Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/14 E. 2019/142 K. 14.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/14
KARAR NO : 2019/142
DAVA : Alacak (Fikir Ve Sanat Eseri İle İlgili Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 25/02/2014
KARAR TARİHİ: 14/05/2019
Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Fikir Ve Sanat Eseri İle İlgili Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
İ D D İ A / Davacı vekili İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne sunduğu dava dilekçesini duruşmada tekrarla; yazar olan müvekkilinin davalı yayıncı ile———- isimli romanın ilk baskısı —- ikinci baskısı——— olmak üzere toplam ——- adet basılması ve yayınlanması hususunda ——– tarahinde ———— ile anlaşma sağladıklarını, ———– tarihli ———- ile de yine davacıya ait ——– isimli romanın ———-adet 2. baskısının yayınlanması için anlaştıklarını, davalının bu eserlerin basım ve yayını gerçekleştirdiğini, ——–Hakları Müdürlüğü’nün ——— tarihli cevabi yazısı ile eserlere bandrol alındığını, ancak davalının davacıya eserler ile ilgili telif haklarını ödemediğini, telif haklarının ödenmesi için davalı tarafa ihtarname keşide edildiğini, davalının ihtarnameye cevap vermediğini beyan ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla şimdilik—— TL’nin ihatrname tarihi olan ——– tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce uyuşmazlığın FSEK’dan kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilerek dosya mahkememize gönderilmiştir.
K A R Ş I İ D D İ A / Davalı cevap dilekçesi vermemiş, ———- tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinde; davacının kötü niyetli olarak davayı açtığını, yayın evine ödemesi gereken ücreti ödemediğini, davacının ilk kitabı olan ——— adlı kitabın 1. baskısından halen ———-adetinin yayın evinde bulunduğunu, kitabın piyasada talep görmediğini, ——- adetinin piyasaya dağıtıldığını, bu — adet kitaptan sadece —- adetinin satıldığını, davacının hiçbir fuara katılmadığını, imza günlerine gelmediğini, kitapların satılması için hiçbir çaba harcamadığını, kendilerine tanıdıkları vasıtasıyla kitaplarının – mağazalarına aldıracağını söyleyerek — mağazaları ile görüşmelerini istediğini, bunun üzerine —- mağazaları ile irtibat kurulması üzerine,————- mağazalarına bir adet örnek kitap gönderdiklerini, —— mağazalarında kitap sorumlusunun kitabın kapağını hiç beğenmediklerini, bu yüzden kitabı almak istemediklerini, kitap kapağı değiştirilir ise kitabı alacaklarını söylemesi üzerine, davacının istemi üzerine kitap kapağını değiştirerek tekrar bastıklarını, ancak —— mağazalarının kitabı yine de almaması üzerine kızgınlık ile davacının bu davayı açtığını, yine davacıya ait olan ————-adlı bir başka kitap için de kötü niyetli davranarak kitabın bandrolleri alınmasına rağmen kitabın basılmasını engellediğini, alınan bandrollerin kitapların satıldığı anlamına gelmediğini, yayın evinin yazara ödeme yaparken alınan bandroller üzerinden değil, satılan kitaplar üzerinden ödeme yapıldığını, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacıya ait kitapların basımı ve dağıtımına ilişkin taraflar arasında imzalanan sözleşme gereğince telif hakkı bedelinin tahsili davasıdır.
Mahkememizin ———– tarihli——- Esas,———- Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiş, Mahkememizin bu kararı davacı vekilince temyiz edilmiş ve Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 09.10.2017 tarihli 2016/2469 Esas – 2017/5136 Karar sayılı ilamı ile bozulmuştur.
Bozma gerekçesi ise; “Dava, yayıncılık sözleşmesine dayalı telif ücreti istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, taraflar arasında düzenlenen sözleşmeler gereğince, kitapların satışı sonucunda elde edilecek gelir üzerinden belirli oranda iskonto yapılarak telif ücretinin ödeneceği kararlaştırıldığından, dava konusu kitaplara yönelik telif ücreti alacağının dava tarihi itibariyle satışı gerçekleşen kitaplardan elde edilecek gelir dikkate alınarak belirlenmesi gerekir. Bu durumda, mahkemece davacı tarafından satış hususunda davalı tarafın ticari defterlerine de dayanıldığı hususu gözetilmeden, davalı tarafın ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın ve ayrıca ———— alınan bandrollerin de sarfedilip sarfedilmediği tespit edilmeden yazılı gerekçe ile davacının iddiasını kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış hükmün bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.” şeklinde belirtilmiştir.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun Yargıtay bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; dosyamız içerisine alınan ———-tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında; “davacının eserleri ile ilgili —- seferde ———adet basım için bandrol alınmış olduğu, davalı tarafın inceleme gününde defter ve belgeleri ibraz etmediğini, davacının eserleri ile ilgili bandrol iadesinin yapılmamış olduğunu, davalının defter ve belge sunmaması dolayısıyla dava konusu eserlerin satış miktar ve tutarlarının belirlenemediği dikkate alındığında, davacının bandrol izni alınan tüm eserlerinin satışının yapıldığının kabulünün gerekeceği, işbu davacının eserlerinin tümü satıldığı varsayımından hareketle yapılan hesaplamalara göre davacının ——TL lik telif alacağının hesaplandığı, ancak davacının işbu davada talebinin ——- TL si olduğu nazara alındığından, hesaplamaların —— TL üzerinden yapılması gerektiği, yine telif ücretinin ödenmesi ile ilgili davalı tarafa ihtarname keşide edildiği, ihtarname içeriğine göre davalının ——- tarihi itibari ile mütemerrit olduğu, tüm bu değerlendirmelere göre davacının ———dava tarihi itibari ile ——- TL asıl alacak ve ——-TL işlemiş faiz olmak üzere —–TL lik faizli alacağının olduğu, davacının —— TL lik asıl alacağına ———dava tarihinden itibaren kısa vadeli avans kredilerine uygulanan faiz oranları üzerinden basit usulde temerrüt faizi tahakkukunun yapılması gerektiği” tespit ve görüşlerine yer verilmiştir.
Davacı vekili —————— tarihli ıslah dilekçesi ile; dava dilekçesinin talep sonucunda —-TL olan taleplerini ——–TL artırarak, toplam ——— TL olarak kısmen ıslahına, davalı temerrüte düştüğü için temerrüt tarihinden itibaren, 4489 sayılı Kanun uyarınca kısa vadeli avans kredileri uygulanan faiz oranları ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dosya içine sunulan delil ve belgeler, bozma kararından önce alınan bilirkişi raporu ve bozma kararından sonra alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı ile; taraflar arasında davacının yazarı olduğu ——— adlı romanın iki ayrı baskı halinde toplam ———adet basılması ve yayınlanması için —–tarihli yayın sözleşmesi ve———adlı romanın ——– adet basılması ve yayınlanması için ise —– tarihli yayın sözleşmesi imzalandığı, ———- kitabıyla ilgili ——–adet,——–isimli kitabıyla ilgili —— adet Telif Hakları Genel Müdürlüğünden bandrol alındığı, davacının telif hakkı bedelinin ödenmediği iddiası ile davalıya ——-.Noterliğinin —————yevmiye sayılı ihtarnamesini keşide ederek, telif bedellerinin ödenmesini talep ettiği, ihtarnamenin davalıya —————- tarihinde tebliğ edildiği, FSEK’nun 2.maddesinde ifade edilen herhangi bir şekilde dil ile ifade olunan eserlerin mutlaka bilimsel ve edebi niteliğe sahip olmasına gerek olmadığı, bu anlamda kitapların ilim ve edebiyat kapsamında değerlendirileceği, fikri bir çabanın eser olarak kabul edilebilmesi için vasatın üzerinde olması, belli bir düzeyi yakalaması ve yaratıcısının kişisel özelliklerini yansıtması gerektiği de göz önünde bulundurularak davacıya ait ——- ve———– adlı kitapların belirli bir kurgusal temelle oluşturulduğu ve eser niteliği taşıdıkları, davalının kitap satışlarının tespiti için ticari defter ve belgelerini dosyaya sunmadığı gibi, bu kitaplar için aldığı bandrolleri sarf etmediğine dair de bir delil sunamadığı, bu durumda telif bedelinin davalı tarafından alınan kitap bandrol sayısına göre hesaplanması gerektiği, mahkememizce alınan ———– tarihli bilirkişi raporuna göre; taraflar arasında imzalanan ——— tarihli Yayım Sözleşmesi gereğince davacı eser sahibinin ——— adlı eserinin 1. baskısı için sözleşmenin 9. maddesi çerçevesinde satışı gerçekleşen kitapların tüm satış bedellerinin üzerinden KDV’siz fiyatından %60 oranında iskonto yapılarak çıkacak miktarın davacı yazara ödenmesi gerektiğinin kararlaştırıldığı, 2. baskısı için ise kitap satışlarından elde edilen gelirin %20’sinin telif hakkı bedeli olarak davacı yazara ödenmesi gerektiğinin belirlendiği, yine taraflar arasında imzalanan ———–tarihli Yayım Sözleşmesinin 9.1 maddesi gereğince davacıya ait olan———- adlı eserin satışı gerçekleşen kitapların tüm satış bedelleri üzerinden KDV’siz fiyatından %80 oranında iskonto yapılarak davacı yazara ödenmesi gerektiğinin belirlendiği, buna göre——–kitabının ilk baskısı için ödenmesi gereken bedelin ———- TL, ikinci baskısı için 3.704,00 TL ve ———– isimli kitap için 1.389,00 TL olmak üzere toplam 12.501,00 TL telif bedeli ödenmesi gerektiği tespit edilmiştir.
Her ne kadar davacı vekili ıslah talebinde bulunmuşsa da, 6100 sayılı HMK’nın 177. maddesinde ıslahın tahkikatın sona ermesine kadar yapılabileceği düzenlenmiştir. Yine, mülga 1086 sayılı HUMK’un 84. maddesi de aynı mahiyettedir. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulu’nun 06/05/2016 tarih ve 2015/1 E- 2016/1 K. sayılı kararında da açıklandığı üzere, her ne sebeple verilirse verilsin bozmadan sonra ıslah yapılması mümkün olmadığından, hiç ıslah yapılmamış gibi hüküm tesis edilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı ile, taleple bağlı kalınarak, davanın kabulüne, ———–TL’nin ———— temerrüt tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE,
7.500,00 TL nin 29.11.2013 temerrüt tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
2- Alınması gereken 512,30 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 128,10 Tl peşin harç ve 86,00 TL ıslah harcı mahsup edilerek 298,22 TL eksik harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3- Davacı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 3.931,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
4- Davacı tarafından yapıldığı anlaşılan 25,20 TL başvurma harcı, 128,10 TL peşin harç, 3,80 TL vekalet harcı, 86,00 TL ıslah harcı, 2.500,00 TL bilirkişi ücreti, 276,00 TL tebligat, müzekkere masrafı olmak üzere toplam 3.0196,10 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığndan bu hususta karar tesisine yer olmadığına,
Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde YARGITAY yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14/05/2019