Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/497 E. 2020/229 K. 03.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

KARAR
ESAS NO : 2017/497 Esas
KARAR NO : 2020/229

DAVA : FSEK’ten Kaynaklanan Haklara Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti ve Önlenmesi ile Maddi Tazminat
DAVA TARİHİ : 29/03/2017
KARAR TARİHİ : 03/12/2020

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan FSEK’ten kaynaklanan haklara tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi ile maddi tazminat davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının —–markasıyla——- ısıtma soğutma, iklimlendirme sistemlerine ait makine, alet, yedek parça, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ve her türlü parçanın imalatı ve konusuyla ilgili tesislerin üretimini yaptığını, müvekkiline ait ve sipariş üzerine mühendisleri tarafından tasarlanarak üretilen bir —— ilişkin ürün—- çizimlerin müvekkili ile aynı iştigal alanına sahip davalı tarafından hiçbir izin alınmayarak internet sitelerinde yayınlandığını, müvekkiline ait ——————–tanıtımının yapıldığını, ürün kataloğunda bilgileri verildiğini, adı geçen ürünün müvekkiline —- mühendisler tarafından tasarlanıp üretildiğini ve müşteriye satışının gerçekleştiğini, ürünün muhtelif fuarlarda sergilendiğini, buna ilişkin olarak İstanbul Anadolu —-.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin —– sayılı dosyası ile delil tespiti yapıldığını ve alınan bilirkişi raporunda sayfa tasarımları ve ürün görselleri ile çizimlerinin birbirleri—– olduğu ve müvekkiline — davalının kataloğunun —– yer aldığının”— davalının müvekkiline ait ————sadece müvekkilinin logosunu kaldırıp, kendi logosunu kullanarak ilgili ürünü kendilerine ait gibi göstererek hiçbir emek harcamadan ve masraf yapmadan haksız kazanç sağladığını, davalının bu eyleminin—-doğan işleme, çoğaltma, temsil gibi haklarını ihlal ettiğini, ayrıca TTK 56.maddesi gereğince haksız rekabette bulunduğunu belirterek, bu sebeplerle müvekkilinin FSEK’ten kaynaklanan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine ve önlenmesine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla FSEK 68.madde uyarınca 1.000,00 TL’nin üç katı tutarı olan 3.000,00 TL tazminatın, FSEK 70/2. maddesi gereğince 500,00 TL tazminatın, FSEK 70/3. maddesi gereğince 500,00 TL tazminatın ve TTK 56/1-e maddesi uyarınca haksız rekabet sonucunda davalının elde etmesi mümkün görülen 500,00 TL menfaate ilişkin tazminatın reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı adına Tebligat Kanununun 35.maddesi uyarınca çıkartılan usulüne uygun meşruhatlı davetiye tebliğine rağmen, duruşmalara gelmediği gibi cevap dilekçesi de sunmamıştır.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacının FSEK’ten kaynaklanan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi ile maddi tazminata ilişkindir.
Dosyaya ——- —- kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde; —— tarihinde davalı … adına tahsis edildiği ve ———tarihine kadar kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya ———— getirtilmiş olup, incelendiğinde; davac———–ana sözleşmesinin —– tarihinde tescil edildiği, çalışma konusunun “—— ait makine, alet, yedek parça, yardımcı madde, yarı mamul ve mamul ve konusu ile ilgili tesislerin üretimi, —– —- tarihinde ——– tescil edildiği, faaliyet alanının “—— ekipmanlarının imalatını ve ticaretini ve bunların montaj ve taahhüt işlerini yapmak ve ana sözleşmedeki diğer hususlar” olduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafından davalı aleyhine İstanbul Anadolu —-.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ——–sayılı dosyası ile delil tespiti yaptırıldığı, dosyada alınan bilirkişi heyeti raporunda; tespit isteyen ——– adresinde yer alan ürün ————- —-çizimleri ve aleyhine tespit istenen —.— yer alan ürün kataloğu sayfa tasarımları ve ürün görselleri ile çizimlerinin birbirleri üzerinde ayniyet derecesinde benzer olduğu, aleyhine tespit istenen tarafa ait ürün kataloğunun— tasarımında yer alan çizim üzerinde tespit isteyen tarafa ait logonun yer aldığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, makine mühendisi——-tarihli raporda; davalıya ———– kayıtları üzerinde yapılan incelemede dava konusu davalı ürününe ilişkin katalog paylaşımı yapılmadığı ve içerikten çıkartıldığı, bununla birlikte davalıya ———başlıklı paylaşım bulunduğu ve bu paylaşımın davacı ürün kataloğunun —- gösterdiği, delil tespiti dosyasında alınan bilirkişi raporundaki tespitlerden hareketle davalının davacının kataloğundaki —- kendi kataloğunda kullandığı sonucuna varıldığı takdirde, davalının bu eyleminin haksız rekabet sayılacağı, FSEK 2.maddesi kapsamında değerlendirildiğinde; davacı ürün kataloğundaki çizimlerin esas itibariyle davacı ——– modellerini her bir modeli oluşturan ———- görerek birbirinden ayırt etmesini sağlama amacına yönelik olduğu, cihazın çalışma mekanizmasını öğretici mahiyet taşımadığı, bununla birlikte—– — meydana geldiğini gösterdiği için işin erbabı bakımından uygulama yapmaya imkan verici sayılabileceği, FSEK 1/B-a maddesi kapsamında değerlendirildiğinde davacı ürün— sahibinin hususiyetini içerip içermedikleri noktasında bir kanaate varılamadığı, davacı kataloğundaki çizimlerin rayiç bedelinin bulunmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi heyetine——- bölümünden uzman bir bilirkişinin de eklenmesiyle çizimlerin— olup olmadığı, —- ise davaya konu çizimlerin bedeli konusunda ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, önceki bilirkişi heyetine ———————- ismi bildirilen makine mühendisi — tarihli ek raporda; dava konusu— hususiyetini taşıyacak nitelikte olmadıkları cihetle, FSEK 1/B-a maddesi uyarınca —- haiz olmadıkları yönünde görüş bildirilmiştir.
Mahkememizce davalı tarafa ait —- tarihleri arasındaki davaya konu —-satışına ilişkin ticari defter ve belgelerinin incelenmesi ve buna göre—- etmesi mümkün görülen menfaatin tespiti için—- Mahkemesine talimat yazılmış, ancak davalı tarafça verilen kesin süre içerisinde ticari defter ve belgelerin hazır edilmemesi ve yerinde inceleme talebinde de bulunulmaması nedeniyle talimat işlem yapılmaksızın iade edimiştir.
5846 sayılı FSEK’nun 1/B maddesinde eser, sahibinin hususiyetini taşıyan ve —- olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulü olarak tanımlanmış, 2/3. maddesinde ise, bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle,——– şehircilik tasarım projeleri, mimar maketler, endüstri, çevre ve sahne tasarım projeleri ilim ve edebiyat eseri olarak tanımlanmıştır.
Davaya konu edilen davacıya———-olup, mahkememize alınan bilirkişi raporu ile bu çizimlerin bilgisayar yazılımları kullanılarak hazırlanan çizimler olduğu, sahibinin hususiyetini taşımadığı——– öğretmeye veya onun hakkında bilgi vermeye uygun olmadıkları, öğretici niteliği bulunmayan — listesindeki resimlerin FSEK kapsamında eser niteliğinde olmadığı tespit edilmiştir. Mahkememizce de denetime uygun bilirkişi raporu doğrultusunda, davaya konu——– olmaması nedeniyle davacının FSEK’ten kaynaklanan haklarına tecavüz edilmediği, bu nedenle FSEK’nun 68. ve 70. maddeleri uyarınca tazminat talep edilemeyeceği, ancak davacıya—— — davalı tarafça internet ortamında kendisine aitmiş gibi yayınlanmasının haksız rekabet teşkil ettiği kanaatine varılmıştır.
TTK’nun 55. maddesinde dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışların haksız rekabet olduğu belirtilmiştir. Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak ve başkalarının iş ürünlerini yetkisiz kullanmak da aynı maddede sayılan ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerdir. Bu nedenle davacının TTK’nun 56. maddesi uyarınca haksız rekabetin tespitini, önlenmesini ve 56/1-d maddesi uyarınca maddi tazminat talep edebilir.
Haksız rekabete maruz kalan bir kimsenin isteyebileceği şeylerden biri olan maddi tazminat talenbinin kabul edilebilmesi için, öncelikle davacının istediği zararı kanıtlaması gerekir. Asıl olan, davalının haksız rekabeti ile davacının aktifinde azalma olduğunun iddia ve ispat edilmesidir. Ancak, böyle bir zararın, özellikle de miktarının kanıtlanmasındaki zorluğu dikkate alan kanun koyucu, haksız rekabetin varlığı halinde eylemin yaptırımsız kalmaması için, TTK’nın 56/1-e maddesinde hakime, maddi tazminat olarak davalının elde etmesi mümkün bulunan menfaatin karşılığına hükmetmek yetkisini de vermiştir. Haksız rekabette davacının maddi tazminat istemine konu ettiği zararı, davalının elde ettiği kar miktarı olmayıp, davalının haksız rekabeti nedeniyle davacının elde etmekten mahrum kaldığı kar miktarıdır. Bu zarar, kural olarak tarafların ticari defterleri ve diğer kanıtlarıyla beraber bilirkişi incelemesiyle tespit edilir. Bu şekilde bir tespit yapılamaz veya davacının kazanç kaybına uğramadığı anlaşılsa bile, haksız rekabetin varlığında hakim, TTK’nın 56/1-e maddesine göre tazminatı belirler, yine Türk Borçlar Kanunun 50. maddesi gereğince de olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler.
Davacı tarafça aktiflerinde meydana gelen azalma ile ilgili bir delil sunulmadığından, davalının elde ettiği kazancın tespiti için inceleme yapılmak istenilmişse de, davalı tarafça ticari kayıtları sunulmadığından, haksız rekabet teşkile eden bu eylemi sonucunda elde ettiği gelirin hesaplanması mümkün olmamış, ancak talep edilen 500,00 TL maddi tazminatın miktarına, davalının kusur derecesine göre, hakkaniyete uygun bir tazminat olduğu anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davalı tarafından davacının FSEK’den kaynaklanan haklarına tecavüz edildiğinin tespiti, önlenmesi ve maddi tazminat taleplerinin REDDİNE,
Haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi davasının KABULÜNE,
Davacıya —– çizimlerini —- — aynen yayınlanmasının haksız rekabet olduğunun tespitine,
Haksız rekabetin men’ine, haksız rekabet sonucu hasıl olan durumun ortadan kaldırılmasına,
500,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gereken 54,40 TL harçtan peşin alınan 76,85 TL harcın mahsubu ile bakiye 22,45 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davacı vekiline haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi davası üzerinden —-gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline kabul edilen haksız rekabetten kaynaklı tazminat davası üzerinden —- gereğince takdir olunan 500,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan ve iadesine karar verilen tutar dışında kalan 54,40 TL peşin harç ve 31,40 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 85,80 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından İstanbul Anadolu—.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin—– sayılı delil tespiti dosyasında yatırılan 48,10 TL peşin harç ve 29,20 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 77,30 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından posta ve bilirkişi ücretleri olarak yapılan toplam 5.119,70 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%50) 2.559,85 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%50) 2.559,85’TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı tarafından İstanbul Anadolu —.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin ——sayılı delil tespiti dosyasında yapılan toplam 1.520,00 TL tespit giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%50) 760,00 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%50) 760,00 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.