Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/622 E. 2020/28 K. 25.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/622
KARAR NO : 2020/28

DAVA : Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/10/2016
KARAR TARİHİ : 25/02/2020

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirketin iddia ettiği “sözde” buluşun yasanın aradığı “————-” şartını taşımadığının aşikar olduğunu, ancak faydalı model başvurularının araştırma yapılmaması nedeniyle hızlı ve az masraflı olduğundan tercih edilmekte ve —- ne yazık ki esaslı inceleme yapmaksızın her başvuruyu tescil etmesi nedeniyle hükümsüz birçok tescil yapılmakta ve bunun sonucu olarak da sözde faydalı modelin gerekli şartları taşıyıp taşımadığı açılan hükümsüzlük davalarında incelenmekte ve sonuçlandırılmakta olduğunu, delil listeleri ekinde sunmuş oldukları belgeler ve görseller ışığında davalı adına tescilli faydalı model belgesi korumasından yararlanan “sözde” buluşun yenilik vasfını taşımadığının kesin olduğundan faydalı model belgesi ile korunmasının mümkün olmadığını, davalı şirketin özellikle incelemesiz sistemden yararlanarak sözde buluşunu faydalı modele bağlaması yoluyla görünürde mutlak hak sahibi olmasının hukuka aykırı olduğunu, bu nedenle öncelikle 551 sayılı KHK’nın 158/II maddesinin müvekkili davacı şirketi de kapsayacak şekilde uygulanması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, dava açıldığı hususunun mahkeme aracılığıyla —– bildirilerek ilgili —————– yayınlanmasını ve davalı şirket adına tescil edilen ————–” başlıklı ——– 551 sayılı KHK’nın 165/1-a bendi uyarınca hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu faydalı modelle amaç edinilen, temizlik kağıtları içerisinde yer alan —–, evlerde, ofislerde, alışveriş merkezlerin, kafelerde vs kullanım kolaylığı gözetilerek ayrı bir aparat gerektirmeksizin sunulması ve bu şekilde kullanılabilmesi olduğunu, bu kullanım sayesinde hem kullanıcıya kullanımda pratiklik getirilecek hem de mal sahibi açısından ekstradan bir ekonomik masraftan kaçınılmış olunacağını, bu buluşla birlikte, ——- açılmadan (hijyeni sağlamak amaçlanmıştır) ekstra aparat kullanmadan, araya konulan ———- istediği kadar havluyu alması yeniliği getirildiğini, tekniğin bilinen durumunda havluların sunumu noktasında herhangi bir çalışma bulunmadığını, nitekim davacının örnek kabilinden sunduğu patentlerde, çoklu paketlerin olduğunun görüleceğini, müvekkili buluşuyla vaat edilen esaslı yeniliklerden birinin, zaten bu çoklu paket kullanımının önüne geçmekte olduğunu, müvekkilinin, —– havluyu; dış etkilere karşı koruyan dış kılıf; ekstra aparat olmadan havlunun kullanılmasını sağlayan masura kartonu; taşıma kolaylığı sağlayan taşıma kulpu ve son olarak masuraya duruş kazandıran ve plastik malzemeden oluşan masura kılıfı ile bir bütün olarak kullanılmayı hedeflediğini, her ne kadar davalı yanın dayanak gösterdiği dokümanlar şu an için yabancı dildeyse de, ilk incelemelerinde müvekkilinin faydalı modelinin yeniliğini ortadan kaldıracak bir buluşun taraflarınca tespit edilemediğini, nitekim yapılacak bilirkişi incelemesiyle de bu hususun tespit edileceğini belirtilerek, haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava konusu uyuşmazlık; davalı şirket adına tescilli—————-belgesinin hükümsüzlüğüne ilişkindir.
Davalıya ait ———– buluş başlıklı faydalı modelin tescil belgesi dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde; başvuru tarihinin ——— tescil belgesi veriliş tarihinin 21/04/2016 olduğu, buluş özetinin “buluş, ev, ofis, restoran ve benzeri yerlerde kullanılmak üzere geliştirilmiş, içerisinde—– konumlandırılmış —-yapılanması ile ilgilidir. Bahsedilen — yapılanmasının dış kısmında konumlandırılmış dış kılıf sayesinde ——– nem, toz, kir gibi dış etkenlere karşı korunması sağlanırken en üstte konumlandırılmış taşıma kulpu sayesinde taşınması kolaylaştırılmıştır.” şeklinde yapıldığı, ilki bağımsız, diğer ikisi ilk isteme bağımlı olmak üzere toplam üç istemden oluştuğu tespit edilmiştir.
Davanın çözümü teknik bilgi gerektirdiğinden, taraflar delillerini sunduktan sonra dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyamız içerisine alınan 05.10.2018 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; “dava dosyasına sunulan ürün örneklerinin üretim tarihleri bilinmediğinden dava konusu faydalı modelin yenilik özelliği konusunda referans olma özelliklerinin bulunmadığı, dava dilekçesi ekinde sunulan patent belgelerinin başvuru tarihleri itibari ile dava konusu faydalı modelin başvuru tarihi olan 24/07/2015 tarihinden önceki tarihlere sahip oldukları için yenilik özelliği konusunda referans olma özelliğine sahip olduklarını, dosyaya sunulan patent araştırma raporunda ana istemde yer alan —– numaralı ——numaralı—— patent müracaatı referanslarında çok sayıda ——— taşınması ve ambalajlanmasına yönelik açıklamaların mevcut olduğu,——- kağıtlarının içten çekmeli kullanımına (—— ait bir verinin bulunmadığı, mevcut kılıfların belgede açıklandığı şekilde kullanım süresi boyunca————–, kir, nem ve benzeri dış etkenlere karşı korunmasını sağlayan, koruyucu ambalaj özelliğine sahip olmadıkları,————– çekmeyi sağlayacak şekilde çıkarılabilir olduğuna dair bir veri bulunmadığı, bu deliller çerçevesinde, ———– buluş başlıklı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yeniliğini ortadan kaldıracak bir ürün tespit edilemediğinden yenilik unsuru taşıdığı” tespit ve görüşüne yer verilmiştir.
Bu rapora karşı davacı tarafça itiraz edilmesi üzerine, yeni bir bilirkişi heyetinden resen de araştırma yapılarak rapor düzenlemeleri istenilmiş, dosyamız içerisine alınan 10.05.2019 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; davaya konu faydalı modelin ilki bağımsız, diğer ikisi bağımlı üç istemden oluştuğu, istem 1 incelendiğinde, buluşun ev, ofis, restoran ve benzeri gibi yerlerde kullanılmak üzere geliştirilmiş,——– yapılanması olup, bahsedilen —- yapılanmasının en dış kısmını kaplayan, içerideki— toz, kir ve benzeri dış etkenlere karşı koruyan dış kılıf, bahsedilen —————- ekstra aparat olmadan kullanılmasını sağlamak üzere iç kısmında konumlandırılmış—karakterize edildiği, ilk istemde yenilik unsuru olarak —– verildiği, istem 2 incelendiğinde, istem 1’e uygun —- yapılanması olup, bahsedilen —— yapılanmasının taşınması için en üstte konumlandırılmış, kullanım esnasında çıkartılan taşıma kulpu içermesi ile karakterize edilmekte olduğunun belirtildiği, yenilik unsurunun “—” olduğu, istem 3 incelendiğinde istem 1’e uygun ——yapılanması olduğu, bahsedilen — yapılanmasının içerisindeki masura kartonunun üstünü kaplayan ve plastik malzemeden mamul masura kılıfı içermesi ile karakterize edilmekte olduğunun belirtildiği, yenilik unsurunun “—–olduğunun görüldüğü, davaya konu faydalı modelin tescil başvuru tarihinden önceki faydalı model ve patent başvuruları üzerinde yapılan incelemede —————– numaralı patent belgesinde dış kılıf ve ——unsurlarının mevcut olduğu,——- başvuru tarihli patent belgesinin incelenmesinde, dış kılıf ve masura kartonu unsurlarının mevcut olduğu, internet üzerinde tespit edilen ve faydalı model ile benzer olan ürünlerin üretim yeri ve zamanı hakkında inceleme yapılamadığı, internet üzerinde yapılan araştırmalar bütünlük oluşturacak şekilde değerlendirildiğinde; internet ortamında re’sen araştırmalar neticesinde internet sitelerine, e-ticaret sitelerine ve sosyal medya hesaplarına konulan ürün açıklamalarının satış amaçlı ve kullanım içerikli olması; imalat süreçleri, imalat tarihleri, —– içermemesi, incelenen arşiv kayıtlarından imalat süreçleri, imalat tarihleri, tasarım süreçleri vb.bilgilerin bulunmaması, arşiv kayıtlarının tarihsel incelenmesiyle imalat tarihlerinin direkt ilişkili olarak değerlendirilemeyeceği; internet ve internet arşiv kayıtlarının referans olarak kullanılamayacağının anlaşıldığı, davalıya ait ————— belgesinin yenilik unsuru taşımadığı, iptal şartlarının oluşmuş olduğuna dair tespit ve görüşlerine yer verilmiştir.
