Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/402 E. 2023/638 K. 28.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2022/779 Esas
KARAR NO:2023/606

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:15/11/2022
KARAR TARİHİ:21/09/2023

Taraflar arasında görülen davanın Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile; satın alınan mal bedelinden ve bunun işlemiş faizinden kaynaklanan toplam 1.055.334,53 TL borcu ödemesi için ilamsız icra takibi yapıldığını, ancak borçlu tarafından itiraz edilmekle takibin durduğunu, alacağın fatura, irsaliye ve ticari defter kayıtları ile sabit olduğunu, yapılacak bilirkişi incelemesi sonucu alacağın saptanacağını, müvekkili şirketin davalıdan, taraflar arasında imzalanmış bulunan “… Tedarikçi Satın Alma Sözleşmesi” başlık sözleşmenin eki olan “Satıcı Kondisyon Özet Tablosunda” 30 günlük ödeme vadesi belirlendiğini, belirlenen 30 günlük vadede ödenmeyen fatura bedelleri için, sözleşme ve TTK.nın 1530 maddesi doğrultusunda avans faiz oranı üzerinden hesaplanan gecikme faizi talep hakkı olduğunu, bu doğrultuda olmak üzere icra takibinde asıl alacağa Merkez Bankası avans faiz oranı üzerinden, işlemiş faiz hesaplanarak talep edildiğini belirterek …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına vaki borca itirazın iptaline, takibin devamına ve %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; davacının dava dilekçesinde davaya konu olayı ve taleplerini ispatlayan yeterli belge ve delil sunmadığını, müvekkili şirketin Türkiye’nin ilk yapı marketi olarak uzun süredir perakende sektöründe faaliyet gösterdiğini, davacının, müvekkili şirketin mağazalarında satılmak üzere ürün tedarik ettiği firmalarından biri olduğunu, konsinye satış sözleşmesine göre, taraflar arasında çalışma ve ödeme şeklinin konsinye ve 30 gün şeklinde olacağı kararlaştırıldığını, bu sisteme göre, ay içinde satılan ürünlerin ödemesi, satıldığı ayın son günü vade kabul edilmekte ve bu tarihten 30 gün sonra sadece satılan malın ödemesi yapılmakta olduğunu, ödeme ürünün satışına bağlanmış durumda olduğunu, bu nedenle davalının satmadığı ürünün bedelini davacıya ödemesi söz konusu olamayacağını, davacı tarafça düzenlenen faturaların vadelendirmeye esas teşkil etmeyeceğini, vade ve ödenecek tutarın ise sözleşmede kararlaştırıldığı şekilde uygulanacağının taraflar arasındaki sözleşme ile tartışma dışı olduğunu, taraflar sözleşmenin 3.27 maddesine göre müvekkili şirketin, satış devir hızları arzulanan seviyeye ulaşmayan, üretimden kaldırıldığı için devamı ve satışı olmayan ürünleri veya mevsimsel ürünleri, nakliye bedelleri de satıcıya ait olmak üzere iade etme ve bedellerini satıcının piyasada geçerli olan son satış fiyatı üzerinden geri fatura etme hakkına sahip olduğu, satıcının bu hususu kabul ve taahhüt ettiğinin kararlaştırıldığını, ticari ilişki sözleşmeye uygun devam etmekte iken, davacı tarafından …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile yapılan takibe itiraz edildiğini, müvekkili şirketin davacıya borcu bulunmadığını, taraf defterleri incelendiğinde bu durumun net olarak ortaya çıkacağını, dilekçede yazılı hususlar varit olmayıp, usul yasaya ve sözleşmeye aykırı olan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava İİK.nın 67.maddesi gereğince açılmış itirazın iptali davasıdır.
…. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyaları celp edilmiş ve bilirkişi raporu alınmıştır.
…. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine 1.055.334,53 TL alacak için ilamsız icra takibi yapıldığı, davalı tarafından süresinde itiraz edilmesi neticesinde takibin durduğu ve bu davanın süresi içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki 24.02.2021 tarihli …- Tedarikçi Satın Alma Esas Sözleşmesi ve Satıcı Kondisyon Özet Tablosu Mahkememizce incelenmeştir.
Bilirkişiler Meryem Tüfekçi ve Prof. Dr. Hamdi Tamer İnal’ın Mahkememize sundukları 23/05/2023 tarihli raporlarında; davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliğine haiz olduğunu, davalının ticari defter incelemesine karar verildiği 30.03.2023 tarihli duruşma zaptı tebliğine dönüş sağlamadığını, davacı şirket tarafından, davalı şirkete 22.02.2022-09.09.2022 tarihleri arasında toplam 1.201.877,93 TL tutarında fatura düzenlendiğini, 175.793,12 TL tutarında faturayı geri iade aldığını, 1.026.084,81 TL alacak bakiyesinin olduğu ancak davacı şirketin icra takibini 1.025.551,73 TL tutarında açtığının tespit edildiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmede vadesi geciken ödemeler yönünden açıkça bir faiz oranı belirlenmediği görülmekle birlikte tarafların tacir olması ve davacının takipte reeskont avans faiz talebinin bulunduğunu, bu talep yönünde davacının icra takibinde asıl alacak yönünden 1.025.551,73 TL alacak talebine karşılık 837.948,65 TL tutarındaki alacağına reeskont faiz yönünden işlenmiş faiz talep ettiğini, yapılan hesaplamada 837.948,65 TL alacak yönünden 31.422,26 TL talep edebileceğini, davacının takipte işlemiş faiz talebinin 29.782,80 TL olduğu dikkate alındığında talebe bağlı kalmak kaydı ile 1.025.551,73 TL asıl alacağına 29.782,80 TL işlemiş faiz talebinde bulunabileceği sonucuna varıldığını, satış için bırakanın borçlarının ilki, şeyin zilyetliğini nakil borcu olduğunu, buna göre mal sahibi fiilen teslim veya veya kısa elden teslim yollarından biriyle şeyin zilyetliğini, şeyi satış için alana nakletmekle yükümlü olduğunu, satış için alanın şeyi, muhtemel alıcılara kolaylıkla gösterebilecek ve onun mülkiyetini hemen alıcı üçüncü kişiye nakledebilecek durumda bulunması gerektiğinden, hükmen teslim ve zilyetliğinin havale suretiyle nakli yeterli olmadığını, eğer bir vade kabul edilmemiş ise, şey akdinin kurulması üzerine derhal teslim edilmesi gerektiğini, burada şeyi bırakacak olan taraf bakımından, TBK m. 97 hükmüne dayanılarak ödemezlik def’inin ileri sürülmesi konu edilemeyeceğini, taraflar arasındaki sözleşme uyarınca, “Bu konsinye satış sözleşmesine göre, taraflar arasında çalışma ve ödeme şeklinin konsinye ve 30 gün şeklinde olacağı kararlaştırılmış olup, bu sisteme göre, ay içinde satılan ürünlerin ödemesi, satılan ürünlerin ödemesi, satıldığı ayın son günü vade kabul edilmekte ve bu tarihten 30 gün sonra sadece satılan maim ödemesi yapılmaktadır” şeklinde olup; şeyin bırakıldığı kimsenin borçları alternatif mahiyette olduğunu, şeyin bırakıldığı kişi, ya şeyi geri vermekle, ya da kararlaştırılan bedeli ödemekle yükümlü olduğunu, seçim hakkı, şeyi satış için alana ait olduğunu, şeyin bırakıldığı kimse, sözleşmede belirlenen zaman veya sözleşmede bu hususta açıklık yoksa, uygun bir zaman içinde seçim hakkını kullanmamış ise, bırakan kendisine seçimini yapması veya hem seçimini yapması, hem de seçtiği borcu ifade etmesini hususunda önel vereceğini, sadece seçim yapılması için önel verilmiş ise, bu seçimde gecikme halinde yalnız gecikme tazminatı istenebileceğini, aynı zamanda ifa için de önel verilmiş ise, bırakan TBK m. 123-125 hükmündeki haklardan birini kullanabileceğini, ya alternatif olarak ifayı, yani borçlardan birinin ifasını ve gecikme tazminatı ödemesini isteyebileceğini veya ifadan vazgeçerek müspet zararının tazminini veya sözleşmeyi fesh ederek, menfi zararın tazminini talep edebileceğini, eğer şeyin bırakıldığı kimse, bedeli ödeme yolunu seçmiş olup da, bu ödemede gecikmiş ise, bırakan yine TBK m. 120-125 hükümlerini ileri sürebileceğini, ancak şeyin bırakıldığı kimse, geri verme yolunu seçip de, iadede gecikmiş ise, bırakan artık TBK m. 123-125 hükmüne başvuramayacağını ve sadece sözleşmeye veya mülkiyet hakkına dayanarak iadeyi talep edebileceğini, bu çerçevede sözleşmeye dayalı iade davası veya ayni istihkak davası ikame edileceğini, bu durumda müspet zararın tazmini veya sözleşmenin feshi yapılmaz ve önce iade borcunun yerine getirmesindeki gecikmeden dolayı tazminat talep edileceğini belirtmişlerdir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında 24.02.2021 tarihli …- Tedarikçi Satın Alma Esas Sözleşmesi bulunduğu, bu sözleşmenin 2. maddesinde sözleşmenin konusunun düzenlendiği, 2.1. maddesinde; “Bu sözleşme, … ‘in SATICI dan alıp mağazalarında, sanal alışveriş siteleri veya elektronik ortamda, yurt içinde veya yurldışında sahibi olduğu tüm dağıtım kanallarında, pazarlayacağı/satacağı ürünlerin, satm alma ticari şartlarını, sipariş emri, nakliyat, sigorta, teslimat, iade, ödeme, reklam ve tanıtım ile mağaza içi anons ve raf tahsisi gibi destek hizmetleri vb. gibi TARAFLAR arasındaki iş ilişkilerinin koşullarını düzenlemektedir.” 