Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/534 Esas
KARAR NO: 2021/280 Karar
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/08/2019
KARAR TARİHİ: 23/03/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: ——– başlarında kendisini dava dışı ———– yetkilisi olarak tanıtan ——– isimli bir şahıs müvekkil işyerine gelerek bir takım malzeme almış ve karşılığında ———— olan çekle ve bir takım başka çeklerle ödeme yapmıştır. Davacı, basiretli bir tacir olarak öncelikle aldığı çeklerin sahteliğini kontrol etmiş, çek yaprağının gerçek olduğunu tespit ettikten sonra ise ilgili bankadan çek keşidecisinin_ dönen çekleri olup olmadığını araştırmış, bankadan gelen olumlu cevap üzerine ise bahse konu çekler ile yapıl an ödemeyi kabul etmiştir. İşbu çeklerin vadesi gelmeden evvel, dava dışı şahıs ——- daha sonra tekrar davacıya gelerek ——– daha ürün almak istemesi üzerine davacı bu durumdan şüphelenmiş ve evvelden teslim aldığı çeklerden ———çek numaralı —– bedelli keşidecisi —- keşidecisine ulaşmış ve çekin — davalılardan ———– edilmiş ve bankadan ödenmiş bir çek olduğunu öğrenince dolandırıldığını anladığı, müvekkilinin dolandırılmasında davalı bankaların ihmal ve kusurlarının büyük payı bulunduğunu, dava konusu çeklerin davalılardan ——— edildiğinde ve keşide günü ödeme yapıldığında arkasına ödendi kaşesinin vurulması gerekmekteydi, Karşılığı bankada bulunan çekin ödemesi yapıldıktan sonra her iki davalının da ilgili yasalar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu m.42 uyarınca en az on yıl müddetle çeki saklamak yükümlülüğü bulunmaktaydı, Son olarak da hem çekin ibraz edildiği bankanın hem de çek yaprağının verildiği bankanın çek yaprağını korumak ve bu tarz dolandırıcılıklara karşı yeterli önlemleri almaları gerekmekteydi. Dava konusu olayda bankacılık kurumu, niteliği ve faaliyet alanı gereği birer güven ve itimat kurumu olsa da Davalı —– ve ihmalli davranışları sebebiyle uhdelerinde bulunan çekin arkasına ödendi kaşesi vurulmadan yeniden piyasaya sürülmesine sebebiyet vermişlerdir. Dava konusu çekler sahte çek yaprağı değillerdir fakat kambiyo vasfında da değillerdir, çünkü bu çekler aslında evvelki yıllarda bankaya ibraz edilmiş ve çekteki keşideci de dahil cirantalar ödeme yükümlülüklerini yerine getirmiştir. Her ne kadar işbu dolandırıcılık sebebiyle ——– devam etse de, vekilliğimizce önce davalara ———- yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilmiş, akabinde hem davalılar aleyhinde hem de dava dışı ————- Sayılı icra takibi başlatılmıştır.——–aleyhine girişilen icra takibinde bilinen adresine hacze çıkılmış olsa da adreste hacze kabil mal bulunamamıştır. Fakat her ne kadar Davalılar da bu dolandırıcılığa kusurları ve ihmalleri sonucu sebep vermiş olsa da takibe haksız şekilde itiraz ederek durmasına ve Müvekkilin mağduriyetinin artmasına sebebiyet vermişlerdir. Gelinen aşamada Davalılar aleyhinde Zorunlu ticari arabuluculuk başvurusu da yapılmış fakat anlaşılamaması sebebiyle huzurdaki dava açılmak zorunda kalmıştır. Kötü niyetli bir şekilde aleyhine başlatılan icra takibine itiraz ettikleri gerekçesiyle, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkimiz saklı kalmak kaydıyla, davamızın kabulüne karar verilmesini ve İtirazın iptaline karar verilerek ———-dosyasından takibin devamına karar verilmesini, itirazında haksız ve kötü niyetli olan borçluların %20′ den az olmamak şartıyla icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, Yargılama giderleri İle vekalet ücretinin de Davalılar üzerinde bırakılması vekaleten talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı ———– Konulu Dilekçesinde özetle: Davacı taraf dava dilekçesinde kendilerine dava dışı şahıs olan —- tarafından satın alınan malzemelerin karşılığında —-çek numaralı ——- çekin verildiğini ancak; çekin ödenmiş olduğunun Öğrenilmesi üzerine doğan zararının tazmini amacıyla müvekkil Bankaya karşı icra takibi başlatmıştır. Tarafımızca icra dosyasına yapılan itiraz neticesinde takip durmuştur. Bunun üzerine müvekkil Bankaya karşı işbu dava yöneltilmiş olup davacının iddialarını kabul etmek mümkün değildir. Davaya konu çek diğer davalı —- suretiyle tahsil edilmek amacıyla ibraz edilmiştir. 