaki iyi ilişkiler çerçevesinde ve davacı tarafın digital platformlarda söz konusu eserlerin satışından gelecek gelirden eser sahibi sıfatı ile müvekkiline bedel ödeneceği vaadi ile 08.01.2014 tarihinde muvafakatname verildiğini, —yılları arası söz konusu eserlerin ——– üzerinden davacı tarafça satışları yapılarak gelir elde edilmesine karşın söz konusu gelirden davacının taahhüdünün aksine müvekkili eser sahibine hiçbir gelir ödenmediğini, bunun üzerine müvekkili tarafından davacı tarafa Beykoz—. Noterliği’nin —- yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edilerek eser sahibi olarak davacıya verilmiş olan muvafakatname izin belgesi çerçevesinde verilen tüm haklara ilişkin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 58. maddesi kapsamında cayma hakkının kullanılacağının iletildiğini, davacıya 7 gün süre verildiğini, cayma hakkına ilişkin işbu ihtarın aynı zamanda—bildirildiğini, müvekkilimi tarafından davacı tarafa Kanun’un 58. maddesi uyarınca gerekli ihtar da keşide edilmiş olup; davacı tarafa mehil de verildiğini, buna karşın davacı tarafça ihtarın gereğini yerine getirmek yerine haksız biçimde ihtarnameye itiraz edildiğini, cayma ihtarının gerek usul ve gerekse de esas açısından kanuna uygun olduğunu, bu nedenle davacının davasının reddi gerektiğini, davacı tarafın müvekkiline ait eserlere ilişkin gelir elde etmesine karşın müvekkiline 4 yıl boyunca hiçbir ödeme yapmadığını, davacının söz konusu eserleri ——– olup bu durumdan gelir elde ettiğini, söz konusu gelirlerden müvekkilinin eser sahibi olarak mahrum bırakıldığını, müvekkilinin maddi ve manevi zarara uğradığını belirterek, bu sebeplerle davacı tarafından açılan davanın reddine, karşı davalarının kabulü ile telif ücretinin tespit edilerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla 100,00 TL maddi tazminat ile 1.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı-karşı davalı taraftan tahsil edilerek davalı-karşı davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Asıl dava, davacı-karşı davalı tarafından davalı-karşı davacı aleyhine açılan caymaya itiraz davası olup, karşı dava ise davalı-karşı davacı tarafından davacı-karşı davalı aleyhine FSEK’ten kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Davaya konu olan eser sahipliği belgeleri —– istenilmiş, incelendiğinde; her üç eserin de bestecisinin ve söz yazarının …, ——- ise … olarak kayıtlı olduğu, taraflar arasında imzalanan 08/01/2014 tarihli Yorumcu Muvafakaname başlıklı belgenin de —- sunulmuş olduğu tespit edilmiştir.
Davacı-karşı davalı tarafından dosyaya da sunulan — isimli belge incelendiğinde, davalı-karşı davacı … tarafından söz ve besteleri kendisine ait olan “—- eserlerin davacı-karşı davalıya ait “— isimli yapımda kullanılmasına, yayınlanmasına, dağıtılmasına, çoğaltılmasına, işlenmesine, ticaret mevkiine kullanılmasına, umuma iletimine vs. muvafakat edildiğine dair taraflar arasında anlaşma sağlandığı anlaşılmıştır.
Dosyaya Beykoz ——.Noterliğinin —yevmiye numaralı ihtarnamesi celp edilmiş olup, incelendiğinde; davalı-karşı davacı … tarafından davacı-karşı davalı …’a keşide edilen ihtarnamede “—– muvafakatname, eser izin belgesi çerçevesinde işbu belgede yer alan ——– bestecisi olarak toplam 3 adet eserin … tarafından çıkartılacak olan — isimli yapımda kullanılmasına izin verdiğini, ancak —-isimli projeye ait vadedilen devir işlemlerinin kararlaştırılan zaman içinde hayata geçirilememesi nedeni ile maddi ve manevi çok büyük zarar gördüğünü, yapım için üstlenilen taahhütlerin yerine getirilmediğini, bu kapsamda FSEK 58.maddesi kapsamında cayma hakkını kullandığını, buna göre muvafakatnameden caydığını, muvafakatnameye dayalı olarak hiç bir işlem yapılamayacağını, kullanım izni verilen tüm hakların tarafına döndüğünü” ihtar ettiği görülmüştür.
FSEK 58.maddesinde “Mali bir hak veya ruhsat iktisap eden kimse, kararlaştırılan süre içinde ve eğer bir süre tayin edilmemişse icabı hale göre münasip bir zaman içinde hak ve salahiyetlerden gereği gibi faydalanmaz ve bu yüzden eser sahibinin menfaatleri esaslı surette ihlal edilirse eser sahibi sözleşmeden cayabilir. Cayma hakkını kullanmak istiyen eser sahibi sözleşmedeki hakların kullanılması için noter vasıtasiyle diğer tarafa münasip bir mehil vermeye mecburdur. Hakkın kullanılması, iktisap eden kimse için imkansız olur veya tarafından reddedilir yahut bir mehil verilmesi halinde eser sahibinin menfaatleri esaslı surette tehlikeye düşmekte ise mehil tayinine lüzum yoktur. Verilen mehil neticesiz geçerse veya mehil tayinine lüzum yoksa noter vasıtasiyle yapılacak ihbar ile cayma tamam olur. Cayma ihbarının tebliğinden itibaren 4 hafta geçtikten sonra caymaya karşı itiraz davası açılamaz. İktisap edenin mali hakkı kullanmamakta kusuru yoksa veya eser sahibinin kusuru daha ağır ise hakkaniyet gerektiği hallerde iktisap eden, münasip bir tazminat istiyebilir. Cayma hakkından önceden vazgeçme caiz olmadığı gibi bu hakkın dermeyanını iki yıldan fazla bir süre için meneden takyitler de hükümsüzdür.” hükmü yer almaktadır.
Cayma hakkı ihtarının davacı-karşı davalıya 12/03/2018 tarihinde tebliğ edildiği, buna göre 09/04/2018 tarihinde açılan davanın dört haftalık hak düşürücü sürede açıldığı anlaşılmıştır.
Toplanan deliller, taraflar arasında imzalandığı ihtilaf konusu olmayan 08/01/2014 tarihli muvafakatname ve tüm dosya kapsamı ile, —- ile davalı-karşı davacının davaya konu üç eserin de tüm haklarını davacı-karşı davalıya süresiz olarak devrettiği, taraflar arasında herhangi bir ücret kararlaştırılmamış olduğu, muvafakat ile davacı-karşı davalının söz konusu eserleri kullandığı, her ne kadar davalı-karşı davacının tek taraflı beyanı ile verdiği muvafakatin FSEK 52’nci maddede düzenlenen karşılıklı sözleşme ve hakların ayrı ayrı gösterilmesi şartlarını içermediği anlaşılsa da, dava tarihine kadar aradan geçen 4 yıllık süre boyunca eserlerin kullanımına itiraz etmeyen ve makul bir süre içerisinde dava açmayan davalı-karşı davacının eğiliminin dürüstlük kuralına aykırı olduğu, davalı-karşı davacıya telif bedeli ödeneceğine dair taraflar arasında bir sözleşme yapıldığının davalı-karşı davacı tarafça ispatlanamadığı, FSEK’nun 58. maddesinde düzenlenen cayma hakkına göre mali bir hakkı devralan kimsenin kararlaştırılan süre içerisinde veya bir süre tayin edilmemişse uygun bir sürede hak ve yetkilerden gereği gibi faydalanmaması ve eser sahibinin de bu yüzden menfaatinin esaslı surette ihlal edilmesi şartının oluşmasının gerektiği, somut olayda ise davacı-karşı davalının kendisine devredilen hakları kullandığı, dava konusu eserleri çoğaltarak yaydığı ve bu hali ile cayma hakkına başvurulmasının hukuka aykırı olduğu, 5846 sayılı FSEK’nun 58.maddesi uyarınca cayma hakkının eser sahibinden mali bir hak ve ruhsat iktisap eden kimseler aleyhine kullanılabileceği, davalı-karşı davacının da davacı-karşı davalıya gönderdiği ihtarnamede FSEK’nun 58.maddesine dayalı olarak cayma hakkının kullanılmış olması ve davanın da caymaya itiraz davası olarak açılmış bulunması nedeniyle taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli olup olmadığı hususunun somut uyuşmazlıkta ayrıca tartışılamayacağı, davacı-karşı davalının, davalı-karşı davacının davaya konu eserleriyle ilgili FSEK’ten kaynaklanan maddi ve manevi haklarına tecavüz etmediği, bu nedenle maddi ve manevi tazminat koşullarının mevcut olmadığı anlaşılmakla, asıl davanın kabulüne, karşı davanın ise reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Asıl davanın KABULÜNE,
Davalı-karşı davacı …’in Beykoz —.Noterliği’nin — tarih ve ——– yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ——— isimli müzik eserlerinin davacı-karşı davalı tarafça çıkartılacak “—- isimli albümde kullanılması için muvafakat verdiğine dair 08.01.2014 tarihli sözleşmeden caymasının GEÇERSİZ OLDUĞUNUN TESPİTİNE ve CAYMANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
Alınması gereken 54,40 TL harçtan peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 18,50 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı-karşı davalı vekiline —– gereğince takdir olunan 4.910,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davacı-karşı davalı tarafından yapılan 71,80 TL harç, 124,00 TL tebligat ve müzekkere masrafları olmak üzere toplam 195,80 TL yargılama giderinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Karşı davanın REDDİNE,
Karşı dava yönünden alınması gereken 54,40 TL harçtan peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 18,50 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Karşı dava yönünden davacı-karşı davalı vekiline —- gereğince reddedilen maddi tazminat davası üzerinden takdir olunan 100,00 TL vekalet ücreti ve reddedilen manevi tazminat davası üzerinden takdir olunan 1.000,00 TL vekalet ücreti olmak üzere toplam 1.100,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davalı-karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı-karşı davalı vekili ile davalı-karşı davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.