Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/970 E. 2020/709 K. 01.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/970 Esas
KARAR NO : 2020/709
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/08/2018
KARAR TARİHİ: 01/12/2020
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili şirket ile davalı———- kaynaklanan ticari ilişkinin bulunduğunu, davalının ürettiği veya ürettirdiği —–müvekkili firmaya sattığını, karşılığında nakit veya çek ile ödeme yapıldığını, müvekkili tarafından teslim alınan—- karşılığında davalının adına müstahsil makbuzu düzenlenerek müvekkili firmanın defterlerine işlendiğini, —- adet müstahsil makbuzların toplam —- tutarında olduğunu, müvekkili firma tarafından davalıya toplam —- bedelli – adet çek verildiğini, müvekkili şirketin —- keşide tarihli —- çek nolu —- bedelli çeki ödemiş bulunduğunu, davalının —- bedelli —- parça parça en son —- tarihinde olmak üzere müvekkiline teslim edildiğini, davalının bugüne kadar toplam —– çek karşılığı olan —- müvekkiline teslim etmediği için edimini yerine getirmediğini, müvekkilini maddi olarak zor duruma soktuğunu, müvekkilinin davalıya önceden vermiş olduğu —– tarihli, —- bedelli çek bulunduğunu, davalının müvekkiline göndermiş olduğu limondan ötürü müvekkilinin davalıya ödemesi gereken doğmuş borcunun — olduğunu, fakat bu tarihde ödenmesi gereken çekin bedelinin —— olduğunu, bu durumda müvekkilinin davalıda fazladan ——- fazladan çekinin bulunduğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla aşan kısım için müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, menfi tespit isteminin kabulüne, dava konusu senedin tahsili halinde müvekkilinin telafisi mümkün olmayan zarara gireceğinden dava konusu çeklerin mahkeme kararı kesinleşene kadar dava konusu senedin ödenmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi ve tensip zaptının tebliğ edildiği ancak davaya cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE;
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacı, davalı ile aralarında—— kaynaklanan ticari ilişki bulunduğunu, davalının ürettiği ———kendilerine sattığını, alınan veya alınacak ürün bedelinin bedeli olan çek veya nakit paranın malların tesliminden önce davalıya yapıldığını, davaya konu çeklerin ürün alımından önce davalıya verildiğini ancak davalının karşılığında bir şey göndermediğini, davalının gönderdiği ürün bedellerinin mahsubu sonrasında ——- tutarındaki çeklerin bedelsiz kaldığını, bu miktarla ilgili olarak davalıya borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
Davalı yapılan tebligata rağmen davaya beyan sunmamıştır.
Davacı vekili —— tarihli beyan dilekçesi ile, açmış oldukları menfi tespit davasının istirdada dönüştürülmesinin, çeklerin banka aracılığıyla ödendiğini, ödemenin yapıldığı 3. Şahısların bankadan tespiti ile davaya dahil edilmelerini talep etmiş; usul hukukumuzda dahili dava müessesesi olmadığından davacı vekilinin “ödemenin yapıldığı üçüncü kişilerin tespiti ile davaya dahil edilmesi” yönündeki talebinin reddine, bu konuda dava açarak dosyamızla birleştirmekte muhtariyetine karar verilmiştir.
Davalı tarafından davacıya karşı —- dosyası ile — alacağın tahsili istemiyle dava açıldığı, davanın kısmi dava niteliğinde olduğu, ancak mahkemenin —— tarihli kararı ile davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği görülmüştür.
Tarafların tacir olması nedeniyle tarafların defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilerek, öncelikle talimat aracılığıyla davalının defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Talimat mahkemesine ———sunulan——– tarihli mali müşavir bilirkişi raporunda; davalının vergi mükellefi tacir olmaması nedeniyle defter tutma mecburiyetinin olmaması nedeniyle defter ibraz edilmediği, dava dosyasına sunulan sınırlı belge ve beyanların birlikte değerlendirilmesi sonucunda rapor tarihi itibariyle davacının davalıdan —— alacaklı olduğu belirtilmiştir.
Davacının defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılması yönünde ——— tarihli celsede karar verilerek —— tarihinde inceleme günü verildiği, davacıya inceleme gün ve saatinde defterlerini hazır etmesi veya yerinde inceleme talebi olması halinde ——- defterlerini incelemeye hazır bulundurması için kesin süre verildiği, aksi davranışın defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılacağı yönünde davacı vekiline usulüne uygun ihtarın yapıldığı, davacı tarafın bilirkişi ücretini yatırmayıp, önceden her hangi bir mazeret sunmaksızın defterlerini hazır etmemesi nedeniyle davalı lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu gözetilerek davacı vekilinin defterlerin ibrazı için yeniden süre verilmesi talebi kabul edilmemiştir.
Davacı, davalıya ürün tesliminden önce vermiş olduğu bazı çeklerin bedelsiz kaldığı iddiasıyla dava dilekçesi ile menfi tespit talebinde bulunmuş, yargılama sırasında çeklerin ödendiğinden bahisle davanın istirdada dönüştüğünü beyan etmiştir. Davalının davayı kabul etmemesi karşısında, davacının davalıya vermiş olduğu çeklerin bedelsiz kaldığını yazılı belgelerle ispat etmesi gerekmektedir. Talimat mahkemesi aracılığıyla davalının defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş ise de, davalının deftere tabi kişilerden olmaması nedeniyle talimat mahkemesine defter ve belge ibraz etmediği ve bu nedenle incelemenin yapılamadığı görülmüştür. Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere davacı tarafa verilen kesin süreye rağmen defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle davacı defter ve belgeleri üzerinde de inceleme yapılamamıştır. Açılan davada davayı ispat yükü davacıda olup, yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan deliller uyarınca davacı davasını ispatlayamadığından davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 54,40-TL harcın, davacı tarafından peşin yatırılan 1.746,79-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.692,39-TL’nin davacıya iadesine,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Taraflarca yatırılan ancak sarf olunmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.01/12/2020