Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/163 Esas
KARAR NO: 2021/161 Karar
DAVA: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/02/2017
KARAR TARİHİ : 18/02/2021
DAVA: Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/02/2017
KARAR TARİHİ : 17/04/2018
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
ASIL DAVA DAVACISI-BİRLEŞEN DAVA DAVALISI dilekçesinde özetle: Davalı şirket ile müvekkili şirket arasında —– tarihli sözleşme imzalandığım, sözleşme incelendiğinde davalı şirketin sözleşme ile ilgili hiçbir teminat mektubu vermediğinin anlaşılacağım, iş bedelinin taraflar arasında —- olarak belirlendiğini, işbu bedelin tamamının müvekkil tarafından davalı şirkete ödendiğini, davalı şirketin sözleşme ile üstlendiği işi —- tarihinde teslim ettiğini, işlerin teslim edildikten sonra, davalı tarafça üstlenilen işin —– işte ayıbın ortaya çıktığım, bunun üzerine müvekkili şirketin davalı şirketle görüştüğünü, davalı şirketin eksik işi tamamlayacağım ama nakit sıkıntısı olduğunu, en azından müvekkili şirkete bir çek verilir ise bedeli veya çekin müvekkiline daha sonra iade edilmek üzere) işi hemen yapacağını söyleyince, müvekkili şirketin, üstlendiği işi biran önce yapılması için ve sırf can ve mal kaybına neden olmadan bir an evvel söz konusu ayıbın giderilmesi için davalı şirkete —- çeki keşide ederek verdiğini, işbu ödünç olarak verilen çekin bedelini de teminat altına almak için davalı şirketten —- numaralı kesin ve —– bedelli kesin teminat mektubunu aldığım, davalı şirketin çek tesliminden 1 gün sonra —-tarihinde söz konusu ayıbı gidererek işi, iş sahibine teslim ettiğini, çekin vadesi yaklaşınca, müvekkilinin davalı şirketi arayarak çeki getirmesini ve teminat mektubunu almaşım, aksi takdirde kesin teminat mektubunu paraya çevireceğini telefon ile görüştüğünü, aradan geçen zamana rağmen davalı şirketin, çek bedelini müvekkili şirkete ödemediği ya da iade etmediği için çekin vadesinin de yaklaşınca müvekkili şirketin teminat mektubunun paraya çevrilmesi için —- başvurduğunu, ancak davalı tarafın —— dosyası ile başvuru yaparak müvekkili şirkete verdiği teminat mektubunun paraya çevrilmesinin durdurulması için ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu, mahkemenin de %20 oranında teminat karşılığında talebin kabulüne karar verildiğinin anlaşıldığım, davalı tarafin, dava konusu teminat mektubunun ihale ile ilgili olarak verildiğini, işi —– tarihinde yapıp teslim etmesine rağmen teminat mektubunun iade edilmediğini söyleyerek mahkemeyi yanıltıcı beyanda bulunduğunu, gerçekte teminat mektubunun müvekkili şirkete ihale ile ilgili verilmediğini, teminat mektubunun mezkur çek için verildiğim, aradan geçen zaman dilimi içinde gerçekten eğer teminat mektubu işin teslimine bağlanmış olsaydı davalının —- tarihinden sonra işbu teminat mektubunun iadesi için yasal yollara başvurmasının hayatın ve iş koşullarının olağan gereği olduğunu, ancak davacı şirketin —- tarihinde işi teslim etmiş olmasına rağmen teminat mektubunun iadesi için hiçbir başvuruda bulunmamasının iddialarım doğruladığım, hem müvekkilinin kesin teminat mektubunu paraya çevirmemesi hem de çekin bedelini davalıya veya iyiniyetli üçüncü kişiye ödemesi halinde çekin ve teminat mektubunun bedeli olan— haksız ödeme yapmış olacağını belirtmiş olup, öncelikle, ———– vade tarihli çeke her türlü icrai işleme engel mahiyette tedbiren ödeme yasağı konulmasına, müvekkilinin mezkur çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, terditlİ olarak müvekkilinin çekin bedelini davalıya veya iyiniyetli üçüncü kişiye ödemek zorunda kalması halinde teminat mektubu nedeniyle ——— tarihinden itibaren işleyen ticari faiz oranıyla birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
