Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/347 Esas
KARAR NO : 2023/636

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 02/06/2023
KARAR TARİHİ : 28/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkili firmanın kimya ürünlerine yönelik satış yaptığını, … Ltd. Şti. ile aralarında ticari satış işlemi gerçekleştiğini, yaptığı satışa binaen alacağından dolayı borçlu … Ltd. Şti.’den çek alındığını, … Bankası … Şubesi, 30/04/2023 tarih, 200.000-TL miktar, Keşidecisi … Şti. olan … Seri Numaralı Çek’in alındığını, sözü edilen çekin müvekkili firma yetkilisinin zilyedinde iken rızası dışında elinden çıkmış olup aracından çalındığını, müvekkilinin yöneticisinin aracında meydana gelen hırsızlık dolayısıyla … Polis Merkezine ve … Savcılığına başvurulduğunu, … Sor. no ile soruşturmaya başlandığını, savcılığa suç duyurusu dışında çek ile ilgili zayi nedeniyle iptal davası açıldığını, bu yargılama … 3. Ticaret Mahkemesinde … E. numarası ile devam ettiğini, davalının çeki kötüniyetle iktisap ettiğini, karşı tarafın çekleri bankaya ibraz ettiğini, banka tarafından karşı tarafa ”çekte ödeme yasağı” olduğu çek üzerine not düşüldüğünü, bu sebeple karşı tarafa herhangi bir ödeme yapılmadığını, bunun üzerine karşı tarafın çekler ile ilgili ödeme yasağı olduğunu bile bile … 13. İcra Md…. E. dosya ile ara cirantacılar aleyhine takip başlattığını, ara ciranta olan şirketler hakkında ihtiyati haciz gerçekleştirilmiş ve şirketler kesin haciz tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını, ithalat ihracat yapan şirketlerin ticaret hayatı durma noktasına geldiğini, mahkemece belirlenecek teminat ile dava konusu çek hakkında … 13. İcra md. …e. takibin ara cirantacı … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. lehine durdurulmasını talep ettiklerini, müvekkilinin ve çeklerin çalınmasından önce cirolayan cirantaların alacak haklarının korunması ve daha fazla prestij kaybını önlemek amacıyla çekin istirdadı ile müvekkiline iadesinin gerektiğini belirterek davanın kabulü ile dava konusu edilen …. seri numaralı çekin davalıdan istirdadına ve müvekkiline iadesine, Mahkemece belirlenecek teminat ile dava konusu çek hakkında … 13. İcra Md … E. takibin ara cirantacı … Şti. ve … Ltd. Şti. lehine durdurulmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; dava konusunun menfi tespit olmayıp çekin istirdat davası olduğunu, çekteki imzanın davacıya ait olup olmaması ancak menfi tespit davasının konusunu oluşturduğunu, dava dilekçesinin hiçbir yerinde menfi tespit ile ilgili bir talep bulunmadığını, TTK’nun 792.maddesi, çek eline geçmiş bulunan yeni hamilin, çeki iktisapta kötüniyetli veya ağır kusurlu olması halinde çeki geri vermekle yükümlü olduğunu hükme bağladığını, kötüniyetin ve ağır kusurun bulunması gereken zaman ise çekin bankaya ibraz anı değil, çekin iktisap anı olduğunu, davacının, bu maddeye göre müvekkilinin kötüniyetli olduğunu yani iktisap anında çekin çalıntı olduğunu bile bile bu çeki iktisap ettiğini somut delillerle ispat etmesi gerektiğini, davacının, dava konusu çekin iptali için çek iptal davası açtığını ve çekle ilgili ödeme yasağı kararı aldığını belirtmiş ise de; çekte ödeme yasağı bulunması çekin icra takibine konu edilmesine engel teşkil etmeyeceği gibi müvekkilinin de kötüniyetli olduğunu göstermediğini belirterek, davanın reddine, davacının %20’den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
TALEP: Birleşen davada Davacı vekili verdiği dava dilekçesinde özetle; “Dava konusu, … tarih, … seri no.lu, 200.000 TL meblağlı çek (EK-1), taraflar arasında vukuu bulan ticari kapsamında, … Şti. (çekin keşidecisi) tarafından tanzimle, …Ltd. Şti.’ne (çekin lehdarı) verilmiş,
… Ltd. Şti. tarafından cirolanarak, … Şti.’ne (çekin cirantası) verilmiş, Müteakibinde de, müvekkillerimizden … Ltd. Şti. tarafından cirolanarak, takip ve dava dışı …. Ltd. Şti.’ne verilmiştir. Bu hususu belgeler çek teslim makbuzu (EK-2) işbu dilekçemizin ekinde dosyaya sunulmuştur. (…Şti…. Şti. grup şirketlerdir.) Müvekkillerimize, … 13. İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı dosyasından başlatılan takip kapsamında gönderilen örnek no: 10 ödeme emrinin (EK-3) tetkikinden; dava konusu çekle alakalı olarak, aleyhinde davalılardan … tarafından, müvekkillerimiz ve müvekkil şirketlerden sonra ciroları bulunan …Tic. Ltd. Şti. Ünvanlı şirket ve … isimli şahıs aleyhinde takibe girişildiği öğrenilmiştir. Müteakibinde müvekkil şirketler yetkilileri, anılan çekin akibeti ile bilgi almak adına, zaman kaybetmeksizin birbirleriyle iletişime geçmişler ve çekin, dava dışı … Ltd. Şti.’nin, … 3. Ticaret Mahkemesinde… E. sayılı dosyasından açmış olduğu çek iptal davası kapsamında çekle işleyen hesaba getirilen ödeme yasağından dolayı ödenemediği bilgisine ulaşmışlardır. Bu görüşmeyi müteakip de, dava konusu çekin cirolanarak teslim edildiği … Ltd. Şti. temasa geçilmiş ve yapılan görüşmeler sonrasında; Dava konusu çek ve bu çekten hariç 14 adet daha çekin …Tic. Ltd. Şti. yetkilisinin zilyedinde iken çalındığı, Meydana gelen bu hırsızlık olayı ile alakalı zaman kaybedilmeksizin … Polis Merkezine başvurulduğu, halihazırda olayın soruşturmasının … Başsavcılığı’nın … Sor. sayılı dosyası üzerinden yürütüldüğü, Çalınan tüm çeklerle ilgili … 3. Ticaret Mahkemesinde …E. sayılı dosyası üzerinden, zayi nedeniyle iptal davası açıldığı ve anılan dosya kapsamında tesis olunan 28.12.2023 tarihli tensip tutanağının 3 no.lu ara kararı ile takip konusu çekinde bulunduğu tüm çeklerle alakalı ödeme yasağı kararı verildiği, Söz konusu çeki elinde bulunduran takip alacaklısı davalılardan … aleyhinde, … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası üzerinden, dava konusu çekin iadesi cihetinde “çek istirdat” davası açıldığı, bilgileri, müvekkil şirket yetkilileri ile paylaşılmıştır. Müvekillerimiz, …Şti. … Ltd. Şti. ve … Şti.’nin ve yetkililerinin, konu çekte, (müvekkil şirket …’ın cirolarından sonra) ciroları bulunan … Tic. Ltd. Şti., … ve …’le hiçbir tarihte, ticari veya beşeri, hukuki veya fiili herhangi bir ilgi, irtibat veya binnetice, teşriki mesaisi söz konusu olmamıştır. Bu husus, tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde yaptırılacak bilirkişi incelemesi, dinletilecek tanıklar ve yukarıda zikrolunan dosyaların celp ve tetkiki ile ayrıca ve açıkça ortaya konulacaktır. Bu nedenle, davalı asil dahil, dava konusu çekte müvekkil şirketlerden sonra ciroları bulunan tüm şirket ve şahıslar anılan çeki, hırsızlık olayını müteakip, kötüniyetle iktisap etmiş olmakla, yetkili – meşru hamil değillerdir. Türk Ticaret Kanununun 792. maddesi uyarınca, dava konusu çeki, kötüniyetle ele geçirmiş olduklarının hukuki sonucu olarak da, … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası kapsamında ikame olunan çek istirdat davası sonucunda, anılan davanın davacısı dava dışı …Şti.’ne iade ile mükellef olacakları, izahtan vareste olacaktır. Anılan açıklamalar çerçevesinde, müvekkillerimizin, yetkili – meşru hamil sıfatını haiz olmayan davalıya herhangi bir borcu bulunmamakla, bedelsizlik iddiasına dayalı işbu menfi tespit talebimizin hüküm altına alınması cihetinde Sayın Mahkemenize müracaat etme zarureti hasıl olmuştur. Bu fasılda belirtmek isteriz ki; dava dışı … Ltd. Şti. tarafından, … 3. Ticaret Mahkemesinde …E. sayılı dosyası üzerinden ikame olunan zayi nedeniyle iptal davasının celp ve tetkikinden anlaşılabileceği üzere, dava konusu çekten hariç 14 adet çekin daha, … Ltd. Şti. yetkilisinin zilyedinde iken, aynı hırsızlık olayında çalındığı, iddia olunmuştur. (bu çeklerden biri de, vuku bulan ticari ilişki kapsamında, işbu çekle aynı anda, aynı çek teslim bordrosu ile müvekkillerimizden …Ltd. Şti. tarafından cirolanarak, …Şti.’ne verilen 22.04.2023 tarih, … seri no.lu, 20.000 TL meblağlı çektir.) Dilekçemiz ekinde dosyaya sunulan çek teslim makbuzu ile sabit olduğu üzere, dava konusu çekin, müvekkil şirketlerden … Ltd. Şti. tarafından … Tic. Ltd. Şti.’ne verildiği ve anılan şirket tarafından konu çekle ilgili çalındığı iddiası ile cezai ve hukuki yollara müracaat edildiği olguları karşısında, çekleri ele geçiren, kişi veya kişiler iyiniyet algısı oluşturmak adına, müvekkil şirket cirolarından sonra birden fazla kez ciro işlemi gerçekleştirmek suretiyle çekin el değiştirmesini sağlamışlardır. Cirolar incelendiğinde, ciroların, benzer şirket ve şahıslar arasında yapıldığı anlaşılmıştır. Salt bu durum, hırsızlık iddiasına konu, cirantaları farklı olan bir çok çeki yeterli araştırmayı yapmadan iktisap eden ve sonrasında takibe koyan davalılardan …’in fikir ve eylem birliği dahilinde dava konusu çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu (veya iktisapta ağır bir kusurunun bulunduğu) gerçeğini ortaya koymaya yeter mahiyette bulunmaktadır. Bu fasılda belirtilmek isteriz ki; dava konusu çekle ilgili banka tarafından çekin arkasına düşülen düşülen şerh ve bu şerhe konu ödeme yasağı kararının ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği hususları nazara alındığında, somut olayda, gerek senet metninde yer alan şerhten, gerekse de, TTK’nın 36/3 maddesi uyarınca, ticaret sicil gazetesinde yapılan ilandan, dava konusu çekle alakalı iptal davası açıldığı ve bu dava kapsamında ödeme yasağı kararı verildiğinin, bilinmediğinin de, davalılar tarafından ileri sürülemeyeceği, anlaşılabilecektir. Tüm bu açıklamalara ek olarak, davalıların kötü niyetli olarak, fikir ve eylem birliği içerisinde hareket ettiğinin bir diğer önemli argümanı olduğu düşünülmekle Sayın Mahkeme’nin bilgi ve takdirine paylaşmak isteriz ki; tüm çekler aynı kişiler arasında cirolanmakla yetinilmemiş, hayatın olağan akışına aykırı, izaha muhtaç bir şekilde aynı vekil marifeti ile tahsil cihetinde icraya konu edilmiştir. Müvekkillerimiz, davaya konu çekin meşru hamilleri olup, dilekçemiz ekinde dosyaya sunulan çek teslim bordrosu ve ticari defter ve kayıtlarından anlaşılabileceği üzere, anılan çekin … Ltd. Şti. tarafından, …Ltd. Şti.’ne verildiği, bu durumun doğal ve hukuki sonucu olarak, müvekkil şirket ciroları sonrasında bir sonraki cironun …Şti. olması gerektiği, ancak çekin böyle bir ciro ihtiva etmediği ve yine bu şirket tarafından ödeme yasağı kararının aldırıldığı ve çalındığı iddiası ile suç duyurusunda bulunulduğu hususları birlikte ele alındığında, bu haliyle de davalı asil hak sahibi olamayacağı ve dava konusu çekin ciro zincirinde kopukluk olduğu anlaşılmakla da, müvekkillerimizin sorumluluğuna gidilemeyecektir. Tüm bu belge ve dosyalar, özellikle de…. Ltd. Şti. tarafından, takip alacaklısı aleyhinde açılmış bulunan ve halihazırda derdest olan istirdat davası nazara alındığında, bu aşamada çeke konu alacağın icra baskısı altında müvekkil şirketten tahsiline cevaz verilmesinin, müvekkil şirketler ve keşideci tarafından çeke konu alacağın, istirdat davası sonucuna bağlı olarak, anılan davanın davacısı … Ltd. Şti.’ne de mükerrer olarak ödenmesine ve dolayısı ile de, müvekkil şirketler yönünden telafisi mümkün olamayacak zararlara sebebiyet vereceği anlaşılmakla, işbu dilekçemizle bir kez daha ancak bu defa teminatla, ”icra veznesine giren paranın davalıya ödenmemesi” cihetinde, İİK.’nun 72/3. maddesi gereğince ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etme zarureti hasıl olmuştur. Bu fasılda ayrıca belirtmek isteriz ki; öncelikle takip alacaklısının iyiniyetli yetkili – meşru hamil olup olmadığı, dolayısı ile de huzurda görülen davanın esası ve haklılığımız noktasında önem arz eden, …Tic. Ltd. Şti. tarafından, … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. sayılı dosyasından davalı aleyhinde açılan çek istirdat davasının sonucunun beklenilmesini Sayın Mahkeme’nin takdirine arz ederiz.” şeklindeki dava dilekçesi sunulmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Eldeki dava, istirdat davasıdır.
Mahkememizin bu dosyası ile … 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyasının taraflarının aynı olduğu, hukuki ve fiili irtibat bulunduğu anlaşıldığından her iki davanın birleştirilmesinin delillerin birlikte toplanıp değerlendirilmesi açısından ve usul ekonomisi açısından yararlı olacağı sonuç ve kanatine varılarak HMK’nın 166. maddesi gereğince davaların birleştirilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Bu dava dosyasının HMK.nın 166.maddesi gereğince … 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. Sayılı dava dosyası ile BİRLEŞTİRİLMESİNE, Esas kaydının birleştirme nedeniyle kapatılmasına,
2-Yargılamanın … 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası üzerinden devamına ve birleştirmenin bu Mahkemeye bildirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; esas hükümle birlikte İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.28/09/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.