Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/272 E. 2020/106 K. 30.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/272
KARAR NO: 2020/106
DAVA: Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ: 08/01/2015
KARAR TARİHİ: 30/06/2020
Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
TALEP: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacının, davalı——— uzun yıllardır arkadaş ve dost olduğunu, bir özel hukuk tüzel kişiliğinde üyelik bağı ile tüzel kişiliğin aynı biriminde çalışma yapmakta olduklarını, ——— ortağı ve müdürü bulunduğu şirketin adından da anlaşılacağı üzere ————konusunda uzmanlaştığı ve birçok yapıt ortaya koyduğunu, davalı ——- yılının —–ayında davacının —– konusundaki özel bilgi ve deneyimini bildiğinden, ———- işini birlikte üstlenmelerini ve kazancın yarı yarıya paylaşılmasını önermesi ile, icap ve kabul ile aralarında bir eşit kar ortaklığı oluşturulduğunu, bu oluşumda davacının———— gerçekleştirecek, davalının ise diğer davalı olan şirketi aracılığı ile ———— olarak pazarlayacağını, bu ————davacı tarafından hazırlandığını, davalılarca ilk etapta ———— müteahhit firma tarafından pazarlanarak elde edilen kazancın taraflarca eşit olarak paylaşıldığını, akabinde, davacının ortağı ve müdürü bulunduğu diğer davacı şirket ile davalıların —————- ikinci etapta—-adet akıllı durak işini üstlendiklerini ve bu işlerin —— yürütülmesi sonucu hizmetin tamamlandığını, davalılarca ——— veya müteahhit firmadan —- davalılarca tahsil edildiğini, davacının müteaddit rica ve ikazlarına rağmen, bu —- tahsilattan hisselerine düşen ———— kendilerine ödenmediğini, belirtilmesi gereken önemli bir hususun ise, ————— hazırlanan programların ayrı oluş ve özelliklerinin bulunduğunu, davacı ile davalıların, gene bilgisayar yazılımı davacılar tarafından hazırlanmak ve pazarlanması davalılarca gerçekleştirilmek üzere ———— bedelinin tahsil edildiğini, ancak davacıların payına düşen ——— davalılara ödenmesinden ısrarla imtina edildiğini, davalılara yapılan bu ödemenin sabit olduğunu, belirtmek istedikleri hususun, —— nedeni ile hazırlanan bilgisayar programlarının ——————-için hazırlanan ————— bilgisayar programlarının eser sahibinin davacılar olduğunu, kullanım hakkının ise, davacılara ait olduğunu, davalıların bu yapıtları ortaya çıkarabilecek hiçbir bilgi ve donanımları mevcut olmadığını, davalılarla, davacılar arasındaki— davacılarca hazırlanması, davalıların pazarlamasında ve sonuçta kazanç ortaklığı akdi mevcut olduğuna göre davalıların ————–hukuksal kuralını açıkça ihlal ettikleri, hile ve desise yolunu gözettiklerinin anlaşıldığını, davalıların hukuken korunabilir bir konumlarının mevcut olmadığını, davacıların şifahi talepleri, telefon görüşmeleri ve mesajlarının ötelendiğini ve sonuçta vekilleri sıfatı ile kendilerine ——- tarihlerinde —– tebliğ yapılarak, ayrıca — nolu telefondan davalılardan—- kullanımında olan ——– numaralı telefona teyiden ———– mesaj yolu ile bilgi verildiğini ve ayrıca, —– tarihinde — ile gönderilen —- hukuki son ikazın yapıldığını, bunun karşılığında, davalılar vekili olduğunu belirten avukat ——- tarihinde —— hukuki mesnetten mahrum afaki ve soyut bir ——– taraflarına gönderildiğini, davalılar vekili olduğunu belirten meslektaşının —————- beyanlarının hukuken geçersiz, afaki ve olayı saptırmaya yönelik olduğunu, davalıların kazanç konusu ——– yazabilecek bilgi donanımında olmadıklarını bu beyanları ile kaçamaklı da olsa kabul etmekte olduklarını, bu yapıtların ——— davacılarca davalılara devredilmemiş ve satılmamış olduğunu, yukarıdaki işler dışında kullanımı ve pazarlanması için bir izin de verilmediğini, ———— için ayrı dava konusu iki bilgisayar programı mevcut olup tarafların anlaşmaları gereği