Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2017/378 Esas
KARAR NO : 2020/113
DAVA : Endüstriyel Tasarıma Tecavüzün Tespiti ve Önlenmesi
KARŞI DAVA : Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 30/05/2016
KARŞI DAVA
TARİHİ : 30/06/2016
KARAR TARİHİ : 07/07/2020
Davacı-karşı davalı vekili tarafından davalı-karşı davacı aleyhine açılan dava ile davalı-karşı davacı vekili tarafından davacı-karşı davalı aleyhine açılan davanın yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin kapı ve camlarda kullanılan ———— üretimini ve satışını yapmakta olduğunu, edindiği deneyim ile kendi ürünü olarak geliştirmiş olduğu ———–makaralı ve telli bir sistem haline getirdiğini,——– nezdinde tescil ettirdiğini, bu belgede bulunan 8 adet tasarımın birleştirilerek ——— oluşturduğunu, davalı firma tarafından müvekkili tarafından sahip olunan bu tasarımın, hukuka aykırı olarak üretilmekte ve satılmakta olduğunu, —- alanında gerçekleşen fuarda Büyükçekmece —-. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin —–. İş sayılı dosyası kapsamında bilirkişi tarafından tespit incelemesinde bulunulduğu, alınan raporda ürünlerin birebir aynı olduğunun tespit edildiğini, müvekkili tarafından geliştirilen ürünün davalı yan tarafından fuarda sergilenmiş olmasının ve internet sitesinde sergilenmesinin kötü niyetli olduğunu, haksız rekabete sebebiyet verdiğini, birebir aynı ürünlerin sergilenmesinin müvekkili malları ile karıştırılmasına sebebiyet vereceğini , davalı yanın müvekkilinin ticari emtialarını taklit etmekte olduğunu, bu durumun Büyükçekmece —–. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin ———–sayılı dosyasında alınan tespit raporu ile net şekilde tespit edildiğini belirtmiş———— ile iltibas yaratan davalı yanın tecavüz teşkil eden eşya ve bu eşyaları üretmeye yarayan araç, gereç, cihaz, kalıp, makine gibi vasıtalara davalıya ait iş yerinde arama yapılarak el koyulmasını, tecavüz teşkil eden eylemlerin dava neticelenene kadar tedbiren önlenmesini, dava neticelendiğinde ürünlerin imhasını,——–uzantılı alan adına erişimin engellenmesini, müvekkilinin ——– başvuru no’lu tasarımına tecavüzün tespitini, menini, durdurulmasını ve önlenmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / KARŞI DAVA: Davalı – Karşı Davacı vekili cevap dilekçesi ve karşı dava dilekçesinde; davacı yanın açmış olduğu davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacı-karşı davalıya—————- şartını taşımadığını, başvuru tarihinden önce bilindiğini, kamuya arz edilmiş olduğundan hükümsüz kılınması gerektiğini, karşı yanın —–gelmemesi için montajlı bitmiş haliyle değil, montaj olmamış parçalı haliyle tescil ettirdiğini, bu ürünün —- yılında——- tarafından ————- dosya numaralı faydalı model———-koruma altına aldığını, bu ürüne ilişkin olan bir başka faydalı model belgesinin ——–dosya numaralı olduğunu, davaya konu—- belgesindeki tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olmadığını gösteren faydalı modellerin bulunduğunu, müvekkilinin— kapı —— sektöründe çeşitli ürün çeşidi ile üretim yapmakta olduğunu, toptancı ve bayilerle çalıştığını, davacı-karşı davalının başkasının icat ettiği bir ürünü kendisi bulmuş gibi haksız ve art niyetli olarak tescil ettirdiğini, davaya konu ——– tescil tarihinden önce sektörel dergisinin çeşitli sayılarında yayınladığını ve tanıtımının yapıldığını, İstanbul Büyükçekmece—-. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin——–sayılı dosyası kapsamında yapılan tespitte sadece mimar bilirkişi bulunduğunu, tasarım uzmanı ve hukukçu bulunmadığını, bilirkişinin raporunda tasarımların aynı olduğuna dair bir tespitte bulunmadığını, tasarımlar arasında karşılaştırma yapılmadığını belirtmiş ve asıl davanın reddine, davacı-karşı davalıya ait ———-tescil numaralı ———- ve sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
