Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/149 Esas
KARAR NO: 2019/232
DAVA : Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti,
Durdurulması ve Önlenmesi ile Maddi ve Manevi Tazminat
KARŞI DAVA : Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ: 07/08/2017
KARŞI DAVA
TARİHİ : 09/11/2017
KARAR TARİHİ: 17/09/2019
Davacı-karşı davalı vekili tarafından davalı-karşı davacı aleyhine açılan endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması ve önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat davası ile davalı-karşı davacı vekili tarafından davacı-karşı davalı aleyhine açılan endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkili şirketin gerek yurt içinde gerekse yurt dışında ürünleri ve kurumsal marka imajı ile cam sektöründe dünyada üçüncü,——– ikinci,——- ise birinci büyük kuruluş olduğunu, şirketin TPMK nezdinde sayısız tescilli tasarımı bulunduğunu, bu kapsamda ——numaralı çoklu tasarım belgesine konu bardak ürününü de TPMK nezdinde tescil ettirdiğini ve ——tarihinde tescilin yenilendiğini, davalı tarafından ise müvekkilinin tescilli tasarımına konu bardak modellerinin birebir aynısının piyasaya sunulduğunun tespit edildiğini, söz konusu ürünlerin——–r marketleri başta olmak üzere çeşitli marketlerde satışa sunulduğunu, davalının bu eyleminin müvekkilinin tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunu, ürünlerin iltibas oluşturması nedeniyle tüketici nezdinde karıştırılmaya sebebiyet verdiğini belirterek, bu sebeplerle davalının davacının tasarım haklarına tecavüz teşkil eden fiillerinin tespiti ile durdurulmasına, önlenmesine, tecavüz sebebiyet veren ürünlere el konulmasına ve bunların imhasına, tecavüz eylemlerinin devamını önlemek üzere uygun görülecek sair tedbirlerin alınmasına, davacının maddi zararının tazminine, 6769 sayılı SMK’nun 151/2-b maddesi uyarınca hesaplama yapılarak belirsiz alacak davası olarak şimdilik ——- TL maddi tazminatın ihtarname tarihi olan ——– tarihinden itibaren kısa vadeli kredilere uygulanan en yüksek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ——- TL manevi tazminatın ihtarname tarihi olan ——-tarihinden itibaren kısa vadeli kredilere uygulanan en yüksek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, TTK’nun 56. maddesi uyarınca haksız rekabetin varlığının hükmen tespitine, davalının eylemleri ile oluşan haksız rekabetin önlenip yasaklanmasına, haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasına, 6769 sayılı SMK’nun 149 ve TTK’nun 59. maddeleri uyarınca hükmün gideri davalıdan alınmak suretiyle —- çapında yayın yapan ——– birinde ilan yoluyla kamuya duyurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı-karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkili şirketin cam mutfak eşyaları ticareti yapan bir anonim şirket olduğunu, davaya konu bardağın da dahil olduğu bir çok ürünün ——— markasıyla piyasaya sürüldüğünü, davacı-karşı davalıya ait ürün ——— kapsamında korunmakta olduğuna göre, tescilli tasarıma konu bu ürünün daha önceden piyasaya sürülerin tüm ürünlere nazaran ayırt edici nitelikte olduğunu, taraflara ait ürünlerin benzerlik oranının yüksek olmadığını, dolayısıyla ortada bir tecavüz ve haksız rekabetten söz edilemeyeceğini, davacı-karşı davalıya ait tasarımın yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine haiz olmadığını, dolayısıyla hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerektiğini, bu sebeplerle açılan asıl davanın reddine, karşı davalarının kabulü ile davacı-karşı davalıya ait ——— numaralı endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Asıl dava, davacı-karşı davalıya ait ———3 numaralı endüstriyel tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat davası olup, karşı dava ise davacı-karşı davalı adına tescilli ———- numaralı endüstriyel tasarımın yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı iddiası ile açılan hükümsüzlük davasıdır.
Dosyaya ——— kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde; ————–isimli endüstriyel tasarımın———- tarihinde davacı-karşı davalı şirket adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, endüstriyel tasarım uzmanı ———- tarafından düzenlenen raporda; davacı adına tescilli ——— numaralı tasarım ve bu tasarıma sahip ürün ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları tespit edilmiştir.
Mahkememizce bu kez endüstriyel tasarım uzmanları ——— ile cam sektörü bilirkişisi——— oluşan heyetten alınan ———-tarihli raporda bilirkişiler; asıl davada davalı-karşı davacı tasarımlarının davacı-karşı davalının çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin koruma kapsamı içinde kaldığı, karşı davada ise davacı adına tescilli endüstriyel tasarımın ———-nolu tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini korudukları yönünde görüş bildirmiştir.
Mahkememizce maddi tazminatın hesaplanabilmesi için davalı-karşı davacıdan davaya konu bardakların satışına ilişkin tüm ticari kayıtlarını sunması için iki kez kesin süre verilmiş, davalı-karşı davacı tarafça yalnızca karar defteri ve ortaklık pay defteri sunulmuş, bu defterler ve dosya üzerinde muhasip bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonucunda düzenlenen——— tarihli raporda; sunulan iki adet defter ve dosya kapsamı ile maddi tazminatın hesaplanmasının mümkün olmadığı, ancak ——– alınan yazar kasa fişine göre dava konusu ürünün KDV dahil —–TL bedelle satıldığı ve ihtiyati tedbir kararının infazı sırasında İstanbul Anadolu 9. İcra Müdürlüğü tarafından ——— numaralı dosya ile ——– adet ürün tespit edildiğinin anlaşıldığı, buna göre davacı-karşı davalının talep edebileceği maddi tazminat tutarının ——– TL olduğu belirtilmiştir.
Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle davacı-karşı davalıya ait dava konusu tescilli tasarımın hükümsüzlük koşullarının mevcut olup olmadığının incelenmesi gerekmiştir..
SMK’nun 55/1. maddesinde; tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünüm olarak tanımlanmış, tasarımın tescilli olması halinde tescilli tasarım, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması halinde ise tescilsiz tasarım olarak korunacağı belirtilmiştir.
Yine SMK’nun 56. maddesinde tasarımın korunabilmesi için yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olması gerektiği belirtilmiş, bir tasarım tescilli ise başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz ise kamuya sunulduğu tarihten önce dünyanın her hangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarımın yeni kabul edileceği, tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edileceği, bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya sunulduğu tarihten önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğunun kabul edileceği, ayırt edicilik niteliğinin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarım geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesine bakılacağı belirtilerek yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin tanımı yapılmıştır.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında, davacı-karşı davalının tasarımı bardak tasarımı olup, yoğun tasarım faaliyetinin mevcut olduğu bir ürün olması nedeniyle tasarımcının seçenek özgürlüğünün kısıtlı olduğu, az bir tasarım katkısının dahi korumayı hak edebileceği, alınan bilirkişi raporları ile seçenek özgürlüğünün sınırları da düşünüldüğünde, davacı-karşı davalının tasarımının yenilik kırıcı olarak gösterilen ve resen de araştırılan diğer bardak tasarımları karşısında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar taşıdığı, ağız çapı, beden radyusu, dip kalınlığı, şerit kesiği (üst kemer çapı, basıklık), üstte bulunan hareketsiz ve yalın biçimiyle dikkat çeken düz konik yüzey uzunluğu ve bükümü, genel siluet ve yükseliş açıları, bardak ortasında toplanan beden şişkinlikleri bakımından önemli görsel farklılıklar bulunduğu ve ürün kimliğinin farklı karakter taşıdığının tespit edildiği, bu nedenle davacı-karşı davalının tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin mevcut olduğu anlaşılmakla, hükümsüzlük koşullarının mevcut olmadığı anlaşılmıştır.
Davalı-karşı davacının davaya konu ürünlerinin davacı-karşı davalının tescilli tasarımının koruma kapsamında olup olmadığına dair de bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
SMK’nun 58. maddesinde, tasarım sahibinin, kendi tasarımına kıyasla ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlara karşı bu Kanundan doğan haklarını kullanabileceği düzenlenmiştir. SMK’nun 81. maddesinde de tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibariyle ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için önerilerde bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak tasarım hakkına tecavüz olarak tanımlanmıştır.
Alınan bilirkişi raporları ile;davacı-karşı davalının tasarıma konu ürünleri ile davalı-karşı davacının davaya konu ürünlerinin ağız kısmından aşağıya doğru eğrisel bir hareket ile daralmakta olduğu, bardakların tabanının dış konturlarının çokgen yapıda olduğu, bu çokgen çizgilerin dış yüzey üzerini simetrik bir biçimde saran iç bükey yüzeylere referans oldukları, oluşan bu yüzeylerin alt çizgileri referans taban kenarlarını alırken, üst çizgilerin birbiri ile komşu yaylardan oluştuğu, karşılaştırılan tasarımları meydana getiren bütün öğelerin gerek biçimleri, gerekse oranları ve birbirleri ile ilişkileri bakımından son derece benzer oldukları, davalı-karşı davacıya ait ürünün ölçeğinin davacı-karşı davalının tasarımından daha küçük olduğu, tasarımlar arasında bulunan farklılıkların küçük ayrıntılarda olup, karşılaştırılan tasarımlara ayırt edicilik kazandırmadığı anlaşılmıştır.
Toplanan deliller ve bilirkişi raporları ile davalı-karşı davacının ürünlerinin davalı karşı davacı adına tescilli ———– numaralı çoklu endüstriyel tasarımın koruma kapsamında olduğu, bu durumun davacı-karşı davalının tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiği, davacı-karşı davalının endüstriyel tasarım haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin durdurulmasını ve maddi ve manevi tazminat talep edebileceği anlaşılmıştır. SMK’nun 151/2-b maddesi uyarınca maddi zarar, kural olarak tarafların ticari defterleri ve diğer kanıtlarıyla beraber bilirkişi incelemesiyle tespit edilir. Bu şekilde bir tespit yapılamaz ise hakim, 6098 sayılı Sayılı Türk Borçlar Kanunun 50. maddesi gereğince de olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler. Her ne kadar muhasip bilirkişi tarafından yalnızca ihtiyati tedbir kararının uygulanması sırasında ele geçen ürünlerin sayısına ve fiyatına göre ——– TL maddi tazminat hesaplanmışsa da, davalı-karşı davacının tecavüz teşkil eden ürünlerinin satışından ne kadar gelir elde ettiğinin belirlenebilmesi için ticari kayıt ve belgelerini dosyaya sunmadığı, bu nedenle zarar miktarının tam olarak belirlenemediği, ancak davacı-karşı davalı tarafın iş hacmine, dava konusu ürünün çokça satışı yapılabilecek bardak ürünü olmasına göre TBK’nun 50. maddesi uyarınca hakimliğimizce yapılan değerlendirmeye göre, talep edilen ——- TL maddi tazminatın ve yine tarafların mali ve ekonomik durumlarına, eylemin özelliklerine göre de ———- TL manevi tazminatın yeterli ve makul olduğu, maddi ve manevi tazminata ihtarname tarihi olan ———— tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerektiği sonucuna varılarak, asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Asıl davanın KABULÜNE,
Davalı-karşı davacının——— ürün kodlu kahve yanı su bardağını üretip satışa sunmak suretiyle davacı-karşı davalının adına tescilli ———- numaralı çoklu tasarımdan kaynaklanan haklarına TECAVÜZ ETTİĞİNİN VE HAKSIZ REKABETTE BULUNDUĞUNUN TESPİTİNE,
Tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerinin DURDURULMASINA ve ÖNLENMESİNE,
Tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasına,
Tecavüze sebebiyet veren ürünlere EL KONULMASINA ve karar kesinleştiğinde masrafı davalı-karşı davacıdan alınarak İMHA EDİLMELERİNE,
SMK’nun 151/2-b maddesi uyarınca ———- TL maddi tazminatın —— tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
——-TL manevi tazminatın ———– tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
SMK’nun 149 ve TTK’nun 59.maddeleri uyarınca hükmün gideri davalı-karşı davacıdan alınmak suretiyle——- çapında yayın yapan tirajı yüksek günlük bir gazetede ilan edilmesine,
Asıl dava yönünden; alınması gereken —— TL harçtan peşin alınan 341,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.024,65 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Asıl davada davacı-karşı davalı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet davası yönünden takdir olunan 3.931,00 TL vekalet ücreti, maddi tazminat davası üzerinden takdir olunan 3.931,00 TL vekalet ücreti ve manevi tazminat davası üzerinden takdir olunan 3.931,00 TL vekalet ücreti olmak üzere toplam 11.793,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davacı-karşı davalı tarafından yapılan 372,95 TL harç ve 3.519,90 TL yargılama masrafı olmak üzere toplam 3.892,85 TL yargılama giderinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Karşı davanın REDDİNE,
Karşı dava yönünden; alınması gereken 44,40 TL harçtan peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 13,00 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Reddedilen karşı dava yönünden davacı-karşı davalı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 3.931,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya ödenmesine,
Davalı-karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Dair; davacı-karşı davalı vekili ile davalı-karşı davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/09/2019