kazancın davacıya düşen %50 oranındaki kar payının ödenmediğini, davacıların bilgisayar yazılım programlarını eksik yaptığı veya kendisine düşen yükümlülük olan programın yapımını bıraktığı iddialarının gerçekdışı, karalayıcı beyanlar olduğunu, bu programların davalıların eline geçmeksizin hizmet / iş’in görülebilmesinin olanaksız olduğunu, davacıların ortaklığı bıraktığı beyanının iddia edildiği şekilde mevcut ise (yazılı) bu tavrının gayet doğal ve hukuki olabileceğini belirtmiş ve bahsi geçen bilgisayar programlarının eser sahibi olarak——– saptanmasını, her iki eser için davalıların bu eserlere vaki haksız tecavüzlerinin ref’ini, anılan eserlerin davacıların hukukunun korunması amacıyla dava kesinleşinceye kadar davalılarca kullanılmaması için ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davacılara, davalılarca haksız olarak ödenmeyen —— hak ediş tarihi itibariyle en yüksek banka temerrüt faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; —————eserlerinin iştirak halinde eser sahipliğine konu olduğunu, dolayısıyla davacının tek başına eser sahibi olarak belirlenmesi talebinin reddedilmesi gerektiğini, davalı ——– makine mühendisi olduğunu, hemen hemen bütün meslek hayatı boyunca,——————ve bunların alt unsurlarından olan ———- sistemleri konusunda çalışmış ve bu sistemler üzerinde uzmanlaşmış olduğunu, davalı —– yılında kurmuş olduğu diğer davalı———–de ticari faaliyetlerini sürdürmüş olduğunu, davalının —— yılında ———-alan adını, abisi ———-alan adlarını alarak kendi adlarına kaydettirmiş olduğunu, davalının, ——- uzun yıllara dayanan bir arkadaşlığı olduğunu, davalıların serbest piyasa koşullarında, tamamen kendi nam ve adlarına faaliyet göstermekte olup, iddia olunanın aksine davacılar ile hiçbir ortaklık ilişkileri olmadığını, davalıların, kendi nam ve adlarına aldıkları————– işlerine ilişkin olarak ihtiyaç duydukları yazılımları, hazırlık tasarımları, analiz aşaması ve ——– davalılarca yapılmak suretiyle, sadece yazılıma ilişkin kaynak kodlarını davacı ——– yazdırmış olduklarını, davalının,——— projesi kapsamında ihtiyaç duyduğu bilgisayar yazılımına ait kodları ———– ortağı ve yöneticisi olduğu —————— ücreti karşılığında ve bir eser sözleşmesi kapsamında yazdırıldığını, bu yazılımın yaratılmasında davalının hem ————–düzenlenmesi aşamasında eserin bu kısımlarının hususiyetini ortaya koyan kişi olduğunu, kaynak kodların ise zaman zaman yine davalının müdahaleleri ile davacıya yazdırılmış olduğunu, dolayısıyla bu eserde de iştirak halinde eser sahipliğinin söz konusu olduğunu, yazılım eserine ilişkin ürün ve hizmet bedelinin de, davacı şirketin ———– açıklamalı faturasına istinaden, ————olarak davacı şirket hesabına ödenmiş olduğunu, ———– alınan işin yapılmasında, davalılar ile davacılar arasında, ihtiyaç duyulan yazılımın sadece kaynak kodlarının eser sözleşmesi kapsamında bedeli ödenmek suretiyle yazdırılmasından öte bir ticari ilişki kurulmadığını, fiili veya hukuki olarak hiçbir ortaklık ilişkisi olmadığını, ———- binasında kullanılmak üzere —————- işini aldıklarını,—- adını da yukarıda belirtildiği üzere davalının abisi —– tarafından alınan ——– adından esinlenerek davalıların oluşturduğunu, işi alan ve yüklenenin yine kendi nam ve hesabına davalının ————firması olduğunu, davalı şirketin bu iş için ihtiyaç duyduğu ———kaynak kodlarını (eser sözleşmesi kapsamında) davacıyla birlikte yazdıklarını, yine yazılımın her aşamasında gerek analiz, gerek hazırlık tasarımı ve gerekse program akış şemasının düzenlenmesinde eseri ortaya çıkaranın davalı olduğunu, dolayısıyla ortak bir iradenin neticesi olarak oluşan bu yazılımda da iştirak halinde eser sahipliği söz konusu olduğunu, —————- işinde yazılım kısmında hazırlık tasarımları ve program akışını belirleyenin yine davalı olduğunu, eserin yazımına teknik ve sistem bilgisi, yaratıcı fikirleri ile kendi hususiyetini kattığını, davalının uzmanlık alanı olan bu konudaki geniş teknik bilgisi ve yaratıcı fikirleri olmasa, davacının hiçbir hal ve aşamada yazılımın kaynak kodunu dahi yazamayacağımı, davacının akıllı durak sistemleri veya akıllı ekran yönetimi işlerine ilişkin hiçbir sistemsel işleyiş bilgisi, tecrübesi olmadığını, yazılımın her aşamasında gerek analiz, gerek hazırlık tasarımı ve gerekse program akış şemasının düzenlenmesinde eseri ortaya çıkaranın davalı olduğunu, dolayısıyla ortak bir iradenin neticesi olarak oluşan bu yazılımda da iştirak halinde eser sahipliği söz konusu olduğunu, davacının yazılımına iştirak halinde katıldığı bu eser karşılığında ücrete hak kazanıp kazanmadığının ayrı bir tartışma konusu olduğunu, zira davacıların ilgili yazılıma ait kaynak kodları —— davalılara teslim ettiklerini, yazılım ve sistemin sürekli test aşamasında kaldığını ve koddaki eksikliklerin davacılar tarafından giderilmediğini, davacı ———- tarihinde —– şartnamesinde istenen ve programda eksik olan hususları davalılardan istediğini, davalı—-yazılımdaki eksiklikleri —- tarihli —- bildirdiğini, buna rağmen eksiklerin davacılarca giderilmediğini, ———- tarihinde ———- arasında,———— imzalandığını, sözleşmenin kapsamında —- —ve bu yazılımın kullanılacağı sistemlere —saat süreyle teknik servis hizmetinin de verilmesi işi olduğunu, ihale bedelinin —– olup, bu bedele ——– yazılımın kullanılacağı —–ekrana ait teknik bakım hizmetinin —– —– dâhil olduğunu, dolayısıyla tüm bu iş ve hizmetlerin bedelinin —-iken, davacıların ortaklık iddiasıyla kazanç payı olarak ——istemelerinin gayri ciddi bir talep olduğunu, davalının daha önce aynı türden bir yazılımı davacı ile birlikte yazdığından, bu yazılımın da daha az bir emekle ve daha hızlı bir şekilde yazılacağı düşüncesiyle ———— birlikte yazmak istemiş ve bu hususta anlaşmış olduklarını, bu yazılımın da her aşamasında, gerek ———- düzenlenmesinde eseri ortaya çıkaranın davalı ——— dolayısıyla ortak bir iradenin neticesi olarak oluşan bu yazılımda da iştirak halinde eser sahipliğinin söz konusu olduğunu, davalının, yazılımı———kurduğunu, ancak şartnamede belirtilen ve istenen birçok özelliğin çalışmadığını görmüş olduğunu, bu eksikliklerin davacılar tarafından giderilmediğini, —–tarihinde de davacıların “artık bu işi yapmak istemediklerini, yazılımı bitiremeyeceklerini,” beyan ettikerlerini, kaynak kodlarını tanık huzurunda davalı——teslim ettiklerini, davalıların programın eksik kısımlarını kendileri ve dışarıdan hizmet almak suretiyle gidermeye çalıştıklarını, davacıların, dava dilekçelerindeki iddia ve beyanlarıyla sanki taraflar arasında kazanç paylaşımına dayalı bir adi ortaklık ilişkisi varmış gibi bir algı oluşturmaya çalışmakta olduklarını, arz ettikleri üzere taraflar arasında hiçbir surette gelir/kazanç/kar ortaklığı anlamına gelecek bir anlaşma olmadığını, dava dilekçesine konu edilen —————- —– oluşmakta olduğunu, davalıların, bu her iki işin de altyapı/donanım ve teknik servis hizmetlerini kendilerinin karşılamış olduğunu, ihtiyaç duyduğu yazılımları ise ————- ise yine davalılarca düzenlenmek kaydıyla, davacıya sadece kaynak kodlarının yazdırıldığını, dolayısı ile her iki eserde de iştirak halinde eser sahipliğinin söz konusu olduğunu, davacıların, iddialarında, kendilerinin hazırladıkları —– davalıların ise pazarlamasını yapmak suretiyle kazanç paylaşımına dayalı bir ortaklık oluşturduklarını ileri sürmekte olduklarını, oysa arz ettikleri üzere taraflar arasında hiçbir surette ortaklık ilişkisi mevcut olmadığını, davacılara eser sözleşmesi kapsamında —- kaynak kodlarının yazdırılmasmdan başka bir iş yaptırmadıklarını, davacının ———— başına düzenleyebilecek hiçbir bilgisinin olmadığını, taraflar arasındaki somut ticari ilişkinin niteliği itibariyle herhangi bir ortaklığın kurulmamış olduğunu, yazılımların eser sözleşmesi niteliğinde yazdırılmış olması, ticari hayatın olağan kuralları gereği davacıların parasal taleplerinin tamamının yersiz olup reddinin gerektiğini, sayılan tüm bu eserlerin kaynak kodlarının davalılara teslim edildiğini, böylece eser üzerindeki mali hakların yönetimi ve eserlerin kullanım hakkının davalılara teslim edildiğini, ———- davacılar tarafından ihalede belirtilen şartlara uygun olarak tamamlanmadığı ve eserin tamamlanan kısmına ilişkin bedeli davalılara fatura edilmediği için, bugüne kadar bu eserlere ilişkin olarak davacılara bir ödeme yapılmadığını, davacıların eser sahibi olarak tespitini talep ettikleri ————– yazılımları dava tarihi itibariyle her iki —– tarafından da kullanılmamakta olduğunu, dolayısıyla dava tarihi itibariyle kullanılmayan programlara yönelik herhangi bir tecavüzden bahsedilmeyeceğinden eserlerin iştirak halinde ortaya çıkarıldığı gözetildiğinde davacıların bu haksız taleplerinin reddinin gerektiğini, dava konusu edilen her iki yazılımın her aşamasında gerek analiz, gerek hazırlık tasarımı ve gerekse program akış şemasının düzenlenmesinde eseri ortaya çıkaranın davalı—— olduğunu ve ortak bir iradenin neticesi olarak oluşan bu yazılımda da iştirak halinde eser sahipliği söz konusu olduğu için davacının tek başına eser sahibi olduğunun belirlenmesi yönündeki davasının tüm talepleriyle birlikte reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava konusu uyuşmazlık; eser niteliğinde olduğu ve davacı ——- ait olduğu iddia edilen ———— bilgisayar yazılımlarıyla ilgili davacılar ile davalıların, bu yazılımların pazarlanması konusunda adi ortaklık kurdukları, davalıların davacılara ortaklık payını ödemedikleri ve eser üzerinde hak iddia ederek izinsiz kullandıkları iddiasıyla açılan eser sahipliğinin tespiti, esere yapılan tecavüzün ref’i ve alacak davasıdır.
Yargılama sırasında davalı—– vefat etmesi üzerine veraset ilamı dosyaya sunulmuş, davacılar davalarını ———– yöneltmişlerdir.
Davacı ve davalı şirketlere ait ———- dosya içine getirtilmiş, incelendiklerinde; davacı şirketin —- tarihinde tescil edildiği, ortaklarının —- olduğu, davalı şirketin ise —– tarihinde tescil edildiği, ortaklarının —– olduğu tespit edilmiştir.
———— davalı şirket arasında yapılan ihalelere ilişkin belge örnekleri dosyaya getirtilmiş, taraflar davaya konu yazılımlara ait kaynak kodlarını da dosyaya sunmuşlardır.
Dinlenen davacılar tanığı —- yılından bu yana eski ortağı ve arkadaşı olması sebebiyle tanıdığını, davacıdan duyduğu kadarıyla —————- isimli bilgisayar yazılımlarının davacıya ait olduğunu, davacı tarafından bu programın yazılımının yapıldığını ve davalı tarafından satıldığını, taraflar arasındaki mali konular hakkında bilgisi olmadığını beyan etmiştir.
Davacılar tanığı —- yıldan bu yana davalı firmaya davacı ile beraber ortaklaşa ———–bağlı olarak bir projede yer aldıkları ve davacının da bu proje gereğince davalı şirketin ————- isimli bilgisayar yazılımlarını yaptığı için tanıdığını, taraflar arasındaki mali konular hakkında bilgisi olmadığını beyan etmiştir.
Talimatla dinlenen davalılar tanığı —- beyanında; davalı —– tanıdığını, hem rakibi, hem de arkadaşı olduğunu, davacı — tanımadığını, ——– yazılımının fikri ve geliştirilmesinin davalı—–ait olduğunu, yazılımcının sadece bu fikri koda döktüğünü, sektördeki rakiplerini bildiklerini, —- ve iddia ettiği ürününü hiç duymadığını, ——–projesinde söz konusu olan ürünü —-ürünü olarak bildiğini beyan etmiştir.
