Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/195 Esas
KARAR NO: 2023/197
DAVA: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 16/03/2021
KARAR TARİHİ: 23/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: 11.07.2019 tarihinde—- plakalı araç sürücüsü —— yoldan gelip —– altına geldiğinde aynı istikamette seyir halinde olan müvekkile ait —- model——- marka yolcu otobüsüne arkadan çarpması sonucu yaralanmalı ve maddi hasarlı kaza meydana geldiği,——tarafından düzenlenen maddi hasarlı ve yaralanmalı trafik tespit tutanağında da görüleceği üzere, işbu kazanın oluşumunda davalıya ait—– plakalı araç sürücüsü ——– 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 52/1-b maddesi gereğince % 100 oranında kusurlu olduğu, müvekkil adına tescilli—- plakalı araç sürücüsü—– herhangi bir kusurunun bulunmadığı, kaza sonrası —– plakalı araç yetkili serviste onarım gördüğü ve toplam maddi hasarının —— olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla bu kaza sebebiyle onarım gören aracın ikinci el piyasa değerinde büyük bir maddi kayıp meydana geldiği, ayrıca ekspertiz raporunda da görüleceği üzere, müvekkile ait aracın onarım süresinin 7 iş günü ide müvekkil ile ——- arasında yapılan taşıma sözleşmesi gereği, müvekkile ait —– plakalı araç taşıma işi için —— kiraya verildiği bu taşıma işi kapsamında müvekkil, günde yapılan her ——-başına ücret kazandığı, müvekkilin——— kestiği ve kaza yılına ait günlük kazancını gösteren faturalar dilekçe ekinde sunulduğu, ancak anılan kaza sebebiyle 7 iş günlük onarım süresi boyunca araç ——-yapamadığı için müvekkil bu kazancından mahrum kaldığı, bu nedenle müvekkilin işbu kazanç kaybı zararının giderilmesi gerektiği, tüm bu nedenlerle, yapılan zorunlu arabuluculuk başvurusu sonucunda davalı ile talepleri doğrultusunda anlaşılamaması nedeniyle işbu davayı açma zorunluluğu hasıl olduğu, ayrıntılı arz ve izah olunan nedenlerle 6100 sayılı HMK’nun 107. Maddesi uyarınca belirsiz alacak davası niteliğinde ikame edilen başvuruda, fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla; şimdilik 500,00 TL değer kaybı zararı ve 500.00 TL kazanç kabı zararının kaza tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine
karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacıya ait ——- plakalı aracın 11.07.2019 tarihinde,—-kontrolündeki ——- plakalı araç ile karışmış olduğu kaza dolayısıyla davalı şirketin işleten haiz olmasından bahisle, şimdilik 500,00 TL değer kaybı zararı ve 500,00 TL kazanç kaybı zararı oluştuğunu” beyan ve talep ederek işbu huzurunuzdaki tazminat davasını belirsiz alacak davası olarak ikame ettiği, ancak aşağıda ayrıntılı olarak açıklanacağı üzere haksız ve mesnetsiz davanın – Mahkemece reddi gerektiği, şöyle ki; belirlenebilir bir alacak mevcutken belirsiz alacak olarak açılan davanın hukuki yarar yokluğundan reddi gerektiği, davacı taraf dilekçesinde sırasıyla kaza sonrası —– plakalı aracın yetkili serviste onarım gördüğünü ve toplam maddi hasarın 54.573,68 TL olduğunu, kaza sonrası aracın satışında çok zorlanıldığını ve o günkü piyasa değerinin çok altında satmak zorunda kaldığını, aracın ——– kiraya verildiğini ancak kaza sonrası bakım ve onarım için serviste kalınca 7 iş günü işletilemediğini beyan ederek zarara uğradığını iddia ettiği, ancak kendi beyanlarıyla dava dilekçesi ekinde fatura sunabilir olmalarına rağmen davayı HMK m.107 uyarınca belirsiz alacak davası olarak ikame etmeleri hayatın olağan akışına aykırılık teşkil ettiği, izah olunduğu üzere davacı tarafın belirlenebilir alacak niteliğinde olan zararını belirsiz alacak davası olarak talep etmesi; HMK madde 109 uyarınca hukuki yarar yokluğundan davanın reddini gerektiği, Mahkeme hukuki yarar yokluğuna dair farklı kanaatte ise de, zaten sigorta şirketinden tahsil edilmiş olan 54.573,68 TL’lik maddi hasar yönünden davanın reddi gerektiği, davacı tarafa ait —-plakalı araç kaza tarihinde —–tarafından sigortalı olduğu, işbu nedenle kaza sonrası onarımla oluşan maddi hasar davacının sigorta şirketi tarafından karşılandığı, nitekim mezkur maddi hasarın 39.000,00 TL’lik kısmı da müvekkile ait gözüken aracın—– —– tahsil edildiği, davacı tarafın sigorta şirketi bakiye 15.573,00’TL alacağı ise —–dosyasıyla müvekkil şirketten ve —– plakalı aracı kaza anında süren araç sürücüsünden tahsil edebilmek amacıyla rücuen tazminat davasını ikame ettiği, anılan mahkeme dosyasından da anlaşılacağı üzere davacı taraf oluşan maddi hasarını çoktan kendi sigorta şirketinden tahsil etmiş olmasına rağmen müvekkile yönelttiği işbu dava ile mükerrer tahsili hedeflendiğini, işbu nedenle mezkur davanın her ne kadar belirsiz alacak davası olması nedeniyle tümden reddi gerekmekteyse önlemek amacıyla 54.573,68 TL maddi hasar yönünden muhakkak reddi gerektiği, şoför—- müvekkili şirketle herhangi bir bağı bulunmadığı, davanın —- ihbarını talep ettikleri, kazanın,—— işleteni olduğu——- tek yönlü yolda ters şeritte bulunması suretiyle 3. kişinin ağır kusuru neticesinde meydana geldiği, düzenlenen kaza tespit tutanağı maddi gerçeğe aykırı olduğundan hiçbir şekilde dikkate alınmaması gerektiği, işbu davaya konu trafik kazası kaza tespit tutanağında hiç bahsi geçmeyen üçüncü bir aracın asli kusuru dolayısıyla meydana geldiği, meydana gelen zincirleme ——esas sorumlusu davacı taraf —- sol tarafında trafik kurallarına aykırı olarak tek yönlü bir yolda ters yönde hareket eden—– plakalı —–olduğu, —– fark edilmesi üzerine önce davacı taraf otobüs sürücüsü ani fren yaptığı, olay günü havanın yağışlı olmasından iyice kayganlaşan yolda ve akan trafikte; ani fren yapan otobüsün arkasında bulunan —- kontrolündeki araç, fren yapmasına rağmen kaygan yolda duramadığı ve söz konusu kaza meydana geldiği, öncelikle davacı sigorta şirketi tarafından sigorta edilen ——- plakalı otobüsün şoförü —- Kimlik numaralı —–kazaya ilişkin tanık olarak dinlenmesini, talep ettiklerini açıklanan nedenlerle, davanın belirsiz alacak davası olarak açılması nedeniyle hukuki yarar yokluğundan reddine, aksi kanaat halinde ise, mükerrer tahsili önlemek amacıyla 54.573,68 TL maddi hasar yönünden davanın reddine, davanın müvekkil aracın kaza anındaki sürücüsü —– ihbarına, davanın —— ihbarına, neticeten haksız davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına, dava miktarı üzerinden hesaplanacak nispi vekalet ücretinin ve yapılacak yargılama giderlerinin davacı taraftan tahsili ile kendilerine ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibari ile davacıya ait ———– plakalı araç ile davalıya ait ——- plakalı araç arasında meydana gelen trafik kazası sebebiyle; Kazanın oluşumunda tarafların kusurları, davaya konu ——– plakalı araçta değer kaybının olup olmadığı, makul onarım süresi ve davacının kazanç kaybına hak kazanıp kazanmadığı hususlarına ilişkindir.
——ve ——–yazılan müzekkerelere cevap verildiği, müzekkere yazı cevaplarının dosya arasına alındığı görüldü.
Davada aktif ve pasif taraf husumetinin sağlandığı anlaşılmış olup taraflar arasında bu hususta çekişme yoktur.
7155 sayılı Kanun’un 20. Maddesi ile eklenen 5/A maddesi uyarınca arabuluculuk başvurusunda bulunulmuştur. arabuluculuk son tutanağında icra dosya borcunun ödenmesi hususunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin arabuluculuk son tutanağı dosya arasına alınmıştır.
Dosya makine mühendisi ve trafik bilirkişi heyetine tevdi edilerek aldırılan bilirkişi raporunda özetle ;—— plakalı aracın sürücüsü——, Karayolları Trafik Kanununun 47.maddesinin d) fıkrası ile 52.maddesinin b) ve c) fıkraları ve 56.maddesinin c) fıkrası ile 84.maddı d) fıkrasını ihlal ederek, meydana gelen trafik kazasında % 100 (YÜZDE YÜZ) oranında kusurlu olduğu, ——- plakalı otobüsün sürücüsü——, meydana gelen trafik kazasında kusurunun olmadığı, Davacıya ait bulunan ——- plakalı aracın dava konusu 11.07.2019 tarihli kazanın öncesindeki piyasa değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki piyasa değeri arasında 9.000,00 TL değer kaybı oluşacağı, Davacıya ait bulunan —— plakalı aracın dava konusu 11.07.2019 tarihli kaza nedeniyle oluşan hasarın onarımı esnasında kullanılamamasından kaynaklanan kazanç kaybı zararının 5.000,00 TL olduğunu belirten raporlarını mahkememize sunmuşlardır.
Dosya bilirkişi heyetine tevdi edilerek aldırılan 29/06/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle ; Ticari Defterlerin Usulüne Uygun Tutulup, Tutulmadığı Yönünden: Mahkemenin vermiş olduğu görev kapsamında davacı tarafın ticari defterleri 17.06.2022 tarihinde Mahkeme kaleminde yapılan incelemede usul yönünden incelendiğinde; davalının —— yılına ilişkin ticari defterlerinin açılış ve kapanış onayları süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, davacı tarafın incelenen kendi defterlerinde davalı ——ait açık hesap, ödeme, fatura kaydına rastlanmadığı, Davacının Gelir, Hasılat Kayıtları Yönünden; Davacı tarafın —–yılına ilişkin satış/hasılat kayıtları incelendiğinde——-tutarında gelir kaydının bulunduğu, —- yılı kaydi gelir tablosu verilerinin özet olarak gösterildiğini,
Kusur Yönünden Yapılan İtirazların İrdelenmesi: Dava konusu olan trafik kazasına ait kaza tutanağı, Polis görevlilerince tanzim edildiğini, Kolluk görevlilerince tanzim edilen tutanakların, ——– başvuru numaralı kararının son satırında, ——da kaza tespit tutanaklarının tek başına hüküm kurmak için yeterli olmadığını, ancak aksi ispat edilemediği sürece maddi durumu belirleyen kanıt olduğunu kabul etmektedir.” Şeklinde belirtildiği sabit oluncaya kadar geçerli resmi belge olduğunu, dosya kapsamına ve dosyada mevcut Polis görevlilerince tanzim edilen Ölümlü/Yaralanmalı Trafik Kazası Tespit Tutanağına göre; 11.07.2019 günü saat:05.29 sıralarında, sürücü —— sevk ve idaresindeki —-plakalı aracı ile ——yoldan gelip —— altına geldiği sırada yolun kaygan olması sebebiyle aracının hakimiyetini kaybederek aracının sağ ön köşe kısımlarıyla aynı istikamete seyir halinde olan sürücü —— sevk ve idaresindeki —— plakalı yolcu —– sol arka köşe kısımlarına çarpması, çarpmanın etkisi ile araç sola doğru savrularak sol ön köşe kısımlarıyla orta bariyerlere çarpması neticesinde dava konusu trafik kazasının meydana geldiğini, kök raporda kusur dağılımı, olayın oluş bölümünde izah edildi şekilde yapıldığını, —- plakalı aracın sürücüsü——— Karayolları Trafik Kanununun 47.maddesinin d) fıkrası ile 52.maddesinin b) ve c) fıkraları ve 56.maddesinin c) fıkrası ile 84.maddesinin d) fıkrasını ihlal ederek, meydana gelen trafik kazasında % 100 (Yüzde Yüz) oranında kusurlu olduğu,——plakalı otobüsün sürcürüsü ——–, meydana gelen trafik kazasında kusurunun olmadığı, seklindeki kök raporda belirtilen kusur oranlarında sabit kalındığını,
Değer Kaybı Yönünden İtirazların Değerlendirilmesi: Davacı vekilinin rapora karşı sunmuş olduğu itiraz dilekçesinde özetle; 57.573,58 TL onarım gören araca 9.000,00 TL değer kaybı hesaplanmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, 900.000,00 TL piyasa değerinin hangi esas ve ölçülere göre belirlendiğinin belirtilmediğini, dosyada aracın onarılmış değerine ilişkin emsal ilan örneklerinin bulunmadığını, raporun bu hali ile denetime elverişli olmadığını iddia etmiş ve rapora itiraz ettiklerini, Kök Raporda değer kaybının hangi kriterlere göre hesaplandığı, ticari araçlar ile binek otomobillerdeki değer kaybı kriterlerinin farklılık gösterdiğinin detaylı biçimde aktarıldığını, Davacıya ait bulunan aracın yolcu taşımacılığında kullanılan, milyon kilometreyi aşmış, geçmişinde 5 adet hasar kaydı bulunan ticari bir araç olduğunu, Dava konusu kazanın —- senesinde meydana gelmiş olması nedeniyle rapor yazım tarihi itibariyle emsal ilan örneklerinin tespit edilemediğini, kasko değer listesinden ve piyasada bu tip araçları satın alan esnaf ile yapılan görüşmelerden faydalanılarak piyasa değeri belirlendiğini, Kök Raporda belirtikleri gibi 54.573,68 TL hasar onarım bedelinin 39.000,00 TL’sı değer kaybına etkisi bulunmayan mekanik parçalardır, kalanlar ise fiber yapılı arka tampon ve stop yuvası parçaları olduğunu, İtiraz sonrasında kök raporda yeniden yapmış olduğumuz değerlendirme neticesinde değer kaybının kök rapordaki görüşümüz devam etmektedir, hukuki durumun değerlendirilmesinin mahkemenin takdirinde olduğunu,
Kazanç Kaybı Yönünden Yapılan Değerlendirme: Davacı vekili rapora karşı sunmuş olduğu itiraz dilekçesinde özetle; müvekkilinin aracının şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapan bir otobüs olduğunu, neredeyse günlük kazancının 5.000,00 TL olduğunu, 1.000,00 TL günlük kazancın hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, günlük kazanca ilişkin somut hiçbir verinin raporda bulunmadığını, aracın onarım süresinin 7 gün olduğunu iddia ederek rapora itiraz ettiğini, kök raporda kazanç kaybı zararı dosya içeriğinde bulunan bilgi, belge ve faturaların incelenmesi ile —- görev yapan esnaflar ile yapılan görüşmeler neticesinde giderler düşüldükten sonra belirlendiğini, Kök Rapor sonrasında heyete dahil olan —— ticari defterler üzerinde yapmış olduğu inceleme neticesinde —-yılına ilişkin brüt satış/hasılat kayıtları (ciro) incelendiğinde KDV Hariç 214.437,24 TL tutarında gelir kaydının bulunduğunun tespit edildiğini, bu konudaki nihai hukuki değerlendirmenin mahkemenin takdirinde olduğunu, mahkemenin gerek savunmalarının tümü ve gerekse faize hasren tamamen davalı şirketin müdafaaları yönünde hüküm kurmak hususunda da hiç şüphesiz muhtar bulunduğu, icra inkâr tazminatı ve sair hususların yargı makamının münhasır takdiri içinde kaldığı kanaatlerini belirten raporu mahkememize sunmuşlardır.
Davacı vekili 03/11/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile özetle ; Fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla; 9.000,00 TL değer kaybı, 5.000,00 TL kazanç kaybı olmak üzere toplamda 14.000,00 TL tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı taraftan alınarak müvekkile verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı aleyhine hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava dilekçesi,cevap dilekçesi, 16.02.2022 tarihli kök ve 29.06.2022 tarihli ek bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı ile birlikte yapılan değerlendirmede; davacının sevk ve idaresindeki —–plakalı araç ile davalı şirkete ait olan ——- plakalı araç arasında meydana kazada, davacının değer kaybı ve kazanç kaybı talebiyle davalıdan tazminat talep ettiği, denetime elverişli 16.02.2022 tarihli kök ve 29.06.2022 tarihli ek bilirkişi raporuna göre, araçta 9.000 TL değer kaybının oluşacağının tespit edildiği, davacı sürücünün kusursuz olduğunun tespit edildiği, davalıya ait aracın dava dışı sürücüsünün ise %100 oranında kusurlu olduğunun tespit edildiği, her ne kadar davacı tarafça kazanç kaybı talep edilmişse de kazanın gerçekleştiği, —- yılına ait ticari defterlerin ibrazına yönelik ara karara rağmen davacı tarafça defterlerin ibraz edilmediği dolayısıyla kazanç kaybının hesaplanamadığı anlaşıldığından davanın değer kaybı sedeli olan 9.000 TL yönünden davanın kısmen kabulüne, kazanç kaybı yönünden talebinin ise reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davacıların davalı aleyhine açtığı davanın KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ İLE, 9.000,00 TL değer kaybı bedelinin 11.07.2019 tarihinden itibaren itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 614,79-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 309,30-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 305,49-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (Madde-13) göre hesaplanan 9.000,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre vekalet ücreti red edilen miktarı geçemeyeceğinden 5.000,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 59,30-TL Peşin/nisbi Harcı, 250,00-TL Islah Harcı, olmak üzere toplam 368,60TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ,
6-Davacı tarafından yapılan; 2.500,00-TL Bilirkişi ücreti, 250,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 2.750,00-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 1.767,86-TL lik kısmanın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise Davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan; 16,30-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 5,82 TL lik kısmının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 10,48-TL lik bakiye yargılama giderinin ise Davalı üzerinde bırakılmasına,
8- Fazla yatan gider avansı ile delil avansı var ise karar kesinleştikten sonra istek halinde yatıran taraflara iadesine,
9- Dava şartı olan arabuluculuk görüşmeleri neticesinde ——– Nolu dosyada taktir olunan 1.320,00-TL ücretin kısmen kabul kısmen red oranı dikkate alınarak 848,57 TL’lik kısmın davalıdan, 471,43 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içinde—— Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/02/2023