ASIL DAVA DAVALISI-BİRLEŞEN DAVA DAVACISI dilekçesinde özetle: Davalı tarafın, dava dışı—— dolumu işine ait ihale ile üstlendiği işi, taşeron olarak —- bedelle yapımı için anlaştıklarını,davalı tarafın müvekkili şirkete yüklemiş olduğu iş karşılığı müvekkilinden teminat mektubu istediğini bu amaçla davalıya——— tarihine kadar geçerli bir teminat mektubu verildiğini, davacı müvekkilinin yüklendiği işi, —- tarihinde bitirip, davalı personeli —- tarafından yapılan inceleme ve düzenlenen — tarihli —- teslim edildiğini, daha sonra müvekkili tarafından — tarihinde yapılan periyodik bakımda da asıl iş sahibi———-imzası ile teslim edildiğini yapılan işe ilişkin tutanağı imzalayan personelin elektrik mühendisi olup, muayene yapmaya yetkili ve yeterli olduğunu,tutanaktada sistemin eksiksiz ve tam çalışır durumda olduğunun kayıtlı olduğunu netice de müvekkilinin üstlendiği işi tam ve süresinde-eksiksiz yerine getirdiğini işin bedeli olarak ileri tarihli çek kabul ettiğini ancak teminat mektubunu iade alamadığını, davacının çekin ibraz süresinin gelmesini beklerken davalının haksız biçimde —- günü teminat mektubunun paraya çevrilmesi için bankaya başvurduğunu bundan haberdar olunmaması üzerine, derhal başvuru yapılarak —– dosyası ile teminat mektubunun ödemesinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı alındığını,davacı, davalı ve asıl iş sahibine karşı yükümlülüklerinin tamamını yerine getirdiğini yapılan iş ile ilgili olarak herhangi bir eksik veya ayıp ihtarına maruz kalmamış olmasına rağmen, davalının haksız eylemi ile teminat mektubu —–damgası yemekten son anda kurtulduğunu, davacının tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olduğunu davalıya hiçbir borcu bulunmadığını buna rağmen davalının elinde tuttuğu teminat mektubunu paraya çevirerek, ödeme zorunda olduğu çekin karşılığını tekrar müvekkilden geri almaya çalıştığını açıklanan nedenlerle davacının davalıya — olmadığının tespitine, davalının elinde bulunan —— bedelli, teminat mektubunun iadesine, mümkün olmadığı taktirde iptaline,yargılama masrafları ile avukatlık ücretlerinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibari ile çek nedeni ile açılan menfi tespit davası ilişkindir.
———– yazılan müzekkerelere ikmalen cevap verildiği, müzekkere yazı cevaplarının dosya arasına alındığı görüldü.
İddia , savunma, toplanan deliller tüm dosya kapsamı ve tarafların ticari defter-kayıtları üzerinde mahkememiz tarafından resen seçilecek muhasıp bilirkişi , yangın sistemleri konusunda uzman makine mühendisi bilirkişi aracılığıyla bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti mahkememize hitaben hazırlamış olduğu —- tarihli raporunda özetle: ———–sözleşmeye aykırı olarak, yüklendiği işi zamanında tamamlamadığı, teslim süresinden yaklaşık —- sonra tamamladığı, bu nedenle davalı şirketin üstlendiği işi zamanında teslim etmemesi nedeni ile yapılan hizmetin ayıplı olduğu kanaatine varıldığı, davalının davaya konu —-çekin, davacıdan yüklendiği başka bir iş kapsamı için aldığı iddiası vardır. Ancak dosya kapsamında, bahsedilen başka bir işe yönelik sözleşme, vs veri sunulmadığı, incelenen davacı ticari defter kayıtlarına göre davacının davalıdan dava tarihi itibariyle —- alacaklı gözüktüğü, incelenen davalı ticari defter kayıtlarına göre davalının davacıya dava tarihi itibariyle —- borçlu olduğu yönünde mütalaa etmişlerdir.