KARŞI DAVAYA CEVAP: Davacı – Karşı Davalı vekili ——-tarihli dilekçesinde özetle; davalı – karşı davacı yan tarafından dosyaya sunulan faydalı model ve endüstriyel tasarımların incelendiğinde, hükümsüzlüğü talep edilen tasarımların başvuru tarihinde yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olduğunu, müvekkili firmanın —— bir—— olmadığını, sıralı bir tasarım olduğunu, her bir tasarım bir araya geldiğinde ——- oluştuğunu, faydalı model belgesindeki bir ürünün fikri mülkiyetin başka bir disiplini olduğunu, bu durum ile davaya konu tasarımın karşılaştırılarak yenilik iddiasında bulunulmasının yanlış olduğunu, müvekkilinin ürünün zorunlu kıldığı formsal ve teknik zorunluluklara bağlı kalarak tasarımını oluşturduğunu, tasarımcının seçenek özgürlüğünün bu alanda kısıtlı olduğunu, davalı-karşı davacı tarafından müvekkil adına tescilli sıralı tasarım ile iltibas yaratacak şekilde kullanıldığını belirtmiş ve karşı davanın reddini, asıl davanın kabulünü talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava konusu uyuşmazlık asıl dava bakımından; davacı adına tescilli ——- numaralı —– haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti; karşı dava yönünden ise davacı/ karşı davalı adına tescilli ———– numaralı tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine ilişkindir.
Davacı-karşı davalıya ait —— numaralı çoklu ——- tescil belgesi dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde, ———– bağlantı parçası” tasarımları —– tarihinde yapılan başvuru sonucunda aynı tarihte davacı-karşı davalı adına tescil edildikleri, halen korumasının devam ettiği tespit edilmiştir.
Dosyamız içerisinde yer alan Büyükçekmece ——. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin ——- iş sayılı dosyasının incelenmesinde; delil tespiti isteyen—— ——– aleyhine ikame ettiği tespit davası olup; dosya içerisine alınan——–tarihli bilirkişi raporunda; “tespiti istenen ürünün ———— adresinde gerçekleştirilmekte olan ——————aleyhine tespit istenen firmaya ait——-yer aldığı, inceleme esnasında aleyhine tespit istenen şirket yetkilisinin, ürünün satış ve tasarımının firmalarınca yapılmadığını beyan ettiği” hususlarına yer verildiği görülmüştür.
Davanın çözümü teknik bilgi gerektirdiğinden, taraflar delillerini sunduktan sona dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyamız içerisine alınan—— tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinden; ” faydalı model belgeleri, —- ve sektörel dergiler incelendiğinde davacı-karşı davalı——— belgesinde yer alan öğelerin oluşturduğu montajlı tasarımın ve öğelerin benzerlerinin başvuru tarihi olan—- tarihinden önce kamuya sunulduğu, bir çok firma tarafından profıllerdeki detayların farklılaştırılması ile uygulandığı, ———— bir öğe olduğu, davacı-karşı davalının—– tescil numaralı tasarımının —-numaralı tasarımların ———–numaralı faydalı modeldeki çizimler ile benzer oldukları, davalı-karşı davacıya ait üründeki — davacı-karşı davalıya ait ——–numaralı faydalı modelin 5 numaralı tasarımı ile benzer olduğu, bu doğrultuda————ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı, incelenen —– içeriğindeki kullanımlarla, internet sitesinin, davalı ——- üretiminde olan ürünlerin tanıtımı amacıyla oluşturulduğu” tespit ve görüşlerine yer verilmiştir.
