Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/853 E. 2021/775 K. 14.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/853 Esas
KARAR NO 2021/775
DAVA: İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ: 18/07/2018
KARAR TARİHİ: 14/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; — ——– ait—–, davalı —-tarafınca üstlenilmiş olan—- esnasında çalınmış, diğer davalı —- tarafından bu nakliyat aracı sigortalanmış, müvekkil şirket oluşan hasarı ——- tespit ettirmiş ve sigortalısına meydana gelen hasar için—- hasar tazminatı ödemiş, yapılan bu ödeme ile Müvekkil şirket — kanuni halefi olmuş, müvekkil şirket alacağını tahsil amacıyla —— dosyası ile takip yapmış, ancak borçlunun kötü niyetli itirazı ile takip durmuş, borçlunun likit alacağa zaman kazanma ve süreci uzatma niyeti ile itiraz etmesi sonucu icra inkar tazminat talepli, itirazın iptali ve takibin devamı için işbu dava açılmak gerekmiş olduğunu, açıklanan nedenlerle—– dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, alacağın asgari % 20’si kadar icra inkar tazminatı, mahkeme masrafları vekalet ücreti, işleyen faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini,” talep ettiği görülmüştür.
—-cevap dilekçesinde özetle; ——– tahtında sorumluluk sigortacısı olduğunu, Dava konusu uyuşmazlıkta, müvekkilinin sigortalısı—- Davacının dava dışı sigortalısı ———-ait emtiaların taşınmasına ilişkin olarak görüşmeler yapılmış, Belirtmek gerekir ki, bu görüşmeler tek bir taşımanın yapılmasına değil, —– tarafından üstlenilmesine ilişkin sürdürülmüş, Bu kapsamda, müvekkilinin sigortalısı———– yapılması kararlaştırılmış, ancak taraflar arasında yalnızca ücretlere ilişkin bir sözleşme taslağı düzenlenmiş, Müvekkilinin sigortalısı tarafından, işbu —– taşımasının fiilen gerçekleştirilmesi için araç aranmaya başlanmış, bunun üzerine—– şahıs, söz konusu yükün taşınması için——–tarafından araç ve sürücüye ilişkin araştırma yapılmış ve araç plakası, ——- paylaşılmış, Ayrıca müvekkilinin sigortalısı —-tarafından, —— şahıstan araç belgelerini ve eşya taşımaya ilişkin sigorta poliçesini getirmesi istenmiş,—- belgeleri temin etmek üzere ayrılmış, Bir süre sonra,—-şahıs, müvekkilinin sigortalısı ———vazgeçtiğini bildirmiş, ———arasında nihai taşıma sözleşmesi kurulmadığı gibi, görevlendirme yazısı, sevkiyatı bildirimi, iş yönlendirme, talimat belgesi gibi taşıma sözleşmesinin esaslı unsurları da yerine getirilmemiş, —- ilişkin kesin teyit verilmediğinden ve taraflar arasında herhangi bir sözleşme kurulmadığından, —- isimli şahsın taşımayı gerçekleştirmeyeceğine ilişkin olarak — herhangi bir bildirimde bulunulmamış, —— tarihinde, taşıma işinden vazgeçtiğini belirten ——— tarafından gönderildiğini iddia etmiş ve taşımayı gerçekleştireceğini belirtmiş, —- tarafından hiçbir inceleme yapılmadan, taşımanın gerçekleştirilmesi için gerekli belgeleri — kişiden almadan ve bunları kontrol etmeden —- elemanları tarafından —- plakalı aracına yüklenmiş, müvekkilinin sigortalısı— emtiaların — isimli şahsın aracına yüklendiğini ancak — tarihinde, —- tarafından yapılan bildirimle öğrenmiş, Bunun üzerine ——– gönderdikleri ihtarname ile, yaşanan hırsızlık olayından —- sorumlu olduğunu iddia etmiş ve —- emtia bedelinin ödenmesini talep etmiş, —ilişkin olarak hem ——- tarafından—- suç duyurusunda bulunulmuş,—-yapılan araştırmalar sonucunda, nakliyede kullanılan —-plakalı çekicin dava dışı ——adına, —-plakalı —– adına kayıtlı olduğu ortaya çıkmış, —-, ilgili şahıslar bu durumdan —— tarafından kendilerine gönderilen ihtarname ile haberdar olmuşlar, —- dava konusu olay tarihinde söz konusu —— olduğu ve yüklemeye ilişkin kamera kayıtları ile araç sahiplerinden temin edilen fotoğrafların karşılaştırılması sonucunda araçların birbirinden farklı olduğu tespit edilmiş, Bu kapsamda mezkûr olaya ilişkin olarak müvekkilinin sigortalısının herhangi