Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2023/324 Esas
KARAR NO:2023/513

DAVA:6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İstirdat)
DAVA TARİHİ:04/04/2023
KARAR TARİHİ:20/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İstirdat) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davaya konu 31/01/2023 keşide tarihli, E1-… çek seri numaralı 25.000,00-TL bedelli …’a ait çeki düzenleyerek toptancısı olduğu … Vergi Numaralı … …İnşaat San. Ve Tic. A.Ş.’ne ticari iş ilişkisi kapsamında teslim ettiğini, çekin bu firma nezdinde iken kaybedildiğini ve … 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin … Esas sayılı dosyası ile 09/11/2022 tarihinde ödeme yasağı konulmasına ilişkin ihtiyati tedbir talepli çek iptali davası açıldığını, ödeme yasağı konulduğunu, davalının buna rağmen İstanbul… Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından çekin arka yüzünde yer alan şerh sehven dikkate alınmaksızın hakkında usul ve yasaya aykırı olarak 08/02/2023 tarihli … Değişik İş Karar numaralı karar ile ihtiyati haciz kararı verildiğini, bu karar ile birlikte …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, icra tehdidi altında 27.876,30.-TL ödemek zorunda kaldıklarını, davalı faktoring şirketinin çekin zayi olduğunu bilerek, kötü niyetli davrandığını, haksız ve hukuksuz olarak tahsilat yaptığını iddia ederek, müvekkillinin 31/01/2023 keşide tarihli, E1-… çek seri numaralı 25.000,00-TL bedelli … çeki nedeniyle borçlu olunmaması sebebiyle bu çek hakkında hükmolunan ihtiyati haciz kararı uyarınca …. İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı dosyasına alacaklı görünen tarafa borçlu olmadığı halde ödenmek zorunda kalınan 27.876,30-TL’nin ödeme tarihi olan 02/03/2023 tarihinden itibaren avans faizi ile istirdadına, alacaklı görünen yanın yukarıda bahsi geçen çeklerin zayi olduğunu ve bu sebeple takibe dayanak ettiği çekin ilgili mahkemesine iadesinin gerektiğini bilmesine rağmen ve çek üzerinde ödeme yasağı olduğunun çek suretinden dahi açıkça anlaşılabilecek şekilde şerh işlenmiş olmasına rağmen, çekleri yasal lehtarına veya ilgili mahkemesine iade etmediği ve açıkça kötü niyetli olarak takibe koyduğu izahtan vareste olduğundan, alacağın %20′ sinden az olmamak üzere davalı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; arabuluculuk dava şartının yerine getirilmeden dava açıldığını, harcın eksik olduğunu, davacının hukuki yararının bulunmadığını, müvekkili firma faktoring firması olmasından kaynaklı çekin bedelini ödeyerek iktisap ettiğini, bu işlemi yaparken çeki kendisine teslim eden ciranta ile bir önceki ciranta arasında yasal olarak düzenlenmiş bir fatura olmasına ve ciro silsilesinde kopukluk olup olmamasına baktığını, bu yükümlülükler yerine getirildiğinden müvekkiline kötü niyet izafe edilemeyeceğini savunarak davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
… 13. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı (…. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası, (Tefrikle) …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas) dosyası, … 12.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası, … CBS … soruşturma sayılı dosyası, çek fotokopisi ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm deliller toplanmıştır.
Dava, menfi tespit ve çek bedelinin istirdatı davasıdır.
Davaya konu … … Şubesi’ne ait, keşide tarihi 31/01/2023, keşide yeri …, çek numarası …, çek bedeli 25.000-TL olan çek incelendiğinde, keşidecisinin (davacı), lehdarının ve 1. Cirantanın (dava dışı) … …İnş.San. ve Tic. A.Ş., 2. Cirantanın (dava dışı) … … Taş.İnş.San. ve Tic. Ltd.Şti, 3.cirantanın (dava dışı) … Loj.San. ve Tic. Ltd.Şti. , çeki ibraz eden hamilin (davalı) olduğu görülmüştür.
…. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası dosyası celp edilip incelendiğinde, davalı (alacaklı) tarafından, iş bu çeke dayalı olarak, davacı (borçlu) …, dava dışı borçlu … …İnş.San. ve Tic. A.Ş., dava dışı borçlu,… … Taş.İnş.San. ve Tic. Ltd.Şti, dava dışı borçlu … Loj.San. ve Tic. Ltd.Şti. aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu takip yapıldığı, ….İcra Hukuk Mahkemesi’nin … K.sayılı dosyasından, davacı (borçlu) …’in, yetki itirazında bulunduğu ve davanın kabulüne takip dosyasının … İcra Dairelerine gönderilmesine karar verildiği görüldü.
… 13. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası incelendiğinde, ….İcra Müdürlüğü’nün … E. dosyasından, davacı borçlu …’in tefrik edilen takip dosyası olduğu görüldü.
… 12.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası incelendiğinde, dava dışı … …İnş.San. ve Tic. A.Ş., tarafından, davamıza konu çek de dahil olmak üzere iki adet çek için açılan kıymetli evrakın iptaline ilişkin davanın davacısına, mahkememiz dosyasına konu çeki ibraz eden mahkememiz dosyası davalısı (hamil) aleyhine çekin iadesi davası açılmak üzere süre verildiği görüldü.
… CBS … soruşturma dosyası celp edilip incelendiğinde, davacı borçlunun, müşteki sıfatı ile davalı şirket yetkilileri aleyhine, mahkememiz davasına konu çekler nedeni ile, nitelikli hırsızlık, suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçlarından suç duyurusunda bulunulduğu, soruşturma dosyasının derdest olduğu görüldü.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir.
6102 sayılı TTK. 686/2 . madde (TTK.nun 598/2. Maddesindeki) “poliçe hamilin elinden herhangi bir surette çıkmış bulunursa…”ibaresi, poliçenin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıkmış olmasını, yani çalınmasını, tehdit ya da hile ile alınmasını, kaybedilmesini veya rıza ile fakat devri sakatlayan hukuki olgularla elden çıkmasını ifade etmektedir. Ancak senedi çalan veya hile ile hamilinden alan ya da bulan kişinin sahte ciro ile devretmesi halinde, bunu bilmeyen ve bilebilecek durumda da olmayan; eş söyleyişle, kötüniyetli ve ağır kusurlu bulunmayan (yeni) hamil korunur. (Poroy-Tekinalp, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, Genişletilmiş 15.baskı, s. 154 vd.)(bkz.HGK.13.06.2012 trh 2012/19-185 E. ve 2012/386 K.)
6102 sayılı TTK’nın 790. maddesi gereğince, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Ayrıca, 6102 sayılı TTK’nın 801. maddesi gereğince, çeki ödeyecek muhatap banka için dahi ciro imzalarının geçerliliğinin araştırılması zorunluluk değilken hamilin bu yönde bir yükümlülüğünün bulunduğu ileri sürülemez.( Yargıtay 11. HD. 19.10.2015 tarih 2015/3692 E. ve 2015/10648 K.)
6102 sayılı TTK’nın 818 yollaması ile TTK. 677. Maddesi ise, “Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez.” Şeklinde düzenlenmiştir.
6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketler Kanunu’nun 9/2. maddesine göre; “faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulaca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz ve tahsilini üstlenemez,” hükmü düzenlenmiştir.
04.02.2015 tarih ve 29257 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in 8/1 maddesinde ise; “faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde alınan kambiyo senedi veya diğer senetteki ciro silsilesinde kuruluşa kambiyo senedi ve diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak gözüken kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturadaki borçlu ile aynı kişi olması gerekir. Fatura ile kambiyo senedi veya diğer senetteki tutarın uyumlu olmasına dikkat edilir” düzenlemesine yer verilmiştir.
04.02.2015 tarih ve 29257 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in İstihbarat Çalışması başlıklı 5 maddesinde ise;
” (1) Kuruluş tarafından müşteriyi yeteri kadar tanıyacak şekilde istihbarat çalışmalarının yapılması, sadece müşterilerin beyanı veya sözlü teyidi ile işlem yapılmaması gerekir. İstihbarat çalışması;
a) Öncelikle ilgili mevzuatta yer alan faturanın tarifi, şekli ve nizamına ilişkin düzenlemeler de dikkate alınarak faturadaki bilgilerin kontrol edilmesi,
b) İç kontrol sisteminin devralınan faturalara ilişkin gerekli istihbarat ve araştırma yapılmasını sağlayacak ve Merkezi Fatura Kaydı Sisteminde bu faturaların mükerrer olmadığının kontrolü tamamlanmaksızın kullandırım yapılamayacak şekilde oluşturulması,
c) Müşterilerin mali durumlarının değerlendirilerek bunların itibarı ve işlem geçmişleri de dikkate alınmak suretiyle gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşidecisine de başvurularak borcun teyit edilmesini sağlayacak yöntemler geliştirilmesi ve ulaşılabilmesi mümkün olan ilgili veri tabanlarından yararlanılması yoluna gidilmesi hususları dâhil olmak üzere asgari olarak yukarıda belirtilen usul ve esasları içerecek şekilde yapılır ve bunların yetersiz kalması durumunda ilave yöntemlere başvurulur,” hükmü düzenlenmiştir
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacının (keşideci), davaya konu çeki, dava dışı (lehdar ,1. Ciranta) … …İnş.San. ve Tic. A.Ş.’ne ciro edilip teslim ettiğini kabul ettiği, kendi imzasına herhangi bir itirazı bulunmadığı, davacı keşidecinin, davaya konu çekin dava dışı (lehdar ,1. Ciranta) … …İnş.San. ve Tic. A.Ş.’nin elinde iken kaybolduğu çalındığı, lehdarın imzasının sahte olduğuna dayalı olarak menfi tespit talep ettiği, lehdar imzasının sahteliğinin, keşideci açısından bir menfi tespit gerekçesi olmadığı gibi, kambiyo senetlerinde imzaların bağımsızlığı kuralı mevcut olup, herkes kendi imzasından sorumlu olduğu, çekin ciro zincirinde bir kopukluk bulunmadığı, keşidecinin davalıya borçlu olmadığını ileri süremeyeceği, davacının keşideci olup imzası nedeniyle çek bedelinden sorumlu olduğu, çekin davacının rızası hilafına elden çıkmadığı, lehdarın elinde iken kaybolduğu, çalındığı ileri sürüldüğünden savcılık dosyasının beklenmesinin de dosyaya bir katkı sağlamayacağı, davalı yanca faktoring sözleşmesi ve dayanak fatura, belge suretlerinin dosyaya sunulduğu, davalının kötüniyetli olduğunun ve çeki iktisap ederken bile bile davacının zararına hareket ettiğinin kanıtlanamadığı, (İstanbul BAM 16.HD., 02/02/2023 T., 2021/911 E.-2023/175 K.) anlaşıldığından, davacının davasının reddine, davalının, şartları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının reddine,
2-Davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 179,90-TL. maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 476,06-TL. harcın mahsubu ile fazla alınan 296,16-TL.’nın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/06/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim ..
e-imzalıdır