Yine dosyamız içerisine alınan ——– tarihli birinci ek raporun incelenmesinden; “davacı-karşı davalı tarafa ait ——————— faydalı model belgesindeki çizimler ——— tasarım karşısında yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı, davacı – karşı davalı ————- tasarımların yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığına dair bir delile rastlanmadığı” şeklinde tespitte bulundukları anlaşılmıştır.
Dosyamız içerisine alınan ————— tarihli bilirkişi ikinci ek raporunun incelenmesinde de; ” asıl davada; gerek davacı/karşı davalı gerek davalı/karşı davacı tarafın ürün numunelerini eksik ve/veya hatalı sundukları bu nedenle numuneler üzerinde incelemelerin eksik yapılabildiği, tespit dosyasında bilirkişi tarafından yapılan tespitler incelendiğinde, davalı/karşı davacı ürününün, davacı/karşı davalının tescilli —————— tasarımlarının koruma kapsamında olduğu, karşı davada; sunulan ürün numunelerinin incelenmesi sonucunda, davacı-karşı davalının ———— numaralı tasarımının —— tasarımlarının —————————–numaralı tasarımların yenilik özelliği bulunmadığı,——- yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığına dair bir delile rastlanmadığı” görüşünde olduklarını beyan etmişlerdir.
Dosyamız içerisine başka bir bilirkişi heyeti tarafından alınan —–tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında özetle; “asıl davada; davacı/ karşı davalı—————- numaralı tasarım tescilleri ile davalının tespit dosyasında incelenen ——————– internet sitesindeki ürünleri dosyaya sunulan davalıya ait ürünlerin arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davacı – karşı davalı —— numaralı tasarım tescilleri ile davalının tespit dosyasında incelenen ———internet sitesindeki ürünleri dosyaya sunulan davalıya ait ürünlerin arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, karşı davada; davacı/ karşı davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen ————- numaralı tasarım tescillerinin başvuru tarihi ———— tarihinden önce kamuya sunulduğu ve koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı; davacı/ karşı davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen———- numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan —— tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu” tespit ve görüşünde olduklarını ifade etmişlerdir.
Dosyamız içerisine yine farklı bir heyetten alınan —- tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde ise; ” asıl dava yönünden: davacı / karşı davalı tarafa ait——- numaralı tasarımlar ile davalının tespit dosyasında incelenen ürünü,——— adlı internet sitesindeki ürünleri dosyaya sunulan davalıya ait ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davacı / karşı davalı tarafa ait——– numaralı tasarımlar ile davalının tespit dosyasında incelenen——- alan adlı internet sitesindeki ürünleri dosyaya sunulan davalıya ait ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, karşı dava yönünden: davacı / karşı davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen —————————– numaralı tasarımların başvuru tarihi olan—— tarihinden önce kamuya sunulduğu ve koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, davacı / karşı davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen ———–numaralı tasarımın başvuru ——- tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu” hususlarındaki tespit, görüş ve değerlendirmelerde bulundukları anlaşılmıştır.
Davanın çözümü için öncelikle, karşı davada talep edilen, davacı-karşı davalıya ait endüstriyel tasarımın hükümsüzlük koşullarının mevcut olup olmadığının incelenmesi gerekmiştir.
Dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 554 sayılı KHK’nin 43. maddesinde tasarımların hükümsüzlük halleri belirtilmiştir. Buna göre, bu Kanun Hükmünde Kararname’nin 5. ila 10. maddelerinde belirtilen koruma şartlarına sahip olmadığı ispat edilen tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilebilir. 554 sayılı KHK’nin 5. maddesinde yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımların belge verilerek korunacağı, bileşik bir ürünün bir parçası ile ilgili tasarımın kendi yeni ise ve ayırt edici bir niteliğe sahipse ayrıca korumadan yararlanacağı belirtilmiştir.
554 sayılı KHK’nin 6. maddesinde yenilik unsuru, 7. maddesinde ise ayırt edicilik unsuru tanımlanmıştır. Buna göre, bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edilir. Bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması için, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile başvuru veya rüçhan tarihinde—— dünyada herhangi bir yerde piyasaya sunulmuş, —– tarafından tescilli bir tasarım olarak yayınlanmış ve ayırt edici nitelik açısından değerlendirilen tasarımın başvuru veya rüçhan tarihinde henüz koruma süresini doldurmamış tasarım ile kıyaslandığında belirgin farklılık bulunması gerekir. Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, birbirleri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verilir ve tasarımcının tasarımı geliştirmesi açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğu göz önüne alınır.
Bu yasal düzenlemeler ışığında dosya incelendiğinde, dosya içine getirtilen tasarım tescil belgeleri, taraflarca sunulan deliller, bilirkişi raporları ile; davacı-karşı davalıya ait —- tescil numaralı çoklu endüstriyel tasarımın—— için profil tasarımı olup, yenilik kırıcı olarak bildirilen daha eski tarihli ———–karşılaştırıldığında, benzer kesit formunda —–oldukları, tasarımların et kalınlıkları ve oranlarının benzer olduğu, iç bölümlerde yer alan dikdörtgen kısımların oran farkı ve üst bölümdeki açısal farkların küçük ayrıntılar olduğu, tasarımların bilgileniş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılık bulunmadığı, bu nedenle benzer olarak algılandıkları, davacı-karşı davalıya — numaralı tasarımların “—– tasarımları oldukları, aynı biçim özelliklerine sahip olup, makaralı ve makarasız olmak üzere görsellerine yer verildiği, ——— sayfasında yer alan ürün görseli ile karşılaştırıldıklarında, makara——– içinde yer aldıkları, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları, davacı-karşı davalıya —- numaralı tasarımın —- olduğu,— başvuru tarihli ———– tescil numaralı endüstriyel tasarımın 5 numaralı tasarımı ile karşılaştırıldığında benzer biçim ve oranlarda oldukları, her iki tasarımın da alt bölümünde dikdörtgen biçimli bir kısım, üst taraflarda iki yandan —— bulunduğu, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları, davacı-karşı davalıya ait ————karşı davalıya ait—- numaralı tasarımların “——- tasarımı olduğu, aynı tasarımın farklı açılardan görsellerine yer verildiği,— numaralı tasarım arasındaki farkın 7 numaralı tasarımda yer alan somun olup, her üç tasarımın da aynı biçim ve formdan oluştuğu, ——numaralı faydalı modelde yer alan görsel ———-sayfasında yer alan ürün görselleri karşılaştırıldığında, ürünlerin ————- bir araya getirmek için kullanılan ——oldukları, uç kısımlarının profiller içinde yer alacağından sadece kullanıcı tarafından görülebilen kısımlar üzerinden değerlendirme yapılması gerektiği, tüm tasarımlardaki —- benzer oranlarda ve formda oldukları, normal kullanım sırasında görünür olan bölümün——- biçiminde olup,dışa bakan — köşelerinin 90 derece keskin oldukları, tasarımların üst yüzeylerinde 1 adet daire,—– şeklinde benzer oranlarda ve konumlarda boşlukların yer aldığı, bu nedenle davacı-karşı davalıya ait 5, 7 ve 8 numaralı tasarımlar ile hükümsüzlüğe dayanak olarak gösterilen ürün görsellerinin bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları, davacı-karşı davalıya ait 6 numaralı tasarımın ise ———-tasarımı olduğu, bu tasarıma benzer olan, yenilik kırıcı, daha eski tarihli bir ürüne veya tasarımın tespit edilemediği, bu nedenlerle, davacı-karşı davalıya ait tasarımım—- yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin mevcut olmaması nedeniyle hükümsüz kılınmaları gerektiği, 6 numaralı tasarımının ise yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin mevcut olduğu, tasarımcının seçenek özgürlüğünün mevcut