3.2 maddesinde; “SATICI tarafından sevkiyatı yapılan ürünler …” in depolarında veya mağazalarında“ŞARTLI KABUL” kaşesi ile teslim alınır. … tarafından ürün teslimatını takiben 30 günlük gözden geçirme süresi içinde yapılacak sayımlar ile, SATICI teslimatının, siparişe uygun ve irsaliyede yazılı olduğı ambalajın dış görünüşü uygun olup olmadığı kontrol edilir SATICI ürünleri ambalajlı ve barkodlu olarak …’e teslim ettiğinden ambalajı açılması ve içeriğinin kontrolü söz konusu değildir. Açık ve gizli ayıp sorumluluğu SATICI” ya aittir.” 4.4. maddesinde; “… satınalma şartlarına uygun olarak ve iskontolar dikkate alınarak, Satıcı Kondisyon Özet Tablosu bölümünde belirlenen minimum oranlardaki malın ilgili … şubesine veya kararlaştırılmış başka bir teslim adresine ulaştığı yazılı olarak teyit edildikten ve ilgi maddede belirlenen “Gözden geçirme ve kabul usulü” tamamlanıp onay verildikten sonra, SATICI” nın her sipariş Formu ve irsaliye için ayrı şekilde sözleşmede belirlenen koşullara uygun olarak düzenleyeceği fatura karşılığında, Satıcı kondisyon özet tablosunda belirlenen ödeme koşullarına uygun şekilde SATICI” ya ödeme yapacaktır” hükümlerinin bulunduğu ve Satıcı Kondisyon Özet Tablosunda ödeme vadesinin 30 gün olarak belirlendiği görülmüştür.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesine karar verilmiş, davacı tarafın ibraz ettiği ticari defter ve belgeler bilirkişiler tarafından incelenmiş, davalı taraf incelemeye ticari defter ve belge sunmamıştır.
Mali Müşavir bilirkişinin yaptığı incelemeler sonucunda, davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliğine haiz olduğunu, davacı şirket tarafından, davalı şirkete 22.02.2022-09.09.2022 tarihleri arasında toplam 1.201.877,93 TL tutarında fatura düzenlendiği, 175.793,12 TL tutarında faturayı geri iade aldığı, 1.026.084,81 TL alacak bakiyesinin olduğu ancak davacı şirketin icra takibini 1.025.551,73 TL tutarında açtığının tespit edildiği, taraflar arasında imzalanan sözleşmede vadesi geciken ödemeler yönünden açıkça bir faiz oranı belirlenmediği görülmekle birlikte tarafların tacir olması ve davacının takipte reeskont avans faiz talebinin bulunduğu, bu talep yönünde davacının icra takibinde asıl alacak yönünden 1.025.551,73 TL alacak talebine karşılık 837.948,65 TL tutarındaki alacağına reeskont faiz yönünden işlenmiş faiz talep ettiği, yapılan hesaplamada 837.948,65 TL alacak yönünden 31.422,26 TL talep edebileceği, davacının takipte işlemiş faiz talebinin 29.782,80 TL olduğu dikkate alındığında talebe bağlı kalmak kaydı ile 1.025.551,73 TL asıl alacağa 29.782,80 TL işlemiş faiz talebinde bulunabileceği sonucuna varıldığı bilirkişi raporunda belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki konsinye satış sözleşmesi, Satış Kondisyon Özet tablosu, icra dosyası, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre davacının, konsinye satış sözleşmesi kapsamında davalıya verdiği ürünlere karşılık, 22.02.2022- 09.09.2022 tarihleri arasında toplam 1.201.877,93 TL tutarında fatura düzenlediği, 175.793,12 TL tutarında faturayı geri iade aldığı, 1.026.084,81 TL alacak bakiyesinin olduğu ancak davacı şirketin icra takibinde 1.025.551,73 TL talep ettiği bu nedenle bu miktar asıl alacağının bulunduğu, 31.422,26 TL faiz talep edebileceği, davacının takipte işlemiş faiz talebinin 29.782,80 TL olduğu anlaşıldığından davanın kabulüne, takibe yapılan itirazın iptaline, alacağın likit olması nedeniyle icra inkar tazminatına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ İLE, …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında; 1.025.551,73 TL asıl ve 29.782,80 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.055.334,53 TL alacak için davalı tarafından yapılan itirazın iptaline, takip tarihinden itibaren asıl alacağa avans faizi uygulanmak suretiyle takibin devamına,
2-Alacağının % 20’ si olan 211.066,91 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre, alınması gereken 72.089,90 TL harçtan, peşin alınan 12.745,98 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 59.343,92 TL harcın davalıdan tahsiline,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 12.745,98 TL peşin harç, 95 TL tebligat-müzekkere ve 5.000 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 17.921,68 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 146.086,80 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 3.120 TL arabuluculuk ücretinin tamamının, davalıdan tahsiliyle hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/09/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye ..
e-imzalıdır
Üye ..
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır