Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/179 E. 2020/30 K. 25.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

KARAR
ESAS NO : 2017/179 Esas
KARAR NO : 2020/30

DAVA : Eser Sahipliğinin Tespiti, FSEK’ten Kaynaklanan Haklara Tecavüz, Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 02/10/2017
KARAR TARİHİ : 25/02/2020

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davada yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkilinin———- olduğunu, bu konuda ——- katıldığını, ———— isimlerinde iki kitabı bulunduğunu, davalının—– öğrenim görmek amacıyla bir dönem müvekkilinin yanında eğitim aldığını, bu eğitimini sürdürürken müvekkilinin desteği ve teşviki ile———- müvekkilinin de kitap basımı konusunda yardımcı olmasını davalıya söylediğini, dava konusu kitaplardan “———– davalının müvekkili ile ses kaydı gerçekleştirerek, soru cevap şeklinde söyleşi yaparak, yaptığı bu söyleyişi yazıya dökerek hazırladığını,—- evrakların imzalanması gerektiğini söyleyerek müvekkilime birçok belge imzalattığını, bu belgelerin içeriğinin müvekkili tarafından okunmadan imzalandığını, davalının—————— hazırlayan kısmına kendi ismini, eser sahibi olarak da müvekkilini —– tarihinde kitabın basımını yaptığını, satışa sunduğunu, ancak daha sonra —- incelemede —- davacının değil, ————–isimli—- hazırladığını ve bu kitabın basımını yine davalıya verdiğini, bu kitabın basımı ve masraflarının karşılanması için davalıya ———– ödeme yapıldığını, ancak aradan geçen zaman zarfında davalının bu kitapların satışından elde edilen kardan müvekkiline ödeme yapmadığını, bu nedenlerle ———— kitabın satışından elde edilen gelirin şimdilik ———- isimli kitabın satışından elde edilecek gelirin şimdilik ——dava tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, mali haklara tecavüzün menine—- manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; zamanaşımı itirazında bulunduğunu, dava konusu ——– donanımının ————-olmaması sebebiyle davalının talebi üzerine —– yapılmak suretiyle kendisi tarafından yazılıp basıma hazırlandığını, davacının bu eser üzerinde hak sahibi olmadığını————— kitapların röportaj yapılan kişinin rızası alınmak —-yapan kişinin imzasıyla yayına girdiğini, telif hakkının da röportajı hazırlayan kişiye ait olduğunu, dolayısıyla bu kitabın hak sahibinin kendisi olduğunu—– basımı için ise davacının ——- bunun üzerine davacı tarafından — gönderildiğini ve bu kitabın— haklarıyla ilgili sözleşme imzalandığını, davacının—- kendi rızasıyla gönderdiğini, sözleşmeyi hiçbir baskı altında kalmadan imzaladığını, her ne kadar dava dilekçesindeki iddiaları kabul anlamına gelmese de Mahkemenin herhangi bir ödemeye karar verecek olması halinde—— davacıya teslim edildiğinden, bunların basım bedeli olan——- mahsup edilmesi gerektiğini beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, eser sahipliğinin tespiti, FSEK’ten kaynaklanan haklara tecavüzün tespiti ve men’i ile maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Dosyaya celp edilen —— —- isimli kitaplar ile ilgili olarak bandrol talep sahibi ve eser sahibi olarak ….———– bandrol alındığı, “——————–” isimli kitap için bandrol talep sahibi olarak …’in, eser sahibi olarak da …’ın göründüğü, —– aralığında —– alındığı anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan —- —— isimli kitap için davalıya çoğaltma, yayma, temsil, umuma iletim hakkının sınırsız ve süresiz verildiği görülmüştür.
Mahkememiz huzurunda dinlenen davacı tanığı …; davacının öğrencisi konumunda olduğunu, dava konusu ———-kitapta anlatılanların davacı tarafından kendilerine ders olarak anlatılan hususlar olduğunu, davacının ———- olduğunu, bu kitap basılmadan önce bu konuları davacının kendilerine anlattığını, davacının daha önce sürekli elinde olan notlarından hazırlanan bir kitap olduğunu, “—————— isimli kitabın ise davacı tarafından yazıldığını, — hatalarını kendisinin düzelttiğini beyan etmiştir.
