Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2023/259 Esas
KARAR NO :2023/510

DAVA;Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (İstirdat)
DAVA TARİHİ:07/04/2023
KARAR TARİHİ:20/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (İstirdat) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait olup ancak üzerindeki imzanın müvekkili şirket yetkilerine ait olmayan çekin ciro silsilesi sonucu ve davalı faktoring şirketinin eline geçmiş olduğunu, davalı şirketin bu 25.000-TL. bedelli çek için ihtiyati haciz kararı alıp müvekkili şirket ve çekteki cirantalara karşı icra takibi başlatmış olduğunu, müvekkili şirketin cebri icra ile karşı karşıya kalmış olduğunu ve banka hesaplarına ve kayıtlı araçlarına haciz konulması ile birlikte çekteki imzanın yetkililere ait olmamasına rağmen bu cebri icradan kurtulmak için davalı şirket vekili Av. … … Iban hesabına 16/01/2018 tarihli internet bankacılığıyla 33.663.15-TL.’nın …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası hesabı karşılığı ödeme yapılmış olduğunu, müvekkili şirketin haksız olarak ödemek zorunda kaldığı çek üzerindeki imzanın şirkete ve yetkililerine ait olmaması nedeniyle ….İcra Mahkemesinde … Esas sayılı dosya ile imzaya itiraza ilişkin haklı davanın kabul edilerek çekteki imzanın müvekkili şirket yetkilerine ait olmadığına ilişkin 4-5 yıllık yargılama sonucu 13/10/2022 tarihinde … Karar numaralı kararı ile karar verilmiş olduğunu, müvekkili şirketin cebri icraya karşılık ödemiş olduğu çek bedeli ve tüm masraflar için davalı şirkete şifahi görüşme yapılmış olduğunu ancak bu görüşmeler sonucu uhdelerine geçen çek bedelinin faiz ve masrafları ile birlikte ödemeyi kabul etmemiş olduklarını, istirdat davasının açılması için Arabuluculuk dava şartı olması hasebiyle İstanbul Arabuluculuk Bürosuna … Dosya numarası ile başvuru yapılmış olduğunu, yapılan başvuru sonucu … Arabuluculuk numaralı dosya ile görüşmeler başlanmış olduğunu ancak davalı faktoring şirketi ikinci görüşme sonucu haksız olarak elde edilen çek bedeline ilişkin müvekkili şirketin ödediği miktarı iade etmemekle ısrar etmesi ile birlikte anlaşmaya varılamamış olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; ….İcra müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasının celbini, ….İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas … karar sayılı dosyasının celbini,
dava şartı olan ticari arabuluculuk dosyalarının celbini, istirdata (alacağa) konu çek bedel ve masraflarının toplam 33.663.15-TL.nin davalı şirket vekiline havale edilen 16/01/2018 tarihinden itibaren değişen oranlarda işlemiş avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; işbu davanın süresinde açılmadığını, müvekkilinin yasanın öngörmüş olduğu prosedürü eksiksiz olarak yerine getirmek sureti ile çeki devir almış olduğunu, müvekkili şirketin, takibe konu çeki faktoring sözleşmesi kapsamında devralmış olduğunu, taraflar arasında ticari ilişki de bulunmadığından müvekkilinin davacı tarafından inkar olunan imzanın sıhhatini bilme şansı olmadığını, bu nedenle davacının imza incelemesine esas olmak üzere ilgili tüm resmi kurumlardan davacının ıslak imzalarını ihtiva eden belgelerin celbini talep ettiklerini, davacının dava konusu çekteki imzayı inkar etmekte ancak, çekin ne surette yetkisiz kişilerce imzalanarak piyasaya sürüldüğü konusunda herhangi bir beyanda bulunmamakta olduklarını, davacının dava konusu çekin dayanak tutularak başlatıldığı icra takip dosyası kapsamında yapmış olduğu ödemenin huzurdaki dava ile iadesini talep etmekte olduğunu, bu talebine dayanak olarak da çekteki imzanın kendilerine ait olmadığı çekin yetkisiz kişilerce imzalandığını iddia etmekte olduğunu, davacının bu iddia da bulunurken çekin ne surette ellerinden çıkarak yetkisiz kişilerin eline ulaştığı konusunda herhangi bir beyanı bulunmamakta olduğunu, bu durumda davacının çekin bile isteye yetkisiz kişilere imzalatıldığı daha en başında davacının çeki ödeme niyetinin bulunmadığı amaçlarının müvekkili şirketten finansman sağlamak olduğunun açıkça ortaya koymakta olduğunu, bu konuda herhangi bir hukuki ya da cezai başvurularının olmaması da bu niyetin açık ispatı olduğunu, bu nedenle davacı ve dava dışı fatura borçlusu … İnş. Mal. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defterlerinin incelenerek taraflar arasında herhangi bir ticari ilişkinin olup olmadığının araştırılması gerektiğini, aynı şekilde yine davacı ve dava dışı … İnş. Mal. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin banka kayıtlarının incelenerek taraflar arasında para transferinin olup olmadığının da incelenmesi gerektiğini, dava konu çekin düzenlenme tarihinden önceki döneme ait mukayese belgelerin asıllarının celp edilmesi gerektiğini, davacı tarafça aynı imzaları taşıyan ödenmiş çeklerin olup olmadığının araştırılması gerekmekte olduğunu, tespit edilmesi halinde davacı tarafça borcun kabul edilmiş sayılacağını, Mahkememizin yetkili mahkeme olduğunu ve görevli olduğunu, müvekkili şirketin davacıdan alacaklı olduğunu, ödemenin, davacı tarafından hiçbir itirazi kayıt ileri sürülmeksizin, rızaen yapılmış olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; süresinde açılmayan davanın usulden reddini, haksız ve kötüniyetle açılan davanın reddini, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
…. İcra Müdürlüğü’nün … E., ….İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyaları, çek fotokopisi, ödeme dekontu ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm deliller toplanmıştır.
Dava; …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında, davacı tarafından, davalıya ödenen 33.663,15-TL’nin istirdadı istemine ilişkindir.
…. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasının, UYAP üzerinden entegre edilip incelendiğinde, … … A.Ş./… Şubesi’ne ait, keşide tarihi 15/12/2017, keşide yeri …, çek numarası …, çek bedeli 25.000-TL. olan çek üzerinden, alacaklı davalı (hamil) tarafından, davacı (keşideci), dava dışı (lehdar ve 1. Ciranta) … İnşaat Mlz.Turz.Gıda San. Ve Tic. Ltd.Şti. ve dava dışı (2. Ciranta) … İnş.San.Tic.Ltd.Şti. aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takibe geçildiği, dosyanın, 16/01/2018 tarihinde haricen tahsil harcı alınarak, haricen tahsil nedeniyle kapatıldığı, çek aslının davacıya (keşideci) teslim edildiği görülmüştür.
….İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, davacısının mahkememiz davacısı, davalısının mahkememiz davalısı olduğu, davanın konusunun …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına konu çekte, imzaya itiraz olduğu, dava tarihinin 03/01/2018, karar tarihinin, 13/10/2022 olduğu, davanın kabulüne karar verildiği, dosyanın halen istinaf aşamasında olduğu görülmüştür.
Taraflar arasında, davacı yanca icra dosyasına mahsuben, davalı hesabına 16/01/2018 tarihinde 33.663,15-TL. gönderildiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır; uyuşmazlık, davanın İİK m.72 kapsamında sebepsiz zenginleşme davasının özel bir türü olan istirdat davası olup olmadığı, TBK genel hükümler kapsamında sebepsiz zenginleşme davası olup olmadığı noktasında olup, davanın İİK m.72 kapsamında kalması halinde davanın 1 yıllık hak düşürücü sürede açılması gerektiği, TBK’nın sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında kalması halinde 2 yıl- 10 yıl zaman aşımının uygulanması gerektiği yasa gereğidir.
Menfi tespit ve istirdat davaları İİK m.72’de “… Borçlu, menfi tespit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. … Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir. …” Davacı istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazım gelmediğini ispata mecburdur.” hükmünü haizdir.
Taraflar arasında kambiyo senedinden kaynaklanan takip ilişkisi bulunmaktadır. Davacı bu dava ile takip kapsamında ödediği bedelin iadesini (istirdadını) davalıdan istemektedir. Bu itibarla, taraflar arasında takipten sonra ödenen bedelin iadesi isteminden kaynaklanan uyuşmazlığın; TBK genel hükümler sebepsiz zenginleşme kurallarına göre değil, takip hukuku çerçevesinde İİK m.72 gereği çözümlenmesi gerektiği kuşkusuzdur. Bu nedenle, eldeki davada İİK m.72’de öngörülen bir yıllık hak düşürücü sürenin uygulanması gerekir.
….İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı mahkemesinde görülen dava ” imzaya itiraz” konusunda olup eldeki dava konusu dikkate alındığında bekletici mesele yapılması gerekmemekte, bunun yanı sıra icra hukuk mahkemesi tarafından verilen kararın şekli anlamda olması karşısında kararın kesinleşmesi halinde dahi maddi anlamda kesin hüküm teşkil eden bir hüküm bulunmayacağı için eldeki davada bağlayıcılığının da bulunmadığı yasa gereğidir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacının, davalıya 16/01/2018 tarihinde ödediği bedeli, ödediği tarihten itibaren bir senelik hak düşürücü süre içerisinde en geç 16/01/2019 tarihinde talep etmesi gerektiği, ancak davacının, istirdat davasını hak düşürücü süreden sonra, 07/04/2023 tarihinde açtığı,istirdat davasının koşullarının oluştuğu durumlarda davanın sebepsiz zenginleşme davası olarak nitelendirilemeyeceği, (İstanbul BAM 44.HD 13/04/2023 T.,2023/163 E.-2023/360 K.), davacının istirdat davası açma imkanı varken 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde istirdat davası açmadığı anlaşıldığından, davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının, hak düşürücü süre içinde açılmadığı anlaşıldığından reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 179,90-TL. maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 574,89-TL. harcın mahsubu ile fazla alınan 394,99-TL.’nın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320-TL. arabuluculuk ücretinin tamamının, davacıdan tahsiliyle hazineye irat kaydına,
6-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/06/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır