Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/443 E. 2020/90 K. 30.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/443
KARAR NO : 2020/90
DAVA: Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ: 14/12/2016
KARAR TARİHİ: 30/06/2020
Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; —— tarihinde ———– yapılan ve ilk defa ——- tarihinde ————— programında alenileşen,——–yılında———— yayınlanan ve ———-olarak da yayınlanan —— eserin nakarat kısmının —— yayınlanan, yapımcısı ———————— isimli dizinin jeneriğinde ve fonunda — bölüm boyunca toplamda —- saniye ve —-defa izinsiz kullanıldığını, ayrıca daha önce ———–firmasına bu eseri değerlendirmeleri için ——-yoluyla gönderdiğini belirterek, ———- isimli müzik eserinden doğan haklarına davalılar tarafından yapılan tecavüzün tespitine, durdurulmasına ve tedbir alınmasına, FSEK’nun 68. maddesi gereğince mali haklar bakımından devir sözleşmesi yapılsaydı —-bölüm, toplam ———- saniye boyunca ve ———-defa fon müziği olarak jenerikte ve tüm fragmanlarda kullanılması karşılığı ödenecek olan bedelin —- kat fazlası tutarındaki bedeli için fazlaya ilişkin talep hakkı saklı kalmak kaydıyla ———– yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, manevi zararın tazmini amacıyla FSEK’nun 69-70. maddelerine istinaden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ——— manevi tazminatın davalılardan tahsiline, FSEK 67. maddesi uyarınca kararın masrafı davalılardan alınmak suretiyle tirajı en yüksek ——- gazetenin birinde yayınlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP: Davalı————-vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkili mahkemede açılmadığını, yetkili mahkemenin ——-FSHHM olduğunu, — isimli dizinin kendi kanalı olan ———– ile —- yapımcılığında yayınlandığını, kendisinin yapım süreci ile ilgili herhangi bir tasarrufunun ya da sorumluluğunun olmadığını belirtmiş, bununla beraber eserlerin birbirilerine benzemediğini, ayrıca talep edilen tazminat bedelinin fahiş olduğunu beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVAYA CEVAP: Davalı ———- cevap dilekçesinde özetle; davacının iddialarının mesnetsiz olduğunu, ——- aldığı ———-kararının geçersiz olduğunu, ayrıca bir intihal söz konusu ise bunun muhatabının ———olması gerektiğini, bu konuyla ilgili de önceden tespit davası açmasının gerekli olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVAYA CEVAP: Davalı ———-cevap dilekçesinde özetle; kendisinin daha önce de yönetmenliğini yaptığı dizilerde müzisyen yönünü gösterdiğini hatta çok sevilen ve dinlenen eserler meydana getirdiğini,———-ayı itibariyle ————- dizisi için iş akdi yaptığını ——– tarihli ——-kendisinin hazırlamış olduğu kaydı————için ——— ilettiğini, davacının eserini ——- tarihinden önce ——–yetkilisi ————— gönderdiğini, dolayısıyla kendi meydana getirdiği eserde hiçbir şekilde davacının eserinden esinlenmediğini, zira eserden haberinin olmadığını, bununla beraber eser için yapım şirketinden ödeme talep etmediğini, buna rağmen sözleşmedeki yükümlülükleri kabul ettiğini de belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava konusu uyuşmazlık; —– davacı tarafından ———- tarihinde ————kaydettirdiğini beyan ettiği —–isimli bestenin nakaratını , davalı———- yapımcısı olduğu, davalı—————- kanalda yayınlanan ———- isimli ——- —— olarak ——- bölümde ve toplamda ——–saniye boyunca ————- defa izinsiz olarak kullanıp, kullanmadığına ilişkin olarak davacının bestesinden intihal yapılıp yapılmadığı, mali ve manevi haklarının ihlal edilip edilmediği, FSEK’nun 68.maddesine dayanarak ——– tazminat ile manevi tazminat talebine ilişkindir.
Her ne kadar davalı—————– yetki itirazında bulunmuşsa da, HMK’nun 16/1. maddesi uyarınca, eser sahibinin yerleşim yeri mahkemesi yetkili olduğundan ve davacının yerleşim yeri ———- olup, mahkememizin yargı çevresinde bulunduğundan yetki itirazı reddedilmiştir.
Her ne kadar davalı —————dava konusu eserin kullanıldığı dizi filmin diğer davalı şirket tarafından çekildiğini ve kendilerinin yapım sürecine dahil olmadıklarını belirterek husumet itirazında bulunmuşsa da, davaya konu eserin kullanıldığı iddia edilen dizi film bu davalıya ait ———–isimli kanalda gösterildiğinden, haksız kullanımla ilgili sorumlulukları mevcut olduğundan husumet itirazı yerinde bulunmamıştır.
Her ne kadar davalı ————dinletme talebinde bulunmuşsa da, davanın konusuna göre tanık dinlenilmesi sonuca etkili olmayacağından ———– tarihli ara kararı ile tanık dinletilmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından dosyaya sunulan deliller incelenmiş, —– Noterliği’nin ———— yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalıya ihtarname gönderilerek ——— isimli eserinin kullanılmamasının ihtar edildiği, ———- tarafından düzenlenen ——– tarihli ————— isimli eserin davacıya ait olduğu, yine ———- tarafından düzenlenen ———— numaralı belgede—— isimli eserin nakaratının ————isimli dizinin fon müziği olarak işleme farkı olmakla birlikte aynen kullanıldığı” şeklinde tespit yapıldığı anlaşılmıştır.
Davacıya ait ———- isimli eserin ve davaya konu ———isimli dizide kullanılan eserin kayıtları ve diziye ait tüm bölümlerin kayıtları dosya içine alınmış, dava teknik bilgi gerektirdiğinden eserler ve dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Dosyamız içerisine alınan——— tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; “Nakarat kısmında geçen———— kısmının melodisinin dizide kullanılan müziğin fon kısmında geçen ——- yer alan —– kayıtlarında yer alan—- saniyede bir tekrar eden —— yürüyüşü ile aynı olduğu, —–kayıtta ise vokalin yine—– saniyede bir tekrar eden ———şeklinde söylediği vokal melodiyle benzeşmekte olduğu, fakat ———— eseri ile ——— eserinin belirtilen kısım hariç benzerlik taşımadığı, teknik olarak detaylandırdıklarında ————————– dizi filmi için yazdığı parçanın sözlerinin tamamen birbirinden farklı olduğu, bütüne bakıldığında müziğin/ bestenin de birbirinden farklı olduğu, ancak şarkı içindeki nakarat kısmındaki müzik notalarında benzerlik olduğu, notalar her ne kadar aynı olsa da, müziğin sonundaki bu benzer nakarat kısmında işleme farkı olduğunun teknik olarak gözlendiği, davacının parçasının toplam ————sürdüğü, bahsi geçen nakarat kısmının ise parça içinde —- kez tekrarlandığı ve bununda ortalama — saniyelik bir süre aldığının hesaplandığı, davalının ——- dizi filmi için bahsi geçen işleme farkı olan nakaratın filmin içeriğindeki olaya göre ——— saniyelik farklı sürelerde icra edildiği, yine olaya göre işlemelerinde kendi arasında da farklılık gösterdiğinin dosyaya verilen örneklerden görüldüğü, dosyada —— dizisinin bölümlerini içeren kayıtlar ———— dosyaya sunulmadığından süre ve sayı bilgisinin çıkarılamadığı, dosyaya bu bilginin sunulmasından sonra ek bir raporla inceleme sonucu mahkemeye sunulacağı, ——— tarihinde ——————-programında alenileştiği belirtilen delilin dosyada bulunmadığı, internet üzerinde yapılan araştırmalarında ilgili yayının bulunduğu ve izlendiği, —- yine ——— kendi üyeliği ile —yıl önce yüklediğinin görünmekte olduğu,——— davacının ————– tarihinde ———-çalışanı, ———- isimli kişiye gönderdiği mail ve davalı—— sunduğu dilekçede ———-tarihinde —————– gönderdiği mail konusunda; bahsi geçen maillerin belge olarak sunulmuş da olsa, canlı olarak mail hesabından görülmesinin, içeriğinin ve eklerinin tespit edilmesinin gerektiği, dosya üzerinden, bu elektronik postalar için kanaat bildirmenin mümkün olmadığı” tespit ve görüşlerine yer verilmiştir.
Bu rapora davacı tarafça itiraz edilmesi üzerine yine dosyamız içerisine alınan ———– tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde ise; davacıya ait eserin ——- tarihinde ——– alenileştiği, ——– tarihinde ——– albümün piyasaya sürüldüğü,——isimli eserin ————–isimli eserin ise ————- uzunluğunda olduğu, her iki eserin sözlerinin tamamen farklı olduğu, eserler bir bütün olarak ele alındığında bestelerinin de birbirinden farklı oldukları, davacıya ait eserde —— düet yaptığı ———- isimli eserin nakarat kısmında,—-saniye uzunluğunda tekrar eden ————–bulunduğu —————— sözlerinin olduğu kısım ile davalının ——— adlı eserinin —saniye uzunluğunda tekrar eden köprü geçişlerinde ————— şeklinde söylenen kısımların benzer olduğu, nakaratta bulunan ———– altında kullanılan ——–incelendiğinde, hem akor seçimleri, hem — geçişleri açısından davacının ————— isimli eserinden esinlenildiği, nakarat melodisinin ise esinlenme sınırlarını aşarak birebir aynı şekilde kullanıldığının açıkça görüldüğü, popüler müzik için bestelenen eserlerin yapı itibariyle ————— gibi küçük/kısa trafiklere sahip oldukları, dolayısıyla pop müzik———– şarkının herhangi bir bölümünün ———- denilen özelliğe sahip olabileceği, zira popüler müzik bestecisinin en kısa sürede en çarpıcı melodiyi yakalamak zorunda olduğu, bunun için bu bölümün değerli olduğu, yani pop müzik şarkılarında eserin yalnızca çok kısa bir bölümünün kopyalanmış olmasının zararı hafifletmeyeceği, eserin bir bütün olduğu, kısmi dahi izinsiz olarak kullanılamayacağı, davalının —————– isimli eserindeki nakarat melodisinin———aynı ölçü biriminde olması, temposunun ballad sayılabilecek yavaş bpm hız aralığında olması, benzeyen ———- ölçünün üstünde olmasından dolayı, davada üzerinde durulan ve———- teknik raporunda da mevzu bahis olan ————– kısmında duyulan notalarda benzeşme olduğunun görüldüğü, ————isimli eserden birebir kopyalanadığı, ulusal bir —— kanalında ——- gibi sektörde tanınan ve yüksek izlenilme oranına sahip yapımlara imza atan bir firmanın dizisine yapılacak müziğin ———– sektör genelinde ———- civarında rayiç bedelinin olacağı, yalnızca jenerik müzik olan dava konusu bestenin telif bedelinin ———— olduğuna dair görüş bildirilmiştir.
Musiki eserleri FSEK’nun 3. maddesinde her nevi sözlü ve sözsüz besteler olarak düzenlenmiştir. Bir müzik eserinden bir parçasının dahi alınıp başka bir yerde kullanılması, eserden doğan hakka tecavüz anlamına gelecektir. Yargıtay kararlarında, bir başka eserden istifade suretiyle oluşturulan musiki aranjman ve tertipleri işlenme eser olarak kabul edilmektedir.
Bir eserden izinsiz — yapılması, eserden esinlenme —————– yararlanma serbestisiyle karıştırılmamalıdır. İktibas bir eserin oluşturulmasında, bir başka eserin parçalarının alıntı yapılarak eserde aynen ve belirli ölçülerde kullanılmasıdır. Esinlenme ise, bir eserin oluşturulmasında, kendisinden önceki eserlerde ortaya konulan düşüncelerden yararlanılması ve bu fikirlerden yola çıkılarak yeni eserin biçimlendirilmesidir. Telif koruması, düşüncenin kendisini değil o düşüncenin ifade ediliş şeklini kapsar. Bir düşüncenin ifade edilmiş şeklinin kısmen dahi alınarak bir başka eserde kullanılması halinde artık esinlenmeden değil, ifadenin kullanılmasından söz edilir.
Bir musiki eserinden —– o bestenin en fazla, tema, motif, pasaj ve fikir nevinden parçalarının müstakil bir musiki eserine alınmasıyla mümkündür. Ancak hukuka uygun bir iktibastan söz edebilmek için ise kimin eserinden alıntı yapıldığının, sonraki eserde açıkça gösterilmesi gerekir. Aksi halde ——– sınırı içerisinde dahi olsa kullanım eserden doğan haklara tecavüz anlamına gelecektir. Öte yandan, musiki eserlerinde koruma konusu işitilen sesler arasındaki sıra ve bağlılık, seslerin —–, ritim ve harmoni ile belirli karışımları ve aynı zamanda ses ile ifade edilen musiki eserinin içeriğidir. Musiki eserinde sahibinin hususiyetinin varlığının tespitinde ise o eserin sıradan bir dinleyici üzerinde yarattığı izlenim esas alınmalıdır.
Somut olayda, mahkememizce aldırılan ———- tarihli bilirkişi raporunda; nakarat kısmında geçen —————- kısmının melodisinin dizide kullanılan müziğin fon kısmında geçen ve —- saniyede bir tekrar eden —– yürüyüşü ile aynı olduğu, vokalin yine———- saniyede bir tekrar eden ————şeklinde söylediği vokal melodiyle benzeşmekte olduğu, fakat ———- eseri ile ——— eserinin belirtilen kısım hariç benzerlik taşımadığı, teknik olarak detaylandırdıklarında —— davalının ——————filmi için yazdığı parçanın sözlerinin tamamen birbirinden farklı olduğu, bütüne bakıldığında müziğin/ bestenin de birbirinden farklı olduğu, ancak şarkı içindeki nakarat kısmındaki müzik notalarında benzerlik olduğu, notalar her ne kadar aynı olsa da, müziğin sonundaki bu benzer nakarat kısmında işleme farkı olduğu belirtilmişse de, alınan ——– tarihli raporda ise, her iki eserin sözlerinin tamamen farklı olduğu, eserler bir bütün olarak ele alındığında bestelerinin de birbirinden farklı oldukları, ancak davada üzerinde durulan ve ——-teknik raporunda da mevzu bahis olan ——— kısmında duyulan notalarda benzeşme olduğunun görüldüğü, —–altındaki —-geçişleri ve—– notaları incelendiğinde ———-isimli eserin —— isimli eserin nakaratından kopyalandığının tespit edildiği belirtilmiştir. Her ne kadar iki raporda bilirkişi heyetleri sonuç olarak farklı görüş bildirmişlerse de, her iki raporda da karşılaştırılan bestelerin nakarat kısımlarındaki notaların benzer olduğunun tespit edildiği, ilk raporda sözlerin ve nakarat kısmı dışında kalan bestenin farklı olduğu belirtilerek esere tecavüzün söz konusu olmadığına dair görüş belirtilmişse de, bu görüşün dayanaklarının somut olarak açıklanmadığı, bilirkişi heyetinde besteci/aranjör bir bilirkişinin yer almadığı, bu nedenle rapora itibar edilemeyeceği, bir musiki eserinin küçük bir bölümünün dahi izinsiz kullanılmasının esere tecavüz niteliğinde olacağı, aralarında besteci/aranjör bilirkişinin de bulunduğu ikinci bilirkişi heyetinden alınan bilirkişi raporunda nakaratalar arasındaki benzerliğin ayrıntılı bir şekilde açıklandığı, aynı konuda ——— tarafından da tespit yapıldığı, davacının eserinin davalının eserinden daha önce —– tarihinde alenileştiği, davalıların davacının hak sahibi olduğu besteyle ilgili FSEK’nun 21. maddesinde düzenlenen işleme ve 25. maddesinde belirtilen umuma iletim haklarını ihlal ettikleri, bu nedenle davacının FSEK’nun 68. maddesi uyarınca davalılar ile sözleşme yapmış olsaydı talep edebileceği telif bedelinin üç katı kadar maddi tazminat talep edebileceği, davaya konu eserin ——- piyasasında tanınmış bir şirket olan — —- tarafından yapımcılığı üstlenilen dizide kullanılmış olması, ———— yayınlanması, kullanım süresi dikkate alındığında bilirkişi raporunda belirlenen —– telif ücretinin uygun olduğu, ancak toplam —–talep ettiği anlaşılmakla, mahkememizce taleple bağlı kalınarak telif bedelinin ——- kabul edilerek, davanın kabulüne, ——– maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesine, davaya konu olan eserin yalnızca nakarat kısmına tecavüz edilmiş olması da dikkate alınarak, eylemin özelliklerine, davalıların kusur durumuna göre ——- manevi tazminatın davalılardan alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin ————– manevi tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davalıların ——— isimli dizinin fon, fragman ve jenerik müziği olarak kullandıkları bestenin nakarat kısmının davacıya ait ———- isimli bestenin nakarat kısmı ile benzer olduğunun ve bu şekilde davalıların davacıya ait FSEK’ten kaynaklanan mali ve manevi haklarına tecavüz teşkil ettiğinin TESPİTİNE,
Davalıların muhtemel TECAVÜZLERİNİN ÖNLENMESİNE,
Taleple bağlı kalınarak telif bedeli ——– kabul edilmek suretiyle FSEK 68.maddesi uyarınca telif bedelinin üç katı kadar ——- maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
———–manevi tazminatın davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
Davacının fazlaya ilişkin ———- manevi tazminat talebinin REDDİNE,
Hüküm özetinin masrafı davalılardan alınmak suretiyle tirajı yüksek ———– yayın yapan üç gazeteden birinde bir kez yayınlanmasına,
2- 6.147,90 TL karar ve ilam harcı tayini ile peşin alınan 29,20 TL ve tamamlama harcı ile alınan 1.678,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.440,15 TL harcın davalılardan tahsiline,
3- Davacı yararına ” tecavüzün tespiti yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
Davacı yararına ” maddi tazminat yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 11.200,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
Davacı yararına ” manevi tazminat yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
Davalılar yararına red olunan “manevi tazminat yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4- Davacı tarafından yapıldığı anlaşılan 29,20 TL başvurma harcı, 29,20 TL peşin harç, 4,30 TL vekalet harcı, 1.678,55 TL tamamlama harcı, 6.000,00 TL bilirkişi ücreti ile 575,00 TL tebligat, müzekkere masrafı olmak üzere toplam 8.316,25 TL yargılama giderinin kabul ve red oranları gözönüne alınarak 7.484,63 TL sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalılardan ——– tarafından yapıldığı anlaşılan 49,30 TL yargılama giderinin kabul ve red oranları gözönüne alınarak 4,93 TL sinin davacıdan alınarak adı geçen davalıya verilmesine, kalanın davalı üzerinde bırakılmasına,
Diğer davalıların yargılama gider bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı ———–vekili ve davalı ———-vekilinin yüzüne karşı, davalı ——- vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/06/2020