Davaya konu olan faydalı modelin başvuru tarihi 24/07/2015 olmakla, dava tarihinde yürürlükte olan SMK’nun Geçici 1/2. maddesi ve Geçici 1/4. maddesi uyarınca hükümsüzlük koşullarının mevcut olup olmadığının başvuru tarihinde yürürlükte olan 551 sayılı KHK uyarınca incelenmesi gerekir. 551 sayılı KHK’nin 154. maddesinde, aynı KHK’nun 156. maddesi uyarınca yeni olan ve ——— buluşların, faydalı model verilerek korunacakları düzenlenmiştir. 551 sayılı KHK’nin 156. maddesinde ise, faydalı model başvurusuna konu olan buluşun, başvuru tarihinden önce, ————– dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış olması halinde yeni olarak kabul edilemeyeceği belirtilmiştir.
551 sayılı KHK’nin 165. maddesine göre, faydalı modelin 156. maddede belirtilen şartları taşımaması halinde zarar gören kişiler veya menfaati olanlar,—- veya faydalı model belgesi isteme hakkına sahip kişiler tarafından faydalı modelin hükümsüzlüğünü talep edilebilir.
Alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile, davaya konu olan davalıya ait ———-” buluş başlıklı faydalı modelin ilki bağımsız, diğer ikisi bağımlı olan üç istemden oluştuğu, 1 numaralı bağımsız istemin yenilik unsurları olarak “dış kılıf ve masura kartonu” na yer verildiği, diğer iki istemin 1 numaralı isteme bağımlı istemler oldukları, bağımsız istemin yenilik özelliği yoksa bağımlı istemlerin de hükümsüz kılınması gerektiği, bilirkişiler tarafından incelenen ve davalının faydalı modelinin başvuru tarihinden daha önce başvurusu yapılan ———numaralı faydalı modelde dava konusu faydalı modelin bağımsız isteminde yer alan “————- özelliklerinin mevcut oldukları, bu nedenle dava konusu faydalı modelin 1 numaralı isteminin yenilik özelliğinin bulunmadığı, alınan ilk raporda çek-kopar özelliğinin incelenen—— tozdan koruyan dış tabaka unsurunun da bulunmadığından yenilik özelliğinin mevcut olduğu bildirilmiş ise de, ———- referanslarında davalının faydalı modelinde yer alan “——– unsurlarının hepsinin mevcut olduğu, birden çok ——-veya tek bir havlunun taşınmasının buluşa farklılık katmadığı, ————numaralı faydalı modelde —– özelliğinin ve havluyu nem ve tozdan koruyan dış tabaka unsurunun da mevcut olduğu, ayrıca davalının faydalı modelinde—- —— sırasında dış tabakanın üzerinde kalacağına ve çek kopar özelliği olduğuna dair bir açıklık da bulunmadığı, bu nedenle ilk rapora itibar edilemeyeceği, davalının faydalı modelinin yenilik özelliği bulunmadığından hükümsüzlük şartlarının mevcut olduğu anlaşılmakla, davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE,
-Davalı adına tescilli ————-” başlıklı faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2- 54,40 TL karar ve ilam harcı tayini ile peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 25,00 TL harcın davalıdan tahsiline,
3- Davacı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan —— vekalet ücreti takdiri ile davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
4- Davacı tarafından yapıldığı anlaşılan 29,20 TL başvurma harcı, 29,20 TL peşin harç, 4,30 TL vekalet harcı, 4.000,00 TL bilirkişi ücreti, 157,00 TL tebligat, müzekkere masrafı olmak üzere toplam 4.220,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar tesisine yer olmadığına,
Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.