Tarafların ticari defterlerinin incelenmesi ile taraflar arasındaki ticari ilişkinin kapsamı, —- tarihli sözleşme kapsamında davacı ve davalı taraflarca karşılıklı yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği, davalı yanın beyan ettiği —– tarihli — kapsamında davacı ve davalı arasında —– tarihli sözleşme ilişkisinden bağımsız yeni bir sözleşme ilişkisinin kurulup kurulmadığı, kuruldu ise bu sözleşmenin karşılıklı olarak ifa edilip edilmediği, davalı yanca birleşen dava dilekçesi ekinde ekli — tarihli — üzerinde yazılı —- dikkate alınmak suretiyle davalı yan defterinde ve davacı yan defterinde belirtilen numarada fatura veya —— fatura ile örtüşen faturanın kayıtlı olup olmadığının tespiti, asıl dava konusu çek ile birleşen dava konusu teminat mektubunun ayrı ayrı taraf defterlerinde kayıtlı olup olmadığının tespiti ile uyuşmazlık kapsamında denetime esas biçimde bilirkişi raporu hazırlanmasının istenmesine karar verilmiş olup, bilirkişi mahkememize hitaben hazırlamış olduğu—- raporunda özetle: —– olan davacı şirketin incelenen —- yılına ilişkin ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapıldığı, TTK ve VUK hükümlerine göre usulüne uygun tutulduğu, —- yılına ilişkin ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında yapıldığı, ancak kapanış tasdiklerinin bulunmadığından lehine delil niteliğinde olarak değerlendirilmediği, Davalı- birleşen davacı—- yıllan ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapılmış olduğu, TTK ve VUK hükümlerine göre usulüne uygun tutulduğu,
Tarafların ticari defterlerinin karşılaştırılmasında ihtilaf, dava tarihi itibariyle,—- kendi defterlerinde —alacaklı, davalı —- kendi defterlerinde borç alacak bakiyesinin—- defterlerdeki uyuşmazlığın —–şirketi tarafından — adına düzenlenen —açıklamalı,—-olduğu, faturanın davacı-birleşen davalı—defterlerinde kayıtlı olmadığı, ——— bedelli —— ilişkin tarafların defterlerinde kayıtlı fatura ile örtüşen faturanın kayıtlı olup olmadığının tespiti ve dava konusu çekin defterlerde kayıtlı olup olmadığı yönünden;—-tarafından dosyaya sunulan — tarihli ———- faturasının üzerinde—– yazılı olduğu, tarafların ticari defterlerinin incelenmesinde,—- tarafından bu numarada herhangi bir faturanın düzenlenmediği,—- tarihli —— şirketi tarafından—– seri — sıra no.lu faturanın tanzim edildiği, işbu faturanın —- defterlerinde kayıtlı, ancak davacı/b.daval—–defterlerinde kayıtlı olmadığı, defterlerdeki ihtilafın bu faturadan kaynaklandığı, dava konusu —- bedelli çekin ise her iki şirket defterlerinde de kayıtlı olduğu, —- tarihli — fatura kapsamında taraflar arasında —-tarihli sözleşme ilişkisinden bağımsız yeni bir sözleşme kurulup kurulmadığı, kuruldu ise bu sözleşmenin karşılıkta olarak ifa edilip edilmediği ve taraflar arasında düzenlenen —- tarihli sözleşme kapsamında tarafların karşılıklı yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği yönünden; Asıl dava davalısı- birleşen dava davacısı ——- bedelli teklifin —- şirketi tarafından kaşe ile imzalanıp, e-posta kanalıyla onaylandığı, işbu ———— faturasına ilişkin ayrıca bir sözleşmenin imzalanmadığı, bu faturanın kendisinin ayrı bir iş olduğu, bu işin ifasının davalı şirket tarafından yerine getirilip getirilmediği ve taraflar arasında imzalanan —– tarihli sözleşmeden kaynaklanan işin gereği gibi ifa edilip edilmediği hususuna ilişkin dava dosyasına sunulan ———–tarihli iş teslim, servis bakım tutanaklarının incelenmesi ile mümkün olabileceği, uzmanlık alanım dışında kaldığından herhangi bir değerlendirmenin yapılamadığı, mahkemenin —–celse ara kararı doğrultusunda,——– bilirkişinin bu hususta teknik mütalaada bulunabileceği yönünde görüş bildirmiştir.
Esas ve birleşen dosya bakımından inceleme yapılmak üzere dosyanın yangın sistemleri alanında uzman makine mühendisi bilirkişi ile mevcut mali müşavir bilirkişi ve sözleşme uzmanı bir bilirkişiye tevdi edilmesine karar verilmiş olup bilirkişi heyeti mahkememize hitaben hazırlamış oldukları —– tarihli raporlarında özetle: Davada iki sözleşme söz konusu olduğu, —-Dava Dışı —– sözleşmesi dir. Burada asıl işveren —- olarak işi kabul eden olduğu, —- tarihli ikinci sözleşmede —-işveren konumunda olup, —-işten biri olan; “Madde 1-Sözleşmenin Konusu: —-dolumu devreye alma, üç adet odaya —– işi, Bir odaya —- malzeme tedariki ve montaj işi —— taşere ettiği, Bu iş tutarını —- fatura karşılığı —-seri nolu fatura ile de —- karşılığı toplam— olarak ödediği, Çünkü Yukarda bilginize sunduğumuz İş teslim tutanağında işin esas sahibinin imzasının da olduğu ve yine işin sahibi —- mahkemenizin müzekkeresine verdikleri cevapta açıkça —- olduğunu bildiren——– eksik ve ayıpların giderildiği”, dendiği, sözleşme gereği yapılan bir iş için eksik ve ayıplı denilebilmesi için yapılan işin sahibine teslim edilmiş ve üzerinden belli bir zaman geçmiş olması gerekir. Bu dosyadaki eksik ve ayıbın nedeni elektronik konuşmalardan anlaşılacağı gibi birtakım mekanik eksiklik ve yanlış anlaşılmaktan kaynaklandığı aşikar olduğu, —— da bundan bahsetmekte ve yapılan işin — olduğunu, tarafların karşılıklı olarak birbirlerine verdikleri ——–olduğu, bu tutarın, bedel açısından davalı karşı davacının düzenlediği —- tarihli, fatura ile uyumlu olduğu, Bununla beraber ilgili faturanın, —- tarihli sözleşmenin içeriğinden, birim fiyat ve adet olarak,—– tarihindeki eksik ve ayıplı işlerden de, adet miktarı bakımından farklı olduğu, kevcut durumda davaya konu çek ve teminat mektubunun, —— tarihli sözleşme ilişkisinden bağımsız olduğu anlaşılmakla beraber, taraflar arasında yeni bir eser sözleşmesi kurulup kurulmadığı, bu sözleşmeye göre edimin ifa edilip edilmediği, sadece fatura üzerinden tespit edilemediği, bununla beraber, çek ve teminat mektubun taraflarca birbirlerine aynı konu veya işlem için karşılıklı olarak verildiğinin düşünüldüğü, Verilen bilgiler ve tarihler göz önünde bulundurulduğunda uyuşmazlık konusu —- teminat mektubunun, —- sözleşme ile hiçbir ilgisi olmadığı gibi içeriği hizmet ifasının yapıldığına yönelik herhangi bir somut delilin bulunmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır.
Bilirkişi raporlarının HMK 280. Maddesi uyarınca taraflara tebliğ edilmiştir.
Dava dilekçesi cevap dilekçesi ,—– tarihli bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı ile yapılan değerlendirmede,davacı ile dava dışı ———- makine ekipman alımı ve montajı sözleşmesinin imzalandığı, bu kapsamda davacı-karşı davalı ile davalı-karşı davacı arasında —- tarihli, elekrik odasındaki muhtemel bir yangının söndürülmesini amaçlayan gaz sisteminin kurulması konulu bir sözleşmenin imzalandığı,bu iş tutarının —- fatura karşılığı —- karşılığı toplam —-olarak ödendiği,ancak davacı tarafça; işin ayıplı olarak ifa edildiği ,ayıp sebebiyle muhtemel bir yangında telafi edilmeyecek zararlar doğacağından derhal davalı-karşı davacı şirketle görüşülerek —— tarihli çek keşide ederek verildiği ,verilen çekin bedelini teminat altına almak için davalı karşı davacı şirketten teminat senedi alındığı, çek ile teminat mektubunun tarihlerinin aynı olduğu,sözkonusu çekin oluşan ayıbın giderilmesi için davalı şirketin ödünç olarak talep etmesi üzerine verildiği,,davalı şirketten ayıp giderildikten sonra çekin iadesinin istendiği ancak olumsuz cevap alınması üzerine teminat mektubunun nakde çevrilmesi için başvurulduğu ancak davalı şirket tarafından teminat mektubunun nakde çevrilmemesi için tedbir kararı aldırıldığı ,teminat mektubunun sözkonusu çek için verildiği ancak çekin iade edilmediği iddiasıyla mahkememizde çek sebebiyle borçlu olmadığının tespitini talep ettiği,davalı karşı davacının ise sözkonusu çekin taraflarca imzalanan —- tarihli, elekrik odasındaki muhtemel bir yangının söndürülmesini amaçlayan gaz sisteminin kurulması konulu bir sözleşme den bağımsız olduğu, ayrı bir anlaşmayla —— üstlendiği işi taşeron olarak kendilerinin —- kendilerinin yaptığını,bunun neticesinde karşı tarafa ,karşı davalarına konu teminat mektubu verdiklerini,yüklendikleri işi bitirmelerine rağmen teminat mektubunun iade edilmediğini, bu sebeple Dava konusu —- tarihli, —- bedelli teminat mektubundan dolayı davacı karşı davalıya borçlu olmadığının tespitini istediği,taraflar arasındaki uyuşmazlığın —- Birleşen Davada —-teminat mektubunun iadesi ve bu teminat mektubu tutarı kadar borçlu olmadığının tespitinden kaynaklandığı,dosyada mübrez belgeler incelendiğinde ve —- bilirkişi raporunda da işaret edildiği üzere davalı karşı davacı tarafça dava dosyasına sunulan — tarihli ———— faturada —- teklifi verildiği,aynı bedel üzerinden davalı- karşı davacı tarafça, —- birim fiyat üzerinden fatura kesildiği,tarafların karşılıklı olarak birbirlerine verdikleri —- tarih ve —- vade tarihli teminat mektubunun bedelinin — olduğu, bedel açasından — tarihli faturanın da uyumlu olduğu ,Bununla beraber ilgili faturanın, — tarihli sözleşmenin içeriğinden, birim fiyat ve adet olarak, —-tarihindeki eksik ve ayıplı işlerden de, adet miktarı bakımından farklı olduğu,dolayısıyla birleşen dosyaya konu —fatura ve bağlı faturanın —- tarihli sözleşme ilişkisinden bağımsız olduğu,yapılan işin ifası noktasında bir uyuşmazlığın bulunmadığı,mevcut durumda davaya konu çek ve teminat mektubunun, —- tarihli sözleşme ilişkisinden bağımsız olduğu anlaşıldığı, taraflar arasında yeni bir eser sözleşmesi kurulduğu, bu sözleşmeye göre edimin ifa edildiği,her ne kadar davacı tarafça yeni bir sözleşmenini kurulmadığı,davalı karşı davacının ayıplı ifasına yönelik edimini gerçekleştirdiği iddia edilmişse de yukarıda açıklandığı üzere —-tarihli —- tarihli sözleşme içeriğinden sayı adet ve birim fiyat bakımından farklı olduğu,sözkonusu edimin de davalı-karşı davacı tarafça yerine getirildiği,bu hususta taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığı,davacının sözkonusu iş için davalı karşı davacıya verdiği davaya konu çek bakımından menfi tespit talebinin mevcut durumda dinlenemeyeceği ancak bu iş için davalı karşı davacı tarafça davacıya verilen teminat mektubu bakmından işin ifa edilmiş olması sebebiyle davalı karşı davacının borçlu olmadığının kabulü gerekeceği kanaatiyle aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
ESAS DAVA YÖNÜNDEN
1-Esas Dava Bakımından Davanın Reddine ;
Şartları oluşmadığından kötüniyet tazminatı talebinin Reddine ;
2-Alınması gereken 59,30 TL karar harcına karşılık peşin alınan 697,70 TL peşin harcından mahsubu ile bakiye 638,40 TL harcın davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
4- Davalı tarafından yapılan 3.000,00 TL bilirkişi masrafının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.uyarınca 6.111,07 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Artan bakiye gider avansının ve teminatın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN
2-Birleşen Dava Bakımından; Davanın Kabulüne,
Dava konusu —- nolu,—- bedelli teminat mektubundan dolayı davacının davalıya Borçlu Olmadığının Tespitine,
2-Alınması gerekli 2.756,69 TL harcın mahkememiz veznesine yatırılan 31,40 TL peşin harcından mahsubu ile 2.725,29 TL harcın davalıdan alınarak hazine gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 36,00 TL ilk masraf, 31,40 TL peşin harç, 66,00 TL posta-tebligat masrafı olmak üzere toplam 133,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 6.046,23 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan bakiye kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içinde ———–Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/02/2021