olduğu, tasarımlar değerlendirilirken yalnızca tüketici tarafından görülebilen kısımlarının incelenmesi gerektiği, her ne kadar dosya içinde bulunan bilirkişi raporlarında farklı görüşler belirtilmişse de, bu çelişkilerin giderilmesi için alınan ve birbirini —- tarihli bilirkişi raporunda yer verilen ayrıntılara göre bu raporlara itibar edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Asıl dava yönünden yapılan incelemede ise; davalı-karşı davacıya ait ürünlerin, — tarihli bilirkişi raporunda, davalı-karşı davacının ürünlerinin davacı-karşı davalıya ait tasarımın koruma kapsamında olduğuna dair görüş bildirilmişse de, dosyada mevcut—- tarihli bilirkişi raporunda yalnızca 5 numaralı tasarıma tecavüzün söz konusu olduğu belirtilmiş olduğundan, bu çelişkinin giderilmesi için yeniden alınan ve birbirini———– tarihli iki bilirkişi raporunda da, davalı-karşı davacının ürünlerinin davacı-karşı davalıya ait—— numaralı çoklu —– tasarımları ile benzer oldukları,—- numaralı tasarımlarala benzer olmadıklarının tespit edildiği, Büyükçekmece —– sayılı delil tespiti dosyasında alınan bilirkişi raporunda ürünlerin benzer olup olmadığına dair bir değerlendirme yapılmadığı, bu durumda 09/03/2018 tarihli rapora itibar edilemeyeceği, davalı-karşı davacının ürünlerinin davalı-karşı davacıya ait tasarımın—- tasarımlarının koruma kapsamında kaldıkları, bu tasarımların yenilik ve ayırt edicilik özellikleri mevcut olmadığından hükümsüzlüklerine karar verildiği, hükümsüzlüğün tescil tarihinden itibaren sonuç doğuracağı, davacı-karşı davalının bu tasarımlara ilgili korunması gereken bir hakkının bulunmadığı, yenilik ve ayırt edicilik özelliği mevcut olan 6 numaralı tasarıma davalı-karşı davacının tecavüzünün bulunmadığı anlaşılmakla, asıl davanın reddine, karşı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Asıl davanın REDDİNE,
54,40 TL karar ve ilam harcı tayini ile peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 25,20 TL harcın davacı – karşı davalıdan tahsiline,
Davalı – Karşı Davacı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan—- gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacı – karşı davalıdan alınarak, davalı – karşı davacıya verilmesine,
Davacı – Karşı Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
2-Karşı davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davacı-karşı davalı adına tescilli——-numaralı çoklu endüstriyel tasarımın—— numaralı tasarımlarının HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE VE SİCİLDEN TERKİNİNE,
——-numaralı çoklu endüstriyel tasarımın —— numaralı tasarımı ile ilgili hükümsüzlük davasının REDDİNE,
54,40 TL karar ve ilam harcı tayini ile peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 25,20 TL harcın davacı – karşı davalıdan tahsiline,
Davalı – Karşı Davacı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan—— gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacı – karşı davalıdan alınarak, davalı – karşı davacıya verilmesine,
Davacı – Karşı Davalı yararına red olunan kısım yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan —- vekalet ücreti takdiri ile davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine,
Davalı – Karşı Davacı tarafından yapıldığı anlaşılan 29,20 TL başvurma harcı, 29,20 TL peşin harç, 4,30 TL vekalet harcı ile 3.750,00 TL bilirkişi ücreti, 20,90 TL tebligat masrafı olmak üzere toplam 3.833,60 TL yargılama giderinin kabul ve red oranları gözönüne alınarak 1.916,80 TL’sinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı – karşı davacıya verilmesine, kalanın davalı – karşı davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair; davacı-karşı davalı vekilinin yüzüne karşı, davalı-karşı davacı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde, istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.