Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/409 Esas
KARAR NO : 2021/26
DAVA : Faydalı Model Belgesi (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 17/08/2016
KARAR TARİHİ : 18/02/2021
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan faydalı model belgesi(maddi tazminat istemli) davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; Müvekkilinin ——- buluşunu için ——- numaralı başvuru numarası ile başvuru yapmış olduğunu, söz konusu başvurunun —– tarihinde yayınlandığını,——- tarihinde tescil edilmiş olup tescil sürecinin tamamlandığını, müvekkilinin yapmış olduğu başvuru neticesinde tesciline karar verilen ———— olduğunu, tüm bu nedenlerle yargılama esnasında tespit edilecek nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla maddi zararın dava tarihi itibariyle tam olarak bilinememesi nedeniyle belirsiz alacak davası olması yönünden; öncelikle müvekkilinin yapmış olduğu buluşun davalılar tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak kullanıldığını, 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında KHK’dan kaynaklanan haklarına tecavüz edildiğinin tespiti ile; ihtiyati tedbir taleplerinin kabulüne,———-unvanlı ürünün üretimine engel olunması ve satışının durdurulması, ürünlerin piyasadan toplatılması için ivedi olarak her türlü tedbirin alınmasını, davalılar tarafından üretilen ve piyasaya sürülen ürünlerde müvekkilinin 551. Sayılı Patent Haklarının korunması hakkında —— teşkil ettiğinin tespiti ve men’i ile gerekli her türlü tedbirin alınmasına, müvekkiline ait faydalı modelin esaslı unsurlarının kullanımı dolayısıyla 551. Sayılı Patent Haklarının Korunması hakkındaki KHK’nın 140.maddesi gözetilerek, davalılar tarafından elde edilen gelirin tespiti ile fazlasını dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik —— maddi ve——— manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen haksız fiilin meydana geldiği tarihten itibaren işleyecek olan avans faizi ile birlikte tahsiline, yargılama sonunda verilecek hükmün ——- genelinde yayınlanan ——- gazeteden birinde masrafı davalılara ait olmak üzere iki defa yayınlanmasına karar verilmesini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı———-cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davacı tarafın huzurdaki davayı belirsiz alacak şeklinde açtığını, ancak davacının dilekçesinde müvekkilinin ve diğer davalının eylemi sonucunda kar kaybı yaşadığını belirttiğini, müvekkili firmanın mağazalarında satışa sunduğu tüm ürünleri üretici ve diğer tüm tedarikçi firmalar ile imzaladıkları firmalardan alarak ticari faaliyetlerini yürüttüğünü, müvekkili şirketin ticari faaliyetlerini kurumsal bir firma olmanın sorumluluğu ile herhangi —- hak ihlaline sebep olmadan yürütmeye özen göstermekte olduğunu, bu faaliyetlerini çeşitli firmalar ile yaptığı sözleşmeler aracılığı ile yürüttüğünü, diğer davalı şirketle yaptıkları Çerçeve Sözleşme kapsamında diğer davalı şirketin ürünlerini —— isimli marketlerde satışa sunduklarını, sözleşmenin 6. maddesi uyarınca sınai mülkiyet hakkına bir tecavüz söz konusuysa bundan diğer davalının sorumlu olacağının kararlaştırıldığını, müvekkilinin davacı tarafın herhangi bir hakkını ihlal ettiği anlamını taşımamak kaydıyla, davacının iddia ettiği şekilde bir ihlalin mevcut olması halinde, bu husustan kaynaklı sorumluluğun müvekkilinin ticari faaliyeti kapsamında imzalamış olduğu sözleşmelerin tarafı olan diğer davalıya ait olduğundan müvekkilinin huzurdaki dava bakımından herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, davacı dilekçesinde 551 sayılı KHK’nin 140.maddesi gereğince tazminat talebinde bulunmuş olmakla birlikte, işbu maddede sayılan tüm seçenekler yönünden hesaplama yapılmasını talep ettiğini, davacı taraf dilekçesinin maddi tazminat talebi kısmında müvekkilinin defterlerinin incelenmesi ile ürün satışından elde kazancın kendisine verilmesini 551 Sayılı KHK’nin 140.maddesinden kaynaklı taleplerinden ayrıca talep ettiğini, davacının dosyaya sunabileceği tüm delil ve iddialara karşı itiraz ve delil sunma hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkilinin ispatlanabilir herhangi bir hak kaybına sebebiyet verecek bir kullanımının olmaması nedeniyle davacının ihtiyati tedbir talebine itiraz ettiklerini, davacının işbu dava ile ileri sürmüş olduğu mesnetsiz ve hukuki dayanaktan yoksun iddia ve taleplerinin tümden reddini talep etme zorunluluğunun doğduğunu, davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin hukuki açıdan temelsiz ve gerekli şartları ihtiva etmemesi nedeniyle reddine karar verilmesini, davacı yanın mesnetsiz, hukuki dayanaktan yoksun iddialarının dikkate alınmaması ile işbu davada ileri sürülen tüm taleplerinin reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ———vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin hiç bir şekilde —— işi yapmadığını, sadece —–yaptığını, bu ürünlerini ——— çok markette satışa sunduklarını, davacının ambalaj ve paketleme üretimi yapmadığından davacının faydalı modeline tecavüz etmesinin söz konusu olmadığını, müvekkilinin ürettiği ürünlerin ambalajlarını ———–tedarik ettiğini, bu nedenle ambalaj ürünleriyle davacının faydalı modeline tecavüz edildiğini bilebilecek durumda olmadıklarını, müvekkilinin olayda kusurunun bulunmadığını,
Davanın ———— edilmesini talep ettiklerini, davacının manevi tazminat için fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak kısmi talepte bulunamayacağını, dava konusu ürünlerin kısa bir süre kullanılması nedeniyle talep edilen maddi tazminatın davacının uğradığını iddia ettiği zararla ilgisi bulunmadığını, —-müvekkilinin ürünlerinin satışını artırmadığını, müvekkilinin kullanılan ambalaj nedeniyle hiç bir gelir elde etmediğini, dava konusu ambalajı kullanmayı bıraktıktan sonra da ürünlerini üretip satmaya devam ettiğini, müvekkilinin ticari başarısının uzun zamandır süregelen üretim ve kalitede üst düzey standartı yakalamış olmaktan kaynaklandığını, davacının kullanılan ambalaj malzemesinin sağladığı avantajlardan bahsetmişse de, müvekkilinin ambalaj üretimi yapmaması nedeniyle bir avantaj elde etmesinin de mümkün olmadığını, müvekkilinin davacı ile —–satın almak için görüşme yaptığının doğru olduğunu, ancak ambalaj üretiminin tüm teknik detaylarının müvekkiline verildiği iddiasının doğru olmadığını, davacının fazla fiyat istemesi nedeniyle anlaşma yapılamadığını, müvekkilinin ambalaj üretimi yapmadığını, yalnızca piyasadan uygun fiyatla ambalaj malzemesi satın aldığını, müvekkilinin dava konusu ürünlerden herhangi bir ticari başarı elde etmediğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava ——– ihbar edilmiş, ihbar olunan vekili dosyaya sunduğu dilekçesinde; öncelikle davanın yetkili mahkemede açılmadığını, yetkili mahkemenin —– olduğunu, davacının faydalı modelinin yenili ve buluş basamağı içermediğini, ——— sisteminin ———– tarafından kullanıldığı, davacının ürününde —- kalınlığı kullanılmaktayken kendi ürünlerinde ———-kullanıldığını, müvekkilinin —– üretiminde temel ürünü ———- aldığını, bu nedenle davanın bu şirkete de ihbar edilmesini ve müvekkilinin ürünün davacının faydalı modeline tecavüz etmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava ———de ihbar edilmiş, ancak davaya karşı beyanda bulunmamış ve duruşmalara da katılmamışlardır.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacıya ait faydalı modelin koruma kapsamında kalan ambalaj ürünlerinin izin veya onay alınmaksızın; davalılar tarafından üretilmesi, toptan ve —- olarak ticari —– sürülmesi, reklamının yapılması sureti ile faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüz edildiği iddiasıyla açılan tecavüzün tespiti, önlenmesi ve maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Davalılar davaya konu ürün ambalajını kendilerinin üretmediğini belirterek husumet itirazında bulunmuşlarsa da, sınai haklara tecavüz eden ürünlerin ticari amaçla kullanılması halinde, kullananların da hukuki sorumluluğu bulunduğundan, husumet itirazları kabul edilmemiştir.
Her ne kadar ihbar olunan——– yetki itirazında bulunmuşsa da, davada taraf olmadığından yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
Dosyaya —– getirtilmiş olup, incelendiğinde; —- başvuru numaralı, — başvuru tarihli, —Tescil numaralı,—- Tescil tarihli Faydalı modelin Başvuru sahibinin ———— olduğu görülmüştür.
Tarafların delilleri toplandıktan sonra, dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, ————–hazırlamış olduğu —– tarihli raporda özetle; davalılardan ———- ürünlerde paketlenmesi şartları itibariyle davacının ——- numaralı——– isimli faydalı modelin haksız olarak kullanılıp kullanılmadığının denetlenebilmesi için————- adlı ürün üzerinde bir inceleme gerektiğini, bu konuda incelemenin zamanı ve yeri, hangi ürünler üzerinde yapılacağı konusunda Mahkemenin görevlendirmesi üzerine yapılacak tespitler çerçevesinde ihlalin varlığı ya da yokluğu hakkında görüş bildirilmesinin mümkün olabileceğine dair görüş beyan etmişlerdir.
Davacı tarafça bilirkişi incelemesine esas olmak üzere——– örnekleri dosyaya sunulmuş, mahkememizce bu ürünler üzerinde de inceleme yapılarak rapor hazırlanması için ————– oluşan bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler hazırlamış oldukları —- tarihli heyet raporunda özetle; dava dosyasına davacı tarafından sunulmuş olan ürün ambalajının, —–nolu —————-buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma kapsamına tecavüz oluşturup oluşturmadığının tespiti için ürün —– kullanılan ——-kullanımının olup olmadığının tespit edilmesi gerektiğini, ürün ambalajında kullanılan ————– içerip içermediğinin — tespitinin mümkün olmaması nedeniyle labaratuvar incelemesi yapılması gerektiğini beyan etmişlerdir.
Mahkememizce davalıya ait —— isimli ürüne ait örnek ürün ambalajı ve davacı tarafça sunulan diğer ürün ambalajı ——gönderilerek ambalaj ürününde kullanılan ——- — kullanılıp kullanılmadığına dair laboratuvar incelemesi yapılması istenilmiş, ————– tarafından düzenlenen —– tarihli —— raporunda; ———-ürünlerin üst kapak ve alt tabanlarının her iki yüzlerinin de —- oluştuğunun anlaşıldığını, alt taban ve üst kapak kısımlarının —– analizleri sayısının tayininin; üst kapak analizinde;———– ürünlerin üst kapaklarının sırasıyla —— olduğunu, alt taban analizinde; ———- ibaret iki tabaka olduğunu,—— marka ürünün alt tabanın ise—–ibaret tek tabaka olduğunu, ———- içermediği analizi sonucunda her iki örnekte de ——— özelliğinin gözlemlenmediğini beyan etmişlerdir.
Mahkememizin ——– raporuna göre; davalılarca kullanılan ürünün davacının faydalı modelinin koruma kapsamında kalıp kalmadığına dair önceki bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş, ———- hazırlamış oldukları ———– özetle; davacının faydalı modelinin— numaralı isteminde katmanlı —– filminin en az bir yüzeyinin ——olarak tanımlandığını, buna göre ———özelliklerinin ürün üzerinde aynı anda bulunmaları gerektiği, ancak —– raporunun sonuç kısmında açıklandığı üzere her iki örnekte de ——– gözlenmediği, ürünlerde —- bulunmadığının tespit edildiği, buna göre davalı yana ait —- ibareli —- tabanının,—————- buluş başlıklı faydalı model belgesinin —– farklı teknik özelliklerde olduğunu, davalı yana ait —- ibareli —- tabanının, —– nolu ————— buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma kapsamına tecavüz oluşturmadığını beyan etmişlerdir.
Dava tarihinde yürürlükte olan 551 sayılı KHK’nin 154. maddesi uyarınca, yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşlar faydalı model belgesi verilerek korunur. Yine 551 sayılı KHK’nın 166. maddesi uyarınca faydalı model belgelerine ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı model belgelerinin özelliği ile çelişmediği takdirde, patentler için öngörülen hükümler, faydalı model belgeleri için de uygulanır.
Bu yasal düzenlemelere göre, başkasına ait faydalı modelin konusu olan ürünü kısmen veya tamamen üretmek faydalı modele tecavüz niteliğinde olup, faydalı model sahibi, bu durumda tecavüzün tespitini, önlenmesini ve ref’ini, ayrıca maddi ve manevi tazminat talep edebilir.
Davacıya ait faydalı model belgesinde istemlerin yorumlanmasında; 551 Sayılı KHK’nin 47. maddesi ve Patent KHK’nin Uygulanma Şeklini Gösterir Yönetmelik hükümleri ile birlikte aynı KHK’nin 83. maddesine göre değerlendirme yapılarak buluşun koruma kapsamının belirlenmesi gerekmektedir. Bu değerlendirme yapılırken, istem ya da istemlerin açık ve öz olarak yazılması zorunluluğu ve yine istemlerin asıl ve/veya bağımlı istemler niteliklerinin belirlenmesi gereklidir. Öte yandan, istemlerde buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istem veya istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bilirkişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde geniş olarak yorumlanamaz.
Ancak, şüphesiz ki, söz konusu buluşun 551 Sayılı KHK’nin 9. maddesinde düzenlenen tekniğin bilinen durumunu aşması, bir başka deyişle —– vasfına sahip olması koşulu faydalı modeller bakımından tescil şartı olarak kabul edilmemiştir. Bu bakımdan, tescilli bir faydalı model belgesinin koruma sınırlarına dair istemlerin kapsamı tayin edilirken, esasen faydalı model belgesinin —– buluş niteliğinin de dikkate alınması ve faydalı model belgesindeki korumaya esas alınacak istemlerin açık bir şekilde belirlendikten sonra, tecavüz oluşturduğu ileri sürülen ürün ile karşılaştırılmak suretiyle faydalı modeldeki istem ya da istemlere tecavüzün mevcut olup olmadığı belirlenmelidir.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; Davacıya ait ——– tescil numaralı faydalı modelin tescil kaydı incelendiğinde; ———— buluş başlıklı faydalı modelin özetinin ————– özellikle —- gıdaların çevresini saran atmosferin değiştirilerek gıdalarda oluşabilecek —————-önlenmesi, ürünün kalite özelliklerinin korunması ve raf ömrünün uzatılmasını sağlayan paketleme yönteminde kullanılan ——-şeklinde açıklandığı, bir tane bağımsız istemi bulunduğu, bağımsız istemin ————–çevresini saran —- değiştirilerek gıdalarda oluşabilecek ————- önlenmesi, ürünün kalite özelliklerinin korunması ve raf ömrünün uzatılmasını sağlayan paketleme yönteminde kullanılan ————— olarak tanımlandığı, buna göre davalıların kullandıkları —— malzemesinin davacının faydalı modeline tecavüz etmesi için —— içermesi gerektiği, her ikisinin bir arada olmasının zorunlu olduğu, ancak —– yapılan inceleme ve alınan bilirkişi raporları ile davalıların ambalaj ürününde—- özelliğinin bulunmadığının tespit edildiği, bu nedenle davacının faydalı modelinin koruma kapsamında olmadığı anlaşılmakla, davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın REDDİNE,
Alınması gereken 2.049,30 TL harçtan peşin alınan 512,33 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.536,97 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davalılar vekillerine faydalı modelden kaynaklanan haklara tecavüz edildiğinin tespiti ve önlenmesi yönünden —– Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davalılar vekillerine maddi tazminat yönünden ——– Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davalılar vekillerine manevi tazminat yönünden ———-Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı ——— tarafından yapılan 50,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı———- verilmesine,
İhbar olunan ———- tarafından yapılan 50,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile ihbar olunan ———- verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; taraf vekilleri ile ihbar olunan vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.18/02/2021