Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/37 Esas
KARAR NO : 2018/521
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 12/01/2016
BİRLEŞEN DAVA
(İstanbul Anadolu 4. ATM’nin 2016/435 Esas-2016/537 Karar sayılı davası)
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 05/04/2016
KARAR TARİHİ : 23/05/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak-İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;davalı …’nın maliki bulunduğu ….. İli,…. İlçesi, …i mahallesinde bulunan …. parsel de kayıtlı gayrimenkul üzerinde müvekkili şirket lehine 23/08/2005 tarihinden geçerli olmak üzere 10 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiğini, intifa bedelinin tamamının müvekkili şirket tarafından peşin olarak davalıya ödendiğini, intifa hakkı nedeniyle müvekkili şirketin kullanım hakkına sahip olduğu gayrimenkul üzerinde kurulu akaryakıt istasyonun işleticiliği/bayiliği’nin … marka ve logosu altında faaliyette bulunmak üzere akdedilen bayilik anlaşması ve ekleri gereğince davalı ile bağlantılı olan ……. ve Petrol ürünleri Tic.San.Ltd.Şti.(“Bayi”) ne tevdi edildiğini, Rekabet kurulu tarafından uygulanan “azami hadde indirme” ilkesi gereğince davalı taraf adına keşide edilen ….Noterliğinin …tarih ve… yevmiye nolu ve ….Noterliğinin … tarih ve …. yevmiye nolu ihtarları ile davalı tarafın Rekabet kurumu’nun duyurusu kapsamında bayilik sözleşmesi ve intifa hakkının 18/09/2010 tarihi itibariyle kendileri tarafından sonlandırıldığını ve kendilerince sürdürülmeyeceğini, intifanın terkini için kendilerine vekaletname verilmesini kabul etmediklerini müvekkili şirkete ihtar ettiklerini, İstanbul 14.Asliye Ticaret mahkemesinin ….Esas sayılı dosyasında “… Davalı …’nın maliki bulunduğu gayrimenkul üzerinde müvekkil şirket lehine tesis edilen hukuksal tasarruf hakkı için, davalıya ödenen peşin ivaz bedelinin, geçersiz kılınan süresine (18-09/2010-23/08/2015) tekabül eden kısmının Yargıtay içtihatlarında kabul edilmiş denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanacak güncelleştirilmiş miktarı olan 947.984,37 TL. nin davalı …’dan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsil olunarak müvekkili şirkete ödenmesi” talep edildiğini, mahkemenin 21/01/2013 tarihli kararında taleplerinin kısmen kabul edilerek 397.736,78 TL. nin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı …’dan tahsiline karar verildiğini, kararın her iki tarafça temyiz edildiğini, Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 2013/16721 Esas-2014/13204 Karar sayılı ilamı ile “… İntifa hakkı terkin edilmeden dava açılamayacağı…” gerekçesi ile yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verildiğini, yerel mahkemenin de bozma ilamına uyarak intifa bedelinin iadesine ilişkin davanın erken açıldığı gerekçesi ile red edildiğini, bu arada davallı …’nın 08/04/2013 tarihinde dava konusu edilen alacağa ilişkin olarak 470.214,77 TL. tutarında ödeme yaptığını, bu ödemenin müvekkilinin ödeme tarihi itibariyle muaccel haldeki alacağından mahsup edildiğini, intifa hakkının 18/09/2010 tarihi itibariyle geçersiz hale geldiğini ve fiilen sonlandırıldığını, yine davalı tarafça keşide edilen …….Noterliğinin …. tarih ve ….yevmiye nolu, … tarih ve….yevmiye nolu ihtarı ile davalı tarafın bayilik sözleşmesi ve intifa hakkının 18/09/2010 tarihi itibariyle kendileri tarafından sonlandırıldığı ve kendilerine sürdürülmeyeceğinin müvekkili şirkete ihtar edildiğini, müvekkili tarafından davalı tarafça sonlandırılmış olan ve tapuda sadece şeklen varlığını koruyan intifa hakkının tapudan terkini için gerekli girişimlerde bulunulduğunu ve davalı tarafın keşide ettiği 23/09/2010 tarih ve 41142 yevmiye nolu ihtarname ile “kendilerinin bu konuda hiçbir işlem yapmayacağını,bu konuda kendilerine verilecek vekaleti dahi kabul etmeyeceklerini” beyan ettiklerini, intifa hakkının müvekkili tarafından kullanılmadığının 18/09/2010-23/08/2015 tarih aralığına tekabül eden güncel intifa bedeli 480.000,00 TL. nin davalıdan temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davasını taraflar arası intifa ilişkisinin Rekabet kurulunun 12/03/2009 tarihli duyurusu kapsamında geçersizliği iddiasına dayandırdığını ve borçlar kanunun 63 ve 64.maddelerinde yer bulan sebepsiz zenginleşme hükümleri gereği intifanın işlememeiş sürelerine ilişkin bedellerinin iadesini talep ettiklerini, ancak bu istem hakkının, geri isteme hakkının öğrenilmesi tarihinden itibaren bir yıl geçtiğinden zaman aşımına uğradığını, davacının ilk davasını İstanbul 6.Asliye Ticaret mahekmesinin 2010/165 Esas sayılı dosyasında, davalı … ve …..ve Petrol ürünleri Tic.San.Ltd.