Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2017/230
KARAR NO : 2020/118
DAVA TARİHİ 28/02/2014
KARAR TARİHİ : 09/07/2020
YAZIM TARİHİ : 21/07/2020
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacı şirketin —————– yönetim sistemleri sektöründe faaliyet göstermekte olup, ——payının yaklaşık %65’lik bölümüne hakim olduğunu, davacıların —————— numaralı ile —- nezdinde faydalı model olarak ——–buluşunun sahibi olduklarını, ayrıca ——–markasının tescilli olduğunu, tüm hakların davacılar ….—-olduğunu, davacı şirketin ise lisans sözleşmesi uyarınca bu hakları kullandığını, davalıların kötüniyetli olarak müvekkilleri hakkında şikayetlerde bulunduklarını, Kadıköy ——. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin—— sayılı davayı açtıklarını, sahtecilik ve dolandırıcılık yaptıklarına dair haberler üreterek yaydıklarını,—– için—–faydalı model —— direktiflerine uygun ilk taksimetre olduğunu, davalı şirketin ise haksız rekabette bulunarak —- ——- ibareli markasına tecavüz ederek zarar vermekte olduğunu, davalı şirketin, müvekkili—— aynı özelliklere —— piyasaya sürdüğünü, İstanbul Anadolu —–. FSHHM’nin ———- Değişik iş dosyasındaki bilirkişi raporu ile, müvekkillerine ait ——–aynalı ———– gördüğü—— bakımından aynı veya benzer olması sebebiyle iltibas doğurduğunun tespit edildiğini, davalı firmanın aynı zamanda davacı müvekkilinin——- markasına da tecavüz ettiğini belirterek,—- faydalı model belgesi haklarına tecavüz fiillerinin, TTK’nun 56 vd. maddeleri uyarınca haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, tecavüzün menine, refine, tecavüzün giderilmesine, tecavüze konu mamuller ile bunların üretilmesine yarayan araç, cihaz, makine gibi vasıtalara el konulmasına, el konulam ürünlerin ve araçların üzerindeki kendi haklarının silinmesine veya haklarına tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhasına, davalı aleyhine verilen mahkeme kararının masrafı davalılardan alınarak ilgililere tebliğine, masrafı davalıdan alınmak suretiyle en çok satan —- birinde ilanına, şimdilik 25.000,00 TL maddi ve 250.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan faiziyle tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP /Davalı ——- vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin taksicilik alanında hizmet veren tanınmış bir firma olduğunu, davacının korunma talep ettiği faydalı model belgesinin yenilik vasfına haiz olmadığını, değişik iş dosyasında bilirkişinin hatalı değerlendirme yaptığını, şöyle ki; Yargıtay —– H.D.nin——– Esas sayılı emsal karardan da görüldüğü üzere, faydalı model belgelerine tecavüz analizinde faydalı modelin istemlerinin ürün ile karşılaştırılması gerekmekte olduğunu, bilirkişinin ise tarafların ürünlerini birbirleriyle karşılaştırdığını, ayrıca —— depolama aygıtı, müzikçalar gibi unsurların davalı müvekkili ürünü üzerinde bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalı …kendisine çıkartılan usulüne uygun davetiye rağmen, davaya herhangi bir cevap vermemiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava konusu uyuşmazlık davacıların —– markası ile üretimini yaptığı ve —– tescil numarası ile ————- isimli faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüzün, haksız rekabetin tespiti ile maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
Davacılara ait marka ve faydalı model tecsil belgesi dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde; ——- başlıklı faydalı modelin —–tarihinde davacılar ..—-.. adlarına tescil edildiği,—————— numaralı——-markasının ise ———–emtiası için davacı şirket adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
Davacı şirket ile davalı şirketlerin ticaret sicil kayıtları dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde davacı şirketin ————-tarihinde tescil edildiği, ortaklarının …, …————— olduğu, davalı ——– Şirketi’nin tek ortağının ——————–tarihinde tescil edildiği, davalı ….——- tarihinde kurulduğu, ortaklarının——olduğu tespit edilmiştir.
Dosyamız içerisinde yer alan İstanbul Anadolu —— Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin —————— Değişik iş sayılı dosyasının incelenmesinde;—————– tarafından karşı taraf —–. aleyhine delil tespiti talebinde bulunulduğu, dosya içerisine alınan———–tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; “davacı tarafın tespitini talep ettiği hususlardan “ürünün gördüğü vazifeler açısından ve sair noktalar” ve “işlevsellik olarak benzer yanları” açısından yukarıda belirtilen ———numaralı hususlar her iki ürün arasında iltibasa mahal verecek benzerlikler yaratmakta olduğu, davacı tarafın tespitini talep ettiği hususlardan —————— kapsamında değerlendirildiğinde iltibas doğurduğunun gözlemlendiği, davacı tarafın tespitini talep ettiği hususlardan ——– numaralı hususlardan anlaşılmakta olduğu, davacı tarafın tespitini talep ettiği hususlardan “——– kullanılıp kullanılmadığı” tespitinde 7 numaralı husus göz önünde bulundurulduğunda bu tekniğin kullanılmış olduğunun anlaşıldığı, davacı tarafın tespitini talep ettiği hususlardan—- ———– ile——- cihazlarının monte edildiği yer,—– alındığında yukarıda belirtilen —- numaralı hususlara dayanarak ürünlerin tuş sayı adedinin ve lokasyonun aynı olduğunun görüldüğü; davacı tarafın tespitini talep ettiği hususlardan —– ve üretim tekniği açısından faydalı model belgesi kapsamında”—- hususları bakımından benzer olduklarının tespitinin yapıldığı, maddeler halinde sıralandığı üzere—- taksimetre ile —————–iltibasa mahal verecek şekilde birbirine benzedikleri ve bu nedenle özellikle cihazların satın alımı sırasında, tüketicinin—- halini görmemesi ve yeterince bilgi sahibi olmaması neticesinde iltibas doğurabileceği” görüşüne ulaşıldığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden, taraflar delillerini sunduktan sonra dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyamız içerisine alınan — tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinden; “davalıların ürününün, davacıya ait —— sayılı faydalı model belgesine tecavüzde bulunmamakta olduğu, davacıların, ———markalarına davalılarca tecavüz edildiğine ilişkin dosyaya herhangi bir delil sunulmadığı, tecavüze ilişkin herhangi bir ———- getirmedikleri, faydalı modele veya markaya tecavüzün söz konusu olmaması sebebiyle, maddi ve manevi tazminata yer bulunmadığı” tespit ve değerlendirilmelerinde bulunulduğu görülmüştür.
Bu rapora davacı tarafça itiraz edilmesi üzerine, dosyamız içerisine alınan —- tarihli bilirkişi raporu (ayrık görüş) nun incelenmesinde; ” davalı—— davacılardan ….—— tek bağımsız istemdeki ana unsurların tamamı ile bazı tali unsurları taklit etmesinin, KHK m.136/1-a uyarınca, davacılardan …—— no’lu — belgesine tecavüz niteliğinde olduğu, davalı—– vekilinin, davaya konu—— yenilik vasfını haiz olmadığını, ——— ürünün dünyanın çeşitli ülkelerinde uzun zamandan bu yana kullanılagelen bir ürün olduğunu belirtmişse de, somut olayda hükümsüzlük davası açılmadığından, davalı—– vekilinin, —— yenilik vasfını haiz olmadığı yönündeki idtdialarının incelenmesinin mümkün olmadığını, gerek Kadıköy ——————.Asliye Ticaret Mahkemesinin ———sayılı dosyası, gerekse Mahkeme işbu dosyası incelendiğinde, davalıların —– markasının aynısını veya benzerini markasal olarak kullandıklarını ispatlamaya yönelik hiçbir delile rastlanmadığı, somut olayda davacılardan … ve … adına tescilli —– belgesini kısmen taklit eden davalı ———— firmasının söz konusu eylemi iltibasa yol açabileceğinden, TTK m.55 uyarınca haksız rekabetten de söz edilebileceği” tespit ve sonucuna vardığı beyan edilmiştir.
Bu rapora da itiraz edilmesi nedeniyle yine dosyamız içerisine alınan ———tarihli bilirkişi heyeti raporunun incelenmesinde ise; —————- numaralı faydalı model belgesindeki buluş ile ——- üretmekte olduğu————isimli ürünün fonksiyonel ve kullanım olarak birbirleri üzerinde iltibas bırakacak derecede benzer oldukları, “———markası veya benzerinin davacılardan ——veya—– firması tarafından kullanıldığına dair bir ibare ve delil görünmemekle beraber, marka tescili konusunda uzman bir bilirkişinin görüşünün alınması gerektiği, haksız rekabet incelemesi bilirkişi heyetlerinin uzmanlık alanı dışında kaldığından, bu alanda inceleme yapılamadığı, davacılar tarafından talep edilebilecek maddi tazminat tutarının (davalının ticari kayıtları üzerinden hesaplanan elde ettiği gelire göre) —– tespitlerine ulaştıkları anlaşılmıştır.
Raporlar arasındaki mevcut çelişkiler nedeniyle son olarak ——- tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinden ; ——————- nolu ———— buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde koruma kapsamı oluşturan tüm unsurları bünyesinde barındırmadığı,— model —– ——buluş —– model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin koruma kapsamına tecavüz oluşturmadığı” sonucuna varıldığının belirtildiği görülmüştür.
Dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 551 Sayılı KHK’nin 1, 154 vd. maddeleri uyarınca yeni ve aynı KHK’nin 10. maddesi anlamında sanayiye uygulanabilecek buluşlar faydalı model belgesi verilerek korunur. Söz konusu hükümlerden de anlaşılacağı gibi, faydalı model belgesi ile korunan sınai hakkında bir soruna çözüm getiren küçük/ faydalı buluş niteliğini taşıması gerekmektedir.
551 Sayılı KHK’nin 164/1. maddesi uyarınca “patent sahibine tanınan koruma faydalı model belgesi sahibine de tanınır.” Yine, aynı KHK’nin 166. maddesi yollamasıyla KHK’nin 83. maddesine göre korumanın kapsamı istem veya istemlerle belirlenir ve istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır.
Davacılar adına tescil olunan —————buluş başlıklı faydalı model belgesinde 551 Sayılı KHK’nin 160/1. maddesi yollaması ile aynı KHK’nin 42. maddesindeki hususlardan olan —- korunması istenen buluşun unsurlarını kapsayan istemler hükme esas alınan son bilirkişi raporunda——- numaralarıyla başlıklar halinde belirtilmiştir. Davacıya ait faydalı model belgesinde belirtilen istemlerin yorumlanmasında; 551 Sayılı KHK’nin 47. maddesi ve Patent KHK’nin Uygulanma Şeklini Gösterir Yönetmelik hükümleri ile birlikte aynı KHK’nin 83. maddesine göre değerlendirme yapılarak buluşun koruma kapsamının belirlenmesi gerekmektedir. Bu değerlendirme yapılırken, istem ya da istemlerin açık ve öz olarak yazılması zorunluluğu ve yine istemlerin asıl ve/veya bağımlı istemler niteliklerinin belirlenmesi gereklidir. Öte yandan, istemlerde buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istem veya istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bilirkişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde ( geniş olarak) yorumlanamaz.
Ancak, şüphesiz ki, söz konusu buluşun 551 Sayılı KHK’nin 9. maddesinde düzenlenen tekniğin bilinen durumunu aşması, bir başka deyişle ———vasfına sahip olması koşulu faydalı modeller bakımından tescil şartı olarak kabul edilmemiştir. Bu bakımdan, tescilli bir faydalı model belgesinin koruma sınırlarına dair istemlerin kapsamı tayin edilirken, esasen faydalı model belgesinin küçük/faydalı buluş niteliğinin de dikkate alınması ve faydalı model belgesindeki korumaya esas alınacak istemlerin açık bir şekilde belirlendikten sonra, tecavüz oluşturduğu ileri sürülen ürün ile karşılaştırılmak suretiyle faydalı modeldeki istem ya da istemlere tecavüzün mevcut olup olmadığı belirlenmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, alınan bilirkişi raporlarıyla davacılara ait faydalı modelin biri—— istemden oluştuğu tespit edilmiştir. 1 numaralı bağımsız istemin unsurları ise——– sabitleme ayağı,—- —- olarak tescil belgesinde belirtilmiştir. Davalılarca satışı yapılan——–davacılara ait faydalı modelin tek bağımsız istemi olan 1 numaralı bağımsız istemindeki tüm unsurlar mevcutsa faydalı modele tecavüz söz konu olacaktır. Bilirkişilerce yapılan incelemelerde ———-davalılara ait üründe davacılara ait faydalı modelin 1 numaralı bağımsız isteminde yer alan unsurlardan ———–unsurlarının mevcut oldukları, diğer 4 numaralı alt sabitleme ayağı ve 5 numaralı üst sabitleme ayağının ise teknik çizimde —– bağlantılarının kanalları” olarak tanımlandığı, bu nedenle bu unsurların davalılara ait üründe bulunmadığı, 3 numaralı müzik kiti unsurunun hiç yer almadığı, yine davalının ürününde———- unsurlarının da bulunmadığı, bu nedenlerle davalılara ait ürünün davacılara ait faydalı modelin koruma kapsamında olmadığı ve tecavüz oluşturmadığı anlaşılmıştır. Her ne kadar 04/11/2016 tarihli bilirkişi ——-ayrık görüş bildiren raporunda davalının ürününde bulunmayan davacıya ait faydalı modeldeki unsurların tali unsurlar olduğu, davacılara ait faydalı modelin ana unsurlarının——– bu ana unsurların taklit edilmesinin eş değerlik veya tamamen taklit sonucunu doğuracağı belirtilerek, davalıların ürünün davacıların faydalı modeline tecavüz teşkil ettiğine dair görüş bildirilmişse de, tali unsurlar olduğu belirtilen unsurların da davacılara ait faydalı modelin 1 numaralı bağımsız isteminde tek tek sayılarak yer almış olması, ayrıca uzun süredir kullanılan taksimetre uygulamasının bazı unsurlarla geliştirilmesine ilişkin faydalı modelin diğer taksimetre uygulamalarından farklılık sağlayan bu özelliklerinin tali unsur sayılamayacağı ve tecavüzün söz konusu olabilmesi için bağımsız istemdeki tüm unsurların davalılara ait üründe yer alması gerektiğinden, bilirkişinin bu raporuna itibar edilmemiştir. Yine İstanbul Anadolu —-. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ——iş sayılı dosyasında yapılan bilirkişi incelemesinde, faydalı model tescil belgesindeki istemler incelenmeksizin iki tarafa ait ürünler karşılaştırılmak suretiyle rapor hazırlanmış olduğundan, bu rapora da itibar edilmemiştir.
Davacılar tarafından davalıların kendi ürünlerini kötüledikleri, taksici esnafına bu konuda basılı kağıtlar dağıttıklarını ve gazetelerde haberler yazdırdıklarını, bu şekilde haksız rekabette bulunduklarını da iddia etmişse de, bu eylemlerin davalılar tarafından yapıldığına dair dosyaya hiç bir delil sunulmadığından, bu iddialarını ispatlayamamışlardır.
Her ne kadar davacılar, davalıların—— markasına da tecavüz ettiklerini iddia etmişlerse de, davalıların bu markayı veya benzerini kullandıklarına dair bir delil sunmamışlar, yapılan yargılama sırasında davalılara ait ürünün ——adıyla satışa sunulduğu tespit edildiğinden, markaya tecavüzün tespiti ve önlenmesi davasının da reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı ve —— tarihli duruşmaya katılmamışlar, duruşmada hazır bulunan davalı ——- Şirketi vekili davayı kendilerinin takip edeceklerini beyan etmiş, davalı … şirketi hakkında açılan davanın HMK’nun 150. maddesi uyarınca işlemden kaldırılmasına karar verilerek, yargılamaya yalnızca—— karşı açılan dava yönünden devam edilmiştir.
Toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile, davalı ——–isimli ürünü üzerinde davacılara ait faydalı modelin 1 numaralı bağımsız isteminde sayılan unsurların tamamının bulunmadığı, bu nedenle davalıya ait bu ürünün davacılar … ve … adlarına tescilli———— buluş başlıklı faydalı modelin koruma kapsamında kalmadığı, davalının davacı —– kullanmadığı, ayrıca davacılara ait ürünü kötülediğine dair iddianın ispatlanamadığı anlaşılmakla,davalı ——-hakkında açılan davanın reddine, davalı .—-. Hakkında açılan davanın ise açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davalı …hakkında açılan davanın HMK’nun 150/5 maddesi uyarınca AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
2-Davalı———— hakkında açılan davanın REDDİNE,
3-Peşin alınan harç karar ve ilam harcını karşıladığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Fazla alınan 4.641,95 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacılara iadesine,
4-Davalı——-yararına——– karar tarihinde yürürlükte bulunan—– gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacılardan alınarak, davalı şirkete verilmesine,
Davalı ——yararına “—– karar tarihinde yürürlükte bulunan —-gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacılardan alınarak, davalı şirkete verilmesine,
Davalı ——yararına —– karar tarihinde yürürlükte bulunan — gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacılardan alınarak, davalı şirkete verilmesine,
Davalı —– yararına “—– karar tarihinde yürürlükte bulunan —-gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacılardan alınarak, davalı şirkete verilmesine,
Davalı —— yararına—–” karar tarihinde yürürlükte bulunan — 10/3.maddesi gereğince 4.910,00 TL vekalet ücreti takdiri ile davacılardan alınarak, davalı şirkete verilmesine,
5-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı —— tarafından yapılan —yargılama giderinin davacılardan alınarak, adı geçen davalıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair; davalı——- vekilinin yüzüne karşı, davacı vekili ile diğer davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.