Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/61 E. 2023/756 K. 24.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2018/178 Esas
KARAR NO:2023/721

DAVA:Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:28/11/2017
KARAR TARİHİ:17/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; 26/11/2015 tarihinde, sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı çekici ve bağlı … plakalı tırın … istikametinde seyir halinde iken aksi istikamette seyir halind olan müvekkili …’nin sevk ve idaresindeki … plakalı kamyona çarpması neticesinde hasarlı trafik kazasının meydana geldiğini, kazanın neticesinde müvekkilinin ağır şekilde yaralandığını, kazanın oluşumunda … araç sürücüsü olan …’in asli ve tam kusurlu olduğunu, olay nedeniyle … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasıyla görülen ceza davasının derdest olduğunu, maddi ve manevi tazminat taleplerinin bir kısmının sigorta şirketi tarafından karşılandığını ancak talep ettikleri miktarların karşılanmadığını, bu nedenle sigorta firmalarınca ödenen tazminat bedellerinin de mahsubu ile olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müvekkili Mustafa Karali lehine 1.000-TL maddi, 150.000-TL manevi tazminata hükmedilmesini, bunun müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı … (…) Sigorta A.Ş. vekilinin cevap dilekçesinde özetle; … plaka sayılı aracın, müvekkili şirket nezdinde 5691-340-… nolu, 02/06/2015- 02/06/2016 vadeli Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, kaza tarihi itibariyle ihtiyari mali mesuliyet teminatının tefriksiz (bedeni ve maddi) kaza başı 250.000-TL olduğunu, İMM teminatına manevi tazminat talepleri dahil edilmiş olup, manevi tazminat teminatının poliçede belirtilen İMM teminatı ile sınırlı olduğunu, işbu kaza sebebiyle husumetin mesnedi poliçe teminatından; … plakalı aracın Trafik Sigorta teminatı üstünde kalan zararı için bu aracın kasko sigortacısı … Sigorta A.Ş.’ye 29/03/2016 tarihinde 37.489-TL maddi tazminat, davacı Mustafa Kararali’nin maluliyeti sebebiyle 16/10/2017 tarihinde davacılar vekili …hesabına 99.535,81-TL sürekli maluliyet tazminat ve 10.000-TL manevi tazminat ödenmiş olduğunu, yapılan bu ödemeler düşüldüğünde bakiye teminatlarının 102.975,19-TL olduğunu, sıralı sorumluluk ilkesi gereğince müvekkili şirket nezdindeki kasko sigortası içerisinde yer alan ihtiyari mali mesuliyet sigortasının; trafik sigortası teminatı limitleri üzerinde kalan zararları karşılamayı amaçlamakta olduğunu, … plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, bu nedenle meydana gelen zararların öncelikle Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta poliçesinden karşılanması gerektiğini, bu poliçenin limitinin tamamen tükendiğinde geriye bakiye bir zarar kalır ise müvekkili şirket nezdinde düzenlenen Kasko Sigortasında yer alan İhtiyari Mali Mesuliyet teminatına başvurulması gerektiğini, müvekkili şirketin poliçeden kaynaklanan sorumluluğunu yerine getirmiş olduğunu, … plakalı aracın … Sigorta A.Ş.’de bulunan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigorta poliçesinden davacıya teminat limitinin tamamı olan 290.000-TL ödeme yapıldığını, davacının bakiye zararının … plakalı aracın müvekkili şirket nezdindeki Kasko Sigorta Poliçesinde yeralan İhtiyari Mali Mesuliyet teminatından davacılar vekiline 16/10/2017 tarihinde 99.535,81-TL sürekli maluliyet tazminatı ve 10.000-TL manevi tazminat ödemiş ve müvekkili şirketin, davacı tarafa karşı poliçeden kaynaklanan sorumluluğunu yerine getirmiş olduğunu, müvekkili şirketin davacıların zararını tamamen tazmin ederek poliçeden kaynaklanan sorumluluğunu yerine getirmiş olması sebebiyle davanın reddi gerektiğini, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte sigortalı araç sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunup bulunmadığı, var ise kusur oranının Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesince belirlenmesi gerektiğini, … plaka sayılı aracın, 02/06/2015 tarihinde Mecburi Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sigortalanmış olduğunu, davacının iddia edildiği gibi sürekli malul kaldığının sabit olmadığını ve ayrıca tespite muhtaç olduğunu, davacı tarafın kaza sebebiyle yaralamalı trafik kazasında yaralanarak malul kaldığını iddia ettiğini, davacının maluliyet iddiasının ispata muhtaç olduğunu, maluliyetin varlığı ve oranının belirlenmesi hususunun Adli Tıp Kurumu 3.ihtisas Dairesi tarafından yerine getirilmesi gerektiğini, yeni genel şartlar uyarınca sürekli maluliyet zararının, TRH Moralite Tablosu’na göre ve yaralananın vergilendirilmiş gelirine göre hesaplanması gerektiğini, davacı tarafın var olduğunu iddia ettiği maluliyet sebebiyle SGK’dan herhangi bir ödeme alıp almadığı / kendisine maaş bağlanıp bağlanmadığının belirlenmesi gerektiğini, müvekkili şirketin talep edilen tedavi giderlerinden sorumlu olmadığını, … …’nin müvekkili şirketten manevi tazminat talep edemeyeceğini, kaza tarihinden itibaren faiz talep edilmesinin yasal mesnetten yoksun olduğunu, davacı tarafın kaza tarihinden itibaren faiz talep etmekte olduğunu, ancak faiz talep edilebilmesinin temerrüt olgusunun gerçekleşmesine bağlı olduğunu, müvekkili şirketin kaza tarihi itibariyle temerrüde düşmüş olmasının mümkün olmadığını, yukarıda açıklanan nedenlerle; davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
