Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2023/49 Esas
KARAR NO :2023/319
DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:04/01/2023
KARAR TARİHİ:26/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkili hakkında başlatılan …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibine … Sanayi … Şubesine ait, … çek seri numaralı, keşide yeri İstanbul olan, 19.10.2018 keşide tarihli, 100.000,00 USD bedelli çekin dayanak gösterildiğini, TTK. 783/3 maddesi uyarınca “Muhatap nezdinde karşılığı kısmen veya tamamen bulunmayan bir çek düzenleyen kişi, çekin karşılıksız kalan bedelinin yüzde onunu ödemekle yükümlü olduktan başka, hamilin bu yüzden uğradığı zararı da tazmin eder.” hükmü gereğince keşideciden çek tazminatını da isteyebileceğini, anılan kanun hükmü dolayısıyla çek tazminatı, ciranta sıfatıyla çekte sorumlu olan borçlu(lar)dan değil, sadece keşideci olarak borçlu olan kimse(ler)den talep edilebileceğini, davalı tarafından başlatılan …. İcra Dairesi … Esas sayılı dosyası uyarınca müvekkiline gönderilen ödeme emri incelendiğinde borçlu olarak hem müvekkil hem de çekin keşidecisi … Elek. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ve 10.000,00 USD lik çek tazminatı ve bunun ferileri de borçlulardan talep edildiğini, belirtildiği üzere çek tazminatı ve ferileri TTK. 783/3 gereği ve Yargıtay uygulaması göz önüne alındığında yalnızca çekin keşidecisinden talep edilebildiğini, söz konusu çekin keşidecisi … Elek. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. olduğunu bundan dolayı müvekkilinin çek tazminatı ve ferilerinin talep edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, açıklanan nedenlerle müvekkilinin davalı tarafa …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas Sayılı dosyasından gönderilmiş ödeme emrinde belirtilen 10.000,00 USD tutarda çek tazminatı ve buna bağlı fer’iler açısından borcunun olmadığının tespiti ile davalı aleyhine %20’den az olmamak kaydıyla kötüniyet tazminatına hükmedilmesi gerekeceğini belirterek, açılan takibin 10.000,00 USD çek tazminatı ve buna bağlı fer’ileri yönünden yargılama boyunca tedbiren durdurulmasını, Müvekkilinin söz konusu takipte toplam 10.000,00 USD çek tazminatı buna bağlı fer’ileri yönünden borçlu olmadığının tespitine, davalının kötüniyetli olmasından dolayı %20 tazminata mahkum edilmesine, argılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından devralınan, 100.000,00 USD bedelli, keşidecisi dava dışı … Elektrik İnşaat Taahhüt San. ve Tic. A.Ş. ve lehtarı davacı şirket olan …’a ait … seri numaralı, 19/10/2018 tarihli bir adet çek, yine 19/10/2018 tarihinde muhatap bankaya ibraz edildiğini ve karşılıksız kaldığını, bu doğrultuda müvekkili tarafından alacaklarının tahsili için davacı borçlu ile dava dışı borçlu şirket aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası marifetiyle takip başlatıldığını, davacı tarafın İİK. hükümleri gereği; hem yasal süresi içerisinde borca itiraz etmediğini, hem de İcra Hukuk Mahkemesi nezdinde herhangi bir şikayette bulunmadığını, bu haliyle huzurdaki davanın hukuki yarar yokluğu sebebiyle ve usulden reddedilmesi gerekeceğini, tüm bu hususlar değerlendirildiğinde davacı borçlu çek tazminatının kendisinden talep edilemeyeceği iddiasını İcra Hukuk Mahkemesinde iddia ve talep konusu yapmamış olduğunu bu aşamada huzurdaki menfi tespit davası ile birlikte ileri sürülen bu taleplerinin, hukuki yarar yokluğu sebebiyle ve usulden reddini, kötüniyetli olmayan müvekkil hakkında kötüniyet tazminatına hükmedilmemesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
TTK’nın 783/3. maddesinde “Muhatap nezdinde karşılığı kısmen veya tamamen bulunmayan bir çek düzenleyen kişi, çekin karşılıksız kalan bedelinin %10’unu ödemekle yükümlü olduktan başka, hamilin bu yüzden uğradığı zararı da tazmin eder.” düzenlemesi yer almaktadır. Bu itibarla, keşideci dışında, cirantaların, çek tazminatından sorumlu olmayacakları açıktır. Somut olayda ciranta olan davacıdan da çek tazminatı talep edilmiştir. Anılan kanun hükmü gereğince çek tazminatından keşidecinin sorumlu olduğu gözetilerek; keşideci olmayan davacının menfi tespit isteminin yerinde olduğu kanaati ile davanın kabulüne karar verilmiş, davalının icra takibinde davaya konu talep bakımından kötü niyetli olduğu ispat edilemediğinden davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasındaki 10.000 USD çek tazminatı ve ferileri yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
3-Alınması gereken 12.829,43 TL harçtan peşin alınan harç ve tamamlama harcının mahsubu ile bakiye 9.622,08 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 179,90 TL başvurma harcı, 3.200,33 TL peşin harç ve 7,02 TL tamamlama harcının toplamı olan 3.387,25 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 29.171,80 TL. vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 75,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Artan avansın ilgilisine iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
26/04/2023
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır