Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/136 E. 2021/118 K. 08.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/136 Esas
KARAR NO: 2021/118
DAVA: Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/04/2018
KARAR TARİHİ: 08/06/2021
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davalı şirketin —– tasarımlarının uzun yıllardır piyasada var olan—– olduğunu, davalının kötü niyetli bir şekilde bu tasarımları kendine aitmiş gibi göstererek tescilini sağladığını, oysa bu —- tescil başvuru tarihinden çok önce gerek davacı şirket, gerekse sektördeki yerli ve yabancı firmalarca piyasaya arz edilmiş başvuru tarihi itibari ile yeni olmayan tasarımlar olduğunu, davacı şirketin —- taşıyan onlarca çeşit tasarıma sahip—- belgelerinden görüleceği —- maddesi kapsamında aynı– olduğunu, davacıya ait ————— — olduğunu ve —- —- aynısının ve ayırt edilemeyecek kadar benzerinin daha evvel tescil edildiğinin görüldüğünü, davalının ——— tarihinde tescil ettirmiş olduğunu ve bu—- birebir aynı olduğunu, dolayısı ile davalının tescilli bu —- kendi adına kötü niyetle tescil ettirdiğinin sabit olduğunu belirterek; davalı adına kayıtlı kayıtlı dava konusu —-.kişilere devrine engel olunması açısından ihtiyati tedbir kararı verilmesini, —– tescilli tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davaya konu tasarımların —-olduğunu, —– tarafından verilen ve —— verilen tescilin —- hükümsüz kılınmasının usulen mümkün olmadığından, dava dilekçesinin bu hali —-emredici hükümlerine aykırı olduğunu, bu hususlar gözetildiğinde davanın esasa girilmeden usulden reddedilmesinin gerektiğini, esasa ilişkin ise davacı tarafça işbu davadan evvel davalıya ulaşılmak sureti ile dava konusu tasarım ürünlerin davacı taraf için üretilmesi talebi iletildiğini, davalı firmanın davacı tarafça bizzat ziyaret edildiğini ve —-tarihinde davalı firmaya bu talebin ayrıca e-posta yolu ile yazılı olarak da iletildiğini, ancak bu talep üzerine davalı firma tarafından dava dışı——– lisans hakkı verilmiş olduğundan bahisle bu talebin kabul edilmediğini, bunun üzerine davalı firmanın tescilli tasarımdan kaynaklanan haklarının davacı tarafça yok sayılmak sureti ile davalı firmaya ait tescilli ürünlere tecavüz teşkil eden eylemlere girişildiğini ve davalıya ait ürünlerin birebir aynısının üretilip/ürettirilip satışa sunulduğunu belirterek; haksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü davasıdır.
Dosyaya —- kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde; davalı—- tasarım belgesindeki tasarımların—sınıflarında tescilli tasarımlar olduğu, başvuru ve tescil tarihinin — tescil nolu ürünün tasarım belgesindeki tasarımların— —– sınıflarında tescilli tasarımlar olduğu, başvuru ve tescil tarihinin —- tarihi olduğu belirtilmiştir.
Dava konusu —- tarafların delilleri sunulduktan sonra Mahkememizce dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, —– tarafından hazırlanan — heyet raporunda; davalı tarafa ait hükümsüzlüğü istenen —- numaralı tasarımlar için ——- bulunduğu, —— — —- karşılaştırılması sonucunda, farklı olarak algılandıkları, yine —numaralı tasarım ile karşılaştırılan—- — numaralı tasarımın karşılaştırıldığı —- tasarımların başvuru tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edicilik niteliklerine haiz olduğu, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü istenen — tasarımların başvuru tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edicilik niteliklerine haiz olduğuna dair görüş bildirmişlerdir.
Bu rapora davacı tarafça yapılan itiraz üzerine bu kez yeni bir bilirkişi heyetinden itirazların değerlendirilmesi —-üzerinde bilirkişilerce resen de araştırma yapılarak rapor hazırlanması için rapor istenilmiş, —— tarihli bilirkişi heyet raporunda; davalı tarafa ait tasarımların ——- numaralı tasarımlar ile karşılaştırıldığında, davalıya ait —- numaralı tasarımdan farklı olarak algılandıkları, davalıya ait —numaralı tasarımın — numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan — tarihi itibari ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen— tescillerinin başvuru tarihi olan —-itibari ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen —– tasarım tescillerinin başvuru tarihi olan —- itibari ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı sonuçlarına ulaşıldığına dair görüş bildirilmiştir.
Her iki rapor arasında çelişki bulunması nedeniyle çelişkinin giderilmesi konusunda yeni bir bilirkişi heyetinden rapor istenilmiş, sektör bilirkişisi—- — tarafından hazırlanan— raporunda; davacı tarafından hükümsüzlüğe dayanak olarak gösterilen — tarihli olduğu belirtilen katalogdaki görseller, dava dışı —– numaralı —— davalıya ait tasarımların karşılaştırılması sonucunda; davalıya ait ———- nolu—– başvuru tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, davalıya ait —çoklu —- nolu—- başvuru tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edici nitelik özelleklerine sahip olduğu, davalı tarafa —– nolu tasarımın başvuru tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, dosyaya sunulan—— başvuru tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, ilgili kataloğun kabul edilmemesi durumunda davalı tarafa ait —–nolu tasarımın başvuru tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğuna dair görüş bildirilmiştir.
—– ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki—- görünüm olarak tanımlanmış, tasarımın tescilli olması halinde tescilli tasarım,—- kamuya sunulmuş olması halinde ise tescilsiz tasarım olarak korunacağı belirtilmiştir.
—-maddesinde tasarımın korunabilmesi için yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olması gerektiği belirtilmiş, bir tasarım tescilli ise başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz ise kamuya sunulduğu tarihten önce dünyanın her hangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o — kabul edileceği,——– farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edileceği, bir —- üzerinde bıraktığı genel izlenim tescilli —- tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya sunulduğu tarihten önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğunun kabul edileceği, ayırt edicilik niteliğinin değerlendirilmesinde, —- geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesine bakılacağı belirtilerek yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin tanımı yapılmıştır.
—–maddesinde ise—- yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinin bulunmaması halinde tasarımın hükümsüz sayılmasına karar verileceği düzenlenmiştir.—– kararının geçmişe etkili olacağı, tasarıma kanunla sağlanan bu korumanın hiç doğmamış sayılacağı belirtilmiştir.
Her ne kadar davacı tarafça davalı adına — kayıtlı tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilmesi talep edilmişse de, davalının ——- tasarım bülteninde ilan edilmediği, bu nedenle—- tescilli tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilemeyeceği, ancak çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, davalıya ait —- nezdinde tescilli davaya konu tasarımların yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinin mevcut olup olmadığının tespitine karar verilebileceği, davacının üretimini yaptığı ürünlerin davalı tarafından kendi tasarımları ile benzer olduğunu iddia etmesi ve taraflar arasında bu konuda bir anlaşmazlık bulunması nedeniyle davacının tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğu anlaşılmakla, yargılamaya tespit davası olarak devam olunmuştur.
Davaya konu edilen —–genellikle banyoda kullanılan ——-içerisinde su akışının zorunlu olarak sağlanması için —– ve bunlarla bağlantılı, ısıyı yayacak olan —- — bulunmasının zorunlu olduğu, bu tür tasarımlarda sıkça iki borudan bağlantılı genel olarak zemine paralel halde profillerin kullanıldığı, genellikle banyoda kullanılan ürünlere havlu ve benzeri eşyaları asmak için bir yüzeye sahip olmaları gerektiği, duvardan hat alarak monte edilebilir olmaları ve benzer ögeler ve ihtiyaçlar teknik gereksinimler olarak görülmekle birlikte, gerek dikeyde, gerekse yatayda kullanılacak olan profillerin kesit formları, ebatları, profilin kesintili veya devam eder şekilde olup olmayacağı, —– konumlandırılması, sayıları, birbirlerine ve ürünün geneline göre ebat ve oran ilişkilerinde herhangi bir teknik zorunluluk bulunmadığı,——— yer aldığı ve yatayda birden çok sayıda gene daire kesitli profillerin yer aldığı, bununla birlikte tasarım ögelerinin değiştirildiği ve geleneksel tasarımların dışında, ayırt edici niteliklere sahip tasarımların da yapılabildiği, bu nedenle tasarım özgürlüğünün oldukça geniş olduğu bilirkişi raporları ile tespit edilmiştir.
Alınan üç bilirkişi raporumda da davalıya ait —- numaralı tasarımların yenlik özelliğine sahip oldukları bildirilmiştir. İlk bilirkişi raporunda — numaralı tasarımın da yenilik özelliğinin bulunduğu belirtilmişse de, diğer iki bilirkişi raporunda bu tasarımın daha eski tarihli dava dışı firmaya ait ——- numaralı tasarım ile benzer olarak algılandıklarına dair görüş bildirildiği, yapılan incelemede tasarımlar arasındaki tek farkın yere — davalının tasarımında —, ——- —ayrıntı niteliğinde olduğu, tasarımların bilgilenmiş kullanıcı tarafından benzer olarak algılanacağı kanaatine varılmış ve ilk bilirkişi raporuna itibar edilmemiştir. ———- ilgili ise, alınan ilk iki bilirkişi raporunda, —- yer alan ürün görseli ile farklı olarak algılandığı belirtilmişken, en son alınan bilirkişi raporunda ise—– benzer olduğuna dair görüş belirtilmiştir. ——- önceki bilirkişi raporları ile en son alınan bilirkişi raporu arasında çelişki mevcutsa da, en son bilirkişi raporunda dosyaya delil olarak sunulan kataloğun delil olarak kabul edilip edilmeyeceğinin irdelenmesi, buna göre sonuca gidilmesi gerektiği belirtilmiştir. Dosyaya sunulan davacı firmaya ait —— mevcut olmadığı, davalı tarafça bu nedenle delil olarak kabul edilemeyeceğine dair sürekli itirazda bulunulduğu, buna rağmen davacı tarafın kendisine ait bu kataloğun basıldığı tarihe ilişkin dosyaya bir delil sunmadığı, bu nedenle benzer davalarda verilen örnek yargı kararlarında belirtildiği gibi, her zaman basılması mümkün olan bu kataloğun davalının tasarım tescil başvurusundan önce basıldığının kanıtlanamadığı, bu nedenle delil olarak kabul edilemeyeceği, davaya konu —- numaralı tasarımın yenilik özelliğinin bulunmadığına dair başkaca bir delil elde edilemediği anlaşılmakla,—- tasarımla ilgili raporlar arasındaki çelişkinin irdelenmesine gerek görülmemiştir.
Toplanan deliller, davalıya ait — kayıtları, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile, davalı adına ——– tasarımının başvuru tarihleri itibari ile yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip oldukları,—— tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilemeyeceği anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davalı adına —- numaralı tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığının TESPİTİNE,
Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
Alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 35,90 TL peşin harç, 35,90 TL başvurma harcı olmak üzere 71,80 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 191,90 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 10.800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 10.991,90 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre,— davalıdan tahsili ile davacıya—- davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.08/06/2021