Davalı … İnş. Tekstil ve Tic. A.Ş. vekilinin cevap dilekçesinde özetle; işbu davanın yetkisiz mahkemede açılmış olduğunu, işbu davanın zamanaşımı yönünden reddi gerektiğini, davanın müvekkili yönünden husumet eksikliğinden reddine karar verilmesini talep ettiklerini, davacı tarafın dava dilekçesinde müvekkilini de davalı olarak göstermiş olmasına rağmen müvekkiline ne yönden sorumluluk yüklendiği hususunda herhangi bir açıklama yapmamış olduğunu, dava dilekçesinde bir cümle ile dahi müvekkili şirketin sorumluluğundan bahsetmeyen davacı tarafın müvekkili şirketin ne yönden sorumlu tutulmak istendiğinin taraflarınca anlaşılamadığını, işbu davada davacı tarafın müvekkilinin maddi ve manevi tazminat yönünden sorumlu olduğu iddiasında olduğunu, fakat bu hususun gerçeği yansıtmadığını, müvekkilinden talep edilen maddi ve manevi tazminatın haksız fiilden kaynaklanan maddi ve manevi tazminet talebi olduğunun açık olduğunu, davacı tarafın dava dilekçesinde davacı …’nin aylık brüt ücretinin 3.340,17-TL olmasına rağmen, yetkilisi olduğu şirketlerindeki fiili, fikri ve bedeni çalışması karşılığı aylık ele geçen net ücretinin 15.000-TL olduğunu belirttiğini, davacılarca talep edilen manevi tazminat miktarının oldukça yüksek olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; öncelikle yetki itirazlarının kabulü ile dosyanın yetkili yer olan … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemelerine (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) gönderilmesini, işbu maddi ve manevi tazminat davasının zamanaşımı yönünden reddini, davanın davalı müvekkili …Tekstil ve Tic. A.Ş. yönünden husumet eksikliğinden reddini, müvekkili hakkında açılmış bulunan işbu maddi ve manevi tazminat davasının reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
Davalı …’e usulüne uygun olarak tebligat hazırlandığı ancak davaya cevap vermediği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
… 1. Asliye Ceza Mahkemesi … E. sayılı dosyası, trafik kayıtları, hastane kayıtları, kaza raporları, sağlık raporları, sigorta kayıtları, sigorta poliçesi, hasar dosyası, sosyal durum araştırma raporları, ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
Dava, 6098 sayılı TBK’nın 54.maddesinde düzenlenen bedensel zararların tahsili davası ile TBK’nın 56. maddesinden kaynaklanan manevi tazminatının tahsili davasıdır.
Davacı …, sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile, davalı …şirketi adına kayıtlı, davalı …’in sevk ve idaresindeki … plakalı çekici ve buna bağlı … plakalı tırın, 26/11/2015 tarihinde, çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazası neticesinde yaralandığını ve bedensel zarara uğradığını, … plakalı çekici ve buna bağlı … plakalı tır aracın işletilmesinden kaynaklanan sorumluluğun, davalı sigorta şirketi tarafından da ZMMS (Trafik Sigorta Poliçesi) ile sigorta güvencesine alınmış olması nedeniyle bedensel zarar miktarının tespiti ile davacı … yönünden maddi zarar tazminatının tüm davalılardan, davacıların manevi tazminatın tüm davalılardan tahsilini talep etmişlerdir.
Trafik kazalarından kaynaklanan bedensel zararın tazmini davalarında, davalı işleten ile davalı sigortacının sorumluluğu paralel olup 2918 sayılı KTK’nın 85 v.d. maddelerinde düzenlenen tehlike sorumluluğu, davalı sürücünün sorumluluğu ise 6098 sayılı TBK’nun 49 v.d. maddelerinde düzenlenen haksız fiilden kaynaklı kusur sorumluluğu olup, işleten sürücünün kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur. 2918 sayılı yasanın 86. maddesi kapsamında davalı işleten ve davalı sigortacı, zarara sebep kazanın ”mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri gelmiş” olduğunu ispat etmediği sürece meydana gelen zarardan sorumludurlar. Bu nedenle zarara sebep kazanın mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan meydana geldiğini ispat yükü davalılarda olmasına karşılık TBK m.50 kapsamında meydana gelen zararın miktarını ispat külfeti zarar görenin kendisindedir.
Buna göre bedensel zararlara ilişkin tazminat TBK 55. Maddesindeki; “Destekten yoksun kalma zararları ile bedensel zararlar, bu Kanun hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez. Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz.” şeklindeki düzenlemeye göre belirlenecektir.
İhtilaf, tarafların vaki kazadaki tazminata esas kusur oranı, davacının tazminata esas maluliyet oranı ve iyileşme süresi ve yoksun kaldığı kazanç itibariyle bedensel zararının tespiti noktalarında toplanmaktadır. Kusur oranı, maluliyet oranı ve iyileşme süresi ile zarar miktarının tespiti konuları hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususları bilirkişiye tespit ettirmesi gerekmektedir.
… 1.Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, iş bu dosyadan İstanbul Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi’nden alınan 08/10/2018 tarihli kusur raporunda, “..sanık sürücü …’in asli derecede kusurlu, müşteki sürücü …’nin kusursuz olduğu…” kanaatinin bildirildiği görüldü.
İstanbul Adli Tıp Kurumu Başkanlığı 2. İhtisas Kurulu tarafından hazırlanan, 16/04/2020 tarihli maluliyet raporunda; “…
11.2015 tarihinde geçirdiği trafik kazasına bağlı yaralanmasının, 30.03.2013 tarih, 28603 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik,
Kas İskelet Sistemi; Periferik Sinir Zedelenmesi; Siyatik sinir motor: Tablo 3.35 Alt ekstremite özürlülüğü % 75x 2\5= %30,
Kas İskelet Sistemi; Periferik Sinir Zedelenmesi; Peroneal duysal Tablo 3.35 Alt ekstremite özürlülüğü %5,
Kas İskelet Sistemi; Osteomyelit; Tablo 3.34 Alt ekstremite özürlülüğü %25 (%30,%25,%5) Balthazard formülüne göre hesaplandığında; %50, Tablo 3.2’ye göre; %25,
1.Kişinin tüm vücut engellilik oranının % 25 (yüzdeyirmibeş) olduğu,
2.İyileşme (iş göremezlik) süresinin olay tarihinden itibaren 9 (dokuz) aya kadar uzayabileceği…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilmesi içim, İstanbul Adli Tıp Kurumu Başkanlığı 2. Üst Kurulu tarafından hazırlanan, 19/11/2020 tarihli maluliyet raporunda; “…
… hakkında düzenlenmiş adli ve tıbbi belgelerde bildirilen veriler İkinci Üst Kurulca tekrar değerlendirildiğinde;
Mevcut tıbbi belgelere göre;
… ve … oğlu, 10/06/1968 doğumlu …’nin 26.11.2015 tarihinde geçirdiği trafik kazasına bağlı yaralanmasının, 30.03.2013 tarih, 28603 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik,
Kas İskelet Sistemi; Periferik Sinir Zedelenmesi; Siyatik sinir motor dorsifleksiyon 3/5 Tablo 3.2 Alt ekstremite özürlülüğü % 15
Kas İskelet Sistemi; Periferik Sinir Zedelenmesi; Peroneal duysal Tablo 3.35 Alt ekstremite özürlülüğü %5,
Kas İskelet Sistemi; Osteomyelit; Tablo 3.34 Alt ekstremite özürlülüğü %25 (%25,%5) Balthazard formülüne göre hesaplandığında; %28.75, Tablo 3.2’ye göre; %15,
Balthazard formülüne göre hesaplandığında;(%15+%15) = %28
Kişinin tüm vücut engellilik oranının % 28 (yüzdeyirmisekiz) olduğu,
İyileşme (iş göremezlik) süresinin olay tarihinden itibaren 18 (onsekiz) aya kadar uzayabileceği…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Her iki maluliyet raporu arasındaki çelişkinin giderilmesi için, İstanbul Adli Tıp Kurumu Başkanlığı 2. Üst Kurulu tarafından hazırlanan, 29/06/2021 tarihli maluliyet raporunda; “…
… hakkında düzenlenmiş adli ve tıbbi belgelerde bildirilen veriler İkinci Üst Kurulca tekrar değerlendirildiğinde;
A- … ve … oğlu, 10/06/1968 doğumlu …’nin 26.11.2015 tarihinde geçirdiği trafik kazasına bağlı yaralanmasının, 03/08/2013 tarih, 28727 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği ile bu yönetmelik kapsamında yer almayan bölüm, cetvel ve listeler için, 11/10/2008 tarih ve 27021 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri kapsamında
Mesleği Grup1 kabul olunursa;
Gr1 XII (28Aa………………10)A%14
Gr1 XII (32a…………………1)A%5
Balthazard formülüne göre:%18.3
E Cetveline göre: %20.0 (yüzdeyirminoktasıfır) oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağı,
Mesleği Grup 41 kabul olunursa;
Gr41 XII (28Aa……………10)C18
Gr41 XII (32a……………… 1)C%9
Balthazard formülüne göre:%25.3
E Cetveline göre: %27.2 (yüzdeyirmiyedinoktaiki) oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağı,
B- 30.03.2013 tarih, 28603 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik,
Kas İskelet Sistemi; Periferik Sinir Zedelenmesi; Siyatik sinir motor dorsifleksiyon 3/5 Tablo 3.2 Alt ekstremite özürlülüğü % 15
Kas İskelet Sistemi; Periferik Sinir Zedelenmesi; Peroneal duysal Tablo 3.35 Alt ekstremite özürlülüğü %5,
Kas İskelet Sistemi; Osteomyelit; Tablo 3.34 Alt ekstremite özürlülüğü %25 (%25,%5) Balthazard formülüne göre hesaplandığında; %28.75, Tablo 3.2’ye göre; %15,
Balthazard formülüne göre hesaplandığında;(%15+%15) = %28
Kişinin tüm vücut engellilik oranının % 28 (yüzdeyirmisekiz) olduğu,
C-Özürlülük kavramıyla meslekte kazanma gücü kaybı, çalışma gücü kaybı kavramlarının farklı kavramlar oldukları, farklı tüzük ve yönetmeliklerin, farklı bölümlerinde değerlendirildikleri, aralarında bağlantı bulunmadığı, aralarında çelişkiden bahsedilemeyeceği
D- İyileşme (iş göremezlik) süresinin kaza tarihinden itibaren 18 (onsekiz) aya kadar uzayabileceği,
E-Dava konusu kaza nedeniyle Maluliyet tespit İşlemleri Yönetmeliği çerçevesinde sürekli olarak başka birisinin bakımına muhtaç durumda olmadığı, iyileşme süreci içinde 1 (bir) ay başka birisinin yardımına ihtiyaç duyabileceği…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi Hesaplama Uzmanı bilirkişi … tarafından hazırlanan 16/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda; “…
a)Yapılan ödemenin yerindeliğinin tespiti açısından ödeme tarihi esas alınarak yapılacak hesaplamada ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan ZMMS Genel Şartları ve kazanın 26.11.2015 ‘de yani genel şartların yürürlüğü girdiği 01.06.2015 tarihinden SONRA ve ödemenin de 16.10.2017 ‘de yani Anayasa Mahkemesi ‘nin İPTAL kararından ÖNCE gerçekleştiği dikkate alınarak TRH-2010 Yaşam Tablosu kullanılarak 1,8 Teknik Faizli Aktüeryal Yönteme göre hesaplama yapıldığı,
b)Karayolları Trafik Kanunu ‘nun bazı maddelerinde değişiklik yapan, 09.06.2021 Tarihinde TBMM ‘de Kabul edilerek 19.06.2021 tarihinde Resmi Gazete ‘de yayınlanan kanunun yürütmesi ile ilgili “Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu” tarafından hesap tarihi itibariyle henüz bir Yönetmelik Yayınlamadığı için, Rapor/Hesap tarihi esas alınarak yapılan hesaplamada en güncel yüksek yargı kararlarından olan T.C. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi ‘nin 2021/3089E. , 2021/3441K. , 2021/3834E. 2021/4568K. , 2021/17154E., 2021/4325K. Sayılı İlamları da dikkate alınarak; ilgili kurumlarca görüş değişikliği yapılıncaya kadar yaşam tablosu olarak TRH-2010 Yaşam Tablosu kullanılarak Progresif Rant Yöntemine göre hesaplama yapıldığı,
c)Dosya kapsamında yer alan evraklar incelendiğinde dava dışı ZMMS Sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından davacı … ‘ye 290.000,00 TL ödeme yapıldığı tespit edilmiş ancak ödemenin hangi tarihte yapıldığı konusunda herhangi bir belge ve bilgi tespit edilememiştir. Söz konusu ödemenin de 16.10.2017 ‘de yapıldığı varsayılarak hesaplama yapıldığı, Söz konusu ödemenin ne zaman yapıldığına dair dosyaya belge sunulması ve Sayın Mahkeme ‘nin takdiri halinde yeniden hesaplama yapılacağı,
d)T.C. SGK Başkanlığı … Sos. Güv. Merkezi ‘nin 26.02.2019 tarihli yazısı incelendiğinde davacı … ‘ye 30.11.2015 – 12.05.2018 tarihleri arasındaki raporlu dönemleri için 61.941,33 TL Geçici İş Göremezlik ödemesi yapıldığı ifade edildiği, davacı … ‘nin hesaplanan Geçici İş Göremezlik zararından SGK tarafından yapılan ödemelerin davalı tarafın kusuru oranında tenzil edildiği,
e)Davacı … ‘nin hesaplanan Geçici İş Göremezlik zararının 59.402,67 TL olduğu, dava dışı SGK tarafından yapılan ödemenin hesaplanan zarardan tenzili sonrası davacı … ‘nin bakiye Geçici İş Göremezlik zararının kalmadığı,
f)Ödeme Tarihi Esas alınarak Yapılan Hesaplamada;
Yapılan ödemenin yerindeliğinin takdiri Sayın Mahkeme ‘ye ait olmak üzere; Davacı kazazede …‘nin hesaplanan Geçici Bakıcı Gideri + Sürekli İş Göremezlik zararının 157.203,21 TL olduğu, dava dışı … Sigorta A.Ş. tarafından ZMMS Poliçesi kapsamında yapılan 290.000,00 TL ödemenin tenzili sonrası bakiye zararının olmadığı, davalı … (…) Sigorta A.Ş. tarafından 16.10.2017 ‘de yapılan 99.535,81 TL ödeme ile bakiye Geçici Bakıcı Gideri + Sürekli İş Göremezlik zararının aşarak karşılandığı,
g)Hesap Tarihi Esas alınarak Yapılan Hesaplamada;