Davacı tanığı ….—— isimli kitabın davacı tarafından yazıldığını, bu süreçte davacı ile birlikte yazılan kısımları—- gönderdiğini, diğer kitabın röportajı esnasında davacının yanında olmadığını beyan etmiştir.
Bursa —–.Asliye Hukuk Mahkemesi’ni—– dosyasında dinlenen davacı tanığı ——– yılından beri tanıdığını, dava konusu her iki kitabın da davacının öğrencilerine ve hastalarına anlattıkları konular olduğunu, bütün bu bilgileri kendisiyle paylaştığını, bu kitapları davacının aynı zamanda öğrencisi olan —– bastığını, ancak davacının eski eşi ————- aynı zamanda davalının da arkadaşı olması sebebiyle aralarında sonradan husumet oluştuğunu beyan etmiştir.
Bursa —-.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin —Talimat sayılı dosyasında dinlenen davacı tanığı —– davacının kendisinin hocası olduğunu, aynı zamanda —— olduğunu, davacının yazarlık da yaptığını,—– kitabı bulunduğunu, davacının kitapları hazırladığından müsveddeleri de kendileriyle paylaştığını, —————yılından beri tanıdığını beyan etmiştir.
———— isimli ——— tarafından … ile röportaj yapılmak suretiyle oluşturulduğunu, soruların———–tarafından hazırlandığını, ancak aralarında sözleşme olup olmadığını bilmediğini, ikinci kitapla ilgili olarak aralarında sözleşme olduğunun davalı tarafça kendisine söylendiğini, kitabın masraflarının —– ödenmesi suretiyle basıldığını bildiğini, ancak ———gönderildiğine dair görgüye dayalı bilgisinin bulunmadığını beyan etmiştir.
Kütahya ——.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin —– Talimat sayılı dosyasında dinlenen davalı tanığı —– davacının eski eşi olduğunu, ilk kitabı olan ————- isimli kitabını yazdığında evli olduklarını, bu kitabın basımı için davalı ile görüşmeler yaptığını ve davalının kitabı bastığını, bu kitabın ilk bölümlerini kendisinin yazdığını, geri kalan kısımları ise oradan buradan toplayarak yazdığını beyan etmiştir:
Tanık ——– talimat mahkemesine kendi el yazısı ile verdiği dilekçede; ———— isimli kitabı davacının yazmadığını, kitabın herşeyi ile …’in ilgilendiğini, kitabın röportajlar şeklinde olduğunu ve kitabı toplayıp basanın … olduğunu beyan etmiştir.
Dava konusu ——— gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, ———- isimli kitapların—– maddesi anlamında —————–isimli kitabın ilk bölümünün davalı ile davacı arasında yapılan bir mülakattan—— sayfasının bu mülakatın ses kayıtlarının çözülüp yazıya dökülmesi ile oluşturulduğu, ikinci bölümün —— arasında davacıya ait önceki yıllarda yazdığı denemelerden oluştuğu, üçüncü bölümde ise davacının öğrencilerinin ve hastalarının kitap için yazıp yolladığı mektup ve görüşlerine yer verildiği, buna göre kitabın röportaj niteliğinde değil, mülakat niteliğinde olduğu, eser sahibinin davacı … olduğu, her iki eser yönünden de davacıya telif ücreti ödemesi yapılmadığı, bu bağlamda yapılan —————- için telif ücreti alacağının ———-isimli ——— adedini davacıya verdiğini ifade —- mahsup def’inde bulunmuş ise de, bu teslime dair dosyada herhangi bir belge bulunmadığından bu hususun yapılan hesaplamada nazara alınmamış olup, konu hakkındaki takdirin Mahkemeye ait olduğu, davacı isminin eser sahibi olarak kitaplar üzerinde yer alması sebebiyle davacının manevi tazminat talebi hususundaki takdirin Mahkememize ait olduğu yönünde görüş bildirilmiştir.
Davacı vekili ————–” isimli kitap yönünden 1.619,00 TL telif ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Toplanan deliller, davaya konu kitaplarla ilgili bandrol ve eser sahipliği kayıtları, sözleşme örneği, tanık anlatımları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı ile, davacı ile davalı arasında davaya konu her iki kitabın basımı konusunda anlaşma yapıldığı, her ne kadar davacı “———- isimli kitabıyla ilgili sözleşmeyi davalının—- nedeniyle farkına varmadan imzaladığını iddia etmişse de, bu iddiasını ispatlayacak hiç bir delil bulunmadığı, bı kitapla ilgili taraflar arasında imzalanan —— kaynaklanan çoğaltma, yayma, temsil, umuma iletim haklarını sınırsız ve süresiz olarak davalıya verdiği, bu kitabın eser sahipliği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık konusu bulunmadığı, bu kitapla ilgili davacıya telif ücreti ödendiğine dair davalı tarafça dosyaya bir delil sunulmadığı, bilirkişi raporunda belirtildiği gibi bu tür sözleşme ilişkilerinde genellikle satış bedelinin %10’unun yazara telif bedeli olarak ödendiği, davaya konu olan——— isimli kitabın satış bedelinin—— indirimi yapıldığında 16,19 TL kaldığı, bu bedel üzerinden alınan bandrol sayısına göre 1000 adet —– isimli kitabın ise, davacının görüşlerini açıkladığı ve davalı tarafça kaydedilerek çözümü yapılan mülakat ile davacıya ait deneme yazıları ve öğrencilerinden ve hastalarından gelen mektuplardan oluşması nedeniyle eser sahibinin davacı olduğu, basılan kitabın üzerinde eser sahibi olarak davacının adının, hazırlayan olarak ise davalının adının yazılı olduğu, ancak davalının ——— almak için yaptığı başvurusunda————– sahibi ve eser sahibi olarak kendi adını yazarak, ayrıca yargılama sırasında bu eserin kendisine ait olduğu iddiasında bulunarak———–kaynaklanan mali ve manevi haklarına tecavüz ettiği, muaraza yarattığı, davacının buna ilişkin davasının haklı olduğu, ayrıca —— adet ——— telif ücreti ödemediği, kitabın satış bedelinin 23,00 TL olduğu, %8 KDV indirildiğinde 21,16 TL kaldığı, bu bedel üzerinden alınan bandrol sayısına göre 1500 adetin satışından elde edilen gelirin %10’u olan———- kaynaklanan mali haklarına bir tecavüzünün bulunmadığı anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, ———- isimli eserin manevi ve mali haklarının davacıya ait olduğunun tespitine, davalının bu eserle ilgili davacının manevi ve mali haklarına tecavüzünün ——————— üzere toplam —- dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, davalının ————-eseri ile ilgili davacının mali haklarına tecavüz söz konusu olmadığından, buna ilişkin davanın reddine, —————eseri ile ilgili —– tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, davacının fazlaya ilişkin ———manevi tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KISMENKABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
-“———————– isimli eserin manevi ve mali haklarının davacıya ait olduğunun tespitine,
-Davalının bu eserle ilgili davacının manevi ve mali haklarına tecavüzünün men’ ine,
—————- isimli kitabı için ——– dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
-Davalının “————- konusu olmadığından, buna ilişkin davanın REDDİNE,
——— manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
-Davacının fazlaya ilişkin ——- manevi tazminat talebinin REDDİNE,
Alınması gereken—— harçtan peşin alınan —– harcın mahsubu ile bakiye 299,76 TL harcın davalıdan tahsili ile ——
Davacı vekiline eser sahipliğinin tespiti davası üzerinden ——– ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline tecavüzün men’i davası üzerinden——- takdir olunan 4.910,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline maddi tazminat davası üzerinden——— takdir olunan 4.793,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline manevi tazminatın kabul edilen kısmı üzerinden —– ————- gereğince takdir olunan —–ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan —— başvurma harcı olmak üzere toplam 195,64 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan —- yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, —- davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%——davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 100,50 TL yargılama giderinden, davanın red ve kabul oranına göre, (%30) 30,15 TL’nin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, bakiye (%70) 70,35 TL’nin davalı üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalının yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.