5941 sayılı Çek Kanunu’ nu md. 8/1 çerçevesinde—–yürütülmekte olan elektronik çek takası faaliyetlerinin başka bir kuruluş aracılığıyla yapılmasına karar verilebileceği hükme bağlanmıştır. Bu çerçevede —- —- ve mutabakat faaliyetlerinin yürütüleceği kurum olarak kabul edilmiştir. —- alındığında müvekkil bankanın kusur ve sorumluluğunun olmadığı görüleceği gibi mevcut vakıa ile kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının iddia ettiği doğmuş zarar arasında illiyet bağı bulunmadığı da açıktır. —– süreci bankaların gün içerisinde teslim aldıkları çeklere ait bilgiler ve görüntüler bir sonraki gün — kadar —– paketi ile — bildirilmesi ile başlamaktadır. —- da bankalarca —– paketleri ile sisteme aktarılan çek bilgilen provizyon işlemlerinin yapılması amacıyla —– tarafından hazırlanan —– dağıtım paketi ile çekin muhatap bankalarına gönderilir. Muhatap banka —– dağıtım paketi ile kendisine iletilen bilgileri ilgili ——– gününde —- saatleri arasında İnceleyip iade paketleri halinde —-havuzuna aktarır. İlgili ödenek —- tarafından çekin ibraz edildiği üye bankaya çek bilgileri ile birlikte gönderilir ve çekin ödemesi çekin ibraz edildiği banka tarafından lehtarına yapıldığı, ekin —– ibraz edilmiş olduğu, çek bedelinin —- tarihinde —- ödendiği, bankalarca imzalanan —-gereğince çek aslı ibraz edildiği ———-nezdinde iken çalındığı bu nedenle davacı tarafa çek yaprağı ile ilgili yapılan şikâyete ilişkin bilgilerin de —-sorulması gerektiği yönünde cevap verilmiştir, is bu yönde iken davacı tarafımıza haksız ve hukuksuz davayı yöneltmiş olup davanın kabulü mümkün değildir. Açıklanan nedenlerle davanın reddine, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin karşı tarafa bırakılmasını vekaleten talep etmiştir.
Davalı —- Cevap Dilekçesi ve —- Huzurdaki dava, hukuki dayanaktan yoksun olduğunu ve davanın reddi gerektiğini, müvekkili bankanın —- içerisinde bulunan ———-üzerine konu ile ilgili gecikmeden savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. —— soruşturma halen devam etmektedir. Bazı şüpheliler hakkında —– bazı şüphelilerin ifadeleri alinmiş ve soruşturmada mesafe kat edilmiştir. —– dosyasından, ——- tüm Bankaların genel müdürlüklerine, ——- şirketlerine müzekkereler yazılmış, müvekkil bankanın ——– çalınan çeklerin bilgileri döküm halinde, müzekkere yazısı ekindeki zarf içerisindeki —– İçerisinde soruşturmaya konu olan çeklerin tamamının görseli olacak şekilde, tüm banka ve ——-kuruluşlarına gönderilmiş ve söz konusu çeklerin özellikle keşide tarihi değiştirilerek ibraz edilmesi halinde çekin alıkonularak, bahse konu çeklerle ilgili işlem yapmamaları, kolluk kuvvetlerine haber vermeleri, çekin ibraz edildiği bölgedeki yetkili savcılık tarafından soruşturma işlemleri yapılması gerektiği bildirilmiş ve tedbir alınması istenildiği, Davanın —- ihbar edilmesini, —- olarak icra takibi başlatılması nedeniyle davacının %20’den aşağıya olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, Yargılama Giderleri ve Vekalet Ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibari ile Davacı tarafça alacaklı sıfatı ile haksız fiilden kaynaklı icra takibine davalı tarafça yapılan itiraz üzerine açılan itirazın iptali davasından ibaret olduğu görüldü.
————– müzekkerele ikmalen cevap verildiği, müzekkere yazı cevaplarının dosya arasına alındığı görüldü.
Dosyamız arasına alınan —- sayılı icra dosyasının yapılan incelemesinde takibin —- tarihinde takip başlatıldığı ödeme emrinin davalı/borçluya — tarihinde tebliğ edildiği, davalının süresinde —- tarihinde takibe itiraz ettiği ve takibin durduğu anlaşılmıştır.
Davacının; borçlu tarafından yapılan —- tarihli itirazın davacı-alacaklıya tebliğinden itibaren İİK.nun 67.maddesinde belirtilen bir yıllık süre içerisinde mahkememize davayı açtığı anlaşıldığından, açılan davanın süresinde olduğu görülmüştür.
Davada aktif ve pasif taraf husumetinin sağlandığı anlaşılmış olup taraflar arasında bu hususta çekişme yoktur.
