Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/704 E. 2018/1179 K. 20.11.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/704 Esas
KARAR NO : 2018/1179
DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2014
KARAR TARİHİ : 20/11/2018
Mahkememizde görülen davanın yapılan incelemesi sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: davalı Karabük ….’nin, Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile yeniden yapılandırılarak genel müdürlüğe bağlı bir müessese haline getirildiğini, ancak 05.04.1994 tarihli ekonomik istikrar kararları çerçevesinde … Fabrikalarının kapatılmasına karar verildiğini, bu karar neticesinde fabrikada örgütlü bulunan ….. çalışanları ve tüm yöre, halkının gösterdiği ve kamuda oluşan tepkiler neticesinde dönemin hükümeti ile yapılan görüşmeler sonrasında özelleştirme kapsamında …. fabrikalarının ….’ne devrinin kararlaştırıldığını ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile …..Müteşebbis Heyeti tarafından 30.03.1995 tarihinde imzalanan sözleşme ile devir şartları hükme bağlanarak özelleştirmenin gerçekleştirildiğini ve …. Fabrikalarının …… tarafından 1 TL sembolik değer ile devir alındığını, özelleştirme sonucunda, davalı ……’ne, davalı …… de aralarında bulunduğu 3 ailenin mensuplarının hakim hissedar olarak yer aldığını, hakim hissedar pozisyonundaki kişilerin elindeki şirket hisseleri ile şirketi halka açık şirket olmaktan çıkarıp bir aile şirketi haline dönüştürdüklerini, kendi hakim pozisyonda oldukları şirketlere ihaleler vererek müvekkili şirketi ticari anlamda telafisi imkansız zararlara sürüklediklerini, davalı ……. tümü halka açık bir ortaklık olduğunu, …… yönetim kurulu üyelerinin 3 ailenin mutabakatı ile seçildiğini ve yapılan genel kurullarda TTK 334. ve 335.madde yetkileri alınmak suretiyle davalı …… ile birlikte hareket etme neticesinde müvekkili ve başka şirketin daha yüksek birim fiyattan…….’den kütük demiri alma talepleri olmasına rağmen, kendi hakim pozisyonunda olan şirketlere fiyat listeleri adı altında daha düşük birim fiyatından liste fiyatları düzenleyerek satış yapıldığını, ayrıca ticari teamül ve iyi niyet kurallarına aykırı olarak ….. daha önce siparişe bağlayan müvekkile ait siparişin teslimatı bekletilerek, kendi hakim pozisyonda olan şirketlere daha sonra siparişe bağlanmasına rağmen hem öncelikli hem normal kısım adı altında teslimatlar da bulunmak suretiyle halka açık ortaklığın karını erittiğini, her iki davalı şirketin ticaret sicil kayıtları istenildiğinde davalı ….. yönetiminde bulunan kişilerin diğer davalı….. hakim ortakları olduğunun görüleceğini, davalı …. yönetimindeki kişilerin SPK’na muhalefet etmek suretiyle örtülü kazanç elde ederek davalı …. zarara uğrattıklarını, SPK’nın tespiti neticesinde elde ettikleri menfaati iade etmek zorunda kaldıklarını, aynı yönetim kurulu üyelerinin bu tarihte de görevde bulunduklarını, davalı …. bu kişilerle menfaat çatışmasına girdiğini ve bu kişiler ve firmalar aleyhine tazminat davaları açtıklarını, daha sonra bu kişilerin …… yönetimini ele geçirerek davaları geri çektirdiklerini, SPK’nun yönetim kurulu üyelerinin hakim hissedar oldukları firma yetkilileri hakkında örtülü kazanç aktarımı nedeni ile suç duyurusunda bulunması üzerine Karabük 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin….. Esas, …. Karar sayılı dosyası ile dava açıldığını, işbu dosya celp edildiğinde dosyada mübrez denetleme raporu ve Karabük Savcılığınca yaptırılan bilirkişi incelemesi ile haklılıklarının kanıtı olan delillerin açıkça görüleceğini, davalı …..’nin üretimlerini inşaat demiri ve kütük demir olarak yaptığını, davalı …üretimini gerçekleştirdiği inşaat demiri ve kütük demiri Fiyat Listeleri açıklamak suretiyle yaptığını, bu fiyat listeleri düzenlenmek suretiyle yapılan satışların %80’inin davalı ……… ve birlikte hareket ettikleri yönetim kurulunun diğer üyelerine ait firmalara yapıldığını, satış yapılan fiyat listelerinin incelendiğinde mevzuat hükümlerine ve özellikle kamuoyuna duyurulan hususlara riayet edilmediğinin görüleceğini, davalı …..bu suretle menfaat temin ettiğini, müvekkilinin ise telafisi imkansız zararlar içine girdiğini, mahkemece davalı . ..’nin ticari defter ve kayıtlarının bilirkişi incelemesi neticesinde beyanlarının haklılıklarının ortaya çıkacağını, davalı …yönetiminde olan kişilerin kurdukları aile şirketleri üzerinden davalı ….. üretimindeki kütük demirini diğer davalı ….. vererek haksız rekabet ve neticesinde haksız kazanç elde ettiklerini, 27.05.2005 tarihli 10. Olağan Genel Kurul toplantısında alınan 12. No.lu genel kurul kararında; …. haddehanesi yatırımının finansmanında kullanılmak üzere ortaklarımıza ait şirketimiz hisse senetlerinin öncelikli mal teslimat hakkı karşılığı hisse senetlerinin teminat olarak kullanılması görüşülerek, üretimin %50 si oranında öncelikli mal teslimatı karşılığı hisse senetlerinin teminat olarak kullanılması için gerekli işlemleri yapmak üzere Yönetim Kuruluna yetki verilmesine oy birliği ile karar verildi” şeklinde genel kurul kararı tesis edildiğini, bu metinden açıkça anlaşılacağı üzere yatırım finansmanında ortakların hisse senetleri teminat olarak kullanılması dolayısıyla bu gerçek veya tüzel kişilere üretimin %50 si oranında öncelikli mal teslimatı hakkı tanındığını, bunun sebebinin ise Ray-Profıl haddehanesi yatırımının finansman teminatlarının karşılanması olduğunu, bu genel kurul kararının fiyat olursa olsun öncelikle mal teslimatı hakkı içermediğini, öncelik hakkı demek eşit fiyatlarda tercih edilmek demek olduğunu, daha yüksek fiyatın verilmesi halinde dahi geçerli olduğunu iddia etmek veya her halde uygulanması gerektiğini söylemenin hukuk ile bağdaşmayacağını, davalı şirket kayıtları, ….. kütük demir ilan listeleri ve başkaca firmaların fiyat teklifleri incelendiğinde haklılıklarının sabit olacağının görüleceğini, davalı ….. 27.05.2005 tarihli kararında bu şartları yerine getiren firmalara yani hisse senetlerini bloke eden firmalara üretimin diğer %50 sine de talep olacakları ve orada da hak iddia edecekleri şeklinde düzenleme bulunmadığını, bu hakkın üretimin %50sinde tanındığını, ….ilindeki haddehanelerin hızla kapanması ve işsizliğin ortaya çıkmasının temel sebebinin bu haksız satış politikası nedeniyle eşit şartlara haiz haddehanelere davalı ….üretim malı demirin verilmemesi ile haksız rekabet ortamını oluşturduğunu, davalı ..’nin genel kurulunda TTK 334 ve 335 yetkilerinin aynı kişilere verilen yetki neticesinde şirkette SPK tarafından yapılan denetimde Örtülü Kazanç elde edildiğinin tespit edildiğini, SPK denetleme raporu uyarınca davalılar hakkında Karabük Cumhuriyet Başsavcılığı …. soruşturma no.su ile tahkikatın devam ettiğini, her iki davalı şirket yetkililerinin şüpheli sıfatı ile dosyada yer aldığını, davalıların haksız ve hukuksuz eylemleri neticesinde müvekkili şirketin ticari taahhütlerini vaktinde yerine getiremediğini ve ticari itibarının zedelendiğini, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile davalıların haksız rekabet ve fiilinin tespit ve menine, müvekkilinin uğramış olduğu zararın şimdilik 30.000,00 TL’sinin haksız eylemlerinin gerçekleştiği tarihten itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA:Davalılardan….. Vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının iddia ettiği gibi …..’nin kendi sektöründe tekel olmuş bir kuruluş olmayıp, … toplam çekil üretiminin yaklaşık %4’ünü üreten bir kuruluş olduğunu, davacının …. daha büyük bir şirket olduğunu, …..fabrikasının kapatılma kararından sonra çalışanların, yöre halkı ve sanayicilerin .. kurduklarını ve fabrikayı özelleştirme idaresinden devraldıklarını, . hisselerinin tamamının 1998 yılında hamiline yazılı hale getirilip….. borsasına kote edildiğini, bu tarihten itibaren tüm hisse senetlerinin borsada işlem görüp el değiştirdiğini, halende borsada işlem gördüğünü,… tüm genel kurullarının ana sözleşme hükümlerine uygun olarak SPK ve …… Başkanlığı denetiminde gerçekleştirildiğini ve yasal düzenlemelere uygun olarak genel kurul kararları alındığını, işbu davadaki maddi vakıaların TTK da düzenlenen haksız rekabet hükümleri çerçevesinde değerlendirilemeyeceğini, genel kurullarda yönetim kurulu üyelerine TTK 334 ve 335 madde yetkilerinin genel kurulun iradesine uygun olarak verildiğini, davacının ….’nin ticari gereklere uygun olarak yönetilmesinden rahatsızlık duyduğunu, müvekkili şirketin yönetim kurulu başkanı .. ve başkan vekili . aleyhine örtülü sermaye aktarımı suçlaması ile açılan Karabük 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin . Esas sayılı dava sonunda beraat ettiklerini, kötü ekonomik durumda kurtulması için yeni yatırım gerekleri kapsamında haddehanesi kurulmasına karar verildiğini, yatırımın fınansmanındaki zorluklar, şirket gayrimenkulleri üzerindeki hacizler nedeniyle …. ortaklarına ait hisse senetlerinin teminat olarak kullanılmasına, bu şekilde hisse senedini teminat olarak veren ortaklara üretimin %50 lik kısmının öncelikli olarak teslimatının yapılmasına karar verildiğini, bu uygulama için SPK’dan gerekli izin ve görüşlerin alınarak genel kurulda karara bağlandığını, diğer davalı …..bütün ortaklara açık bu uygulama kapsamında elinde bulunan hisse senetlerini …. nin kullandığı kredinin teminatı olarak … rehin verdiğini ve … tarafından açıklanan fiyat listelerine göre siparişlerini verdiğini ve öncelikli mal teslimatı uygulamasından faydalandığını, ….hisse senedini teminat olarak verdiğini, diğer tüm …. ortakları ile eşit şartlarda uygulamadan faydalandığını, üretimin diğer %50 lik bölümünün ise…. nin tüm müşterilerine açık olduğunu,….nin diğer tüm müşteriler ile eşit şartlarda üretimin bu bölümü içinde sipariş verdiğini, diğer davalı …..’ne eşit hukuki konumdaki diğer firmalardan farklı hiçbir uygulamanın yapılmadığını, mal teslimine ilişkin uygulamanın rekabeti ihlal ettiğine dair davacı firmanın şikayetleri üzerine yapılan Rekabet Kurumu incelemesi sonucunda şikayetlerin reddine karar verildiğini, davacının öncelikli mal teslimi uygulaması nedeniyle siparişlerin geç teslim edildiği ve zarara uğradığı yönündeki iddiaları ile …… aleyhine açtığı Karabük 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ….Esas sayılı kararı ile reddedildiğini ve bu kararın Yargıtay’ca onandığını, SPK raporunda isnat edilen haksız rekabet eyleminin bulunmasının zorunlu maddi unsurlarının olmadığının ayrıntılı olarak izah edildiğini, …..ile ticaret yapması ve diğer firmalara göre daha fazla sipariş vererek mal almasının hukuka ve kanuna aykırı olmadığını, serbest piyasa ekonomisi içinde son derece doğal bir durum olduğunu, …’nin istediği firmadan mal almakta serbest olduğunu, bunun aksinin iddiasının bizzat rekabetin engellenmesi olduğunu, davacının aynı . gibi … satış politikaları kapsamında ….’ye sipariş verebildiğini, dosyaya ibraz edilen ve davacı yanca davası yönünden dayanılan SPK raporunun hukuki ve mantıki temel dayanaklardan yoksun kendi içinde türlü çelişkiler barındıran bilgisiz ve ilgisizce düzenlenmiş hukuken itibar edilmeyecek nitelikte olduğunu ve kabul etmediklerini belirtmiş olup, açıklanan nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …. vekili cevap dilekçesinde özetle; …..’nin sadece kütük üretimi ile kar elde etmesinin mümkün olmadığının anlaşılması üzerine yeni yatırımlar yapılması ve yeni ürünlerin imal edilerek farklı piyasalarda da etkin olunması zarureti doğduğunu, bu kapsamda kredi ihtiyacı ile karşı karşıya kaldığını ve bazı ortakların hisselerini rehin verdiğini, fakat gerekli kredi ihtiyacı sağlanamadığından, müvekkili şirket tarafından kredi tedarikinin sağlandığını, hisselerini rehin veren ortakların ….. gelişmesi ve piyasada etkin bir rol oynayabilmesi amacıyla yapmış oldukları bu özveri nedeniyle, günlük kütük üretiminin sadece %501ik kısmında liste fiyatları üzerinden öncelikli teslimat alma hakkı tanındığını, müvekkili şirketin o zamanki yönetim kurulu başkanı …. kendisine tanınan öncelikli mal alım hakkını, yönetim kurulu üyesi olduğu müvekkili şirkete devrettiğini ve bu kapsamda müvekkili şirketin….. öncelikli kütük alımı yaptığını, müvekkilinin kütük dışında başka hiçbir ürün almadığını, 2011 yılında kredi borçlarının kapanması sonucunda ortaklara öncelikli alım hakkı verilmesine neden olan sebep ortadan kalktığından öncelikli alım hakkı uygulamasına son verildiğini, davacı şirket ve benzeri haddehane ve demir tüccarlarının, …… ve müvekkili şirket aleyhine SPK nezdinde inceleme başlatılmasına neden olduğunu, ceza davaları açılması için suç duyurusunda bulunduklarını, Rekabet Kurumu nezdinde rekabete aykırılık dolayısıyla inceleme yapılmasına neden olunduğunu, SPK tarafından yapılan incelemeler sonucunda ……’nin uyguladığı sistemin SPK mevzuatına aykırı olmadığının saptandığını, davacı vekilinin tekel teşebbüs nitelendirmesinde bulunduğu davalı …… pazarı genelin %5,34 gibi çok ufak bir pazar payına sahip olduğunu, davalı şirketin pazarda hakim durumda olmadığının Rekabet Kurulu Pazar payı analiz ölçütleri ile çok açık bir şekilde izah edildiğini, davacı şirket tarafından ikame edilen dava ve diğer hukuki girişimlerin olumsuz sonuçlanarak reddedildiğini ve kesinleştiğini, davacı şirket tarafından öncelikli mal teslimi uygulaması sebebi ile siparişlerinin geç teslim edilerek zarara uğratıldığı iddiası ile ….. aleyhine açılan Karabük Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ….. Esas, …. Karar sayılı kararı ile reddedildiğini ve Yargıtay tarafından onanarak kesinleştiğini, aynı şekilde Karabük 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin…. D. İş…. D. İş. Karar sayılı tespit talebi çerçevesinde tanzim edilen bilirkişi raporunda davacı şirketin uygulama sonucunda herhangi bir zararı bulunmadığa ve zarar görmediğinin tespit ve değerlendirmesinde bulunulduğunu, …..’nin kütük demiri tedariki konusunda alıcılar için ikame edilemez eşi veya benzeri bulunmayan nitelikte bir sağlayıcı olmadığı, pazarda aktif ve faal olarak üretime devam eden çok sayıda üretici, ihracat ve ithalatta bulunan şirket olduğunu, kütük demirinin mahiyeti gereği …..’nin asıl faaliyet ve üretim alanı açısından ara ürün niteliğinde olduğunu,…..nin söz konusu ürünün asıl tedarikçisi olmadığını, piyasada çok sayıda aktörün bulunması dolayısıyla opsiyonların davacı şirket açısından yaklaşıldığında fazlasıyla sağlandığı, öncelikli mal alımının ise günlük üretim fazlasının sadece %50si ile sınırlı olduğunu, bu itibarla ….n başlattığı ve davaya konu edilen prosedürün haksızlığa ve rekabet düzenini etkileyecek herhangi bir uygulamaya sebebiyet verme ihtimalinin dahi düzenini etkileyecek herhangi bir uygulamaya sebebiyet verme ihtimalinin olmadığını, SPK raporunda da belirtildiği gibi davacı şirketin başka bir çok kaynaktan, ithalat da dahil kütük demiri satın alabildiği gibi kendisinin de kütük demir üretiminde bulunduğunu, müvekkili …..’nin davalı ….. ile ortak olmadığını, SPK raporunun haksız rekabete dair değerlendirmelerini içeren kısmının kendi içerisinde çelişkili olduğunu, bağlayıcı etkisi olmadığını ve dikkate alınmaması gerektiğini, davacı şirketin aynı iddialarla başvuruda bulunduğu Rekabet Kurulu soruşturma açılmamasına yönelik verdiği red kararı gerekçesi ile somut olayda ileri sürdükleri tüm savunmalarını desteklediğini, davacı vekilinin hukuki dayanaktan yoksun ve gerçek dışı itham ve iddialarının dava konusu ile ilgisinin bulunmadığını belirtmiş olup, usule dair itirazları gözetilerek gereğinin yapılmasına ve eksikliklerin giderilmesine, davanın zamanaşımına uğradığı yönündeki esaslı açıklamaları gözetilerek ön inceleme duruşmasının tamamlanmasını müteakip HMK’nun 142. maddesi gereğince davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, mahkemenin takdirinin bu yönde olmaması, zamanaşımı itirazının nihai kararla birlikte değerlendirilmesi halinde ceza davasının sonucunun beklenmesine, haksız rekabet ve destekleyici diğer argümanları doğrultusunda dayanak yapılarak hukuki gerekçeler etrafında haksız olarak ikame edilen davanın fazlaya ilişkin diğer tüm talepler ile birlikte esastan reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacı tarafa tahmil edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, niteliği itibariyle haksız rekabet nedeniyle haksız rekabetin tespit ve men’i ile davacının bu nedenle uğramış olduğu zararın tahsili amacıyla açılmış Türk Ticaret Kanunu 54 ve devamı maddeleri kapsamındaki haksız rekabet davasıdır.
Davacı, davalı …….’nin sektörde tekel durumunda olan hakim bir şirket olduğunu, özelleştirme sonrasında diğer davalının da….. hakim ortak olarak yer aldığını, davalıların kendilerinin zararına olacak şekilde aile şirketlerine mal verdiklerini, bu suretle mal verdikleri şirketlere menfaat sağlayarak, daha yüksek fiyatla mal istemelerine rağmen kendilerine zamanında ürün verilmediğini iddia etmiş; davalılar ise …. sektörde tekel olmadığını, davalı …. şirketinin hakim ortak durumunda olmadığını, şirket gayrimenkullerinin hacizli olması nedeniyle davalı hisselerinin teminat olarak gösterildiğini, bu şekilde sağlanan kredi nedeniyle yapılan üretimin %50’si üzerinde teminat verenler lehine öncelikle teslim hakkı sağlandığını, bunun SPK izni ve kararı ile yapıldığını, daha önce davacının yaptığı benzer şikayetlerin rekabet kurulu tarafından reddedildiğini, davacının açtığı emsal davalarda da mahkemelerin ret kararı verdiğini savunmuştur.
Mahkememizce tarafların bildirmiş oldukları deliller toplanarak uzman bilirkişi heyetinden rapor aldırılmıştır. Toplanan tüm deliller uyarınca; davalılardan Kardemir……özelleştirildikten sonra ticari faaliyetine devam edebilmesi için kredi ihtiyacının zorunlu olduğu, şirkete ait taşınmazlar üzerinde hacizler olması nedeniyle bankaların kredi vermek için istediği teminatın taşınmazlar gösterilerek sağlanamadığı, bu nedenle daval….. 27/05/2005 tarihinde genel kurul kararı alarak davalı ….. İle dava dışı iki ayrı şirkete ait hisseleri üzerine banka teminatı oluşturulması karşılığında bu şirketlere üretimin %50’si üzerinden ”öncelikli teslim hakkı” tanınasına karar verildiği, bu konuda SPK’dan görüş sorulduğu ve SPK’nın olumlu görüşü ve izni ile bu kararın hayata geçirildiği, bu uygulamanın rekabeti ihlal ettiğine dair davacı firmanın şikayetleri üzerine Rekabet Kurumu tarafından davacı şikayetinin reddine karar verildiği, yine davacının siparişlerin geç teslim edildiği ve bu nedenle zarara uğradığı iddiasıyla davalı ……. Aleyhine açtığı davanın Karabük 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin….. e. Sayılı dosyası ile yapılan yargılama sonucunda reddedildiği ve kararın yargıtay tarafından onanarak kesinleştiği, ayrıntılı olarak açıklanan nedenlerle banka kredisi teminatı amacıyla hisselerini rehneden 3 şirkete SPK onayıyla ürünlerin (banka kredisinin süresi ile sınırlı olarak) %50’si üzerinde erken teslim hakkı tanınması şeklindeki uygulamanın haksız rekabet niteliğinin bulunmadığı ve durumun yargı kararları, SPK kararı ve Rekabet Kurumu kararları ile de sabit olduğu anlaşıldığından yerinde olmayan davanın reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 35,90 TL harcın peşin alınan 512,35 TL harçtan mahsubu ile bakiye 476,45 harcın davacıdan alınmasına,
3-Davalılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 3.600,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı ……. Tarafından yapılan 48,00 TL masrafın davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
6-Davalı …. tarafından yapılan 20,00 TL masrafın davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı ….vekili ve Davalı …….. vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/11/2018