Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/201 Esas
KARAR NO: 2021/1012
DAVA: Menfi Tespit
DAVA TARİHİ: 18/04/2019
KARAR TARİHİ:15/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı —tarihine kadar — tarihli ——- tarihinden itibaren üzerine düşen sorumlulukları titizlikle yerine getirdiği ve davalı bankanın muhtelif yıllarda iş bitirme belgesi vermek sureti ile yerine getirmesine rağmen davalı bankanın — nolu ihtarnamesini gönderdiğini, bu ihtarname ile davalı bankanın müvekkil şirketten; —– düzenlenen asgari ücret destek tutarlarını talep ettiğini, bu kapsamda kanun ile yararlanılan asgari ücret desteği tutarı olarak—- — ödenmesini aksi halde müvekkil şirketin banka nezdinde doğmuş ve doğacak hak edişlerinden mahsup edileceğini ve teminat mektuplarının nakde çevrileceğini bildirdiğini, davalı bankanın ihtarname de her ne kadar —- maddelerini gerekçe göstererek iş bu ihtarnameyi göndermiş ise de bahse konu —— gereği müvekkili şirketin herhangi bir borcu bulunmadığını, sözleşmenin tamamı incelendiğinde bütün yükümlülüklerin müvekkil işverene ait olması karşısında ekonomik olarak baskın ve güçlü olan bankanın tek taraflı olarak tanzim edilen sözleşme uyarınca indirim ve teşviklerden bankanın yararlandırılmasının açıkça kanuna aykırı olduğunu, müvekkili şirketin yararlanmış olduğu asgari ücret desteğinin davalı tarafından davacının teminat mektuplarının nakde çevirlmesi veya hak edişinden kesilmesinin haksız olduğu ve yasal dayanağının bulunmadığının aşikar olduğunu, indirimleri sözleşmenin diğer tarafı olan davalı sağlamamış olup müvekkili yükleniciden kesinti yapılamayacağını, ihtarnamede bahsi geçen asgari ücret desteği talebinin hukuki bir dayanağı bulunmadığını, talebin bu haliyle kanunun sözü ve amacına aykırılık teşkil ettiğini, müvekkili şirketin kendi sorumluluğunu yerine getirmesi nedeniyle devletin sağladığı katkının davalıya geçirilmesi anlamına gelen bu talebin açıkça haksız ve hukuka aykırı olduğunu beyan ederek, davalı bankaya — borçlu olmadığının tespitine, —şubesi tarafından düzenlenen— Teminat mektubunun — tarafından düzenlenen— şubesi tarafından düzenlenen —— Tutarlı teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi için tedbir kararı verilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizin——– tarihli ara kararı ile teminat mektuplarının toplam değeri üzerinden %25 oranında teminat yatırılması kaydıyla teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin tedbiren öncelenmesine karar verilmiş ve infaz edilmiştir. Davalı tarafından tedbire itiraz edilmiş, duruşmalı olarak yapılan incelemede itirazın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı İstinaf yoluna gidildiği, —— tarafından davalı tarafın istinaf başvurusunun reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu ihtilaf ticari uyuşmazlıktan kaynaklı olduğunu, TTK 5/A maddesi gereği dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olduğunu, davacının bu davayı arabulucuya başvurmadan açtığını, davada da dava şartının gerçekleşmediğini, davanın menfi tespit davası olması davanın ticari uyuşmazlık olmasını bertaraf eder nitelikte olmadığından davanın öncelikle dava şart yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesini, davacının ilk defa —- yılında yapılan yasa düzenlemeler ile devam ettirilen —– adı altıdaki hazine desteğinden dolayı borçlu olmadıklarının tespitini talebinin doğru olmadığını, davacı firma ile müvekkili banka arasında yapılan sözleşmeler ve son sözleşme olan ———işyerlerinde sunulacak —– davacı firma tarafından sağlanması kararlaştırıldığını, sözleşmede davacı tarafın dava konusu ettiği hazine desteğini müvekkili —– edeceğini veya hakkedişinden düşüleceğini açıkça kabul ve taahhüt ettiğini, sözleşmeye rağmen davacı firma tarafından ——- kadar asgari ücret desteğinden yararlanıldığını, dolayısıyla ilgili —–ödenmesi gereken tutarda bir azalma olduğu halde, söz konusu destekten yararlanıldığı hususunun—— bildirilmediğini, müvekkili bankaya söz konusu tutarın iade edilmesi ya da hakediş tutarından mahsup edilmesi yönünde hiçbir bildirim yapılmadığını, müvekkili tarafından keşide edilen—- ihtarnamesi ile fazlaya ilişkin talep ve haklar saklı tutularak asgari ücret teşvik indiriminden kaynaklı —— içinde ödenmesi, aksi halde hakkedişinden mahsup edileceği ve teminat mektubunun nakde çevrileceğinin bildirildiğini, davacının ihtara cevap vermediği ve ödemeyi de gerçekleştirmediğini, davacı tarafça kendilerine devlet desteği ile işçi maliyetini düşürdüğünün bildirilmiş olsaydı müvekkili banka tarafından sözleşmede işçi başına ödenecek bedelin daha düşük belirleneceğini ve sözleşme bedelinin de buna göre hesaplanacağını beyan ederek davanın öncelikle dava şartı yokluğundan reddine, yargılama sonunda haksız davanın esastan reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; davacı ile davalı banka arasında imzalanan —— kapsamında davacının vermiş olduğu hizmet nedeniyle dava dilekçesinde belirtilen yıllara ait devlet tarafından sağlanan asgari ücret destek tutarlarının davalı tarafından istenmesinin haksız olduğu iddiasıyla açılan dava olup, Uyuşmazlık; davacının davalı bankaya sözleşme kapsamında verdiği temizlik ve ikram hizmetleri nedeniyle hazine desteğini davalı bankaya iade etmekle yükümlü olup olmadığı yada hakedişinden düşülüp düşülmeyeceği, davacının dava konusu ettiği tutarda borcu olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Davaya konu hizmet sözleşmesi, taraflar arasında düzenlenen ihtarnameler, davaya konu teminat mektupları örnekleri, ek protokoller celp ve ibraz edilmiş, taraflar arasındaki münhasır delil sözleşmesine göre ihtilaf halinde davalı banka defter ve kayıtları delil olarak kabul edildiğinden dosya ve davalı banka kayıtları üzerinde banka hesap uzmanı bilirkişi atanmak suretiyle bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
—— belirtilen idarelerin kullanımında bulunan her türlü kaynaktan karşılanan mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihaleleri bu Kanun hükümlerine göre yürütülür: a) —— Genel bütçe kapsamındaki ——– oluşan kamu iktisadi teşebbüsleri. c) ——kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar ——-bentlerinde belirtilenlerin doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketler…” hükümleri mevcut olup, —- kurulma koşulunu sağladığı anlaşılmaktadır.
Davacı firma ile banka arasında yapılan –tarihli sözleşmede ve —– ödenecek bedel her bir firma işçisi için ilgili kurum ve kuruluşlara ödenmesi gereken —– gözönünde tutulmak sureti ile tespit edilmiştir. İş bu sözleşme tarihinden sonra, ilgili kurum ve kuruluşlara ödenmesi gereken tutarlarda bir indirim yapılması ve/veya ödenmesi gereken tutarın bir kısmına veya tamamına istisna getirilmesi veya bir kısmının —— öngörülmesi ve dolayısıyla da firmanın her bir işçi bazında firmanın ilgili kurum ve kuruluşlara ödeyeceği rakamda eksilme olması halinde, ilgili kurum ve kuruluşlara ödenmek zorunda olan tutarlar, hak ediş tutarından indirilecektir. Firma belirtilen nedenle —— tarafından hak ediş tutarlarından indirim yapılmış/yapılacak olmasının hak edişlerin eksik ödendiği anlamına gelmeyeceğini ve bu nedenle —– herhangi bir hak ve alacak talep etmeyeceğini kabul beyan ve taahhüt eder…” hükmünün ve“.. yürürlükte bulunan ilgili mevzuat veya ileride yürürlüğe girecek mevzuat kapsamında her bir işçi için ilgili kurum ve kuruluşlara ödenmek zorunda kalınan tutarlarda, herhangi bir indirim yapılması ve/veya ödenmesi gereken tutarın bir kısmı veya tamamı için istisna getirilmesi veya bir kısmının devletçe karşılanmasının öngörülmesi ve geriye yönelik olarak indirilen veya istisna edilen veya devletçe karşılanması öngörülen tutarın firmaya ilgili kurum ve kuruluş tarafından iade gelmesi halinde, ilgili kurum veya kuruluş tarafından firmaya iade edilecek tutar, derhal—- iade edilecektir. Söz konusu tutar — iade edilmediği takdirde —iade edilecek tutarı, ilk hak ediş tutarından, ilk hak ediş tutarının söz konusu iade edilecek miktarı karşılamaması halinde ise, sonraki hak ediş tutarından mahsup etmeye yetkili olacaktır…” hükmünün olduğu, —– hükümleri ile davacı tarafın dava konusu ettiği —– davalı bankaya iade edeceğini veya hak edişten düşüleceğinin açıkça kabul ve taahhüt ettiği anlaşılmaktadır.
Bilirkişi tarafından yapılan tespitlere göre; davacı bankanın davacı taraftan ihtarname yoluyla ——- —– ettiği anlaşılmaktadır.
Davacı firmanın —- fonundan ——asgari ücret desteği aldığı görülmektedir.
Davalı bankanın ihtarname yoluyla davacı firmadan —- tarihleri arasında yararlanılan asgari ücret destek tutarını talep ettiği anlaşılmaktadır. Bunun yanı sıra davacı firmanın—- tarihleri arasında ——– asgari ücret teşviki aldığı anlaşılmaktadır.
Bilirkişi tarafından yapılan tespitlere göre; yasa ile düzenlenen asgari ücret desteğinden sözleşme serbestisi kuralları içinde ve sözleşme hükümlerine istinaden davalı bankanın davacı firmadan —– talep edebileceği, ihtarname tarihinden sonra davacı firmanın ayrıca —- daha asgari ücret teşviki aldığı, bu açıklamalar ışığında davacının menfi tespit talebinin yerinde olmadığı kanaatine varılarak davanın reddine, teminat mektuplarına konulan tedbirin kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Mahkememizin —- tarihli ara kararı ile teminat mektupları üzerine konulan tedbirin kaldırılmasına,
3-Alınması gereken 59,30 TL harcın, peşin alınan 6.249,01 TL. harçtan mahsubu ile bakiye 6.189,71 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı lehine AAÜT uyarınca taktir edilen 34.064,45 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
6-Bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı 15/12/2021