Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/76 Esas
KARAR NO : 2023/503
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/02/2022
KARAR TARİHİ : 01/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: 15 Kasım 2019 tarihinde müvekkile—–İcra Dairesinin —— Sayılı dosyasıyla icra takibi başlatıldığını, başlatılan işbu icra takibinde asıl alacak olan 2.400 TL ve işleyecek faizlerin yanında, banka tarafından verilen 21 adet çekin garanti tutarları toplamı olan 27.490,00 TL’nin nakdi teminat olarak depo edilmek üzere avukatlık ücreti ve icra masraflarıyla birlikte fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak ve tahsilde tekerrür etmemek kaydıyla tahsilinin istendiğini, Gayrinakdi alacak takip sırasında nakde dönüştüğü takdirde, nakde dönüştürme tarihinde muhataba banka tarafından ödenen tutarın, nakde dönüştüğü tarihten tahsiline kadar yıllık % 33 temerrüt faizi, faizin % 5 gider vergisi ile birlikte depo edilmesinin istendiğini, karşılıksız çıkan çeklerde yaprak başına bankaya yüklenen sorumluluk, sözleşmesel değil yasal bir gayri nakdi kredi niteliğinde olduğunu, banka, çekin karşılıksız kalması halinde, kanunda öngörülen diğer şartlarında yerine getirilmesi suretiyle hamile kanunda öngörülen tutarı ödemek zorundadır. (Çek K. m.3). Bu haliyle karşılıksızlık bankanın kanun gereği yüklendiği bir sorumluluk niteliğinde ve hamile yapılan ödeme ile nakdi krediye dönüşerek istenebilir hale geldiğini, açıklanan ve re’sen gözetilecek sebeplere istinaden Banka tarafından takibe konu edilen gayri nakdi 27.490,00-TL (işletilen faiziyle birlikte) miktarın risk gerçekleşmediğinden ve muaccelbir alacak olmadığından, şu aşamada borçlu olmadığımızın tespitine, mahkemece takdir edilecek teminat mukabilinde İİK. 72/3 uyarınca ihtiyati tedbir kararı verilerek icra veznesine girecek paranın davalıya ödenmemesine, müvekkilin borçlu olmadığı tutarın tespiti ile birliktte İcra Ödeme Emrinin kısmen iptal edilmesine, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, bu dava sebebiyle uğramış olduğumuz zararların yasa gereği alacağın % 20’sinden az olmamak kaydıyla kötü niyetli davalıdan alınarak müvvekile verilmesine, vekâlet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı tarafa yükletilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davacı —— Şirketi arasında imzalanan Genel Kredi ve Teminat Sözleşmelerine istinaden davacı şirket lehine krediler kullandırıldığını, ayrıca davacıya çek karneleri verildiğini, davacıya verilen çek yapraklarının, hamilleri tarafından müvekkil bankaya ibrazı esnasında çek hesabında yeterli miktarda bakiye olmaması sebebiyle —– sayılı Çek Yasası gereğince çek yaprak bedellerinin çek hamillerine ödenmediğini, bunun üzerine —- Noterliği’nin 01.03.2016 tarihli —–yevmiye numaralı ihtarnamesi davacı/borçlulara gönderilerek; davacılar nezdinde bulunan çek yapraklarının müvekkil bankaca ödenmesi garanti edilen meblağı kadar alacağın 24 saat içinde banka veznelerine depo edilmesi aksi halde yasal yollara başvurularak tahsili yoluna gideceği hususunda bilgilendirildiğini, müvekkilinin alacağının tüm bu gelişmeler karşısında ödenmemesi üzerine davacılar hakkında —–. İcra Müdürlüğü’nün——-Sayılı dosyası üzerinden takibe geçildiğini, her ne kadar davacılar vekili dava dilekçesinde, 27.490,00 TL’ye tekabül eden gayri nakit risk tutarının, risk gerçekleşmeden ifasının talep edilemeyeceğini belirtmiş olsa da müvekkili bankanın davacı borçlular aleyhine başlatmış olduğu icra takibinde gayri nakit risk miktarının tahsilini değil, sorumluluk miktarının depo edilmesini talep ettiğini, takip talebi incelendiğinde açıkça görüleceği üzere müvekkili bankaca 21 adet çekin yasal sorumluluk tutarı olan 27.490,00 TL’nin nakdi teminat olarak depo edilmesi talep ettiğini, gayri nakit borcun takip sırasında nakde dönüşmesi durumunda ise hamillere ödenecek olan miktarın faiz ve faizin % 5 gider vergisi ile birlikte ödenmesi gerektiği hususunun belirtildiğini, Davacı borçlulara icra takibi başlatılmadan önce ihtarname keşide edilerek, çek karnelerinin bankaya iade etmeleri gerektiği veya bankanın sorumluluk miktarına ilişkin gayri nakit bedelin banka veznesine ödenmesi gerektiği hususlarının ihtaren bildirildiğini, davalılar tarafından çek yaprakları iade edilmediği gibi deposu talep edilen gayri nakit miktarın da müvekkil bankaya depo edilmediğini, bunun üzerine son çare olarak davalılar aleyhine —–. İcra Müdürlüğü’nün——-. Sayılı dosyası üzerinden takibe geçildiğini ve müvekkilin alacağının tahsil edildiğini, takibin açılmasına davacı borçlular sebebiyet vermiş olduğundan müvekkil bankanın işbu icra takibini kötü niyetli olarak ikame etmediğini izah edilen sebeplerden ötürü dava dilekçesinde esasa ilişkin beyanları külliyen reddettiklerini beyan ederek; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı borçlular üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibari ile davalı banka tarafından 21 adet çeke ilişkin garanti bedeli tutarlarına ilişkin davalı aleyhine başlattığı —–.İcra Müdürlüğünün —–Esas sayılı dosyasından 27.490,00 TL olan risk gerçekleşmediği ve muaccel olmaması sebebiyle borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkindir.——. İcra Dairesi ve Davalı bankaya yazılan müzekkerelere cevap verildiği, müzekkere yazı cevaplarının dosya arasına alındığı görüldü.Dosya Bankacı bilirkişiye tevdi edilerek aldırılan bilirkişi raporunda özetle ; Davacı Asıl Borçlu firma —— ile davalı banka arasında 09.01.2015 tarihinde Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesi imzalandığı, sözleşme kapsamında firmaya 70.000 TL kredi limiti tanımlandığı, söz konusu sözleşmede Davacı ——- 09.01.2015 tarihinde 70.000,00 TL limit dahilinde müteselsil kefil sıfatıyla imzasının bulunduğu, banka tarafından Davacı asıl borçlu firmaya tahsis edilen 21 çek yaprağı nedeniyle takip tarihi itibariyle banka gayri nakdi meri riskinin 27.490,00 TL olarak devam ettiği, banka vekili tarafından, Davacılar hakkında —– İcra Müdürlüğünün——-Esas sayılı dosyası ile başlatılan takip talebinde bankaya iade edilmeyen çek yaprakları nedeniyle oluşan çek sorumluluk bedellerinden kaynaklanan 27.490,00 TL ‘nin faizsiz bir hesapta depo edilmesinden davacı asıl borçlu firma—– sorumlu olduğu, ancak akdedilen sözleşmede davalı kefil ——– çek depo talebinden sorumluluğuna ilişkin açık bir düzenleme bulunmaması nedeniyle, Yargıtay’ın yerleşik kararları doğrultusunda davacı kefilin sorumluluğunun bulunmadığı kanaatinde olunmakla birlikte, takdirin mahkemeye ait olduğu, tarafların masraf, vekâlet ücreti, tazminat ve benzeri diğer taleplerinin mahkemenin takdirleri içinde kaldığı sonuç ve kanaatine varıldığına ilişkin raporunu mahkememize sunmuştur.Dava dilekçesi, cevap dilekçesi,19.10.2022 tarihli bilirkişi rapor ve tüm dosya kapsamıyla birlikte yapılan değerlendirmede, davacı şirket ile davalı banka arasında 09.01.2015 tarihinde genel kredi ve teminat sözleşmesi imzalandığı, diğer davacı—– sözleşmeyi müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığı, sözleşme kapsamında davalı banka tarafından davaya konu 21 adet çekin davacı şirkete verildiği, davalı banka tarafından davacılar aleyhine—–. İcra dairesinin —— Sayılı dosyası üzerinden davaya konu çek yapraklarına ilişkin bedellerinin depo edilmesi için icra takibi başlatıldığı, yargılama devam ederken davacı ——- tarafından söz konusu çekler için 27.490,00 TL ödendiği, davanın istirdat davasına dönüştüğü, ancak taraflar arasındaki sözleşme incelendiğinde, kefilin gayri nakdi meri alacak için sorumlu olduğuna yönelik bir hükmün bulunmadığı, kefilin sorumluluğuna gidilebilmesi için sözleşmede açık hüküm olması gerektiği dolayısıyla davacı —– bakımından sorumluluğun olmadığı, anlaşıldığından ödenen bedelin istirdadına karar verildiği, davacı şirketin çekler yönünden sorumluluğunun ise devam ettiği, ancak —– ve ——Seri numaralı çeklerin dava açılmadan önce bankaya iade edildiği, görülmekle işbu çekler için davacı şirketin açtığı davanın kısmen kabulü ile şirketin bu çekler yönünden borçlu olmadığının tespitine, kalan çekler yönünden açılan davanın reddine, icra takibinin kötüniyetle yapıldığının ispatlanamadığı görüldüğünden kötüniyet tazminatının reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davacı ——-açtığı davanın KABULÜ ile; 27.490,00 TL bedelin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine
a-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 1.878,53-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 469,47-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 1.409,06-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
b-Davacı——-kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 İkinci Kısım İkinci Bölüm) göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 469,47-TL Peşin/nisbi Harcı, 600,00-TL Bilirkişi ücreti, 14,80-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.164,97 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacı ——tarafından açılan davanın kısmen kabul kısmen reddi ile —–ve ——- seri numaralı çekler yönünden Kabulü ile davacı şirketin işbu çekler yönünden borçlu olmadığının tespitine, kalan çekler yönünden açılan davanın Reddine Şartları oluşmadığından Kötüniyet tazminatı talebinin reddine
a-Davacı——-kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 4.060,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak işbu davacıya verilmesine,
b-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacı ——- alınarak davalıya verilmesine,
c-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 277,34-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
d-Davacı tarafından yapılan; 600,00-TL Bilirkişi ücreti, 14,80-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 614,80-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 90,80-TL lik kısmanın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise Davacı üzerinde bırakılmasına,
e-Fazla yatan gider avansı ile delil avansı var ise karar kesinleştikten sonra istek halinde yatıran taraflara iadesine, Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içinde —–Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.