bir kusurunun bulunmadığı sabit olduğu, yükün taşınması için—- başvuran —- isimli şahsın taşımayı gerçekleştirmeyeceğini belirtmesi üzerine —–, taşımaya ilişkin olarak malların devri veya şevki anlamına gelen bir talimat veya yönlendirme yazısı düzenlememiş,—— vurgulamak gerekir ki, taşımanın yapılmasına ilişkin bir fiili taşıyıcının görevlendirilmesi için, iş yönlendirme ve sevk formu —– tanzim edilmesi gerekmekte olduğunu, Somut olayda ise — tarafından taşıma işi üstlenilmediğinden, işbu belgeler düzenlenmemiş olduğunu, —– arasında hiçbir taşıma senedi tanzim edilmemiş, İşbu belgelerin yokluğunda, müvekkilinin sigortalısının hiçbir şekilde taşıma işini üstlenmediği ve bu taşıma işini —– devretmediği ortada olduğunu,—— Davalı —- hiçbir sorumluluğu bulunmadığı ve asıl sorumlunun —–olduğu hususları kendisine ihtar edilmiş olduğunu, ——— sayılı kararında da ifade edildiği üzere, taşıma senedi düzenlenmediği ve taşımanın davalı tarafından yapıldığı ispatlanamadığı hallerde, davalı tarafın taşıyıcı sıfatına sahip olmadığı sabittir:——- Davacı arasında kurulmuş bir taşıma sözleşmesi bulunmamakta olduğunu, Uyuşmazlık konusu taşımaya ilişkin olarak taşıyan sıfatını haiz olmayan —– ve sorumluluk sigortacısı müvekkilinin iddia konusu zarardan sorumlu tutulması mümkün olmadığını, Dava konusu zararın oluşmasına Davacı tarafın sigortalısının kusuru sebebiyet vermiş olduğunu, Davacı tarafın sigortalısı —- dava konusu hasarın oluşmasına kusuruyla neden olduğundan, müvekkilinden ve —- sigortalısından herhangi bir talepte bulunulması mümkün olmadığını, Müvekkilinin sigortalısı— Davacının sigortalısı —- herhangi bir taşıma sözleşmesi akdetmediği ve —– taşıyan sıfatını haiz olmadığı hususları, yukarıdaki açıklamaları ve dosyaya sundukları deliller tahtında kanıtlanmakta olduğunu, Davacı tarafın sigortalısı ise, emtianın taşınması için —– tarafından yetkilendirildiğini iddia eden ——aracına ilişkin hiçbir kontrol yapmamış, mutlaka düzenlenmiş olması gereken yükleme talimatnamesi veya taşıma senedi gibi evrakları sorgulamadan emtiayı bu kişinin aracına bizzat kendisi yüklemiş, Önemle belirtmek gerekir ki, kimse kendi kusurundan menfaat elde edemez. İşbu husus —– maddesinde açıkça düzenlenmiş olduğunu, Dava konusu olayda ise, —– tarafından motor şase ve evrakların basitçe kontrol edilmesi halinde, —– isimli kişinin sahte ehliyet ve ruhsatla hareket ettiği, müvekkili tarafından görevlendirilmemiş olduğu rahatlıkla tespit edilebileceğini, —————- etmeden önce taşıyana ait hiçbir belgeyi kontrol etmemiş, Davacı tarafın sigortalısının basiretli bir tacir gibi hareket etmemesinin, mutlak surette kontrol etmesi gereken belgeleri kontrol etmemesinin sonuçları, asla müvekkilimize ya da müvekkilinin sigortalısına yükletilemeyeceğini, ——–da, hiç kimsenin kendi kusuru sebebiyle menfaat elde edemeyeceği, kusurunun ağırlığına göre karşı tarafından tazminat ödeme yükümlülüğünden tamamen kurtulacağı hüküm altına alınmış olduğunu, Hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek kaydıyla, —–tarafından müvekkilinin sigortalısının dava konusu hasara ilişkin kusuru olduğu kabul edildiği halde, Davacının sigortalısı —- zararın oluşmasında müterafik kusurunun incelenmesi gerekmekte olduğunu, — yukarıda da ifade etmiş olduklarını,——- emtianın araca yüklenmesinden önce araca ve sürücüye ilişkin bilgiler, yükleme talimatnamesi gibi evraklar kontrol edilmemiş olduğunu, açıklamaları da dikkate alındığında, bir an için müvekkilinin sigortalısının dava konusu olayda kusurlu olduğu ve Davacının sigortalısının tek kusurlu taraf olmadığı varsayılacak olsa dahi, her halükarda Davacının sigortalısının ağır kusurunun tazminattan indirim sebebi yapılması gerektiği ortada olduğunu, Dolayısıyla, Sayın Mahkeme tarafından——— zararın meydana gelmesinde kusurunun olduğunun tespit edilmesi halinde, Davacının sigortalısı —– da kusur oranı hesaplanmalı ve bu doğrultuda hüküm verilmesi gerektiğini, Dava konusu talebin müvekkili tarafından düzenlenen sorumluluk sigorta poliçesi uyarınca teminat dahilinde olup olmadığı hususu, yargılama sonucunda belli olacağını, Hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek kaydıyla, bir an için — arasında geçerli bir sözleşme kurulduğu, —-meydana gelmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığı ——–sorumlu olduğu kabul edildiği ihtimalde; müvekkili, sigortalısı ile akdetmiş olduğu sigorta poliçesinin —–dahilinde sorumlu tutulabileceğini, Dava konusu olayın müvekkili tarafından düzenlenen sorumluluk sigorta poliçesi uyarınca teminat dahilinde olup olmadığı hususu, derdest yargılama sonucunda ortaya çıkacağını, Her halükarda, müvekkili —- sorumlu olduğu sigorta tazminatı, sigorta poliçesi tahtında belirlenen—- tutarındaki muafiyet bedeli dikkate alınarak hesaplanacağını, Davacı — sigortalısı —- hiçbir sözleşme akdetmemiş olan —– müvekkiline karşı işbu davayı ikame etmekle kötü niyetli hareket etmekte olduğunu, detaylı olarak açıkladıkları maddi vakıalar ve hukuki gerekçeler çerçevesinde, Davanın reddine, Davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, Tüm yargılama giderlerinin Davacı üzerinde bırakılmasına, karar verilmesini,” talep etmiştir.
—– vekili cevap dilekçesinde özetle; —– gönderilecek mallar için —- bulunan —— taşıma aracı talep edilmiş,—– müvekkil şirket arasında taşıma senedi, yüklere ilişkin belgeler ve taşıma ve sevk irsaliyeleri düzenlenmeden ve evrak alışverişi yapılmadan, kendini taşıyıcı ve araç sahibi olarak tanıtan —– yaşanan anlaşmazlık üzerine ——verilmemesine şirketimizce karar verilmiş ve bunun sonucu olarak da kendisini —– olarak tanıtan şahsa şirketimiz adına bu yükü alacağına dair taşıma senedi, taşıma irsaliyesi, taşıma fişi ve benzeri bir evrak verilmemiş, —– müvekkil şirket arasında herhangi bir taşıma sözleşmesi yapılmadığı gibi —– tarafından da taşıma işlemine ilişkin —- adına alındığına dair bir taşıma senedi, evrak, belge, fatura, irsaliye ve fiş de müvekkil şirket ile paylaşılmamış ve teyit alınmamış,—- ilgili araç için taşıma irsaliyesi, taşıma fişi düzenlenmemiş, —- aracın bizden geldiğine gösterir bir evrak tanzim edilmemiş, Öte yandan—- da malların yüklendiğine ve şüpheliye teslim edildiğine dair bir bilgi paylaşılmamış, o tarihten itibaren şüpheli veya şüphelilerden haber alınamamış, Buna istinaden — tarafından bildirim yapılana kadar ilgili yükün — kendi bulduğu araçla taşındığı değerlendirilmiş, Bu suretle —- tarafından daha sonra tarafımıza yapılan bilgilendirmede, kendini taşıyıcı ve araç sahibi olarak tanıtan —-ticari araç ve—–çekici evrakları ile malların teslim edildiği, bu kişinin de taşıma hizmeti yerine dolandırıcı ve hırsız olarak mallara el koyduğu, malı teslim etmek yerine muhafaza edip kayıplara karıştığı bildirilmiş, bunun üzerine ise tarafımızca ivedilikle —— nezdinde şikâyetçi olunmuş, Davanın husumet ve hukuki yarar yokluğundan reddedilmesi gerekmekte olduğunu, Yukarıda, maddi olgularda, arz ve izah edildiği üzere iddia olunan dava konusu olay, müvekkilin bilgisi ve yönlendirmesi dışında tamamen dava dışı —- kusuru ile meydana gelmiş, Davacının iddia ettiği zarara sebep olan dava dışı —– olduğu için işbu davanın müvekkile yönlendirilmesi haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, iddia edilen olayın dava dışı tayaş’ın kusuru ile meydana geldiği açık olup; oluşan zarar müvekkilden talep edilemeyeceğini, Dava dışı —– firması ile müvekkil şirket arasında taşıma ilişin hiçbir sözleşme, araç yükleme fişi, protokol, mutabakat vb. bulunmamakta olduğunu, İddia edilen olay dışında ne öncesinde ne sonrasında başka bir iş, görüşme, sipariş vb. dahi olmadığını, arz ve izah edilen ve resen dikkate alınacak sebeplerle fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkımız saklı kalmak kaydıyla; Haksız ve hukuki dayanaktan yoksun DAVANIN REDDİNE, Alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere İCRA İNKAR TAZMİNATINA, Yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini,” talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Davalı ——- arasında
Dava hukuki niteliği itibari ile davcı sigorta şirketinin poliçe kapsamında dava dışı sigortalısına ödediği zararı, zarara sebebiyet veren davalılardan tazminine ilişkin başlattığı icra takibine yapılan itiraz üzerine açtığı itirazın iptali davsıdır.
—– sayılı dosyası getirtilerek dosyamız içerisine alınmıştır. Yapılan incelenmesinde ödeme emrirlerinin davalı —-tarihinde diğer davalı— tarihinde tebliğ edildiği davlı —- tarihinde itiraz ederek takibi durdurdukları, duran takip üzerine — tarihinde davanın açıldığı itirazların ve davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Usulüne uygun taraf teşkili sağlanarak taraf delilleri toplanmış tahkikat aşamasında değerlendirilmiştir.
Dosyda mübrez poliçeden dava dışı — tarihleri arasında geçerli, — tarihinde düzenlenmiş —- olduğu, —-geçerli, nakil aracı başına —— kapasite ile sınırlı olmak üzere, ilave bedel ve muafiyet tenzili olmaksızın —– tarihinde ödendiği, bu hali ile geçerli bir poliçe olduğu tespit edilmiştir.
—- tarafından — tarihleri arasında geçerli — düzenlendiği, teminat limitlerinin kargo sorumluluk olay başı —– olduğu görülmüştür.
TTK. 1472’nci madde uyarınca kanunen halef olabilmesi için sigorta tazminatının geçerli bir sigorta sözleşmesinden doğan borç olarak ödenmiş olması şarttır. 6012 sayılı T.T.K’nın 1472’nci maddesi gereğince “Sigortacı sigorta bedelini ödedikten sonra hukuken sigorta ettiren kimse yerine geçer. Sigorta ettiren kimsenin vâkı zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı dâva hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel nispetinde sigortacıya intikal eder.” maddesine yer verilmiştir. Davacı sigorta şirketinin — tarihinde dava dışı sigortalısı —-sigorta hasar tazminatın———— kanalı ile ödediği görülmüştür. Davacının geçerli bir sigorta poliçesi kapsamında meydana gelen zararı sigortalısına ödediği tespit edilmiş olup bu aşamada sigortalısının dava hakkı olup olmadığı incelendiğinde;
Taraf beyanları, davada mübrez deliller hep birlikte değerlendirildiğinde ; dava dışı —-arasında, — ait emtiaların taşınmasına ilişkin olarak görüşmeler yapıldığı, — davacının sigortalısı — arasında, —— emtianın — taşıması için bir—– yapılması kararlaştırıldığı, bunun üzerine —–şahıs, söz konusu yükün taşınması için — başvurduğu ,—– yetkilileri tarafından araç ve sürücüye ilişkin araç plakası, sürücü — bildirildiği , —- yaşanan anlaşmazlık üzerine—– verilmemesine karar verildiği ancak bu durumun davacı sigortanın sigortalısı ——kendisine bildirilen plaka ve şöföre malı yüklediği ve malın bu şekilde gaip olduğu, davalı —— yevmiye numarası ile — tarihinde,—- gönderdiği ihtarnamede,—-değerinde olduğu belirtilen —- ait ürünlere dolandırıcılık ve şirketimiz adını kullanarak el koyma ve kayıplara karıştığınız açıktır.—– ve ziyanın tarafınızca derhal giderilmesi hususlarını bildiririz’ şeklinde ihtarname gönderdiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nin 874’üncü maddesi; (1) Eşya, taşıma süresini izleyen yirmi gün içinde teslim edilmezse, hak sahibi ona zayi olmuş gözüyle bakabilir. Şeklinde olup, eşyanın ziya karinesi mevcuttur. Devam eden 875’nci maddesi ise; (1) Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur. Şeklindedir. Her ne kadar emtia taşınması için gaip olan fiili taşıyıcıya verilmiş olsa da 888’nci maddenin 3.fıkrası; ‘Asıl taşıyıcı ve fiilî taşıyıcı müteselsilen sorumludurlar. Şeklinde olduğundan, —- taşıma işini organize eden konumu dolayısıyla asıl taşıyıcı hükmünde olduğundan, meydana gelen ziyandan müteselsilen sorumlu olacaktır.
6102 sayılı TTK’nin 880’inci maddesi; (1) Taşıyıcı, eşyanın tamamen veya kısmen zıyaından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat, eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplanır.’ Şeklinde olup, her iki farklı ekspertiz raporunda da belirtildiği üzere taşınan emtiaya ait ticari fatura tutarı —– Bu durumda, davacı sigortanın tazmin ettiği tutarın yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların sorumluluklarının , davacının dava dışı sigortalısının sorumluğunun tespiti bakımından nakliye sigortalarında uzman bilirkişiden alınan raporda —– sektöründe teamül olarak uzun dönemli sözleşmeler öncesi uzun müzakerelerin yapıldığı, sözleşmenin yürürlüğe girmesi öncesi deneme amaçlı olarak bir iki taşıma yapılması olağan olduğu gibi, taşımacı firmaların özellikle bu deneme taşımalarında azami titizliği gösterdikleri bilinmektedir. Neticede deneme taşımalarındaki başarı sözleşmenin gerçekleşmesinde önemli bir etken olmaktadır. —- nolu davalının tüm bu kabulleri sonucunda, basiretli bir tacir gibi davranmadığı, sektörde önemli hususların başında gelen bilgilendirme yükümlülüklerini yerine getirmediği, bu nedenle meydana gelen olaydan tek başına sorumlu olacağı görüşüne ulaşılmıştır. ‘ şeklinde rapor vermiştir.
Davalı —-tarafından araç plakası ve şöför adı bildirildikten sonra dava dışı fiili taşı ile anlaşılamadığı sebeple taşıma yapılamayacak ise de bu durumun davacının dava dışı sigortalısına bildirilmesi gerekmektedir. Bu bildirim yapılmadan dava dışı sigortalının bildirilen plaka ve şöföre malı teslim etmesinde kusuru olmadığı, davacının halefiyet şartlarının oluştuğu, davalı —- düzenlediği poliçe kapsamında gerçekleşen riziko nedeniyle, poliçe kapsamında muafiyet tenzili düşüldükten sonra kalan kısım olan — sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
—– BAKIMINDAN
1-Davanın kabulü ile; davalının—–sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, takibin —– üzerinden devamına,
Alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faiz uygulanmasına,
2-Alacak likit ve itiraz haksız olduğundan alacağın %20 ‘si oranındaki —-icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacı tarafa verilmesine,
—- BAKIMINDAN
1-Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile; davalının—-sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptaline, takibin — üzerinden devamına,
Alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faiz uygulanmasına,
2-Alacak likit ve itiraz haksız olduğundan alacağın %20 ‘si oranındaki 16.646,30 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacı tarafa verilmesine,
3-Alınması gereken 5.817,44-TL karar harcına karşılık peşin alınan 1.454,36-TL’nin mahsubu ile bakiye 4.363,08-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından sarfolunan 2.704,60-TL yargılama gideri ile 1.454,36-TL peşin harç toplamı 4.158,96-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı lehine AAÜT uyarınca taktir olunan 11.871,10-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı —- lehine AAÜT uyarınca taktir olunan 1.840,86-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/10/2021