Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2014/1602 Esas
KARAR NO: 2021/988
DAVA: Tespit
DAVA TARİHİ: 17/09/2014
KARAR TARİHİ: 08/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin —-faaliyet gösterdiğini ve — yılından bu yana davalı şirketin ———- mektubu verdiğini, davalı şirketin yükümlülüklerini gereği gibi yerine getirmemesi yüzünden müvekkilinin zarara uğradığını, —-davalı tarafından müvekkiline gönderilen jeneratörlerin ayıplı olduğunu, bu nedenle —- yaptığını, bu kesinti dışında——– servis hizmeti verdiğini ve servis faturalarının da tahsil edilemediğini, ayıbın giderilmesi amacıyla davalının servis elamanı göndermeyi taahhüt ettiğini, bu taahhüdün yerine getirilmemesi sebebiyle müvekkili kendi servis elemanını —- ay boyunca bu projede görevlendirdiğini ve bunun maliyetinin de —- olduğunu, müvekkil şirketin siparişi olmadığı halde —- yılında deneme amaçlı gönderilen —— zorunda kaldığını, müvekkil şirketin siparişi üzerine davalı tarafından yapılan kabinin de ayıplı olduğunu, bu ayıbın giderilmesi bedeli —- davalı tarafından müvekkiline ödenmediğini, davalı ile —üzerinden anlaşıldığını, —- ilişkin toplam —– — bedelinin davalı tarafça kabul edildiğini, ancak—– yılı sonuna kadar ki dönemde ——– bedeli ödenmediğini, —– gruplarına servis hizmeti vermesine rağmen tahakkuk eden —ödenmediği, müvekkili tarafından — yer alması ve grubun etiketinde —- yazması nedeniyle —– bu soruşturma için –masrafı ödendiğini, davalı şirketin müvekkiline — tarihinde gönderdiği hesap dökümünde —hesap bakiye alacağının talep edildiğini, taraflar arasında— tarihinde düzenlenen tutanak ile imza altına alınan —- servis ve garanti hizmet bedelinin davalı tarafça cari heasba işlenmediğini, bu zararların sonucu olarak davalı şirkete —- ödemenin müvekkilince yapılmasına rağmen davalının müvekkiline ait teminat mektuplarını nakde çevrilmesini talep ettiğini ve tüm bu nedenlerle öncelikle taraflar arasındaki muarazanın men’ini, taraflar arasındaki alacak / borç durumunun belirsiz olması nedeniyle menfi tespit davası talebi gereğince de taraflar arasındaki alacak / borç durumunun tespiti ile müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, ihtiyati tedbir kararlarına konu üç adet teminat mektubunun iadesini, davalı tarafın kötü niyetli olması nedeniyle ——– tarifesi üzerinden ——– uygulanmasını ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretlerinin davalı taraf üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının —–projesine ilişkin öne sürdüğü iddiaların dayanağının bulunmadığını, —– gruplarının üretiminden kaynaklı herhangi bir ayıp durumunun söz konusu olmadığını, — yılında gerçekleşen sevkiyattan sonra davacının herhangi bir ayıp ihbarında bulunmadığını, ihbar süresi geçtikten sonra —– tarihli ihtarnameyle ileri sürülen ayıp iddiasının hem ayıp hem ihbar süresi hemde zaman aşımı bakımından redde mahkum olduğunu, bu nedenle —- müvekkilinin sorumlu bulunmadığını, müvekkil şirketin teknik eleman göndermeyi kabul etmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını, bu nedenle — talebininde yerinde bulunmadığını, davacının ——- terkinden dolayı müvekkilinden—talepte bulunduğu, bu talebinde yerinde olmadığını, kaldı ki zaman aşımı süresi dışındaki bu talebin reddi gerektiğini, davacının —-bedelli ayıp iddiasının da dayanaksız olduğunu, hangi sevkiyata konu olduğu dahi belirtilmeyen bu iddia için müvekkiline herhangi bir fatura da gönderilmediği, müvekkil ile davacı arasında davacının tek yetkili bayi olduğu veya yapılan satışlardan sürekli şekilde komisyon ödeneceğine ilişkin bir sözleşme olmadığını, —- bir —— ise bir defaya mahsus olmak üzere ödendiğini, bu husus taraflarca imzalanan —- tarihli tutanakta da belirtildiğini,— ilk servis bedeli talebinin de yerinde olmadığını müvekkil şirkete iletilen herhangi bir belge veya ayıp ihbarının bulunmadığını, davacının —–avukatlık ücret talebinin dayanağının olmadığını, zira—– grubunun test raporunun üretim yerini gösteremeyeceğini, üretim yerini ——-göstereceğini, menşei belgesinde ise harhnagi bir aykırılık bulunmadığını, nitekim soruşturmanın kapanmasının da bir aykırılık olmadığının gösterdiğini, —-tarihli tutanakta belirtilen—— müvekkil şirketin cari hesabına işlenmesine ilişkin tutanağın davacı tarafından yazılan bir belge olduğunu, dayanağının bulunmadığını ve davacının müvekkil şirkete ——- borçlu olduğunu, ——- iletileriyle de kabul ettiğini ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava tacirler arası ticari ilişki sonrası davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine ilişkin menfi tespit ve teminat mektuplarının iadesine ilişkin eda davasıdır.
Usulüne uygun taraf teşkili sağlanmış ve taraf delilleri getirtilerek tahkikat aşamasında değerlendirilmiştir.
Taraflar tacir oldukları ve delillerinde ticari defterlere dayandıkları anlaşıldığından taraf defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup yapılan inceleme neticesinde davacının—- yılları arası defterlerinin incelendiği incelenen muavin kayıtlara göre davacının, davalı şirkete, —-dava tarihi itibariyle herhangi bir borcunun bulunmadığı, bununla beraber davacı şirketin, dosyada —-tarihli davalı şirkete gönderdiği yazısında; firma kayıtlarında davalı şirkete toplam—– borçlu olduğunun kabul edildiği şeklinde rapor tanzim edildiği Davalının incelenen defterlerinden ; davalı —— tahsilat yapıldığı . Buna göre davalının, davacı şirketten bakiye —– alacağı olduğu şeklinde rapor tanzim edilmiştir.
Davacı davasında; dava dilekçesinde beyan ettiği alacak kalemlerini, dosyaya sunduğu ve davalı şirket adına düzenlediği —- fatura nolu faturayı gösterip, davalı şirkete borçlu olmadığını ileri sürmektedir.
Yapılan inceleme neticesinde —– davalı şirketin ticari defter kayıtlarında bulunduğu , —- faturanın, davalı şirketin — yevmiye sayılı ihtarnamesiyle davacı şirkete iade edildiği, — faturanın, davacının sunduğu muavin kayıtlarında olup olmadığına bakıldığında, faturanın —– tutarlı olarak davalı aleyhine borç kaydedildiği , taraf defter kayıtları birbiriyle uyum içerisinde olmadığı her iki defter kaydı arasında; —–faturadan kaynaklandığı anlaşılmıştır.
Faturadaki bu kalemler teker teker incelendiğinde;
— kesinti bedeli: Davacı, Davalının gönderdiği —— nedeniyle, işvereni —– kesinti yaptığını öne sürmüş, davalı vekili ise, gönderilen jeneratörlerin ayıplı olmadığını, ayıp ihbarının da yapılmadığını savunmuştur.
Davacı şirketin dosyada mübrez, — davalı şirkete gönderilen—- yevmiye sayılı ihtarnamede; müvekkili şirketin — olmak üzere toplam —müşterisinin—- gruplarında yasadığı fabrikasyon hataları/arızalarının, —- geciktirmesine sebebiyet verdiğini, müşterinin son ödemesinde grupların sorunlarını ve bu sorunlardan kaynaklanan maddi kayıplarını bahane ederek — kesinti yaptığını ileri sürmüştür.
Davacının bu ihtarnamesinden; toplam — grubu için ayıp ve arıza ihbarını davacıya yaptığı anlaşılmaktadır. Davacının öne sürdüğü ——- davacının hangi tarih ve tutarlı fatura satışlarından ileri geldiği hususunda açıklaması bulunmamaktadır.
Türk Ticaret Kanunu uyarınca ticari alım satımlarda alıcı açık ayıplar için iki, gizli ayıplar için ise sekiz günlük olan yasal süreler içerisinde muayene külfetini yerine getirip ayıp ihbarında bulunulmalıdır. Bu hak düşürücü sürelere tabi muayene külfetini yerine getirmeyen alıcının ayıba bağlı hakları da ortadan kalkmaktadır.——– teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda Türk Borçlar Kanunu’nun 223’üncü maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.” şeklinde düzenleme mevcuttur.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 223’üncü maddesi ise ; “ Alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır.
Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması hâlinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir; bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
Davalının buna dayanak olarak sunduğu —— açıklamasıyla——- olmaktadır.—-
Davacının delilleri arasında; davalının, davacının üretip gönderdiği—- ayıplı olduğuna ilişkin davalı şirkete süresinde gönderdiğini kanıtladığı bir ayıp ihbarı olmadığı gibi, davalının müşterisi—- ayıplı olduğu gerekçesiyle davacıdan — kesinti yaptığına ilişkin bir delil de sunulmamıştır. Bu nedenle ayıp olgusu saptanamadığından davacının —- talebi kabul edilmemiştir.
— servis hizmet bedeli; Davacı, ayıplı çıkan jeneratörler için ——tutarında servis hizmeti verdiğini öne sürmüş ise de, ayıp olgusu ispat edilemediği gib—- tutarında servis hizmeti verildiğine ilişkin bir ödeme belgesi de sunulmadığından bu talebi kabul edilmemiştir.
—- bedeli:Davacı, davalı şirketin teknik şefi — geldiğini, gruptaki arızaları incelediğini ve kayış makaralarındaki üretim arızasını tespit ederek garantiden yenilerini gönderttiğini,——servis elamanı gönderilmesine karar verildiği halde bu elamanın gönderilmediğini, bu nedenle müvekkil şirketçe —- süreyle müşteri şantiyesinde kendi personelini görevlendirdiğini ve altı aylık maliyetinin—- olduğunu öne sürmüştür. Davalı vekili ise, müvekkilinin davacıya böyle bir taahhütte bulunmadığını savunmuştur.
Davacının incelenen delilleri arasında; davalının servis elamanı göndereceğine veya hangi tarih veya tarihlerde gönderilen jeneratörlerde üretim arızası meydana geldiğine ilişkin bir belge veya kayıt bulunmadığından davacının—- edilmemiştir.
— —– bedeli:Davacı, davalıya gönderdiği— tarihli noter ihtarnamesinde; müvekkil şirketin siparişi olmadığı halde —- nedeniyle gümrükten çekilemediğini, bu sorunun—- iletildiğinde, bu meblağın fazla olmadığını, gümrüğe terkinin daha uygun olacağını belirttiğini, oysa ki müvekkil şirket tarafından ——oranında gümrük bedeli ödenmiş olup yaklaşık —- olduğunu beyan etmiştir. Davalı ise bu iddianın dayanaksız olduğunu, kaldı ki talebin zamanaşımına uğradığını savunmuştur.
Davacının — yılında meydana gelen ve davalı tarafından deneme amaçlı olarak gönderildiği beyan edilen —– terkin işleminden dolayı harcadığı —— davalıdan talep ettiği anlaşılmaktadır.
Davacının delilleri arasında, davalı tarafından—— işlemine ve yapılan/yapılacak masraflara onay veren bir yazısı bulunmadığından bu talep kabul edilmemiştir.
—- bedeli:Davacı dilekçesinde; müvekkil şirketin —– rağmen, müvekkil şirketin — edilerek birçok müşteriye direk ——- başladığını, —– yılında kendilerine bu husustaki rahatsızlığın ve bayiliğin durdurulacağının bildirildiğini, daha sonra davalı şirket —— üzerine satılan mallardan maksimum —- nispetinde ——–devam edilme kararı alındığını, ancak —– hesaplanması müvekkilden gizlenen bir şekilde bir defalığına mahsus —- alacak kaydedildiğini, —- alacak kaydedilmediğini, müvekkil ile davalı arasındaki —— diğer bayiler aracılığıyla yapılan satış bedelleri incelendiğinde müvekkil şirkete ödenen veya ödenmesi gereken—— oranındaki satış bedeli komisyonlarının hesaplanabileceğini öne sürmüştür. Davalı vekili ise, davacının dayandığı —- tarihli e-posta çıktısında belirtilen—— bedelinin bir defaya mahsus olmak üzere ödendiğini, bu hususun—– tarihli tutanakta da belirtildiğini savunmuştur.
Yanlar arasında, yapılan satışlardan —- ödeneceğini ilişkin yazılı bir sözleşme bulunmamaktadır. Davacı ile davalı şirket arasında düzenlenen—–gönderilecek ve cari hesaba işlenecektir. ‘ şeklinde düzenlendiği görüldüğü ve bu tarihten sonra taraflar arasında komisyon anlaşmasına ilişkin bir delil sunulmadığından davacının bu talebi kabul edilmemiştir.
— masraf bedeli: Davacı vekili; müvekkil şirket tarafından —–grubunun üzerindeki ürün etiketin- olmasından- dolayı müvekkilin müşterisi tarafından —– ticari hilekarlık ve ürün iade talebi davası açıldığını, davanın, bakanlık yetkili bürosu tarafından incelendiğini, müvekkilinin bu hususta savunmasının istenildiğini, bu hususun muhataba bildirildiğini, test raporunun — yazılarak yenisinin ——–tarafından gönderildiğini, ürün menşeinin — olması hasebiyle evraklardaki tutarsızlıktan dolayı konunun hilekarlık olmadığı, sehven yazılmış olabileceği vs gibi itirazlarla —- dosyanın kapandığı hususunun avukatlar tarafından müvekkil şirkete bildirildiğini, bu süre zarfında müvekkil şirket yetkilisinin yurt dışına çıkamadığını, —-müvekkil tarafından ödendiğini, öne sürmüştür. Davalı ise cevabında; soruşturmanın. —grubunun üzerindeki ürün etiketinde —– üretildiğine ilişkin beyan olduğu halde —– —- bulunmasından kaynaklandığını, halbuki —– grubunun test raporunun üretim yerine göstermeyeceğini, üretim yerini menşei belgesinin göstereceğini, soruşturmanın kapanmasının da bir aykırılık olmadığını gösterdiğini, savunmuştur.
Davacının tutunduğu fatura, —– etmektedir.—–
Davacının iddialarını içeren soruşturma belgelerini dosyaya sunulmadığı gibi davalının kusurunu ispata yarar delilde sunmadığından bu talebi kabul edilmemiştir.
Davacının ,—- faturadaki alacak kalemleri dışında, dava dilekçesindeki iddiaları değerlendirildiğinde ;
a- Davacı vekili ;müvekkil tarafından—– ödenmesini müvekkil şirketin müşteri ———- yaptığını, sipariş üzerine gelen kabinin kaidesinin eksik üretildiğini, müvekkil tarafı- bedeli faturanın ödenmediğini;
b-Karşı tarafın———- talimatı ile —- başka acentelerin sattığı—- gruplarına müvekkil şirket tarafından yapılan — müvekkil şirketin hesabına geçmediğini, bu tutarın yaklaşık —— ödendiğini bildiği halde teminat mektuplarının tamamını nakde çevrilmesini talep ettiğini, öne sürmektedir.
a) bendi:Davalı, bu iddiaya karşılık yaptığı savunmada; müvekkil tarafından ayıplı olarak mal satışı yapılmadığını, ayıp ihbarında da bulunmadığını beyan etmektedir. Davacı delilleri arasında buna ilişkin bir kayıt veya belge bulunmadığından bu iddia ispat edilmediğinden talep kabul edilmemiştir.
(b) bendi:Davalı, bu iddiaya karşılık yaptığı savunmada; müvekkil tarafından ayıplı olarak mal satışı yapılmadığını, ayıp ihbarında da bulunmadığını beyan etmektedir. Davacı delilleri arasında buna ilişkin bir kayıt veya belge bulunmadığından bu iddia ispat edilmediğinden talep kabul edilmemiştir.
c) bendi: Dosyada mübrez ——-tutara ilişkin olduğu görülmüştür. Bu haliyle ödemenin dava tarihinden sonra yapıldığı anlaşıldığından ve davacının dava tarihi itibari ile borçlu olup olmadığının tespiti yapıldığından hesaba dahil edilmemiştir.
— tarihinde düzenlenen tutanak ile imza altına alınan—- komisyon, servis ve garanti hizmet bedelinin davalı tarafça cari hesaba işlenmediği iddiası incelendiğinde
Söz konusu —-mahsus olan ciro primi,—— adetlerde—- bedellerinden ibaret olduğu İlk iki faturanın cari hesaba işlendiği ancak diğer servis ve garanti ödemelerine ilişkin işlerin yapıldığına ve hizmetlerine alındığına dair gerekli belgelerin davacı tarafından ibraz edilmediği anlaşıldığından bir başka deyişle ——- ilişkin belge sunulmadığı anlaşıldığından davacının talepleri yerinde görülmemiş dava tarihi itibari ile —– borçlu olduğu ve bu haliyle teminat mektuplarının iadesini isteyemeyeceği sonucuna varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın Reddine,
2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gereken ——- karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı lehine davanın reddedilen kısmı üzerinden AAÜT uyarınca taktir edilen 42.872,76 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair,davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy çokluğu ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/12/2021