Şti. Den intifanın geçersiz kılınan süreye ilişkin bedeli ve gayrimnekul üzerinde kurulu bulunan akaryakıt istasyonuna yapılan her türlü harcama tutarı olan 851.869,00 TL. talep ettiğini, 22/06/2010 tarihinde “erken açılan davanın reddine” şeklinde karar verildiğini, İstanbul 14.Asliye Ticaret mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında açtıkları davada da yargılama neticesinde … yönünden davanın kısmen kabulüne, davalı şirket yönünden davanın reddine karar verildiğini, davacının bahsetmiş olduğu Rekabet kurulu duyurusunun tek başına sözleşmelerin geçersizliği sonucu doğurmadığını, intifanın hukuka aykırı bir sonucu gerçekleştirmek, rekabet hukuku kapsamında muaf olamayacak bir sözleşmeyi sürdürebilmek amacını taşıdığını, borçlar kanunun 65.maddesi gereği iade yükümlülüklerinin bulunmadığını, talep edilen bedelin haksız ve fahiş olduğunu, davacı tarafın intifanın geçersizliğini iddia ediyor ise de Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin bozma ilamında terkin edilmemiş intifaya değer atfetmiş ve intifayı terkine kadar gerçerli kabul ettiğini beyan ederek haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin asıl dava dosyası ile birleşen İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret mahkemesinin ….. Esas…… Karar sayılı dosyasına sunulan:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafa rekabet kurulunun 13/03/2009 tarihli internet sitesinden yapmış olduğu duyuru neticesi, 10 yıl süreli intifanın kullanılmayan süresine tekabül eden tutarın tahsili için davalı tarafa 470.214,77 TL. nin iadesi için ihtarda bulunduklarını, ihtara cevap verilmediği için bedelin tahsili konusunda İstanbul 8.İcra müdürlüğünde takip başlattıklarını, yetki itirazı nedeniyle dosyanın İstanbul Anadolu 17.icra müdürlüğüne gönderildiğini beyanla davasının kabulü ile, davalının haksız ve kötü niyetli olarak İstanbul Anadolu 17. İcra Müdürlüğünün ….. Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline, asıl alacağa temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avnas faizi ile birlikte takibin devamına, davalının itirazında haksız ve kötü niyetli olması nedeniyle davalı aleyhine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı yana yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; fazlaya dair tüm hakları saklı kalmak kaydı ile öncelikle aralarında hukuki ve fiili irtibat bulunması nedeniyle dosyanın İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …..7 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine, davacı tarafın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, davacının takip tutarının %20 ‘sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada itirazın iptali istenen İstanbul Anadolu 17.İcra müdürlüğünün ….. Esas sayılı dosyasında; davacı tarafından davalı … aleyhine 470.214,77 TL. Asıl alacak, 1.371,46 TL. işlemiş faiz toplamı 471.586,23 TL. Alacak için takip başlatıldığı, itiraz üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Asıl dava; davalıya ait taşımazda davacı lehine 10 yıllık intifa hakkı kurulduğu ancak 18/09/2010-23/08/2015 tarihleri arasında kullanamadığı güncel intifa bedelinin daha önce ödenen kısımdan kalan bakiyesinin iadesi istemi olup, birleşen İstanbul Anadolu 4 ATM dosyasında ise taşınmaz sahibi davalının davacıya karşı açtığı daha önce 14. Asliye Ticaret Mahkemesine görülen iade davası nedeniyle ödediği bedelin kararın bozulmasından dolayı geri istemesi için başlattığı takibe itirazın iptali davası olduğu, uyuşmazlığın; kullanılmayan intifa bedelinin iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise güncel kullanılmayan iade tutarının ne olduğu noktalarında toplanmaktadır.
Taraflar arasındaki sözleşmeler, İstanbul 14.ATM’nin …… Esas-…. sayılı kararı, İstanbul 6.Asliye Ticaret mahkemesinin ….. Esas-…. karar sayılı kararı, ….. Noterliğinin … tarihli ihtarnamesi,…….Noterliğinin …. tarihli ihtarnamesi, icra dosyaları, tapu kayıtları, bayilik anlaşması, vergi kayıtları celp ve ibraz edilmiş, bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Rekabet Kurulunun 12/03/2009 tarihli internet sitesinde yayınlanan 2002/2 sayılı Grup Muafiyet Tebliği’ nin 5a maddesi uyarınca alıcıya (bayiye veya işleticiye)getirilen belirsiz süreli veya 5 yılı aşan rekabet etmememe yükümlülüğünü taşıyan dikey sözleşmelerin tebliğ ile tanınan muafiyetten yararlanmayacağı, bayilik sözleşmesinin imza tarihinden itibaren 5 yılın sonunda yürürlükten kalkacağı, bayilik sözleşmesi ile bağlantılı, kredi, ekipman sözleşmeleri ve uzun süreli kira, intifa hakkı gibi şahsi yada aynı hakların da rekabet yasağının süresini fiilen uzatılacak şekilde kullanılamayacağı düzenlemesinin getirildiği, bu konuda uyum sürecinin …….sayılı tebliğ ile 18/09/2003 tarihinde başlayıp, 18/09/2005 tarihinde sona erdiği, bu çerçevede 18/09/2005 tarihinden önce yapılmış olan ve süresi 5 yılı aşan sözleşmelerin aralarındaki hukuki ve iktisadi ilişkin nedeniyle tek bir anlaşma olarak Rekabet Kurulu tarafından uygulanan ” azami hadde indirme” ilkesi gereğince 18/09/2010 tarihine kadar yaralanabileceği ve bu tarihten sonra muafiyet koşullarının ortadan kalkacağı, 18/09/2005 tarihinden sonra yapılan sözleşmelerin süreleri ne olursa olsun yapıldıkları tarihten itibaren ilk 5 yıllık süre boyunca muafiyetten yararlanabileceği hususunun net bir şekilde belirtildiği anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki anlaşma nedeni ile 4054 sayılı yasa gereği 23/08/2005 tarihli 10 yıl süreli intifa hakkının 18/09/2010 tarihine kadar grup muafiyetinden yararlanabileceği, bu tarih itibariyle intifa hakkının konusuz kaldığı ve fiilen sona erdiği, davaya konu bayilik sözleşmesinin ise kesin olarak geçersiz hale geldiği ve bu tarihten sonra tarafların rızası olmak kaydıyla 5 yılı aşmayacak şekilde yeni bir bayilik sözleşmesinin yapılmadığı yada yenilenmediği ve de bununla uyumlu olarak intifa süresinin de 5 yılı aşmayacak şekilde yenilenmediğinden intifa hakkının Rekabet yasağının süresini fiilen uzatacak şekilde kullanılamayacağı kanaatine varılmıştır.
Davacı şirket tarafından dava konusu intifa hakkının 05/12/2012 tarihinde terkin edildiği anlaşılmaktadır. Dava konusu intifa sözleşmesinin 23/08/2005 tarihinden 18/09/2010 tarihine kadar uygulama süresi olduğundan bu tarih itibariyle intifa hakkı sonlanmış olup, bu tarihten sonra davacının intifa hakkından söz etmek mümkün değildir.
Dava konusu intifa süresinin kullanılmayan süresine isabet eden intifa bedelinin davacı … tarafından denkleştirici adalet ilkesine göre güncelleştirilmiş olarak talep edilebilecektir.
Üzerinde akaryakıt istasyonun kurulu olduğu gayrimenkulün maliki davalı …’ya 10 yıllık intifa hakkı karşılığı olarak 23/08/2005 tarihinde ödenen 1.122.850,00 TL. intifa bedelinin geriye kalan süreye isabet eden bedelinin bilirkişi tarafından yapılan hesaplaması sonrasında; sözleşmenin toplam 10 yıllık süresi olan 3652 günden, 18/09/2010 tarihine kadar geçen süre 1852 gün olmakla, kalan sürenin 1800 gün olduğu anlaşılmaktadır.1800 günlük süreye isabet eden tutar 553.428,00 TL. dir. Türkiye İstatistik Kurumu üretici fiyat endeksi verilerine, Amerikan Doları kurlarındaki değişme, altın fiyatlarındaki değişime göre yapılan hesaplamalar sonrasında değişim oranlarına göre yapılan toplamın ortalaması alındığında güncelleştirilmiş karşılığın 1.073.527,00 TL. olduğu tespit edilmiştir.Dava dilekçesinde davacı taraf 480.000,00 TL.Alacak talebinde bulunduğundan taleple bağlı kalınarak asıl davanın kabulüne karar verilmiştir.
Birleşen dosya yönünden yapılan incelemede; BP tarafından ilk açılan davadaki verilen karar üzerine … tarafından Kuveyt Türk Katılım bankasının ….. şubesinden …. şirketinin Akbank hesabına 08/04/2013 tarihinde ana para ödemesi olarak 397.736,78 TL., faiz tutarı olarak 72.477,90 TL. toplamı 470.214,77 TL. ödeme yapıldığı görülmektedir. Yapılan ödemenin açıklamasında “İstanbul 14.Asliye Ticaret mahkemesinin….Esas sayılı dosyasında belirtilen alacak karşılığı Üsküdar 11.Noterliğinin 29/03/2013 tarihli ihtirazi kayıtlı ihtar gereği” şeklinde açıklama bulunduğu anlaşılmıştır. Bu ödemeye dayanak olan İstanbul 14.Asliye Ticaret mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında verilen karar Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 09/09/2014 tarihli kararı ile “İntifa hakkı terkin edilmeden dava açılamayacağı gözetilerek erken açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması bozmayı gerektirmiştir” gerekçesi ile bozularak gönderilmiş olduğu, bunun üzerine intifa bedelinin kalan kısmını erken ödeyen davalı-birleşen dosya davacısı … tarafından İstanbul 8.İcra müdürlüğünün ……. Esas sayılı dosyasında ödemiş olduğu bu tutarın avans faiziyle tahsili talep edilmiş, itiraz üzerine itirazın iptali için İstanbul Anadolu 4.ATM’ye açılan dava dosyamız ile birleştirilmiştir.
İstanbul 8.İcra müdürlüğünün ….. Esas sayılı dosyasında yetkisizlik kararı verildiği ve dosyanın İstanbul Anadolu 17.İcra müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyasına kaydedildiği, takibin bu dosya üzerinden devam ettiği anlaşılmıştır.
Asıl davada davacı kullanılmayan intifa bedeli alacağının 1294 günlük kullanılmayan süreye karşılık gelen tutardan davalının daha önce yapmış olduğu 470.214,77 TL. lik ödemeyi ödeme tarihi itibariyle muaccel olduğunu iddia ettiği kendi alacağından mahsup etmek suretiyle 480.000,00 TL. dava açmış ise de, asıl dosyanın davacısı olan ….. Petrolleri aleyhine birleşen dosyanın davacısı … tarafından yapılan İstanbul 8.İcra müdürlüğünün ……. Esas sayılı dosyasındaki takip tarihi 07/12/2015 tarihidir. Kendisi hakkında … tarafından erken yapılan ödemenin iadesi talebiyle yapılan takip ve devamında açılan dava olduğu halde yine … Petrolleri tarafından bu davanın 2016 yılında açıldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda kendisince yapmış olduğu mahsup işleminin birleşen dosyadaki takip konusu alacağı ortadan kaldırmayacağı kanaatine varılarak birleşen dosyadaki davaya konu edilen erken iade yapılmış intifa bedelinin tahsiline ilişkin takipteki itirazın iptali talebi yerinde görülmekle birleşen davanın da kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A)Asıl Dava;
1-Davanın kabulü ile 480.000,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 32.788,80 TL karar harcına karşılık peşin alınan 8.197,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 24.591,60 TL harcın davalıdan alınarak, hazineye irad kaydına,
3-Davacı lehine davanın kabul edilen kısmı üzerinden AAÜT uyarınca taktir edilen 33.150,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 3.000,00 TL bilirkişi gideri, 275,00 TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 3.275,00 TL ile 8.226,40 TL harç gideri toplamı 11.501,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
B)Birleşen Dava;
1-Davanın kısmen kabulü ile davalı hakkında yürütülen İstanbul 8. İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyasında ( yeni İstanbul Anadolu 17.İcra müdürlüğünün …..Esas ) davalının borca itirazının kısmen iptali ile takibin 470.214,77 TL asıl alacak, 1.082,14 TL işlemiş faiz toplamı 471.296,91 TL alacak üzerinden devamına,
2-Alacak likit olduğundan, alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Birleşen davada alınması gereken 32.194,29 TL karar harcına karşılık peşin alınan 5.695,59 TL harcın mahsubu ile bakiye 26.498,70 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı lehine AAÜT uyarınca hükmolunan 32.801,88-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
5-Davalı lehine AAÜT uyarınca hükmolunan 2.180,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 1.500,00 TL bilirkişi gideri, 579,00TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 2..079,00 TL nin davanın kabul edilen kısmına isabet eden 2.077,72 TL.si ile 5.724,79 TL harç gideri toplamı 7.802,51 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı birleşen dosya davacısı vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.23/05/2018
DÜZELTME ŞERHİ

Her ne kadar kısa kararda hüküm fıkrasında; itirazın iptali kararı verilirken takibin başlatıldığı İstanbul 8.İcra müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası belirtilmiş ise de, bu dosyada yetkisizlik kararı verilerek takibin İstanbul Anadolu 17.İcra müdürlüğünün …. Esas sayılı icra dosyasında devam edilmesi sebebiyle gerekçeli kararda hüküm fıkrasında yetkisizlikle gelen icra müdürlüğü ve dosya numarası eklenerek karar düzeltilmiştir.22/06/2018