Davacı kazazede … ‘nin hesaplanan Geçici Bakıcı Gideri + Sürekli İş Göremezlik zararının 368.886,42 TL olduğu, dava dışı … Sigorta A.Ş. tarafından ZMMS Poliçesi kapsamında yapılan 290.000,00 TL ödemenin tenzili sonrası bakiye zararının 78.886,42 TL olduğu, … (…) Sigorta A.Ş. tarafından yapılan ödemenin ödeme tarihi ile hesap tarihi arasında geçen süre zarfında %9 yasal faiz oranında güncellenerek tenzili sonrası davacı kazazede … ‘nin nihai bakiye Geçici Bakıcı Gideri + Sürekli İş Göremezlik zararının olmadığı,
h)Tedavi ve iyileşme giderleri yönünden hesaplamanın uzmanlık alanım dışında olduğu, ilgili konuda takdir ve nihai kararın Sayın Mahkeme ‘ye ait olduğu,
i)Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan zarar yönünden takdir ve nihai kararın Sayın Mahkeme ‘ye ait olduğu…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Davacılar vekilinin itirazlarının değerlendirilerek, ek rapor alınmasına, bilirkişi heyetine mali müşavir bilirkişi …’ün dahil edilmesine ilişkin karar verilmiş, 02/12/2022 tarihli Bilirkişi ek raporunda; “…
a)Davacı kazazede … ‘nin kaza tarihini de kapsayan 2015 yılına ait aylık ortalama net kazancını 15.247,97 TL olarak tespit edildiği,
b)Davanın işletmesinin şahsına münhasır bir işletme olduğu, işletmenin yöneticisinin de işletmenin sahibi olduğu, piyasada davacının aynı vasıflarla başka bir işletmede yönetici olarak ne kadar maaş alacağının ya da aynı işletmede kendisi yerine çalıştırılacak başka birisine ne kadar maaş verilebileceğinin bilmesinin mümkün olmadığı,
c)Yapılan ödemenin yerindeliğinin tespiti açısından ödeme tarihi esas alınarak yapılacak hesaplamada ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan ZMMS Genel Şartları ve kazanın 26.11.2015 ‘de yani genel şartların yürürlüğü girdiği 01.06.2015 tarihinden SONRA ve ödemelerin de 16.10.2017 ‘de ve 18.08.2017 ‘de yani Anayasa Mahkemesi ‘nin İPTAL kararından ÖNCE gerçekleştiği dikkate alınarak TRH-2010 Yaşam Tablosu kullanılarak 1,8 Teknik Faizli Aktüeryal Yönteme göre hesaplama yapıldığı,
d)Karayolları Trafik Kanunu ‘nun bazı maddelerinde değişiklik yapan, 09.06.2021 Tarihinde TBMM ‘de Kabul edilerek 19.06.2021 tarihinde Resmi Gazete ‘de yayınlanan kanunun yürütmesi ile ilgili “Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu” tarafından hesap tarihi itibariyle henüz bir Yönetmelik Yayınlamadığı için, Rapor/Hesap tarihi esas alınarak yapılan hesaplamada en güncel yüksek yargı kararlarından olan T.C. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi ‘nin 2021/3089E., 2021/3441K., 2021/3834E. 2021/4568K. , 2021/17154E., 2021/4325K. Sayılı İlamları da dikkate alınarak; ilgili kurumlarca görüş değişikliği yapılıncaya kadar yaşam tablosu olarak TRH-2010 Yaşam Tablosu kullanılarak Progresif Rant Yöntemine göre hesaplama yapıldığı,
e)Davalı Kasko Sigortacısı … (…) Sigorta A.Ş. tarafından davacı … ‘ye 16.10.2017 ‘de 99.535,81 TL bedeni maddi zarar ödemesi yapıldığı,
f)Dava dışı ZMMS Sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından davacı … ‘ye 18.08.2017 ‘de 290.000,00 TL ödeme yapıldığı,
g)T.C. SGK Başkanlığı … Sos. Güv. Merkezi ‘nin 26.02.2019 tarihli yazısı incelendiğinde davacı … ‘ye 30.11.2015 – 12.05.2018 tarihleri arasındaki raporlu dönemleri için 61.941,33 TL Geçici İş Göremezlik ödemesi yapıldığı ifade edildiği, davacı … ‘nin hesaplanan Geçici İş Göremezlik zararından SGK tarafından yapılan ödemelerin davalı tarafın kusuru oranında tenzil edildiği,
h)Ödeme Tarihi Esas alınarak Yapılan Hesaplamada, Yapılan ödemenin yerindeliğinin takdiri Sayın Mahkeme ‘ye ait olmak üzere;
Davacı kazazede … ‘nin dava dışı SGK tarafından yapılan Geçici İş Göremezlik ödemesi düşüldükten sonra hesaplanan bakiye Geçici Bakıcı Gideri + Geçici İş Göremezlik + Sürekli İş Göremezlik zararının 1.046.206,05 TL olduğu, Davalı Kasko Sigortacısı … (…) Sigorta A.Ş. ve Dava dışı ZMMS Sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan ödemeler ile davacının toplam zararının %37,23 oranında karşılandığı,
i) Hesap Tarihi Esas alınarak Yapılan Hesaplamada;
-Davacı kazazede … ‘nin dava dışı SGK tarafından yapılan Geçici İş Göremezlik ödemesi düşüldükten sonra hesaplanan bakiye Geçici Bakıcı Gideri + Geçici İş Göremezlik zararının 299.253,43 TL olduğu,
-Davalı Kasko Sigortacısı … (…) Sigorta A.Ş. ve dava dışı … Sigorta A.Ş. yapılan ödemelerin ödeme tarihleri ile hesap/rapor tarihi arasında geçen süre zarfında güncellenerek tenzili sonrası bakiye Sürekli İş Göremezlik zararının 1.833.089,74 TL olduğu…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilerek, ek rapor alınmasına karar verilmiş, 31/07/2023 tarihli Bilirkişi ek raporunda; “…
a)Davacı kazazede … ‘nin 2023 yılı 2. Altı aylık döneme ait aylık ortalama net kazancı 38.200,00 TL ve dönemin Net Asgari Ücreti olan 11.402,32 TL ‘nin 3,3502 Katı olabileceği, tespit edilen bu kat sayı üzerinden davacının 2015 Yılı Kasım Ayına ait Gelirinin uyarlama yoluyla (AGi Hariç) 3.050,12 TL olarak tespit edildiği,
b)Yapılan ödemenin yerindeliğinin tespiti açısından ödeme tarihi esas alınarak yapılacak hesaplamada ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan ZMMS Genel Şartları ve kazanın 26.11.2015 ‘de yani genel şartların yürürlüğü girdiği 01.06.2015 tarihinden SONRA ve ödemelerin de 16.10.2017 ‘de ve 18.08.2017 ‘de yani Anayasa Mahkemesi ‘nin İPTAL kararından ÖNCE gerçekleştiği dikkate alınarak;
TRH-2010 Yaşam Tablosu kullanılarak 1,8 Teknik Faizli Aktüeryal Yönteme göre hesaplama yapılması uygun olduğu, ancak takdir Sayın Mahkeme ‘nin olmak üzere TRH-2010 Yaşam Tablosu kullanılarak Progresif Rant Yöntemine göre de alternatifli hesaplama yapıldığı
c)Davalı Kasko Sigortacısı … (…) Sigorta A.Ş. tarafından davacı … ‘ye 16.10.2017 ‘de 99.535,81 TL bedeni maddi zarar ödemesi yapıldığı,
d)Dava dışı ZMMS Sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından davacı … ‘ye 18.08.2017 ‘de 290.000,00 TL ödeme yapıldığı,
e)T.C. SGK Başkanlığı … Sos. Güv. Merkezi ‘nin 26.02.2019 tarihli yazısı incelendiğinde davacı … ‘ye 30.11.2015 – 12.05.2018 tarihleri arasındaki raporlu dönemleri için 61.941,33 TL Geçici İş Göremezlik ödemesi yapıldığı ifade edildiği, davacı … ‘nin hesaplanan Geçici İş Göremezlik zararından SGK tarafından yapılan ödemelerin davalı tarafın kusuru oranında tenzil edildiği,
f)Ödeme Tarihi Esas alınarak Yapılan Hesaplamada, Yapılan ödemenin yerindeliğinin takdiri Sayın Mahkeme ‘ye ait olmak üzere;
-%1,8 Teknik Faizli Aktüeryal Yönteme Göre; Davacı kazazede … ‘nin dava dışı SGK tarafından yapılan Geçici İş Göremezlik ödemesi düşüldükten sonra hesaplanan bakiye Geçici Bakıcı Gideri + Geçici İş Göremezlik + Sürekli İş Göremezlik zararının 196.538,68 TL olduğu, Davalı Kasko Sigortacısı … (…) Sigorta A.Ş. ve Dava dışı ZMMS Sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan ödemeler ile davacının toplam zararının AŞARAK karşılandığı,
-Progresif Rant Yöntemine Göre; Davacı kazazede … ‘nin dava dışı SGK tarafından yapılan Geçici İş Göremezlik ödemesi düşüldükten sonra hesaplanan bakiye Geçici Bakıcı Gideri + Geçici İş Göremezlik + Sürekli İş Göremezlik zararının 244.086,38 TL olduğu, Davalı Kasko Sigortacısı … (…) Sigorta A.Ş. ve Dava dışı ZMMS Sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan ödemeler ile davacının toplam zararının AŞARAK karşılandığı,
g)Ödeme tarihi itibariyle her iki alternatifte de davacının hesaplanan Toplam zararının karşılandığı tespit edildiğinden günümüz rapor/hesap tarihi verilerine göre zarar hesaplamaya gerek olmadığı…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Manevi tazminatın miktarını tayin etme hakimin takdirine bırakılmış bir konu olmakla beraber, hükmedilecek miktarın uğranılan zararla orantılı, duyulan acıyı hafifletecek nitelikte olması gerekir. Takdir edilecek manevi tazminat hakkaniyete uygun olmalıdır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi mamelek hukukuna ilişkin zararı karşılaması da amaç edinmemiştir. Kusurlu olana yalnız hukukun ihlalinden dolayı yapılan bir kötülük de değildir. Aksine zarara uğrayanda bir huzur duygusu doğurmalıdır. Tazminatın sınırı onun amacına uygun olarak belirlenmelidir. Manevi tazminatın takdiri yapılırken tarafların sosyal ve ekonomik durumları gözetilmeli; manevi tazminatın miktarı bir taraf için zenginleşme aracı, diğer taraf için de yıkım olmamalıdır.
Manevi tazminatın miktarının belirlemesinde her olaya göre değişen özel hal ve şartlar gözetilmelidir. Ayrıca Yargıtay HGK’nın 23.6.2004 tarih ve 2004/13-291E.-2004/370K.sayılı kararında manevi tazminat ile ilgili olarak yapılan değerlendirmede; “Manevi tazminat, gelişmiş ülkelerde artık eski kalıplarından çıkarılarak caydırıcılık unsuruna da ağırlık verilmektedir. Gelişen hukukta bu yaklaşım, kişilerin bedenine ve ruhuna karşı yöneltilen haksız eylemlerde veya taksirli davranışlarda tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranlarda manevi tazminat takdir edilmesi gereğini ortaya koymakta; kişi haklarının her şeyin önünde geldiğini önemle vurgulamaktadır. Bu ilkeler gözetildiğinde; aslolan insan yaşamıdır ve bu yaşamın yitirilmesinin yakınlarında açtığı derin ızdırabı hiçbir değerin telafi etmesi olanaklı değildir. Burada amaçlanan sadece bir nebze olsun rahatlama duygusu vermek; öte yandan da zarar veren yanı da dikkat ve özen göstermek konusunda etkileyecek bir yaptırımla, caydırıcı olabilmektir.” denilmek sureti ile manevi tazminatın belirlenmesine caydırıcılık unsuru ve insan yaşamının önemine özellikle vurgu yapılmıştır.
Davacılar olay nedeniyle, davalılardan manevi tazminat talebinde bulunmuştur. Manevi tazminat çekilen elem ve üzüntü karşılığı olup tarafların ekonomik ve sosyal durumları göz önüne alınarak bozulmuş ruhsal ve bedensel huzurun düzeltilmesi için M.K.nun 4. maddesinde yer alan hak ve nesafet kurallarına uygun olarak ve bu arada sebepsiz zenginleşmeye yol açmayacak şekilde takdir ve tayin edilmesi gerekir.
Bu ilkeler çerçevesinde tarafların ekonomik ve sosyal durumları, çevre koşulları davacıların olaydan etkilenme durumu, paranın satın alma gücü, davalıların ödeme gücü ile hak ve nesafet kuralları ve göre olay nedeniyle davacı …’nin çektiği elem ve üzüntüye karşılık, iş bu davacı için takdiren 60.000-TL. manevi tazminatı, davalılardan TBK m.56/2 kapsamında talep etme hakkına sahip olduğu, ancak davalı sigorta şirketi tarafından dava tarihinden önce 10.000-TL. manevi tazminat ödemesi yapıldığı anlaşıldığından, iş bu davacı için 50.000-TL. manevi tazminata hükmedilmiş, davacı …’nin manevi tazminat talebinin, yansıma zarar olduğu, bu davacı için TBK m. 56/2 maddesinde belirtilen şartların oluşmadığı bu nedenle manevi tazminat talep etme hakkı bulunmadığı anlaşıldığından, bu davacı yönünden manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
2918 sayılı KTK’nin “sorumluluğa ilişkin anlaşmalar” başlığını taşıyan 111. maddesi gereği, “Karayolları Trafik Kanunu ile öngörülen hukuki sorumluluğu kaldıran veya daraltan anlaşmalar geçersizdir. Tazminat miktarlarına ilişkin olup da, yetersiz veya fahiş olduğu açıkça belli olan anlaşmalar veya uzlaşmalar yapıldıkları tarihten başlayarak iki yıl içinde iptal edilebilir”. Bu madde hükmü gereğince, tazminat miktarlarına ilişkin olup da yetersiz veya fahiş olduğu açıkça belli olan anlaşmalar veya uzlaşmalar yapıldıkları tarihten itibaren 2 yıl içinde iptal edilebilirler.
Tüm dosya kapsamı, sigorta poliçesi, düzenlenen kusur ve maluliyet bilirkişi raporları denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli görüldüğünden, davalı sigorta şirketinin sigorta poliçesi teminat limiti ölüm/sakatlık için kişi başı teminat limitinin 250.000-TL. olduğu, İMM teminatına manevi taleplerin de dahil edilmiş olduğu, manevi tazminatın da İMM teminatı ile sınırlı olarak teminat kapsamında alındığı, kazaya karışan davalı şirketin maliki olduğu aracın sürücüsü davalı …’in meydana gelen kazada %100 oranında kusurlu olduğu, davalı sigorta şirketinin meydana gelen zarardan, davalı sürücünün kusuru oranında teminat limiti kapsamında sorumluluğu bulunduğu, manevi tazminat talebine sebep, haksız fiilin taksirle işlenmiş bir suç, bir fiil olması vaki kazada davalı sürücünün kusurlu olması, davacı …’nin maluliyeti, iyileşme süresi ve tarafların sosyal ve ekonomik durumu, davacının yaşı, mesleği, ülkenin ekonomik koşulları, paranın alım gücü birlikte değerlendirilerek kazanın, iş bu davacıda yarattığı elem ve ızdırabın ağırlığı ve manevi tazminatın belirlenmesine ilişkin tüm ilke ve kurallar nazara alındığında, davacı … için takdiren 60.000-TL. manevi tazminatı, davalılardan talep etme hakkına sahip olduğu, ancak davalı sigorta şirketi tarafından davadan önce 01/11/2017 tarihinde 10.000-TL. manevi tazminat ödemesi yapıldığı anlaşıldığından, iş bu davacı için 50.000-TL. manevi tazminata hükmedilerek, 50.000-TL. manevi tazminatın, davalı sigortadan 16/10/2017 ödeme tarihinden, diğer davalılardan 26/11/2015 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (davalı sigorta şirketinden sigorta poliçe limitleri ile sınırlı olarak sorumlu olacak şekilde) müştereken ve müteselsilen alınarak iş bu davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine; davacı …’nin, maddi tazminat talebine ilişkin davasının, davadan önce iş bu davacıya, davaya konu kaza nedeniyle, dava dışı … Sigorta tarafından 18/08/2017 tarihinde 290.000-TL., davalı sigorta tarafından 16/10/2017 tarihinde 99.535,81-TL. olmak üzere, toplam 389.535,81-TL. ödeme yapıldığı, hesap bilirkişisi tarafından, SGK dahil, ödeme tarihi itibariyle yapılan tüm ödemeler nedeniyle, davacının, ödeme tarihi itibariyle maddi zararının %37,23 oranında karşılandığının tespit edildiği, davacı …’nin talep edebileceği maddi tazminatı bulunmadığı anlaşıldığından bu davacı yönünden maddi tazminat davasının reddine, davacı …’nin manevi tazminat talebinin de yansıma zarar olduğu, TBK m. 56/2 maddesinde belirtilen şartların oluşmadığı bu nedenle manevi tazminat talep etme hakkı bulunmadığı anlaşıldığından, iş bu davacının davasının da reddine, karar vermek gerekmiş, ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı …’nin maddi tazminat davasının reddine,
2-Davacı …’nin manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile, 50.000-TL. manevi tazminatın, davalı … Sigorta A.Ş.’nden 16/10/2017 tarihinden, davalılar …Tekstil ve Tic. A.Ş. ve …’den 26/11/2015 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan (davalı sigorta şirketinden sigorta poliçe limitleri ile sınırlı olarak sorumlu olacak şekilde) müştereken ve müteselsilen alınarak iş bu davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine
3-Davacı … …’nin manevi tazminat davasının reddine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 3.415,50-TL. maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 3.432,58-TL. harcın mahsubu ile fazla alınan 17,08-TL.’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacılara iadesine,
MADDİ TAZMİNAT YÖNÜNDEN;
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.000-TL. vekalet ücretinin davacı …’den alınarak davalı … Sigorta A.Ş.’ne ve davalı … İnş. Tekstil Ve Tic. A.Ş.’ne verilmesine,
MANEVİ TAZMİNAT YÖNÜNDEN;
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 17.900-TL vekalet ücretinin davalılardan (davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğu miktarla orantılı olarak sorumlu olacak şekilde) alınarak davacı …’ye verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 17.900-TL. vekalet ücretinin davacı …’den alınarak, davalı … Sigorta A.Ş.’ne ve davalı … İnş. Tekstil Ve Tic. A.Ş.’ne verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 17.900-TL. vekalet ücretinin davacı …’den alınarak, davalı … Sigorta A.Ş.’ne ve davalı … İnş. Tekstil Ve Tic. A.Ş.’ne verilmesine,
9-Davacılar tarafından başlangıçta yatırılan 31,40-TL. başvurma harcı + 3.432,58-TL. peşin harç toplamı olan 3.463,98-TL.’nin davalılardan (davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğu miktarla orantılı olarak sorumlu olacak şekilde) alınarak davacı …’ye verilmesine,
10-Davacılar tarafından yapılan 4.000-TL. bilirkişi ücreti + 502,63-TL. tebligat-müzekkere masrafları + 2.913-TL. ATK fatura ücreti olmak üzere (davacı … için yapılan 502,62-TL. yargılama giderinin mahsubundan sonra kalan) toplam 7.415,63-TL. yargılama giderlerinin kabul ve ret oranına göre 2.455,31-TL.’nin davalılardan (davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğu miktarla orantılı olarak sorumlu olacak şekilde) alınarak davacı …’ye verilmesine, geriye kalanın kendi üzerinde bırakılmasına,
11-Davacı …’nin yaptığı yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
12-Davacılar tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
Dair, davacılar vekilinin, davalı …vekilinin yüzüne karşı, davalı sigorta vekilinin ve davalı asilin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize ya da en yakın Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/10/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır