Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2016/202 E. 2021/34 K. 25.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/202 Esas
KARAR NO : 2021/34
DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 22/11/2016
KARAR TARİHİ : 25/02/2021
Davacı vekilleri tarafından davalı aleyhine açılan maddi tazminat istemli fikir ve sanat eseri davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
İSTEM / Davacı vekilleri dava dilekçesini duruşmada tekrarla; Müvekkili şirketin ülkemizde ——– üzerine ——- üreten sayılı firmalardan biri olduğunu, bu konuda yaptığı çalışmalarla dünya standartlarıyla rekabet edebilen ve ülkemizde bu alandaki boşluğu dolduran bir firma olduğunu, müvekkili ———— hakkının kendilerine ait olan ——— isimli —- FSEK Mevzuatı uyarınca eser sahibi olduğunu, müvekkili firmanın yazılım sektörünün kendine has özellikleri nedeniyle, öncelikle yapılan üretim için ————– hakkını marka olarak aldığını ve tescil ettirdiğini, söz konusu marka tescil belgesinin dilekçe ekinde Mahkemeye sunulduğunu, ayrıca yazılımlara ilişkin modülleri gösteren————- onaylanan kapasite raporlarının da dilekçe ekinde yer aldığını, müvekkilinin sahip olduğu programların kullanılması ve sair şekilde çoğaltılması, değiştirilmesi, işlenmesi, tersine mühendislik işlemine tabi tutulması, tamamının veya bir bölümünün başka bir şekilde kullanılması vs hiçbir konuda ülkemizde veya dışarıda hiçbir kişi ya da kuruluşa izin ya da yetki vermediğini, olay tarihinde müvekkili şirkete gelen ihbarlar ve şikayetler dikkate alınarak, ———— nolu dosyasından yapılan arama neticesinde arama ve el koyma tutanağında belirtildiği üzere; mali hakları müvekkili şirkete ait olan bilgisayarda———————- modüllerinin ——–olarak çalışır durumda olduğunun tespit edildiğini, bu şekilde müvekkili şirket yazılımlarının izinsiz olarak —— diye tabir edilen biçimde yüklendiğinin ve kullanılmakta olduğunun tespit edildiğini, bunun üzerine davalı şahıs hakkında —– şikayette bulunulduğunu, ———— soruşturmanın devam ettiğini, Ceza davası açılması halinde Mahkememize bilgi vereceklerini, arz olunan nedenle, davalıların müvekkili şirketin sahibi olduğu ——-yazılımlarını herhangi bir sözleşme ve izne tabi olmaksızın, şifre kırmak suretiyle bilgisayarında kullandığını, davalının işi ve faaliyet alanı gereğinin bu programlardan haksız kazanç elde ettiğinin açıkça ortaya çıktığını, davalıların FSEK Mevzuatına aykırı hareket etmek suretiyle müvekkili şirketin mali haklarına tecavüz ettiğini, müvekkilinin sahibi olduğu yazılımları izinsiz çoğaltma yoluyla yarar sağlayan davalıların müvekkili şirketin mali haklarını açıkça zarara uğrattığını, anılan nedenle, davalılar aleyhine 68.maddenin 2.fıkrası uyarınca, davaya konu —– programının satımı konusunda sözleşme olması halinde belirlenecek mutad bedelin 3 katı tutarında tazminat talep ettiklerini, müvekkili şirketin sahibi olduğu ——– alanında çözümler üreten, bu alanda veri tabanlarının oluşmasını sağlayan alanında yegane yazılımlar bütünü olduğunu, ayrıca işbu davalarına emsal teşkil eden, aynı konu, içerik ve nitelikteki davaların kabulüne karar verildiğini ve —– tarafından onanarak kesinleştiğini, işbu davaların, bu dava için emsal nitelikteki aynı konuyu ve içeriği kapsadığını, dolayısıyla beyanlarına yönelik kesin delil niteliğindeki işbu kararların da dikkate alınarak davalarının kabulüne karar verilmesini, tüm bu nedenlerle, müvekkili şirkete ait —–programlarının davalılar tarafından izinsiz ve lisanssız kullanılması nedeniyle müvekkili şirketin mali haklarının ihlalinden dolayı fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik belirsiz alacak davası olarak ———-haksız eylemin gerçekleştiği tarihten itibaren işleyecek ———- birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP ; Davalı ———–Temsilen ————– yoluyla gönderilen cevap dilekçesinde özetle; kendilerinin tespit yapılan bilgisayarı dışarıdan toplama——– olarak satın aldıklarını, bilgisayarı kendilerine satan kişinin bilgisayarı hangi amaçla kullanacaklarını sorduğunu, kendilerinin de —— yaptıklarını söylediklerini, bunun üzerine ——-kendilerine teslim ettiğini, kendilerinin bilgisayarı kullanmaya başladığında bu programın yüklü olduğunu gördüğünü, kendilerinin programın lisanslı olduğunu düşündüklerini, kendilerinin programın lisanssız olduğunu bilselerdi asla kullanmayacaklarını, bir de kullanmış oldukları programda sadece ———– almak için olduğunu, yaptıkları işin de diğer programların zaten faaliyet alanı dışında olduğunu, bu nedenle açılan davanın reddini talep ettiklerini beyan etmişlerdir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacının lisans sahibi olduğu——— isimli yazılımların davalılar tarafından izinsiz ve lisanssız olarak kullanılması sebebiyle mali hakların ihlal edildiği iddiası ile FSEK 68.madde gereğince açılan tazminat davasıdır.
Dosyada mevcut arama- el koyma tutanağı incelendiğinde; —– tarihinde davalı şirkete ait iş yerinde yapılan aramada iş yerindeki bilgisayarda davacının mali hak sahibi olduğu ——– dosyalarının yüklü olduğunun tespit edildiği, şirket yetkilisi olan davalı ——- hakkında bu eylem nedeniyle ———– sayılı davasının açıldığı, yapılan yargılama sonucunda. Hükmün Açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği ve kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Her ne kadar davalı taraf davaya konu yazılımın mevcut olduğu bilgisayarın içindeki program yüklü olarak satın alındığına, iş yerinde ———–bulunmasına rağmen yalnızca bir ——-üzerinde inceleme yapıldığına ve ———- sökülüp alınması sebebiyle davalı şirkete zarar verildiğine dair tanık dinletme talebinde bulunmuşsa da; tanıkların dinleneceği konuların davanın esası ile doğrudan bağlantılı olmadığı, sonuca etkili olmayacağı anlaşıldığından, tanık dinletme talebinin reddine karar verilmiştir.
Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, —————hazırlamış olduğu——– tarihli raporunda özetle; raporun inceleme, tespit ve değerlendirme bölümünde açıklaması yapılan nedenlerle, takdiri tamamen Mahkemeye ait olmak üzere; dava konusu izinsiz kullanıldığı bildirilen ———— yazılımı ile ilgili, ———– tarihli tutanak ve ifadelerden davalıya ait bir adet bilgisayarda——- yazılımının kurulu olduğu anlaşılmakla birlikte; programın muhteviyatındaki kurulu alt modüllerin neler olduğu ve çalışıp çalışmadığı konusunun net olmadığını, eğer başkaca dava konusu ile ilgili ekran görüntüleri var ise ————- dosyalarından istenmesi durumunda ancak teknik olarak programın durumu ve değeri konusunda inceleme ve değerlendirmeler yapılabileceğini beyan etmiştir.
———-yazılarak, ceza yargılaması nedeniyle emanette bulunan bilgisayar ——— üzerinde inceleme yapılarak ——– yazılımının modüllerin neler olduğu ve çalışıp çalışmadığına dair bilirkişi raporu alınması istenilmiş, ———- sayılı dosyası üzerinden ————— tarihli raporda özetle; Mahkemece incelenmek üzere tarafına verilen harddisklerin mahkeme talebi doğrultusunda incelemelerinin yapıldığını,—— kapasiteli ——– dizini altında bulunduğunu, ——– yasal olmayan yoldan tam sürüm haline getiren ———- crack programının bu dizin içinde kayıtlı olduğunu,—————-odüllerinin program içerisine kurulduklarını ve çalışır durumda olduklarını,——— seri nolu ———– yazılımının yüklü ve çalışır durumda olduğunu, programa ait dizin ve dosyaların — dizini altında bulunduğu ———– modüllerinin program içerisine kurulduklarını ve çalışır durumda olduklarına dair görüş bildirilmiştir.
Talimatla alınan bu rapordan sonra daha önce rapor istenilen ————- ek rapor istenilmiş, hazırlamış olduğu ———– tarihli ek raporda özetle; Bilirkişi incelemesinde ———–programının çalıştırılarak ekran görüntüsünün alınması ve rapora eklenmesi, yine ekran görüntüsünde çalışan modüllerin menü çubuklarından tespiti ile çalışır durumdaki alt modüllerin her birinin çıkarılması gerektiğini, daha sonra; çalışır durumdaki ana program ve alt modüller ile ilgili hesaplama yapılabileceğini bildirmesinin gerektiğini, ayrıca tutanak kayıtlarından bir adet bilgisayarda ———- yazılımının kurulu olduğu anlaşılmakla, her ————– çıkmış olduğunun muhtemel olduğunu, her iki —— bir bilgisayara takılarak programın ve alt modüllerin çalışıp çalışmadığının denenerek ekran görüntülerinin alınmasının gerektiği her iki —— ayrı ayrı değerlendirildiğinde 2 adet ayrı bilgisayarda ayrı programların kurulu olduğu gibi bir durum çıktığını, harddiskler üzerinde çalışma yapacak olan kişinin, buna dikkat etmesi gerektiğinin belirtildiğini, Mahkemenin ——— duruşma tutanağı 1.ara kararı gereği, ———- tarafından tayin edilen bilirkişi tarafından hazırlanan——tarihli raporda———— incelendiği, programın çalışır durumda olduğu bildirilmiş olmasına rağmen yine program ve alt modüllere ait çalışır durumda ekran görüntülerinin sunulmadığının tespit edildiğini, bu şekli ile bilirkişinin programların ve modüllerin çalışır durumda olduğuna nasıl karar verdiğinin anlaşılamadığını, bilirkişi raporu ekine ——– var olduğu gözüken dosya ve klasörlere ——– eklediğini, ancak bu klasör tree listeleri programın çalışır durumda olduğunu göstermediğini, el konulan ———– ilgili; bilirkişi incelemesinde ———-çalıştırılarak, çalışır durumda ekran görüntüsünün alınması ve rapora eklenmesinin, yine ekran görüntüsünde çalışan modüllerin menü çubuklarından tespiti ile çalışır durumdaki alt modüllerin her birinin çıkarılması gerektiğini, ayrıca ana menüden yardım menüsü altındaki hakkında ekranının açılarak görüntüsünün alınması gerektiğini, ——— tarihli bilirkişi raporda ile programın çalışır durumda olup olmadığı, altındaki modüllerin çalışır durumda olup olmadığı, programın demo sürümü olup olmadığı konusunda kanaat bildirmenin mümkün olmadığını beyan etmiştir.
Mahkememizin —— tarihli ara kararı ile, ——–yeniden talimat yazılarak, dosyanın——–tevdi edilerek,———— dosyasında el konulan iki ———– takılarak, programın ve alt modüllerinin çalışıp çalışmadığının denenerek, ekran görüntülerinin alınması ve rapora eklenmesi, yine ekran görüntüsünde çalışan modüllerin , menü çubuklarından tespiti ile çalışır durumdaki alt modüllerin her birinin çıkarılarak ek rapor düzenlenmek suretiyle gönderilmesinin istenmesine karar verilmiş, ancak———- dosyası ile açılan davanın karara bağlandığı ve mahkeme dosyası içerisinde bulunan 2 adet harddiskin sahibine iade edildiği belirtilerek, talimat işlem yapılmadan mahkememize iade edilmiştir.
Mahkememizce bu kez yeniden ——-ek rapor istenilmiş, hazırlamış olduğu —— tarihli 2.ek raporunda özetle; —————- aide edilmesi nedeniyle tespit yapmanın mümkün olmadığının bildirildiğini, bu durumda huzurdaki davada programın çalışır durumda olup olmadığı, altındaki modüllerin çalışır durumda olup olmadığı, programın demo sürümü olup olmadığı konusunda teknik olarak değerlendirme yapmak ve kanaat bildirmenin mümkün olmadığını, teknik olarak değerlendirme yapabilmek için inceleme ile ———— çalıştırılarak ekran görüntüsünün alınması, yine ekran görüntüsünde çalışan modüllerin, menü çubuklarından tespiti ile çalışır durumdaki alt modüllerin her birinin çıkarılması gerektiğini, daha sonra; çalışır durumdaki ana program ve alt modüller ile ilgili hesaplama yapabileceğini, bu hali ile hangi program altında hangi alt modülün çalışır durumda olduğunun tespitinin mümkün olmadığını, bu sebeple de programın değeri hakkında hesaplama yapmanın mümkün olmadığını bildirmenin gerektiğini, eğer Mahkeme teknik olarak tespiti yapılamadığı halde yine de; sanık ——— şeklindeki beyanı sebebi ile tazminata hükmedecek ise ve programın demo versiyonu olmadığını da kabul ederse; bu durumda yalnızca salt ana program için ——- tespit tarihindeki değeri olan ————– olarak çıkarılabileceğini, FSEK 68 konusundaki değerlendirmenin Mahkeme takdirinde olduğunu beyan etmiştir.
Bu rapora itiraz edilmesi üzerine bu kez —– bilirkişi ——— yeniden rapor istenilmiş, hazırlamış olduğu —– tarihli raporda özetle; dosyada bulunan tutanak ——— düzenlenmiş olan raporlar doğrultusunda davalı tarafın ——- yazılımları modülleri ile birlikte kurduğunu ve yazılımların çalışır vaziyette olduğunun tespit edildiğini, tespit edilen yazılım ve modüllerinin; ———- — olduğunu, eklentilerinin ise ———–olduğunu, yazılım ve modül ücretlerinin ——- olduğunu, —-toplam fiyatının —- olduğunu, ——- olduğunu, —— olduğunun tespit edildiğini, FSEK m. 68 uyarınca davacının rayiç bedelin en fazla —- katı telif tazminatı isteyebileceği tazminat miktarının — dahil ——————-dahil —————-olduğunun tespit edildiğini, yazılıma dair fiyatların davacının dosyaya sunmuş olduğu belgeler üstünden hesaplandığını, iskontolu bedellerin ise Mahkeme takdirinde olduğunu beyan etmiştir.
Bu rapora itiraz edilmesi üzerine, ——programcısı bilirkişi,——— hazırlamış olduğu ———tarihli raporunda özetle; davalının lisansız olarak kullandığı iddia edilen ——– yazılımın bir ana program/modül ve modüllerden oluştuğunu, ———- tarihinde taraflar ve polis memurları huzurunda düzenlenmiş olduğu görülen tutanakta, iş yeri çalışanı ——adlı şahısın iş yerinde ——– programı kullandıklarını beyan ettiğini, tutanak ekinde de—– adlı yazılımının dosya dökümünün yer aldığı ekran görüntüsünün olduğunu, bahsi geçen ekran görüntüsü incelendiğinde, ————- dosyalarının olduğunu, davalının——– tespit edilen yazılımların bir ana program/modül ve modüllerden oluştuğunun tespit edildiğini, ana modül ——- olmadan diğer alt modüllerin kullanılamadığının tespit edildiğini——– programında, ————-olarak kurulmadığını, kullanıcının programı kurarken modülleri, ana programı kurduktan sonra kurabildiğini, modüllerin ayrı ayrı fiyatlandırıldığını, modüllerin istenilen zamanda yazılım firmasından tedarik edebileceğinin tespit edildiğini, ana modül dışındaki diğer programların ayrı bir ücrete tabi olup olmadıkları ve önceki raporla tespit edilen bedel ile en son düzenlenen raporda tespit edilen bedelin farklılığının açıklanması istenildiğinden; ana program/modül dışındaki programların ayrı ayrı ücrete tabi olduğunun, gerek ——- yazılımın internet sitesinde, gerekse de davacının dosyaya sunmuş olduğu fatura örneklerinden anlaşıldığını, dosyada bulunan tutanak ve tutanak eki incelendiğinde, iş yeri çalışanı ——— adlı şahısın iş yerinde ———- programı kullandıklarını beyan ettiğini, tutanak ekinde de ——– yazılımının dosya dökümünün yer aldığı ekran görüntüsünün olduğunun görüldüğünü, bahsi geçen ekran görüntüsü incelendiğinde; ————–dosyalarının olduğunun tespit edildiğini, ——– düzenlenmiş iki raporda da programın kurulu olduğuna dair dizinlerin olduğunu, yazılımlara ait kayıt defterinde bulunan dizinlerin, programların bilgisayara kurulmadan oluşturulamayacağını, bu sebeple bilgisayarda kurulu vaziyette olan yazılım ve modüllerin; dosyada bulunan tutanak ve —— düzenlenmiş iki rapor doğrultusunda; tespit edilen yazılım ve modüllerinin,——– yazılımının kurulu olduğunu, eklentilerinin ise ————- olduğunu, ————olduğunu, eklentilerinin ise ————- olduğunu, bu sebeple; ———–olduğunu, —– toplam fiyatının —- olduğunu, ———– olduğunu,————- olduğunu, FSEK m.68 uyarınca davacının rayiç bedelin en fazla ——– katı telif tazminatı isteyebileceği tazminat miktarının — dahil iskontosuz ———–dahil iskontolu ———- olduğunun tespit edildiğini beyan etmiştir.
Davacı vekili —– havale tarihli bedel arttırım dilekçesi sunmuş, dilekçede davanın başında talep edilen ———– artırmak suretiyle, hesap edilen —– haksız eylemin gerçekleştiği ——— tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Toplanan deliller, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, —— ile üretilip pazarlanan ——-programının ve modüllerinin ilim eseri vasfında bulunduğu, FSEK’in 12. maddesi hükmü de nazara alındığında, eserle ilgili hakların ve kullanım yetkisinin sahibinin davacı şirket olduğu, lisansız yazılımların davalının —– iş yerinde bulunan bir adet bilgisayara yüklenmiş olduğunun ——– tarihinde yapılan aramad tespit edildiği, ceza yargılaması sırasında bu yazılımın kullanıldığının davalı ——- tarafından kabul edildiği, alınan bilirkişi raporu ve arama sırasındaki tespitlerin de programın kullanıldığını gösterdiği, böylece davalılar tarafından, davacıya ait eserden kaynaklanan çoğaltma hakkının ihlâl olunduğu, eylemin davalı şirkete ait iş yerinde kullanılan bilgisayarda bulunması, bunların davalı şirketin sorumluluğunda kullanılması karşısında, bunun işle ilgisi bulunmayan herhangi bir personelin münferit eylemi yahut davalı şirketin bilgisi dışında gerçekleşmiş bir vakıa olarak kabul edilemeyeceği, eylemden FSEK’in 66. maddesi uyarınca davalı şirketin doğrudan sorumlu bulunduğu, davalı şirketin kendisini sorumluluktan kurtarabilecek bir kanıt sunmadığı, davalı———- gerek yazılımın —— edildiği tarihte, gerekse yazılımın bilgisayarlarda yüklü kaldığı zaman sürecinde davalı şirketin münferit yetkilisi bulunduğu, adı geçenin şirketin iş ve eylemlerini gerçekleştiren kişi konumunda bulunması sebebiyle haksız fiil niteliğindeki bu eylemden FSEK’in 66. maddesi gereğince müteselsil sorumluluğunun bulunduğu, davacının, sorumluluğu bulunan mütecavizlerden, malî haklarının ihlâli ve uğradığı zarar sebebiyle eylem tarihinde yürürlükte bulunan FSEK’nun 68.maddesi uyarınca üç katı kadar telif tazminatı isteyebileceği, ——–yazılımın ana modül ve diğer modüllerinin ayrı ayrı fiyatlandırıldığı, ana modül olmadan diğer alt modüllerin kullanılamadığının bilirkişi raporları ile tespit edildiği, buna göre ana modül ve alt modüllerin toplam telif bedelinin—— olduğu, üç katının ise ——– olduğu anlaşılmakla, davanın kabulüne, —– tespit tarihi olan—– tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KABULÜNE,
FSEK’nun 68.maddesi uyarınca—- üç katı tutarında ———– tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gereken 15.898,04 TL harçtan peşin alınan 3.974,24 TL harcın mahsubu ile bakiye 11.923,80 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 24.741,36 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 273,24 TL peşin harç, 3.701,00 TL ıslah harcı, 29,20 TL başvurma harcı, 3.900 TL bilirkişi ücreti, 348,10 TL tebligat ve müzekkere masrafları olmak üzere toplam 8.251,54 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı tarafın yapmış olduğu 48,00 TL yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalılar vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.25/02/2021