Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/499 E. 2020/104 K. 30.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/499
KARAR NO: 2020/104
DAVA: Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Tespiti İstemli), Faydalı Model Belgesi (Manevi Tazminat İstemli), Faydalı Model Belgesi (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ: 13/04/2017
KARAR TARİHİ: 30/06/2020
Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Tespiti İstemli), Faydalı Model Belgesi (Manevi Tazminat İstemli), Faydalı Model Belgesi (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ———kurulmuş olduğu ——– yılından bu yana ray —— ————— gövdeye sahip tutucu——————– parçalarının imalatını yaparak satışa sunduğunu, müvekkilinin ticari piyasadaki yaşanan değişimleri göz önünden bulundurduğunu ve asansör montajında ve bakımındaki yenilikleri öncülük ederek çok sayıda faydalı model ve tasarım tescili aldığını, ticari faaliyeti esnasında tasarladığını ve geliştirdiğini, ——– için ———–sayılı faydalı model belgesi aldığını, müvekkiline ait tescilli —————— aynı ve/veya birebir benzeri olan aparatların şahsi ihtiyaçtan başka bir sebeple bilerek veya bilmeyerek bulundurulması, ticari alana konu edilmesi ile üretimi, müvekkilinin maddi ve manevi haklarının ihlali anlamına geldiğini, davalı firmanın ————–tarihler arasında düzenlenen ———– katıldığını ve fuar alanında müvekkilinin faydalı modele konu ürünü ile aynı işleve ve özelliklere sahip ürünü sergilediğini ve kataloglarda yer verdiğinin tespit edildiğini, davalı tarafa ait————– de taklit ürünlerin olduğunun düşünüldüğünü, fakat yapılan sorgulamada sayfa içeriğine ulaşılamadığını, davalı tarafça, ——————adıyla piyasaya sürüldüğü anlaşılan ürün incelendiğinde, müvekkilinin ————— isimli buluşuna konu ürün ile aynı işleve sahip olduğunun, aynı teknik çözümü sunduğunun anlaşılacağını, müvekkilinin ürün katalogunun 10 uncu sayfasında yer alan ürün görseli ile davalı tarafın kataloğunda yer alan ve fuar alanında sergilenen ürünün teknik olarak karşılaştırıldığında, müvekkilinin faydalı modelinde yer alan tüm istemlerin davalı tarafından taklit edilmekte olduğunun ortaya çıkacağını, müvekkili firmanın büyük emek ve harcamalarla geliştirdiği ve buluşa konu ettiği——————————-taklit edilerek piyasaya sürülmüş olması sebebiyle, mahkemece davalı firmanın haksız ve hukuka aykırı bir şekilde imal ettiğini ve/veya ettirip satış ve pazarlamasını yaptığı taklit ve tecavüz mahsulü ürünleri üretmeye yarayan——————-toplanmasına ve bunların imhasına, müvekkilinin zararlarının karşılanması için maddi ve manevi tazminata hükmedilmesini karar verilmesini talep etme zarureti doğduğunu belirterek, davalı şirketin tescilli faydalı model hakkına tecavüzünün tespiti ile durdurulmasına, haksız tecavüzün önlenemesine ve bu suretle tecavüzün giderilmesine, faydalı modele konu ürünün taklidi olan ürünlere ve bu ürünleri üretmeye yarayan kalıplara, tanıtım evraklarına, broşürlerine el konulmasına, toplatılmasına, davalının tecavüz eylemeleri sonucu oluşan müvekkilinin maddi zararının karşılanması için HMK’nun 107. maddesi uyarınca belirsiz alacak davası olarak, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla, şimdilik ——– maddi ve ———- manevi tazminatın dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, kararın masrafları davalıya ait olmak üzere ilgili kişi ve kuruluşara tebliği ile kamuya yayın yoluyla ilan edilmesine, davalı şirketin eyleminin haksız rekabet niteliğinde olduğunun tespiti ile haksız rekabet sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının ————— olarak sunmuş olduğu fotoğraflarda ne bu standın müvekkiline ait olduğunun, ne de davacının tecavüz konusu olarak dava konusu yaptığı ürünün ne olduğunun ve de müvekkiline ait olup olmadığının belli olmadığını, davacının müvekkilinin söz konusu fuara katıldığını iddia ederken bu iddiasına kanıt olarak birtakım firma unvanlarının alt alta yazılı olduğu bir listenin fotoğrafını sunduğunu, davacının hiçbir ciddi ve anlaşılır delile dayanmaksızın bir dava açtığını, müvekkiline ait olduğunu iddia ettiği ürünlerin kendisine ait faydalı model tescilli ürünlerle nasıl bir teknik benzerliğe sahip olduğunu, istemlerin ürünle nasıl eşleştirilerek bu sonuca vardığını da izah edemediğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava konusu uyuşmazlık ; davacı adına tescill————numaralı ————– isimli faydalı modelin davalıya ait olduğu iddia edilen —————–isimli üründe taklit edilip edilmediğine ilişkin olarak; davacının faydalı model haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ile maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
Davacıya ait faydalı model tescil belgesi dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde; ———– tarihinde yapılan başvuru sonucu tescil edilen—————- buluş başlıklı faydalı model olduğu tespit edilmiştir.
Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden, taraflara ait deliller toplandıktan sonra dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyamız içerisine alınan ——- tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; “davacıya ait faydalı modelin ——- olmak üzere toplam ———– isteminin mevcut olduğu, —- numaralı istemin koruma kapsamının————-profil mesafe ayar kanalları bulunan ——– profil özelliklerinin koruma altına alındığı, davalı firmaya ait ———katalogda görülen ————–olarak tanımlanan özelliklerin mevcut olduğu, ancak faydalı model belgesinde ———– tanımlanmış özelliğin bulunma ihtimalinin olduğu ———- görseli üzerinde görülmediğinden, —————- buluş başlıklı faydalı model belgesi istemlerinin tamamının var olup olmadığı tespit edilemediği için katalogda görülen ürünün ———————- faydalı modelin koruma kapsamında olmadığı, davalının ————- arşiv kayıtları üstünden yapılan incelemelerde, davaya konu ürüne ait bir görsel ya da bilginin yayınlanmamış olduğu” tespit ve görüşlerine yer verilmiştir.
Bu rapora davacı tarafça itiraz edilmesi üzerine, dosyamız içerisine alınan ———– tarihli bilirkişi ek raporunun incelenmesinde; —————Konsolunun kök rapor incelemesinde, ————– yapısının açık ucu nedeniyle ———-mesafe ayar kanallarının profilin üst kısmında görülebileceği konusunun atlanmış olduğu, bu nedenle hatalı değerlendirme yapıldığı, davalıya ait katalogda görülen ———numaralı faydalı modelde —————– olarak tanımlanan özelliklerin var olduğunun görüldüğü, bu nedenle davalı firmaya ait ————–nolu————– buluş başlıklı faydalı model belgesi koruma kapsamında olduğu” tespit ve görüşlerine yer verilmiştir.
Davacının maddi tazminat talebiyle ilgili, tazminat hesabının yapılabilmesi için davalının ticari kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, —-Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin ——- Talimat numarası ile alınan bilirkişi raporunun incelenmesinde ise; ————————-tarihleri arasındaki defter ve belgelerinin davalı vekili ————– gönderilen ——– rağmen sunulmaması ve yerinde inceleme yapılabilmesi açısından da talepte bulunulmaması nedeniyle inceleme ve tazminat hesabı yapılamadığı” tespit ve görüşlerine yer verildiği anlaşılmıştır.
Dava açıldığı tarihte yürürlükte olan Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 142. maddesinde, aynı Kanunun 83. maddesi uyarınca yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların, faydalı model verilerek korunacakları düzenlenmiştir. Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 83. maddesinde ise tekniğin bilinen durumuna dahil olmayan buluşun yeni olduğunun kabul edileceği, tekniğin bilinen durumunun başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde yazılı veya sözlü tanıtım yoluyla ortaya konulmuş veya kullanım ya da başka herhangi bir biçimde açıklanmış olan toplumca erişilebilir her şeyi kapsadığı belirtilmiştir.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 141. maddesinde, patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek tecavüz olarak tanımlanmıştır.
Söz konusu hükümlerden de anlaşılacağı gibi, faydalı model belgesi ile korunan sınai mülkiyet hakkında, bir soruna çözüm getiren küçük/ faydalı buluş niteliğini taşıması gerekmektedir.
Faydalı modelde korumanın kapsamı istem veya istemlerle belirlenir ve istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır.
Bağımlı istemlerin, bağlı bulunduğu istemin tüm özelliklerini içermesi gerekir. Bağımlı istemlerde başlangıçta bağımsız isteme atıfta bulunulması, sonra da korunması istenilen ilave teknik özellikler belirtilmedir.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; davacı adına tescil olunan ————– numaralı faydalı modelin ———–istemi mevcuttur. Bağımsız istemde; pratik yapıya sahip kuyu bölme aparatı olup, üst yüzeyinde ayar kanalları, ön yüzeyinde ise ———- ————— sahip olması ile karakterize edildiğinin belirtildiği, ————– yüzeyinde bulunan ayar kanallarına civatalar yardımı ile bağlanan ve üzerinde sabitlenen kabin rayının istenilen konuma sabitlenmesini sağlayan ileri/geri hareket kanallarına sahip kabin rayı konsoluna sahip olması, —————- yan yüzeyinde bulunan —————- mesafe ayar kanallarına bağlanan ve yan yüzeyinde mesafe ayar kanalları bulunan mesafe ayar parçasına sahip olması———- numaralı bağımlı istemde, mesafe ayar parçasında bulunan mesafe ayar kanallarına, üzerinde bulunan mesafe ayar kanalları sayesinde bağlanan ve ———– duvar ile arasındaki mesafesinin ayarlanmasını sağlayan duvar sabitleme parçasına sahip olması, ———- numaralı bağımlı istemde ise, duvar sabitleme parçasının üst yüzeyine bağlanan ve üzerine sabitlenen ağırlık rayının istenilen konuma sabitlenmesini sağlayan ileri/geri hareket kanallarına ————- sahip ağırlık rayı konsoluna sahip olması özelliklerinin korunduğu, alınan bilirkişi raporları ile, davalıya ait inetrnet sitesinde davacının faydalı modelinin koruma kapsamında kalan ürüne rastlanmamışsa da, davalıya ait —— yılında basıldığı üzerinde yazılı olan katalogda yer alan ———-numaralı faydalı modelde ———————- olarak tanımlanan özelliklerin var olduğunun görüldüğü, bu nedenle davacının faydalı modelinin koruma kapsamında kaldığının belirlendiği, davalının eyleminin davacının faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiği, SMK’nun 149/1. ve 150/1. maddesi uyarınca davacının tecavüzün tespitini, durdurulmasını, ayrıca maddi ve manevi tazminat talep edebileceği, davacının SMK’nun 151/2-b maddesi uyarınca maddi tazminatın davalının elde ettiği net kazanç üzerinden hesaplanmasını talep ettiği, ancak davalının verilen kesin süreye rağmen elde ettiği net gelirin hesaplanmasını sağlayacak ticari kayıtlarını dosyaya sunmadığı, TBK’nun 50. maddesi uyarınca zarar görenin uğradığı zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hakimin olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak zarar miktarını hakkaniyete uygun olarak belirleyeceğinin düzenlendiği, mahkememizce TBK’nun 50. maddesi uyarınca, davacının faydalı modelinin tescil tarihi, davalının davacı ile aynı sektörde yer alması nedeniyle faydalı modelden haberdar olması, faydalı modelin kullanım şekline ve kusurunun ağırlığına göre dava dilekçesinde talep edilen ——————manevi tazminat tutarlarının hakkaniyete uygun olduğu sonucuna varılmakla, davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE,
Davalının davacıya ait —— numaralı ———–isimli faydalı modelinin koruma kapsamında olan —————— tanıtmasının ve üretmesinin davacının tescilli faydalı model hakkına TECAVÜZ VE HAKSIZ REKABET OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Davalının tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerinin DURDURULMASINA,
Tecavüzün ve haksız rekabetin ÖNLENMESİNE VE GİDERİLMESİNE,
Davacının faydalı modelinin koruma kapsamında kalan davalıya ait ürünlere ve münhasıran bu ürünleri üretmeye yarayan kalıplara, tanıtım evraklarına, broşürlerine EL KONULMASINA, TOPLATILMASINA, karar kesinleştiğinde masrafı davalıya ait olmak üzere İMHA EDİLMELERİNE,
————- manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Kararın kesinleşmesinden sonra masrafları davalıdan alınmak suretiyle ———– yayın yapan tirajı yüksek bir günlük gazetede kararın bir kez yayınlanmak suretiyle kamuya yayın yoluyla ilan edilmesine,
2- —- karar ve ilam harcı tayini ile peşin alınan ——harcın mahsubu ile bakiye ——- harcın davalıdan tahsiline,
3- Davacı yararına “tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
Davacı yararına “maddi tazminat yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
Davacı yararına “manevi tazminat yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
4- Davacı tarafından yapıldığı anlaşılan 31,40 TL başvurma harcı, 341,55 TL peşin harç, 4,60 TL vekalet harcı, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, 1.283,80 TL tebligat, müzekkere ve talimat masrafı olmak üzere toplam 4.661,35 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.30/06/2020