Talimatla dinlenen davalılar tanığı —— yılından —- yılına kadar —— isimli şirkette sekreterya bölülümünde çalıştığını, şu an herhangi bir yerde çalışmadığını, tarafları daha öncesinden tanımadığını, sekreter olarak görev yapması dolayısı ile tanıdığını, —————— aldığını, söz konusu yapım işini üstlendiğini,——- şirkette yönetci olarak görev yaptığını, ayrıca şirketin ortağı olduğunu, ——- kendisinin bildiğine göre eski arkadaşlıkları olduğunu, belki arkadaşlıklarının okula bile dayanıyor olabileceğini, akıllı durak projesinde yazılımları birlikte yazdıklarını, hatta ——– söz konusu yazılımı tek başına yapamayacağını, ama——— söz konusu işi başka birini yaptırabileceğini, fikrin —- ait olduğunu, ——- bir nevi taşeron konumunda olduğunu, —- davacıyla ———- şeklinde çalıştığını, kendisinin böyle bildiğini, yani ———- teknolojisinin fikir babasının kendisine göre —– olduğunu, çünkü sabahlara kadar bilgisayar başında çalıştığını bildiğini, bazen —- de onunla birlikte sabahlara kadar çalıştığını, iş yeri dışında—– çalışıp çalışmadığını bilmediğini, ama her zaman firmaya gelmediğini bildiğini beyan etmiştir. Tanıklık ücreti istiyorum dedi.
Dinlenen davalı tanığı — beyanında; —— şirketinde proje müdürü olarak —– yılları arasında çalıştığını, şirketin ihtiyacı olan projelerı kendisi tasarlayıp ana hatlarını oluşturduğunu ve daha sonra bu projeye göre herangi bir yazılımcıya yazılımını yaptırdığını, davaya konu olan bu projenin de davalı şirkette bizzat kendisinin de katılımı ile planlandığını ve oluşturulduğunu, davacıdan yalnızca yazılımın kodunu yazmasının istendiğini, ——– işini de davalı şirketin yaptığını, davacıya bu yazılımların pazarlanmasında 1/2 oranında pay verileceğine dair bir sözleşme yapılmadığını, kendisinin işletme fakültesi mezunu olduğunu, —- yılından bu yana bilişim sektöründe üst düzey satış ve satın alma müdürlüğü yaptığını, bu projeyi davalı —- birlikte geliştirdiklerini, eksikliklerini tespit ettiklerini,——- hazırlanan daha basit bir proje olduğunu, bu nedenle kendisinin taraflar arasındaki anlaşmadan haberdar olduğunu beyan etmiştir.
Davalı tanığı—beyanında; —– mezunu olduğunu, —– çalıştığını, —- bir ihaleye banka olarak katıldıklarını, davalı şirketin de aynı ihaleye katıldığını, davalı —- bu vesile ile tanıştığını, kendisinin de bankacılık konusuda ödeme sistemleri ile ilgili meslek yaşamı süresi içinde bilgi sahibi olduğunu, daha sonra — geçtiğini, — olarak bu kez ———– ulaşım ihalesine girmek istediklerini, ihale şartnamesine göre akıllı durak sistemi olması gerektiğini, kendisinin de daha önceden tanığıdı——— davalı şirketi bu sürece dahil ettiğini, ——olarak kendilerinden ——– için gerekli çalışmaları yapmalarını istediklerini, davalıların çalışmalarını kendilerine sunduklarını ve bankanın da toplanan bir heyet bu çalışma ile ilgili karar oluşturduğunu, bu kısım ile ilgili ihale işlerini davalı firmaya verdiklerini, —- olarak ödemeyi de kendilerinin yaptığını, davacı ———- tanımadığını, programın yazılımının ne şekilde yapıldığına ve taraflar arasındaki ilişkiye dair bilgisi olmadığını, daha sonra ——- benzer bir ihale aldığını ve yine davalı şirket ile çalıştığını, kendisinin o dönem ——– ayrılmış olduğunu beyan etmiştir.
Davalı tanığı —-; kendisinin davalı ——– hissedar ve aynı zamanda satın alma müdürü olarak çalıştığını, biyoloji öğretmeni olarak eğitim aldığını, iş bağlantılarını —– yaptığını ve bu taleplere göre şirket olarak projeler oluşturulduğunu, buna uygun yazılımların da yazılımcılara yaptırıldığını, ancak davalı —- olmadan bu yazılımların yapılmasının mümkün olmadığını, davacı ———– proje ile ilgili ücreti ödendiğini, ancak aradan zaman geçtiği için kaç lira ödendiğini hatırlayamadığını, ancak projenin yarısı kadar ödenmediğini, — iş için ise davacı ——– yazılımı tamamlamadığı için herhangi bir ödeme yapılmadığını, davalı ——- arasında——ile ilgili kaç lira ödeme yapılacağına ilişkin ne gibi bir anlaşma yapıldığını bilmediğini, kendisinin şirketin muhasebe sorumlusu olduğunu, ancak faturalandıktan sonra bu konularda bilgi sahibi olabildiğini beyan etmiştir.
Davalı tanığı —– beyanında; elektronik mühendisi olduğunu, yurt dışında çalıştığını, —-olduğu zamanlar davalı şirkette de çalıştığını, — kendisinin ve —-birlikte tasarladıklarını, —- bir isim verdiklerini, kendisinin de bunu yurt dışında pazarlayacağını, yazılım kodlarını ise davacı ——- yazdığını, davalı —— arasında bu kod yazılımından dolayı ücret konusunda ne gibi bir anlaşma yapıldığını bilmediğini, davacı—–bu iş ile ilgili ödeme yapılıp yapılmadığını bilmediğini, genellikle şirketler tarafından proje ve model oluşturulduğunu, yazılımcıların ise bunların kodlarını yazdıklarını, bu olayda da bu şekilde olduğunu beyan etmiştir.
Taraflar delillerini sunduktan sonra dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyamız içerisine alınan —- tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinden; “tarafların sunduğu —— aynı sistem üzerinden, aynı kodların hazırlandığı, tarafların birbirlerinde kaynak kodlarının olduğunu, bu kaynak kodlarının ilgili projelerde kullanıldığını, ancak tamamlanmadığını, hataların olduğunun mail yazışmalarında bildirdiği, zaten farklı bir yazılım kullanıldığı iddiasının olmadığı, yapılan teknik incelemede projelerdeki işleyişin ve donanıma göre program akışının nasıl olacağı konusunda davalının emeğinin olduğu ve muhtemelen —- tarafını davacı yazmış olsa da işleyişi ve program akış tarifinin davalı tarafından yapılmış olduğu, bu sebeple yazılımın her iki tarafın emeği ile ortaya çıkarıldığı, bu hali ile davalının tarifi ile de olsa; yazılımlarda—- yazmada emeği olan davacıya emeği nispetince ödeme yapılmasının gerekip gerekmediği, işin eksik bırakılıp, hatalar giderilmediği için, davacının işi feshetmiş sayılıp sayılmayacağı konusunda hukuki değerlendirme gerektirdiğinden Mahkemenin takdirinde olduğu, yapılan mali inceleme ve değerlendirme sonucunda davacının, davalı şirketle eser sözleşmesi kapsamında ticari ilişkisi olduğu, ——projeleri kapsamında davacının, dava tarihi itibariyle davalıdan ——-alacağının olduğu ve bu alacağın yıllık ———– değişen oranlardaki avans faiziyle birlikte tahsili gerektiği” tespit ve görüşlerine yer verildiği anlaşılmıştır.
Bu rapora taraflarca itiraz edilmesi üzerine yine dosyamız içerisine alınan —- tarihli bilirkişi ek raporunun incelenmesinde ise; “kök rapordaki sonuç kısmında belirtilen ilk 3 madde konusunda bilirkişi heyetinin mutabık olduğu, aynı fikri muhafaza ettiklerini, tarafların itirazları da dikkate alınarak, Mahkeme tarafından yapılan iş ile ilgili davacıya ödeme yapılmaya karar verilir ise; toplam ——- tutarında projelerdeki emeği kapsamında ödeme yapılabileceği” görüşünde olduklarını beyan etmişlerdir.
Tarafların itirazları ve iki rapor arasında çelişkiler bulunması nedeniyle dosyamız içerisine alınan —– tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; “yanlar arasında adi ortaklık ilişkisi olduğu kabul edildiği takdirde davacının, davalının bu adi ortaklık ilişkisi içerisinde —— projesi kapsamında tahsil ettiği — yarısı olan ——–davalıdan talep edebileceği, yanlar arasında adi ortaklık ilişkisinin olmadığı, alım-satıma yönelik ticari ilişki bulunduğu kabul edildiği takdirde, davalının dava dışı şirketlerden tahsil ettiği —hizmet bedelinden kar payı talep edemeyeceği; ——- olan yazılımlarının davacı tarafından eksik bırakıldığı, yazılım ile ilgili eksikliklerin dosyada bulunan deliler üzerinde inceleme yapılarak tespit edildiği, Mahkeme tarafından yapılan iş ile ilgili davacıya ödeme yapılmaya karar verilir ise; toplam —– tutarında projelerdeki emeği kapsamında ödeme yapılabileceği” tespit ve görüşlerine yer verilmiştir.
Bilgisayar yazılımları FSEK’nun 1/B ve 2/1. maddesinde tanımlanan eser niteliğindedir. Alınan bilirkişi raporları ile taraflarca dosyaya sunulan kaynak kodlarının incelenmesi ile her ikisinin de benzer oldukları, ayrıca yazılımın eser niteliğinde olduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasındaki ilk uyuşmazlık, eser niteliğinde olduğu tespit edilen bu yazılımın kime ait olduğu konusundadır. Davalı taraf programın kodlarının davacı —— tarafından yazıldığını kabul etmekle birlikte, ne gibi bir program istediklerini davacıya davalı — tarif ettiğini, bu şekilde yazılıma katkı yaptıklarını, bu nedenle her iki tarafın iştirak halinde malik olduklarını savunmuşsa da, FSEK’nun 2/son bendi uyarınca FSEK kapsamında kalan bilgisayar programının arayüzüne temel oluşturan düşünce ve ilkeleri de içine almak üzere, bir bilgisayar programının herhangi bir ögesine temel oluşturan düşünce ve ilkelerin eser sayılmadığı, kaldı ki davalı——- yazılıma ne gibi konularda katkı sağladığının kanıtlanamadığı, bu hususun soyut tanık anlatımlarıyla kanıtlanmasının mümkün olmadığı, davalının yaptığını iddia ettiği katkının FSEK’nun 6/11. maddesinde sayılan müstakil bir veri tabanı niteliğinde olduğunun da kanıtlanamadığı anlaşıldığından dava konusu yazılımın eser sahibinin davacı —– olduğu, ancak mali haklarının —————— ortağı ve çalışanı olduğu davacı şirkete ait olduğu, davacı şirketin davalı şirket ile yaptıkları sözleşme gereğince, yazılımı davalılar için oluşturduğu, mali haklarının da bu sözleşme ile davacı şirkete devredilmiş olduğu sonucuna varılmıştır.
Her ne kadar davacı tarafça davalıların kendilerine ait yazılımı izinsiz kullandıkları iddiasıyla eserden kaynaklanan haklarına tecavüz edildiği iddia edilmişse de, davacı şirket ile davalı şirket arasında yazılımın hazırlanması için eser sözleşmesi yapıldığı, davalı şirketin talebi üzerine davalı şirketin ihtiyacına göre davacı şirket ortağı ———- tarafından hazırlanan yazılımın davalı şirket tarafından kullanılmasının davacı şirketin eserden kaynaklanan haklarına tecavüz teşkil etmeyeceği, FSEK’nun 18. maddesi gereğince eser üzerindeki mali hakları kullanma yetkisinin, sözleşmede aksi hüküm yoksa çalıştıran, tayin edenlerce kullanılacağı, bu nedenle davalı şirketin eseri kullanmasının tecavüz olmadığı, davaya konu edilen her iki ihaleye de davalı şirketin teklif vererek işi yaptığı, bu nedenle eseri kullanan ve bedelini ödemesi gereken kişinin davalı şirket olduğu, şirket ortağı —– alacak ve esere tecavüz davasında pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı anlaşılmakla, bu konuda —– mirasçılarına karşı açılan davaların HMK’nun 114/1-d ve 115/2. maddeleri uyarınca reddine karar vermek gerekmiştir.
Taraflar arasındaki diğer uyuşmazlık konusu ise, aralarında adi ortaklık bulunup bulunmadığına ilişkindir. Her ne kadar davacı taraf, davalılar ile adi ortaklık konusunda anlaştıklarını belirterek, davalılara her iki ihale için yapılan ödemelerin yarısının kendilerine ödenmesi gerektiğini savunmuşlarsa da, bu konuda yazılı bir sözleşme sunulmadığı gibi, başkaca herhangi bir delil de sunulmamıştır. Dosyaya getirtilen ihalelerin evrakı incelendiğinde, —- için yapılan ihalede yazılım lisans bedelinin ——- olduğu, davacıya ise yalnızca bu bedelin—olan —— ödeme yapıldığı, bunun da taraflar arasındaki ilişkinin bilgisayar yazılımı için eser sözleşmesi niteliğinde olduğunun bir kanıtı olduğu, davalı şirketin ————- yaptıkları sözleşmelerde davacılara ait yazılımı kullanması nedeniyle davacılara yazılım bedelini ödemesi gerektiği, davacılara ödeme yaptıklarına dair dosyaya hiç bir delil sunulmadığı, böyle bir savunmada da bulunmadıkları, ————- ilgili yazılımın eksiklikleri olduğu iddia edilmişse de, bu konuda davacılar aleyhine hiç bir hukuki yola başvurmadıkları gibi ihtarname de göndermedikleri, sözleşmeyi feshettiklerini davacılara bildirmedikleri, bu nedenle taraflar arasındaki mail yazışmalarında eksikliklerden söz edilmişse de bunların giderilmediğinin davalılar tarafından kanıtlanamadığı anlaşıldığından, davacı tarafa eser sözleşmesinden kaynaklanan yazılım bedelinin ödenmesi gerektiği, taraflar arasında yazılım bedeli olarak kaç liranın kararlaştırıldığına dair bir delil bulunmadığı, bu nedenle —— ihalesiyle ilgili ödeme oranına göre yazılımın bedelinin ödenmesinin uygun olacağı, ——— yazılım lisans bedelinin —-olarak yazılı olduğu, o tarihteki —- olması nedeniyle yazılım bedelinin —- olacağı, bu bedelin —— olmak üzere——davacı şirkete ödenmesi gerektiği, —–ihalesinde ise yazılım lisans bedelinin — olduğu, bu bedelin —- yazılım bedeli ve—– — olmak üzere toplam —– davacı şirkete ödenmesi gerektiği, her ne kadar hak ediş tarihinden itibaren faiz talep edilmişse de, sözleşmeden kaynaklanan alacaklarda borçlu temerrüte düşürülmeden faiz talep edilemeyeceği, davacı tarafça davalı tarafa —- tarihinde gönderilen telgrafla borcun ödenmesi için ihtar yapıldığı, üç gün içinde ödeme yapılmasının talep edildiği, davalı tarafın aynı taihli —– yazışması ile cevap verdiği, buna göre temerrüt ve faizin başlangıç tarihinin —- olduğu anlaşılmakla, alacak davasının kısmen kabulüne, kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı ——— mirasçıları hakkında açılan alacak ve esere tecavüz davasının HMK’nun 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
-Davalı —mirasçıları ve ————— hakkında açılan eser sahipliği tespiti davasının KABULÜNE,
————–için davalı şirket tarafından ihale konusu yapılan yazılımların davacı——– AİT OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
-Davalı ———– hakkında açılan esere tecavüz davasının REDDİNE,
-Davalı ——— hakkında açılan alacak davasının KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
——— için hazırlanan yazılım için —— yazılım bedeli ve —– olmak üzere toplam –, —- için hazırlanan yazılım için yazılım bedeli olarak — ve —- olmak üzere — olmak üzere toplam —- temerrüt tarihi olan —- tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka temerrüt faizi ile birlikte davalı———-tahsili ile davacılara verilmesine,
Davacıların fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
2- Peşin alınan harç karar ve ilam harcını karşıladığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Fazla alınan 104,67 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3- Davacılar yararına “eser sahipliği tespiti yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
Davacılar yararına “yazılım bedeli yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
Davalılar —–mirasçıları yararına dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilen dava yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacılardan alınarak, davalılar——– mirasçılarına verilmesine,
Davalılar yararına “red olunan yazılım bedeli yönünden” karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 11.226,95 TL vekalet ücreti takdiri ile davacılardan alınarak, davalılara verilmesine,
4- Davacılar tarafından yapıldığı anlaşılan 27,70 TL başvurma harcı, 1.791,43 TL peşin harç, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, 530,70 TL tebligat, müzekkere masrafı olmak üzere toplam 5.349,83 TL yargılama giderinin kabul ve red oranları gözönüne alınarak 1.283,96 TL sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalanın davacılar üzerinde bırakılmasına,
Davalılar tarafından yapıldığı anlaşılan 250,00 TL yargılama giderinin kabul ve red oranları gözönüne alınarak 190,00 TL sinin davacılardan alınarak, davalılara verilmesine, kalanın davalılar üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair; davacılar vekili ile davalılar vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.30/06/2020