Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/568 E. 2022/904 K. 17.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/568 Esas
KARAR NO: 2022/904
DAVA: Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi)
DAVA TARİHİ: 14/05/2018
KARAR TARİHİ: 17/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin—- tarihli kararı —— faaliyet gösterdiğini, aynı———adresini taşındığını tecil ve ilan ettiğini, işbu —- başlangıç tarihli kira sözleşmesi yapıldığını, —- fiilen taşındığını, —– yapıldığını, sözleşmenin yapıldığı tarihten önce aynı adreste — abonenin olduğunu, ——ait borcun müvekkiline fatura edildiğini, —- tarihlerinde kaçak elektrik tüketimi tespit tutanağı tutulduğunu, ilk —–ibaresinin yazıldığını, davacının sözleşmesinin olduğunu ve hiçbir zaman kesintinin olmadığını, işbu tutanklara ayrı ayrı itirazda bulunulduğunu, eski abonelerin borçlarını müvekkilinden tahsil edilmeye çalıştıklarını, —- tarihinde de kaçak kullanımın olduğunu fakat —- tarihinden önce müvekkilin işbu adreste olmamasından ötürü işbu tutanağın bir önceki aboneye rücu edilmesi gerektiğini , davanın kabulü ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı —–cevap dilekçesinde özetle; kaçak elektrik tespit tutanağı ve faturasını düzenleyen tüzel kişinin —– olması sebebiyle husumetin sadece —yöneltilmesi gerektiğini, istirdat talebi açısından tutulan tutanağa binaen çıkarılan faturanın da —– ödenmesinden ötürü işbu istirdadın da ——ilgilendirdiğini davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı —–cevap dilekçesinde özetle; istirdat davası için tüm borcun ödenmesinden sonra açılabileceğini, kaçak kullanımdan dolayı elektrik kullanan — davacının haksız fiilden kaynaklanan sorumluluğu bulunduğunu, davaya konu fatura tutarının —– göre tahakkuk ettirildiğini, davacının talepleri yasal dayanaktan yoksun olduğunu, dava konusu edilen fatura ve kaçak tutanaklarının hukuka tamamen uygun olduğunu, davacının iddialarının yasal dayanaktan yoksun olduğunu, davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Davacı vekili dava dilekçesinde delil olarak; abonelik sözleşmesi, itiraz dilekçeleri, davalı şirket ——- incelemesine dayanmıştır.
Davalı —— vekili cevap dilekçesinde delil olarak; kaçak elektrik tüketim tespit tutanaklarına ait tahakkuk belgeleri, dava konusu alacağa ilişkin müvekkil şirketten talep edilecek diğer kayıt ve belgeler, keşif, tanık ve bilirkişi incelemesine dayanmıştır.
Davalı ——-vekili cevap dilekçesinde delil olarak; —- tarafından düzenlenen kaçak elektrik tüketim tutanakları, —– tarafından düzenlenen kaçak elektrik tüketimine ilişkin faturalar, davacının kaçak tüketimine ilişkin deliller ve bilirkişi incelemesine dayanmıştır.
Elektrik mühendisi bilirkişi —- alınan —- tarihli bilirkişi raporunda;
—-tarihli tutanağın davacı aboneden önceki abone —–adlı şahıs adına tutulduğu,davacıya kaçak kullanım konusunda tutanak tutulmasının yersiz olduğu,
—- tarihli tuttanağa konu hesaplama detayında davacının —- başlangıç tarihi olmasına rağmen bir önceki abone —– yüklenilen suçun daavcıdan tahsil edilmeye çalışıldığı;
— firmaları arasındaki abonelik işlemleri ile ilgili iletişimsizlikten dolayı, yeni abone davacıya, eski abone——- işlediği suça binaen hesaplanan kaçak tüketim tutarının ödenmesi istendiği,
—– tarihinden sonra tutulan diğer tutanakların da işbu iletişimsizlikten türü davacının kaçak elektrik kullanımı iddiası üzerine yenilendiği,
-Davacının perakende satış sözleşmesi olmasına rağmen —— tarihlerinde sözleşmesiz kaçak kullandığına dair tutulan tutanağın gerçeği yansıtmadığı, belirtilmiştir.
Elektrik mühendisi —-ve mali müşavir —-oluşan bilirkişi heyetinden alınan —–tarihli bilirkişi raporunda;
– Davacının, davalı —- hesabına ihtirazi kayıtla —— ödeme yaptığı,
—– tarafından —-istinaden davacı şirkete toplam tutarı —— olan faturaların düzenlendiği, belirtilmiştir.
Aynı bilirkişi heyetinden alınan—-tarihli ek raporda;
-Davalılardan——tarafından —– gönderilen yazıdan, davacı adına düzenlenen kaçak tutanaklarının iptal edildiği bilgisinin verildiğinin görüldüğü,
-Davacının ihtirazi kayıt ile ödediği —– kısmının davacının banka hesabına iade edildiğinin görüldüğü, belirtilmiştir.
Aynı bilirkişi heyetinden alınan ——- tarihli ek raporda;
-Davacı şirketin, davalı şirkete dava tarihi itibariyle borcunun
bulunmadığı,
– Davacı şirketin davalı şirketten dava tarihi itibariyle ———tutarınca
alacağının bulunduğu belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, İİK 72.maddesi uyarınca açılmış menfi tespit ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre açılmış istirdat davasıdır.
Davaya konu uyuşmazlık davalı —–tarafından düzenlenen ——- adet faturadan dolayı davacının borçlu olup olmadığı, davacının yaptığı ödemelerin iadesini isteyip isteyemeyeceği hususlarına ilikindir.
——- Menfi Tespit ve İstirdat Yönünden Sıfatı Değerlendirilidiğinde;
Davaya konu kaçak elektrik tutanakları ve faturalar davalı —- tarafından düzenlenmiş, davacı tarafından yapılan ödemeler de yine davalı—- yapılmıştır. Bu nedenle husumetin davalı—– değil, diğer davalı —– yöneltilmesi gerektiği anlaşılmakla, —– açılan menfi tespit ve istirdat davasının sıfat yokluğu (pasif husumet) nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir. Ancak kısa kararda sehven eksik yazılan “menfi tespit ve istirdat” reddine ibaresi gerekçeli kararda düzeltilmiştir.
Davacının Kaçak Elektrik Kullanıp Kullanmadığı Değerlendirildiğinde;
Davacının kiracı olarak bulunduğu işyerinin —— dava dışı ——- tarihinde kaçak elektrik tutanağı düzenlenmiştir.
Davacı —-tarihinde davacı,—- ile perakende satış sözleşmesi imzalamıştır. Sözleşmenin imzalanmasından sonra davacının kaçak elektrik kullandığı iddiasıyla davalı —-tarafından —– tarihinde tutanak düzenlenmiştir. Bilirkişi raporlarında kaçak kullanımın eski aboneye ait olduğu, sözleşmeye rağmen davacı hakkında kaçak kullanım tutanağı tutulmasının yersiz olduğu belirtilmiştir. Bu nedenlerle abonelik sözleşmesi bulunan davacının kaçak elektrik kullanmadığı tespit edilmiştir.
Davacının ——Açtığı Menfi Tespit Davası Değerlendirildiğinde;
DavalI——- tarafından davalı aleyhine, Kaçak Usulsüz Elektrik Tüketimi Tespit Tutanağına istinaden davacı şirkete; ——-adet kaçak tüketim faturası düzenlenmiştir. Bilirkişi heyetinden alınan ——- tarihli ek raporda; davacı şirketin, davalı şirkete —–dava tarihi itibariyle borcunun bulunmadığı bildirilmiştir.
Dolayısıyla kaçak elektrik tutanağına istinaden düzenlenen toplam tutarı —- adet kaçak tüketim faturasından dolayı davacının davalı —-dava tarihi itibariyle borçlu olmadığı tespit edilmiştir. Ancak davalı —- tarihli bilirkişi raporuna beyan dilekçesinde, kaçak tüketim nedeniyle düzenlenen faturaların iptal edildiğini,—- iptal edilen diğer faturalar için yapılan ödemeler ile denkleştirilerek kapatıldığını beyan etmiştir.
Davalı —- tarihli duruşmada, iptal ve revize edilen faturaların davacıya bildirilip bildirilmediğini ve—– davacıya geri iade edildiğinin davacı şirkete tebliğ edilip edilmediğini bildirmek üzere süre verilmiş, verilen süre içinde ibraz edilen belgelere göre tebliğ işleminin davadan sonra —- tarihinde davacıya tebliğ edildiği anlaşılmıştır. Bu nedenle davaya konu kaçak elektrik tüketim faturalarına ilişkin davalı ——- aleyhine açılan menfi tespit davası konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir. Söz konusu faturaların iptal edildiği davacıya dava tarihinden çok sonra bildirildiği, davacı dava açmakta haklı olduğu anlaşıldığından, davacı lehine avukatlık ücretine karar vermek gerekmiştir.
Davacının —- İstirdat Davası Değerlendirildiğinde;
Davacı tarafından davalı—- kaçak tüketim tutanakları nedeniyle elektriğin kesilmemesi için —– ihtirazi kayıtla ödeme yapıldığı; yapılan bu ödemenin—- davacıya iade edildiği,—- ise iade edilmediği taraflar arasında ihtilafsızdır. Söz konusu kaçak elektrik tutanak ve faturalarından dolayı davacının davalı —– borcunun olmadığı tespit edildiğine göre, davalı uhdesinde kalan —-ödenmesini gerektirir yasal bir dayanak olmadığından, söz konusu miktarın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davacıya iadesi gerekmektedir.
Davalı —– vekili, davacıya ait tüketimlerin önceki—–kullanımından ayrıştırılarak revize edilerek davacıya —-olarak fatura edildiğini beyan etmiştir. Ancak davacının —— bulunduğu, kaçak elektrik kullanımının söz konusu olmadığı dosya kapsamı ile sabit olup, davacıya normal tüketimi nedeniyle parekende satış şirketi—– fatura düzenlenmesi gerekmektedir. Ortada kaçan kullanım söz konusu olmadığından, dağıtım şirketi olan —- sözleşmeli abone olan ve kaçak kullanımı olmayan davacıdan normal kullanımı nedeniyle tahsilat yapması, kaçak tüketim iddiasıyla tahsil ettiği —— iade etmemesinin yasal dayanağı olmadığından , söz konusu miktarın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı —– alınarak davacıya iadesine karar vermek gerekmiştir.
Davacının Aylık Elektrik Kullanımının Tespiti Davası Değerlendirildiğinde;
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının dava tarihi itibariyle aylık elektrik kullanımının tespitini talep etmiştir.
Davacının aylık tüketimleri ilgili fatura dönemlerinde —– tarafından sayaç üzerinden tespitiyle belirlenecektir. Bu nedenle davacının—-aleyhine aylık tüketimin tespiti nedeniyle dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından —— aleyhine açılan tespit davasının hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
Sözleşmeli——– davacının aylık tüketim bedellerinin tespiti talebiyle dağıtım şirketi ———- husumet yöneltmesi mümkün olmayıp, davalı ——–aleyhine açılan tespit davasının davalının sıfat yokluğu (pasif husumet) nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı —- aleyhine açılan menfi tespit ve istirdat davasının, davalının sıfat yokluğu (pasif husumet) nedeniyle reddine,
2-Davalı —-aleyhine açılan menfi tespit davasının, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına,
3-Davalı —-aleyhine açılan istirdat davasının kabulü ile, — davalı —-alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının aylık tüketim miktarına ilişkin davalı —- aleyhine açtığı tespit davasının, davalının sıfat yokluğu (pasif husumet) nedeniyle reddine,
5-Davacının aylık tüketim miktarına ilişkin davalı —– aleyhine açtığı tespit davasının HMK’nın 114/1-h maddesindeki dava şartı yokluğundan aynı yasanın 115/2 maddesi gereğince davanın usûlden reddine,
6-Alınması gereken 742,65 TL karar harcının, davacı tarafından yatırılan 2.087,17 TL peşin harç,
168,58 TL ıslah harcı toplamı 2.255,75 TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.513,10 TL’nin davacıya iadesine,
7-Davacı tarafından bilirkişi ve tebligat ücreti olarak yapılan 2.167,40 TL yargılama gideri, 35,90 TL başvuru harcı, 742,65 TL karar harcı toplamı 2.945,95 TL’nin davalı ——alınarak davacı tarafa verilmesine,
8-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
9-Davacı lehine menfi tespit davası yönünden AAÜT göre takdir olunan 19.182,61 TL vekalet ücretinin davalı — alınarak davacı tarafa verilmesine,
10-Davacı lehine istirdat davası yönünden AAÜT göre takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı —- alınarak davacı tarafa verilmesine,
11-Davalı —-lehine, menfi tespit ve istirdat davasının sıfat yokluğu nedeniyle reddi nedeniyle, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT göre takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —– verilmesine,
12-Davalı —- davalı —- Lehine, aylık tüketim miktarına ilişkin tespit davasının reddi nedeniyle, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT göre takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —— ve ——verilmesine,
13-Taraflarca yatırılan ancak sarf olunmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ve davalı vekillerinin yüzüne karşı, verilen gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde——– Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yasa yolu açık açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.17/11/2022