Dosyanın bankacı bilirkişiye tevdi ile uyuşmazlık konularında rapor hazırlanmasının istenmesine, karar verilmiş olup, bankacı bilirkişi mahkememize hitaben hazırlamış olduğu raporunda özetle: Dava konusu Çek’in —-tarihinde Davalı —- ibraz edilerek tahsil edilen ve çek aslı bankanın ——- saklanırken banka arşivlerinden kaybolan/ çalınan, —- basılmış Tacir çeki olduğu, Dava konusu çek’in—-olarak değiştirilerek Dava dışı —– mal karşılığı verildiği, Davalı —– sorumluluğunda olan Çek için özen ve güven ilkelerine göre hareket etmeyerek gerekli tedbirleri almadığı, objektif özen borcunun gereği olarak kusurlu olduğu, Davacı —— dava dışı —– yetkilisi olarak tanıtan —- isimli kişiye satıp teslim ettiği malların karşılığında verdiği çeki aldığı, Davacı’nın ödeme aracı olarak kabul ettiği çek ile ilgili, basiretli tacir olarak çalıştığı bankalardan, çeklerin kabul edilmesinde bir sakınca bulunup bulunmadığını teyit etmek yoluna başvurmadığı, gerekli araştırmayı yapmadığı İçin kusurlu olduğu, Davalı —- Dava konusu çek ile ilgili süreçlerde bir kusuru veya sorumluluğu bulunmadığı, Tarafların masraf, vekâlet ücreti, inkâr tazminatı ve benzeri diğer taleplerinin mahkemenin takdirleri içerisinde kaldığı, görüş ve kanaatine varılmıştır.
Bilirkişi raporu HMK 280. Maddesi uyarınca taraflara tebliğ edilmiştir.
Toplanan deliller, icra takip dosyası, dava dilekçesi, cevap dilekçesi, bilirkişi incelemesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacının kendisini dava dışı —— yetkilisi olarak tanıtan —- isimli bir şahıstan ödeme aracı olarak davaya konu —- bedelli, keşidecisi —- çeki aldığı,ancak dava konusu çekin bilirkişi raporunda da işaret edildiği üzere — tarihinde Davalı —- ibraz edilerek tahsil edilen ve çek aslı bankanın —- —- saklanırken banka arşivlerinden kaybolan/ çalınan, —-Tacir çeki olduğu, — hanesinin — değiştirilerek dava dışı — tarafından — karşılığı verildiği, davalı—-olan çek için özen ve güven ilkelerine göre aykırı hareket ederek gerekli tedbirleri almadığı, objektif özen borcunun gereği olarak kusurlu olduğu, Davacı—— yetkilisi olarak tanıtan —- isimli kişiye satıp teslim ettiği malların karşılığında verdiği çeki aldığı, Davacı’nın ödeme aracı olarak kabul ettiği çek ile ilgili, basiretli bir tacir olarak çalıştığı bankalardan, çeklerin kabul edilmesinde bir sakınca bulunup bulunmadığını teyit etmek yoluna başvurmadığı, gerekli araştırmayı yapmadığı İçin kusurlu olduğu,Davalı —-Dava konusu çek ile ilgili süreçlerde bir kusuru veya sorumluluğu bulunmadığı, Bilirkişi incelemesi ve dosya kapsamına göre;———- benzer konu ve eylemler nedeniyle emsal dosyalarda bankanın asli çek lehtarının tali kusurlu kabul edilmesine ilişkin kararlarının istikrarlı bir şekilde uygulandığı, mahkememizce yapılan değerlendirmede tarafların kusur durumu ve olayın niteliğine göre karşılıksız çıkan çekin — bedelli olduğu, davalı bankanın %75 kusurlu olduğu kanaatine varıldığı,davalı —kusuruna karşılık gelen miktarı için davalı —-Açısından davanın kısmen kabulüne ,alacak likit olmadığından ve yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı talebinin reddine davalı —- Bakımından da davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile;
Davacının davalı——açtığı davanın KISMEN KABULÜ ile, davalı borçlunun —-esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptaline, takibin —- asıl alacak üzerinden işleyecek avans faizi ile birlikte devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Şartlar oluşmadığından icra inkar talebinin reddine,
2-Davacının davalı —- aleyhine açtığı davanın REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gerekli 384,24 TL nin davacı tarafından peşin yatırılan 128,09 TL den mahsubu ile 256,15 TL nin davalı ——–alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 700,00 TL bilirkişi gideri, 149,30 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 849,30 TL nin davanın kabul edilen kısmına isabet eden 636,97 TL si ile 178,89 TL harç gideri toplamı olan 815,86 TL yargılama giderinin davalı—– alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Red edilen kısım yönünden ; Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca 1.875,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —— verilmesine,
7-Red edilen kısım yönünden ; Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —-verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan kullanılmayan bakiye kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içinde —————-Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/03/2021