Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/442 Esas
KARAR NO: 2021/1005 Karar
DAVA: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 17/04/2017
KARAR TARİHİ: 14/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davacı vekili müvekkili —– tarafından keşide edilen ve diğer davacı müvekkili —- bedelli çekin dava dışı araç alım satım işi yapan —-edildiğini mezkur çekin — zilyedinde iken çalındığını, bunun üzerine —- dava açtığını ve açılan bu davada ödemeden men kararı verildiğini, dava dışı —– bu süreç devam ederken — çalındığı iddia edilen çekin —-tarafından —— verildiğinden ve davalı bankanın da bu çeki kötüniyetli olarak—- işleme koyduğu, davacı davalıların iyi niyetli olmadıklarını ve ileride müvekkillerinin telafisi mümkün olmayan zararlara uğramamaları adına —-sayılı dosyasının dava sonuçlanıncaya kadar durdurulmasını ve —-bedelli çalınan/zayii olan çekin iptal ve istirdatına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı — vekili cevap dilekçesinde özetle: Davalı——- davaya konu çekin müvekkili bankaya kredi müşterisi diğer davalı —- Tarafından kullanılan kredinin tahsili adına yetkililerince cirolanarak teslim edildiğini ve müvekkili barıka tarafından mezkur çekin borçtarı mahsubu adına —-sayılı dosyası ile işleme başlandığını, mezkur dava konusu çekin müvekkili bankaya tahsilinde bedeli kredi borcundan mahsup edilmek üzere ciro edildiğinden ve bu durumda müvekkilin haksız ve mesnetsiz bir işlem yapmadığını davacı borçlunun davaya konu çekten dolayı borcunun bulunmadığına yönelik iddiasının müvekkil bankaya karşı ileri sürülemeyeceğini konunun şahsi olduğunu ve şahsi defi olarak sadece —– yöneltebileceklerini ifade ettiği, müvekillerinin haklı sebepleri ile adlarına yöneltilen haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı —– usulüne uygun dava dilekçesinin tebliğine rağmen dosyaya herhangi bir cevap dilekçesi sunulmamıştır. HMK’nun 128. Maddesi uyarınca; Süresi içinde cevap dilekçesi vermemiş olan davalı, davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılır.
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibari ile icra takibinden sonra açılan çek nedeniyle başlatılan takip yönünden borçlu olunmadığının tespiti talepli menfi tespit ve çekin istirdatı talebinden ibaret olduğu görüldü.
—— yazılan müzekkerelere cevap verildiği, müzekkere yazı cevaplarının dosya arasına alındığı görüldü.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından, TTK 83-85.maddeleri ile HMK 222.maddesi uyarınca Davalı —– tüm yasal ticari defterleri üzerinde Mahkememizce resen seçilen mali müşavir bilirkişi eşliğinde inceleme yapılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi mahkememize hitaben sunmuş olduğu raporunda özetle: Davacılar vekilinin mezkur davaya konu çek ile araç alım satımı yaptığı —–yasal defterleri incelenmiş olup davacıların iddia ettiği şekilde —– yevmiye ——-malum aracın satışının davacı — satışının yapıldığı yine malum aracın satış bedeli olarak tahsilat makbuzu karşılığında peşin ve nakden —-tarihli diğer tahsilat makbuzu karşılığında davaya konu —çek satıcı firmaya teslim edildiği, davacılar, davaya konu çeki keşide eden hesap sahibi —– tarafından yaptığı harici iş karşılığı diğer davacı —— namına düzenleyerek teslim ettiği, Davacı —– araç alım bedeli olarak cirolayarak teslim ettiği, Davacı— kendi namına yazılı çeki bedelini ödeyerek geri almak istemiş lakin çeki alım bedeli olarak teslim ettiği ——- tarafından çalndığı bulunamadığı gerekçesiyle geri iadesi sağlanamadığı, davacıların davaya konu istirdatı talep edilen çekin kaybı ve çalınması ile ilgili olarak kendilerine yapılan icra takiplerine itiraz ettikleri, mezkur davaya konu iptali talep edilen çekin davalı bankaya diğer davalı tarafından teminat olarak verildiğinin kabulü aynı zamanda davalı bankanın kredi kullandırma ve kullandırdığı kredi adına ciro yolu ile almış olduğu çekin teminat olarak kabulü ve yapmış olduğu işlemlerde kanun ile hükümlere uygun yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olması halinde alacağının tahsili adına başlatmış olduğu icra takiplerinin haklı veya haksız olduğunun takdiri mahkemenin takdirinde olduğu, istirdatı talep edilen çek için ayrıca kaligrafik ve karakteristik inceleme yapılması takdiri mahkemede olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
—- bilirkişi eklenerek davalı—– üzerinde inceleme yapılmasına, —- nolu iskonto kredisinin teminatı olarak dava konusu çekin alındığı beyan edilmiş olup, çekin hangi kredinin teminatı olduğu, ilgili kredi sözleşmesi kapsamında bankanın dava konusu çek bedelini diğer davalı —– alacağını tahsil edip etmediği araştırılarak alacak miktarının tespitine, bankacı bilirkişi tarafından; dosyada mevcut —– banka kayıtlarının yapılacak incelemede dikkate alınmasına, Bankacı bilirkişiye davalı Banka kayıtları üzerinde HMK 278/4 maddesi uyarınca bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilerek inceleme yapılmasına karar verilmiş olmakla, bilirkişi heyeti mahkememize hitaben sunmuş oldukları raporunda özetle: —– defterlerinin incelenmesi için davalının —- gidilmiş olup, davalı firmanın adresinde bulunmadığı tespit edilmediği, davacı — yetkilisi olduğu —-defterleri üzerinde inceleme yapmak üzere davacı vekili ——– üzerinden irtibata geçilmiş ve inceleme için bilgi talep edilmiş, Davacı vekili —– ulaşılamadığını ve iritbata geçilemediğini” beyan ettiğinden davacı taraf ticari defterleri üzerinde İnceleme yapılama dava dışı —- yasal defterleri incelemesinde; Huzurda görülen davada Dava dışı—– yasal defterleri usul yönünden incelendiğinde ticari defterlerinin onay tasdiklerinin TTK hükümlerine göre zamanında yapıldığı ve sahibi lehine/aleyhine delil olarak kullanılabileceği tespit edildiği, dava dışı —- yasal defterleri incelemesinde; Huzurda görülen davada Dava dışı —- yasal defterleri usul yönünden incelendiğinde ticari defterlerinin onay tasdiklerinin TTK hükümlerine göre zamanında yapıldığı ve sahibi lehine/aleyhine delil olarak kullanılabileceği tespit edildiği, Davaya konu çeke ilişkin araç satışı ile ilgili olarak —– numarasıyla işlendiği, davaya konu çekin Davacı—– tahsilat makbuzu düzenlenmesine karşın davaya konu çekin dava dışı ——– kayıtlarında bulunmadığı, bu sebeple çekteki ciro silsilesi doğrultusunda davalı —- arasında ticari ilişkinin takip etmediği, dava dışı —- başkaca ticari ilişki olmadığı, Davalı—- Yönünden; davalı banka ——– tarihinde kanuni takip hesabına aktarılmış olup, bu hesaba aktarıldığında kredi no.su —–olarak kayıtlara geçtiği, bahse konu —– ödenmediği, kayıtlarda gözüken anapara borç bakiyesi —– bedelle satıldığı, ancak anılan taşınmaz satışlarının harç ve masrafları düşüldükten sonra kalan miktar davalı bankaca iskonto kredisi dışındaki diğer kredilere mahsup edildiği, davalı banka ———– tarihinde genel haciz yoluyla ilamsız icra takibi açtığı, dosya içeriğine göre işbu takip talebinden dolayı herhangi bir tahsilatın sağlanamamış olduğu görüş ve kanaate varılmıştır.
Bilirkişi raporlarının HMK 280. Maddesi uyarınca taraflara tebliğ edilmiştir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, aşamalarda aldırılan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile birlikte yapılan değerlendirmede;Dava çekin iddiasına dayanan menfi tespit ve istirdat davası olduğu,Davacı —- davaya konu çekin lehtarı olduğu diğer davacı —- davaya konu çekin keşidecisi olduğu ,çekin incelenmesinde,—– diğer davalı—– inkarında bulunmadığı,davalı —- çekin meşru hamili olduğu ,davacı —— konu çeki dava dışı —araç satış sözleşmesi kapsamında ve araç satış bedeli olarak verdiğini ve —- çalındığı iddiasında bulunduğu,Somut uyuşmazlıkla ilgisi nedeniyle değinilmesi gereken 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmünü haiz olup anılan kanunî hüküm bağlamında iyi niyetli hamilin hak sahibi olmayan kimselerden elde ettiği kazanımların korunduğu, Bu kapsamda bir kimsenin muntazam bir ciro zinciriyle çeki iktisabı, kendisine ancak şekli anlamda meşru hamil sıfatını kazandıracak olup maddi hukuk anlamında hak sahipliğinin mevcudiyeti için devralanın çeki iktisabında kötü niyetinin yahut ağır kusurunun bulunmamasının gerektiği, —— TTK 792 maddesi gereğince davacıların çekin çalındığı ya da davacıların iradesi dışında elinden çıktığını ispatlayamadığı,öte yandan dava dışı —- tarafından yapılan savcılık şikayeti neticesinde,takipsizlik kararı verildiği,dolayısıyla davacıların iddialarını ispatlayamadığı kanaatine varıldığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 59.30 TL karar harcına karşılık peşin alınan 512,33 TL peşin harcından mahsubu ile bakiye 453,03 TL harcın davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —–verilmesine,
5-Bakiye gider avansının ve teminatın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içinde ——– Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/12/2021